Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Prawo sprawdzenia prawomocnych orzeczeń sądów polskich (nieniemieckich) w Generalnym Gubernatorstwie w okresie II wojny światowej. Orzecznictwo Wyższego Sądu Niemieckiego w Radomiu

100%

Mielnik H.

|

2020

|

tom 72

|

nr 1

211-240

EN

The purpose of the article is to characterize the course of review proceedings of the final judgments of the Polish (non-German) courts by the German Superior Court in Radom. The paper ascertains how the premise of “public interest,” which was necessary to initiate proceedings, was interpreted by the Department of Justice in the Governor’s Office of the Radom District. Moreover, the types of civil and criminal cases which were examined under this procedure are indicated. The purpose of this institution was to implement detailed judicial supervision of the Polish (non-German) judiciary. The right to review was available in relation to all the “rulings” of Polish (non-German) courts. Consequently, it was alsoapplicable to non-final decisions which did not conclude the proceedings in a given case. An analysis of the judicial decisions of the German Superior Court in Radom demonstrates that the delineated institution had the purpose of overturning and changing those judgmentswhich were incompatible with the German policy in the General Government. In the course of the proceedings which verified the judgments of Polish (non-German) courts, the German Superior Court in Radom did not have an autonomous and independent position in its adjudication. Instead, it adhered to the German policy in the General Government in order to realize the policy’s objectives.

PL

Celem artykułu jest scharakteryzowanie przebiegu postępowania o sprawdzenie prawomocnych orzeczeń sądów polskich (nieniemieckich) przed Wyższym Sądem Niemieckim w Radomiu. W artykule ustalono, jak interpretowana była przez Wydział Sprawiedliwości w Urzędzie Gubernatora Dystryktu Radomskiego przesłanka „interesu publicznego”, niezbędna do wszczęcia postępowania. Wskazane zostały także rodzaje spraw cywilnych i karnych rozpatrywanych w ramach tej procedury. Instytucja ta służyła realizacji szczegółowego nadzoru judykacyjnego nad sądownictwem polskim (nieniemieckim). Prawo sprawdzenia przysługiwało wobec wszystkich „rozstrzygnięć” sądu polskiego (nieniemieckiego), a więc także wobec postanowień (przedstanowczych) niekończących postępowania w sprawie. Analiza orzecznictwa Wyższego Sądu Niemieckiego w Radomiu wykazała, że omawiana instytucja służyła uchylaniu i zmianie tych wyroków, które były niezgodne z prowadzoną przez władze niemieckie polityką w Generalnym Gubernatorstwie. Wyższy Sąd Niemiecki w Radomiu w postępowaniach o sprawdzenie orzeczeń sadów polskich (nieniemieckich) nie miał autonomicznej, niezależnej pozycji w orzekaniu, lecz realizował cele polityki niemieckiej w Generalnym Gubernatorstwie.

2

Tezy prawne z zakresu prawa karnego wydawane przez polskie (nieniemieckie) sądy apelacyjne w Generalnym Gubernatorstwie (1940–1943)

100%

Mielnik H.

|

2021

|

tom 73

|

nr 1

99-116

EN

The purpose of the article is to analyze the legal theses issued by courts of appeal in the field of penal law. The legal theses were the most important juridical statements of Polish (non-German) courts in the General Government. Detailed statistics concerning the issue under discussion are presented in the article. As a result, knowledge of the application of penal law by Polish (non-German) courts in the General Government is broadened, mainly in relation to the types of criminal cases that were heard by these courts and to the legal problems connected with them. In a broader context, this analysis will make it possible to answer the question concerning the role and activity of the Polish (non-German) courts in the General Government. Moreover, it will provide an answer whether these courts were used to implement Nazi policy in the General Government in criminal cases.

