Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Filozofia prawa międzynarodowego Ronalda Dworkina

100%

Widłak T.

|

tom 1(12)

64-77

PL

Ronald Dworkin nie poświęcał uwagi fundamentalnym filozoficznym pytaniom dotyczącym specyfiki prawa międzynarodowego. Zmieniło się to pod koniec jego życia, gdy napisał artykuł zatytułowany „Nowa filozofia prawa międzynarodowego”, opublikowany już po jego śmierci. Celem niniejszego tekstu jest rekonstrukcja zasadniczych tez charakterystycznych dla podejścia Dworkina, odniesienie się do krytyków jego propozycji oraz umiejscowienie tej debaty w kontekście nurtu konstytucjonalizmu globalnego. W pierwszej części artykułu, autor rekonstruuje trzy tezy nowej filozofii prawa międzynarodowego Dworkina. Zgodnie z pierwszą z nich, prawo międzynarodowe wymaga pojmowania interpretywistycznego i ugruntowania w moralności politycznej społeczności międzynarodowej (wspólnoty międzynarodowej). Drugą tezę amerykańskiego uczonego można sformułować następująco: legitymizacja polityczna władzy na poziomach narodowym i międzynarodowym jest jednolita. Trzecią tezą Dworkina jest postulat wdrożenia w prawie międzynarodowym zasady istotności (principle of salience) jako podstawowej zasady strukturalnej. Po krytycznym omówieniu teorii Dworkina, w drugiej części artykułu zaproponowana zostanie konstytucyjna interpretacja nowej filozofii prawa międzynarodowego. Aby teoria mogła kwalifikować się jako podejście konstytucyjne, musi spełnić dwa warunki konstytucjonalizmu globalnego. Pierwszym z nich jest prymat praw podmiotowych, drugim zaś prymat norm konstytucyjnych w ramach systemu prawnego. Konkluzją artykułu jest teza, że nowa filozofia prawa międzynarodowego Ronalda Dworkina spełnia te warunki, zaś zasada istotności stanowi de facto fundamentalną zasadę konstytucyjną opartą na uzasadnieniu moralnym. Propozycja przedstawiona przez Dworkina stanowi jedynie ogólny zarys jego teorii prawa międzynarodowego i może być w przyszłości rozwijana. Bez względu na polityczne uwarunkowania, prawnicy i filozofowie mają co najmniej intelektualne zobowiązanie tworzenia nowych modeli teoretycznych dla prawa międzynarodowego.

EN

During his academic career Ronald Dworkin did not show much interest in the fundamental philosophical questions on international legal issues. This had changed towards the end of his life when he wrote an article titled „A New Philosophy for International Law” published posthumously. The aim of this article is to summarise the key arguments of Dworkin’s approach, address some of its critics as well as to suggest the possibility of further development of this discussion in the context of current global constitutionalism. In the first part, three thesis of Dworkin’s approach are reconstructed. The first one claims that international law requires interpretative understanding which should be grounded in the political morality of the international community. The second thesis can be formulated as follows: the legitimacy of political power at the national and international levels is uniform. The third thesis demands the implementation of the principle of salience in international law as the basic structural principle. After discussing critically Dworkin’s theory, in second part the article proposes a constitutional interpretation of the new philosophy for international law. Two conditions of global constitutionalism have to be satisfied by the theory in order to consider it as a constitutionalist approach. The first condition is the primacy of individual rights and second is the primacy of constitutional norms within the system. The conclusion is that the conditions are satisfied for Dworkin’s new philosophy of international law and his principle of salience is in fact a deeply constitutional arrangement based on moral justification. Dworkin’s proposal constitutes only a rough sketch, however there is a potential for developments. Lawyers and philosophers have at least an intellectual responsibility for building new viable theoretical models for international law.

2

From Vladimiri's just war to Kelsen's lawful war: the universality of the "bellum justum" doctrine

100%

Widłak T.

|

nr 3

77-96

EN

The article explores Hans Kelsen’s theory of just war (bellum justum). It addresses the question of how and why the leading modern positivist thinker in fact embraced a key natural law theory, the concept of just war. In exploring this question, it collates the Viennese philosopher’s views with those of Polish late Middle Ages philosopher and lawyer, Paulus Vladimiri, who developed his own version of the bellum justum doctrine. In the first step, an outline of Paulus Vladimiri’s views on just war is presented. Secondly, the article offers an overview of two key theses of Kelsen’s theory of international law in order to provide the necessary context for his use of the term bellum justum. Next, the analysis moves to answering the question of whether Kelsen’s position might in fact be described as naturalist. In the last part, the article adds to some criticism of Kelsen’s use of the term “just war”. The conclusion underlines the points of intersection between the two doctrines. Although Kelsen’s attempt to harness the just war tradition within the confines of his own pure theory of law seems to have largely failed, it exemplifies a degree of universalism of the just war tradition and its potential for transcending divisions among schools of legal and philosophical thinking.

3

XIX Zjazd Katedr Teorii i Filozofii Prawa „Konwergencja czy dywergencja kultur i systemów prawnych” Jastrzębia Góra, 19–22 września 2010 r.

63%

Glanc M. , Widłak T.

|

tom 1(2)

108-110