The base research source for the article are the registers of premarital announcements from the years 1913–1924. It contained 1296 register of engaged couples, nearly half of which were exogemic (mixed denominations), mostly Polish-Ukrainian. The mentioned registered are (for the most part) comparable. The personal data of the couples and their parents, place and date of birth, place of inhabitancy and religion and specific denomination. They alsocontain links and summaries of different documents and certificates produced by the eparchial curia. The contents are richer than the later marital books. They register in detail the state of mixed relationships in statu nascendi, at the moment of their forming, making preparations for the wed-ding and gathering the needed documentation and taking the vow among witnesses, along with the signature on the document. The personal range is also much wider, because the registers also contained mentions of engagements that were cancelled and couples, that received the sacrament in the temple of the female bethrothed, in the Roman Catholic denomination. The books present the social and religious phenomenon in the form of mixed Polish-Ukrainian marriages in the frontier territories of the Rzeczpospolita.
PL
Podstawę źródłową artykułu stanowi księga zapowiedzi przedślubnych parafii katedralnej obrządku greckokatolickiego w Przemyślu za lata 1913–1924. Obejmuje ona 1296 rejestrów par narzeczeńskich, z których niemal połowę stanowiły związki egzogamiczne (mieszane obrządkowo), prawie w całości ukraińsko-polskie. Rejestry zawierają porównywalne ze sobą elementy treści. Szczegółowe dane osobowe obojga narzeczonych podają personalia ich i ich rodziców, miejsce i datę urodzenia, miejsce zamieszkania, stan cywilny, status społeczno-zawodowy oraz obrządek lub wyznanie. Rejestry zawierają też liczne odwołania do dokumentów i zaświadczeń przedstawionych wcześniej przez narzeczonych w kurii eparchialnej. Zakres treści rejestrów jest bogatszy niż późniejszych zapisów w księdze poślubionych. Rejestrują one dokładnie zjawisko związków mieszanych in statu nascendi, czyli w momencie formowania się związku, podjęcia starań o zawarcie ślubu, w tym przygotowania stosownej dokumentacji i złożenia przysięgi, potwierdzonej obecnością świadków i podpisem na protokole egzaminu przedślubnego. Księga zapowiedzi obejmuje także pary narzeczeńskie, które zrezygnowały później ze ślubu oraz pary, które zgodnie z obowiązującym prawem otrzymały sakrament w kościele parafialnym panny młodej, pozostającej w obrządku łacińskim. Księga jest materialnym świadectwem fenomenu społeczno-religijnego, jakim w dawnej Rzeczypospolitej były na Kresach południowo-wschodnich polsko-ukraińskie małżeństwa mieszane.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.