PL

Celem artykułu jest analiza tez prawnych wydawanych przez sądy apelacyjne w obszarze prawa karnego. Tezy prawne były najważniejszymi wypowiedziami jurydycznymi sądów polskich (nieniemieckich) w Generalnym Gubernatorstwie. W artykule przedstawiono szczegółową statystykę dotyczącą omawianego zagadnienia. W rezultacie poszerzono wiedzę na temat stosowania prawa przez sądy polskie (nieniemieckie) w Generalnym Gubernatorstwie, przede wszystkim w odniesieniu do rodzajów spraw karnych rozpatrywanych przez te sądy oraz związanych z nimi problemów prawnych. W szerszym znaczeniu przeprowadzona analiza pozwoli odpowiedzieć na pytanie o rolę i aktywność sądownictwa polskiego (nieniemieckiego) i czy sądy te były wykorzystywane do prowadzenia nazistowskiej polityki w Generalnym Gubernatorstwie w sprawach karnych.

3

Klauzula rebus sic stantibus (art. 269 kodeksu zobowiązań) w warunkach okupacji niemieckiej w Generalnym Gubernatorstwie w świetle tez prawnych polskich (nieniemieckich) sądów

100%

Mielnik H.

|

nr 2

245-268

EN

The article aims to examine how the rebus sic stantibus clause (Article 269 of the Code of Obligations) was interpreted by Polish (non-German) courts in the General Government. The legal theses issued by these courts will be examined. It was an institution that was used to unify the jurisprudence, regarding the liquidation of the Supreme Court. The period of war and occupation was an extraordinary situation, that undoubtedly influenced the contractual relations between the parties. In the Code of obligations of 1933, the Polish legislator introduced the rebus sic stantibus clause, which allowed for judicial interference in contractual relations in the event of extraordinary accidents. It is interesting how the legal order of the General Government reacted to these circumstances. The paper uses archival sources, in which legal theses of Polish (non-German) courts, regarding the issue of the article, were found. Legal theses were not officially published, hence the need to select and develop archival material. A review of the most significant dogmatic-legal and historical-legal literature on the issue of the rebus sic stantibus clause is also presented in the paper. The next problem discussed will be whether Polish (non-German) courts complied with the conditions of application of Art. 269 of the Code of Obligations, including those developed by pre-war jurisprudence and doctrine. The problem is what, in the light of the jurisprudence, under the conditions of occupation, was meant by „extraordinary accidents”, whether the courts interpreted this notion narrowly or broadly. The research hypothesis of the article assumes that Polish (non-German) courts during the German occupation used the rebus sic stantibus clause only after meeting the conditions specified by the legal order.

PL

Celem artykułu jest zbadanie, w jaki sposób interpretowana była klauzula rebus sic stantibus (art. 269 kodeksu zobowiązań) przez sądy polskie (nieniemieckie) w Generalnym Gubernatorstwie. Przebadane zostaną tezy prawne, wydawane przez te sądy, które stanowiły instytucję ujednolicającą orzecznictwo, wobec likwidacji Sądu Najwyższego w Generalnym Gubernatorstwie. Okres wojny i okupacji były nadzwyczajną sytuacją, która niewątpliwie wpływała na stosunki umowne pomiędzy stronami. Polski ustawodawca w kodeksie zobowiązań z 1933 r. wprowadził klauzulę rebus sic stantibus, która pozwalała na sądową ingerencję w stosunki umowne, w trakcie wystąpienia nadzwyczajnych wypadków. Interesujące jest, w jaki sposób, w porządku prawnym Generalnego Gubernatorstwa reagowano na te okoliczności. W pracy wykorzystano źródła archiwalne, w których odnaleziono tezy prawne sądów polskich (nieniemieckich) dotyczące problematyki artykułu. Tezy prawne nie były oficjalnie publikowane, stąd konieczność wyselekcjonowania i opracowania materiału archiwalnego. Przedstawiono także przegląd najważniejszej literatury dogmatyczno-prawnej i historyczno-prawnej dotyczącej problematyki klauzuli rebus sic stantibus. Przeanalizowano odnalezione orzeczenia sądowe dotyczące art. 269 kodeksu zobowiązań, pod kątem rodzajów zobowiązań, do których stosowana była omawiana klauzula, kolejnym omówionym problemem, będzie kwestia tego, czy sądy polskie (nieniemieckie) odnosiły się do warunków zastosowania przepisu art. 269 kodeksu zobowiązań, w tym tych wypracowanych przez przedwojenne orzecznictwo i doktrynę. Problemem jest, co w warunkach okupacyjnych, w świetle orzecznictwa, oznaczało „nadzwyczajne wypadki”, czy sądy interpretowały to pojęcie niedookreślone w sposób ścieśniający, czy rozszerzający. Hipoteza badawcza artykułu zakłada, że sądy polskie (nieniemieckie) w okresie okupacji niemieckiej stosowały klauzulę rebus sic stantibus wyłącznie po spełnieniu warunków określonych przez porządek prawny.

