Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 11

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
|
|
nr 5
835-840
EN
The temperature of standing water is one of the most frequently measured abiotic parameters of lakes. While some of the Tatra lakes have been investigated in modern times, those in the Karkonosze Mountains have never been an object of planned, systematic thermal studies. Our article presents the results of a unique methodology of research on the thermal characteristics of waters of Wielki Staw and Morskie Oko. They yielded full information about the vertical distribution of water temperatures in both lakes in an exceptionally warm month - July 2006. By employing gradient thermal probes, it was possible not only to give a general description of the thermal conditions of the lakes and the current development of stratification, but also to grasp the pattern of momentary fluctuations in the water temperatures of both lakes. The research has proved that the thermal conditions of the two mountain lakes largely result from their individual morphometric diversity. Also, in terms of thermal characteristics, the lakes should not be treated on a par with those of the other geographical regions of Poland; in favourable circumstances, the temperatures of their surface waters can reach values rarely met even among lowland lakes.
|
|
tom 20
EN
The paper presents a description of the course of ice phenomena in three rivers (Rega, Parsęta, Łupawa) in the coastal zone (Southern Baltic) in the territory of Poland. An evident acceleration of the term of decline of ice phenomena has been observed over the period of the last 60 years, varying from 3 to 5 days∙dec-1. The situation caused shortening of the ice season in a range from 3 to 7 days dec-1. The observed transformation of the ice regime of rivers should be associated with climatic changes. The analysis of air temperature in the same period for two meteorological stations (Kołobrzeg, Łeba) suggests a considerable increase in the mean annual air temperature, amounting to 0.3 and 0.2ºC∙dec-1, respectively. In the monthly distribution, temperature growth was the highest in April, where an increase in air temperature of 0.5ºC∙dec-1 and 0.4ºC∙dec-1 was recorded, respectively.
PL
W pracy przedstawiono charakterystykę zlodzenia trzech rzek (Rega, Parsęta, Łupawa) w strefie przymorskiej (Południowy Bałtyk) na terenie Polski. Ustalono, że w okresie ostatnich 60 lat wyraźnie widoczne jest przyspieszenie terminu zakończenia zjawisk lodowych wynoszące od 3 do 5 dni∙dec-1. Sytuacja ta spowodowała skrócenie sezonu lodowego w przedziale od 3 do 7 dni∙dec-1. Obserwowaną transformację reżimu lodowego rzek należy wiązać ze zmianami klimatycznymi. Analiza temperatury powietrza w tym samym okresie dla dwóch stacji meteorologicznych (Kołobrzeg, Łeba) pozwala stwierdzić, że nastąpił znaczny wzrost średniej rocznej temperatury powietrza, który wynosił odpowiednio 0,3 i 0,2°C∙dec-1. W układzie miesięcznym ocieplenie było najwyższe w kwietniu, kiedy odnotowano wzrost temperatury powietrza odpowiednio rzędu 0,5°C∙dec-1 i 0,4°C∙dec-1.
9
51%
EN
The paper presents the analysis of thermal conditions of coastal Lake Jamno. The long observation series (1971-2013) for the course of surface water temperature suggests its considerable warming (0.28°C∙dec-1). In the monthly cycle, an increase in surface water temperature is observed in all cases except for the winter period (December, January, February). Water was heated the fastest in April (0.58°C∙dec-1) as well as May and September (0.46°C∙dec-1). Mean annual air temperature increased at a similar rate (0.27°C∙dec-1), but the coefficient of correlation of both media equalled 0.40. This suggests that other factors could contribute to the change in surface water temperature. One of such factors could be marine water intrusions. The strongest positive correlations of water temperature in Jamno and water level in the Baltic Sea occurred in the cold half-year, and negative in the warm half-year. From 2013, on the canal connecting Lake Jamno with the Baltic Sea, a storm gate was constructed that altered many processes and phenomena occurring in the lake so far. The paper covers the natural (quasi-natural) period of functioning of the lake, and provides a point of reference for future research on its thermal regime considering among others the effect of human pressure in the form of hydrotechnical infrastructure.
PL
W pracy dokonano analizy warunków termicznych przymorskiego jeziora Jamno. Długoterminowy (1971-2013) przebieg temperatury wody wskazuje, że podlegała ona znacznemu ociepleniu (0,28°C∙dek-1). W układzie miesięcznym wzrost temperatury wody notowany jest we wszystkich przypadkach poza okresem zimy (grudzień, styczeń, luty). Najszybciej woda ogrzewała się w kwietniu (0,58°C∙dek-1) oraz maju i wrześniu (0,46°C∙dek-1). W podobnym tempie ogrzewała się średnia roczna temperatura powietrza (0,27°C∙dek-1), lecz współczynnik korelacji obu ośrodków wynosił 0,40, co sugeruje, że inne czynniki mogły wpływać na rozkład temperatury wody. Temperatura wody w Jamnie oraz poziom wody w Bałtyku najsilniejsze pozytywne związki przybierały w półroczu zimowym oraz ujemne w półroczu ciepłym. Od roku 2013 na kanale łączącym jezioro Jamno z Morzem Bałtyckim zostały uruchomione wrota przeciwsztormowe, które zmieniły wiele dotychczasowych procesów i zjawisk odbywających się w tym akwenie. Praca obejmuje swym zakresem naturalny (quasi-naturalny) okres funkcjonowania tego jeziora i stanowi punkt odniesienia dla przyszłych badań nad jego termiką uwzględniającą m.in. wpływ antropopresji w postaci zabudowy hydrotechnicznej.
EN
During recent decades, human impact on lake ecosystems has increased due to intensification of agriculture, irrigation, water consumption, and electrical purposes. Particularly strong changes have been observed in shallow lakes, which are more sensitive to environmental changes and characterized by unfavourable morphometric parameters. The majority of transformations within a lake associated with changes in water level, progressing degradation, or plant succession leading to lake disappearance take place within the littoral zone. The aim of this study was to examine how human pressure, such as water level reduction, affect the surface and water volume of lakes, and estimate the rate and the extent of water loss from lakes during 1940-2008, and predict their potential changes over the next years. The importance of integrating vertical and horizontal considerations in the management of shallow lakes was illustrated. The study was carried out in the freshwater, postglacial lakes Niepruszewskie and Tomickie, located in the central-western agricultural region of Poland. The research comprised analyses of the lakes’ morphometry base on topographic maps, aerial photos, GPS measurements, and data from bathymetric plans and morphometric cards. The study has shown that the observed transformations in the examined lakes are multidirectional and the entire process varies in changing trophic and hydrological conditions. The increase of water retention in the water body increased the lake area, but at the same time accelerated the sedimentation process of organic matter and gradual lake shallowing at the accompanying expansion of the littoral zone area. During almost 70 years, the area of Lake Niepruszewskie shrank by 9%. The shallowing rate, which is not directly visible, was about three times as fast as the contraction of the area itself. In the case of the second of the examined lakes, shallowing and overgrowing processes follow the same course, which will lead to the disappearance of the lake within less than 56 years. The area of Lake Tomickie decreased almost twofold during almost 70 years. Our study shows that analysis of the lake surface alone is insufficient to assess directions of lake development and shrinking.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.