4

Zabójstwo kryminalne w Generalnym Gubernatorstwie. Studium przypadku z zakresu stosowania niemieckiego wojennego prawa karnego

100%

Mielnik H.

|

2023

|

tom 75

|

nr 2

183-206

EN

The article is a case study concerning the application of the Nazi’s special criminal law in the General Government during wartime, specifically the Juvenile Felons Ordinance of 4 October 1939. A detailed analysis of one criminal proceeding from the moment the police received information about the crime until the execution of the sentence is carried out. The case which was chosen for the present analysis was selected due to its specific character as it involved a double homicide (murder) committed by a juvenile offender whose victims were Jewish. The paper presents the practice of application of criminal law in the General Government, which was characterized by its expedited and simplified nature. It also highlights certain aspects of the law's ambiguity, the defendant's uncertain situation, and a lack of effective possibilities of defense. The development of Nazi criminal law veered towards perpetrator-based criminal law. The criminal law of Nazi Germany ruthlessly sentenced people to death and expanded its application.

PL

Artykuł stanowi studium przypadku stosowania specjalnego niemieckiego nazistowskiego wojennego prawa karnego w Generalnym Gubernatorstwie, a dokładnie rozporządzenia o ochronie przed młodocianymi zbrodniarzami. Dokonano w nim szczegółowej analizy jednego postępowania karnego od powzięcia informacji o przestępstwie przez policję aż do wykonania kary. Sprawa będąca przedmiotem analizy została wybrana ze względu na jej szczególny charakter. Dotyczyła bowiem podwójnego zabójstwa (morderstwa) o podłożu kryminalnym, dokonanego przez młodocianego sprawcę na żydowskich ofiarach. W artykule przedstawiono, jak wyglądała praktyka stosowania prawa karnego w Generalnym Gubernatorstwie, mająca charakter przyspieszony i uproszczony. Podkreślono kwestię niejasności prawa, niepewności sytuacji oskarżonego oraz braku możliwości skutecznej obrony. Rozwój nazistowskiego prawa karnego następował w kierunku prawa karnego sprawcy. Niemieckie prawo karne stosowało bezwzględnie karę śmierci albo rozszerzało jej stosowanie.

5

Ustalanie właściwości sądów polskich (nieniemieckich) w sprawach karnych przez prokuraturę niemiecką w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939–1945

100%

Mielnik H.

Res Historica

|

2023

|

nr 56

753-797

EN

The article discusses the issue of determining jurisdiction by the German prosecutor's office in criminal cases in the General Government concerning the Polish (non-German) judiciary. The study uses the legal-history methodology. The author indicated and analyzed the legal basis for the subject matter. The procedure for determining jurisdiction has been reconstructed, from preparatory proceedings to the possibility of changing final judgments. In addition, criteria were indicated that determined the selection of a specific type of court to consider a case. The article also analyzes the practice of the German prosecutor's office in this regard. The research was based on the analysis of the preserved files of proceedings of German courts, special courts, and Polish (non-German) courts, which met the criteria of the adopted methodology. The thesis of the work assumes that the German prosecutor's office transferred to special courts, apart from those cases that belonged to their jurisdiction under the provisions of the regulations in force in the General Government, also those that concerned acts and perpetrators requiring severe punishment, under the Nazi views on criminal law.

PL

Artykuł porusza problematykę ustalania przez prokuraturę niemiecką właściwości sądowej w sprawach karnych w Generalnym Gubernatorstwie, w odniesieniu do sądownictwa polskiego (nieniemieckiego). W opracowaniu wykorzystano metodologię nauk historyczno-prawnych. Autor wskazał i przenalizował podstawy prawne dotyczące przedmiotowej problematyki. Odtworzona została procedura ustalania właściwości od postępowania przygotowawczego do możliwości wzruszenia prawomocnych wyroków. Dodatkowo wskazane zostały kryteria, które decydowały o wyborze konkretnego rodzaju sądu do rozpatrzenia danej sprawy. W artykule poddano także analizie praktykę prokuratury niemieckiej w tym zakresie. Badania zostały oparte na analizie zachowanych akt postępowań sądów niemieckich, sądów specjalnych oraz sądów polskich (nieniemieckich), które spełniały kryteria przyjętej metodyki. Teza pracy zakłada, że prokuratura niemiecka przekazywała do sądów specjalnych, oprócz tych spraw, które należały do ich właściwości na podstawie przepisów rozporządzeń obowiązujących w GG, także te, które w myśl nazistowskich poglądów na prawo karne dotyczyły czynów i sprawców wymagających surowego ukarania.

6

„Unicestwienie pasożyta-państwa”. Historyczno-prawna analiza ustroju Komuny Paryskiej z 1871 r.

100%

Mielnik H.

|

nr 24

EN

This article contains the analysis of the regime of The Paris Commune of 1871 that is divided in two parts. The first part deals with the regime of the Commune in stricte legal way. The second one is about the influence of the Commune in creating the concept of dictatorship of the proletariat. Regime of The Paris Commune was a very interesting example of rupture with the separation of powers. The main thesis of the paper is that the Marxists used only selected elements of the legacy of the Commune to justify their idea of totalitarian state known as a dictatorship of the proletariat. The Paris Commune was the fourth big French revolution (the last one of the 19th century) and had a positive impact on the later forms of the French state.

PL

W artykule nie zamieszczono polskiego abstraktu

7

Wielka eksploatacja małych gruntów. Ingerencje władz niemieckich w postępowania działowe gospodarstw rolnych prowadzone przez sądy polskie (nieniemieckie) w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939–1945

100%

Mielnik H.

|

2022

|

tom XXV

|

nr 25

119-138

EN

The article aims to indicate how the German authorities, administrative and judicial, interfered in the proceedings before the Polish (non-German) courts in the General Government, the subject of which were farm divisions. The thesis of the article assumes that the German authorities interfered with the functioning of Polish (non-German) courts in the area in question due to the necessity to achieve certain political goals in the GG (effective exploitation of agricultural resources). The basic research material used in the article is archival sources and sources of law. By analyzing the preserved archival files and the practice of the functioning of the judiciary in the GG, one can see ways to reduce the phenomenon of fragmentation of farms.

PL

Artykuł ma na celu wskazanie jakimi sposobami organy władzy niemieckiej, administracyjne i sądowe, ingerowały w postępowania toczące się przed sądami polskimi (nieniemieckimi) w Generalnym Gubernatorstwie, których przedmiotem były działy gospodarstw rolnych. Teza artykułu zakłada, że władze niemieckie dokonywały ingerencji w funkcjonowanie sądów polskich (nieniemieckich) w przedmiotowym obszarze z powodu konieczności realizacji określonych celów politycznych w GG (efektywnej eksploatacji zasobów rolnych). Podstawowy materiał badawczy wykorzystany w artykule stanowią źródła archiwalne oraz źródła prawa. Analizując zachowane akta archiwalne oraz praktykę funkcjonowania sądownictwa w GG dostrzec można sposoby ograniczenia zjawiska rozdrabniania gospodarstw rolnych.

8

FUNKCJONOWANIE OBOZU W ZWIERZYŃCU ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM OKRESU OD STYCZNIA DO SIERPNIA 1943 ROKU

100%

Mielnik H.

Studenckie Zeszyty Naukowe

|

2013

|

tom 16

|

nr 23

EN

The paper presents functioning of the camp in Zwierzyniec during the Second World War. It focuses on the period from January to August 1943 when the displacement of Zamojszczyzna population took place. The article depicts main assumptions and results of Generalplan Ost and Wherwolf I action, and the role that the transit camp in Zwierzyniec played in those actions. The author shows the camp organisation during the displacements, living conditions of the prisoners and the camp garrison as well as efforts of Polski Komitet Opiekuńczy, especially those made by Jan Zamoyski, to rescue the youngest children. Statistics included in the paper attempt to show the realistic number of people gathered in the camp and the number of possible deaths during the specified period of time.

PL

Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim

9

Status prawny dziecka w niemieckim ustawodawstwie w Generalnym Gubernatorstwie (1939-1945)

63%

Wrzyszcz A. , Mielnik H.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2019

|

tom 29

|

nr 1

89-114

PL

Przedmiotem artykuły jest analiza statusu prawnego dziecka w niemieckim ustawodawstwie w Generalnym Gubernatorstwie. Autorzy przedstawiają status dziecka na gruncie różnych aktów prawnych wprowadzonych przez niemieckich okupantów w poszczególnych gałęziach prawa. Ochronne funkcje prawa względem dziecka zostały praktycznie w całości złamane w ustawodawstwie niemieckim w Generalnym Gubernatorstwie. Prawodawcy w Generalnym Gubernatorstwie nie prowadzili zaplanowanej i usystematyzowanej działalności ustawodawczej względem dzieci. Wprowadzone przez niemieckich okupantów przepisy dotyczące dzieci odzwierciedlały jednak najważniejsze cele polityki nazistowskiej. W przepisach dotyczących dzieci w Generalnym Gubernatorstwie widoczne są wszystkie cechy prawa nazistowskiego: rasizm, pogwałcenie podstawowych zasad słuszności i sprawiedliwości. Autorzy analizują w artykule wyłącznie sferę normatywną, pomijając działania podejmowane poza sferą normatywną.

EN

The subject of the article is the analysis of the legal status of the child in German legislation in the General Government. The authors present the status of the child on the basis of various legal regulations introduced by German occupiers in different areas of law. Most of the legal principles regarding to the child protection and child rights have been completely broken in German legislation in the General Government. The legislatures in the General Government did not carry out planned and systematic legislative activity towards children. However, the children’s regulations introduced by the German occupiers reflected the most important goals of Nazi policy. The regulations regarding to the child in the General Government show all the features of Nazi law: racism, violation of the basic principles of equity and justice. The authors concentrated in the article only on the normative sphere, omitting activities undertaken outside the normative sphere.

10

Kronika

32%

Klimaszewska A. , Gałędek M. , Tarnowska A. , Maziarz J. , Janicka D. , Gołaszewski Ł. , Pilarczyk P. M. , Materniak-Pawłowska M. , Mielnik H. , Szewczak-Daniel M.

|

nr 1

309321-309321

11

Kronika

32%

Klimaszewska A. , Gałędek M. , Tarnowska A. , Maziarz J. , Janicka D. , Gołaszewski Ł. , Pilarczyk P. M. , Materniak-Pawłowska M. , Mielnik H. , Szewczak-Daniel M.

|

nr 1

309321-309321