This paper deals with issues related to crossing the paradigm of novelty, uniqueness and originality – and thereby maintaining a kind of memory of literature – in the contemporary Polish literary reportage. Some Polish reporters try to consciously apply the poststructuralist metaphors of recycling, bricolage or assembly to reportage texts; in contemporary literary reportage also certain intertextual processes play an important role, based on deliberate creation of relations between literary texts. It all helps to keep the memory of literature. In this perspective we analyze selected reportage texts of Ryszard Kapuściński, Paweł Smoleński and Jacek Hugo-Bader.
PL
Tematem tekstu jest problematyka przekraczania paradygmatu nowości, niepowtarzalności i oryginalności – a tym samym utrzymywanie swoistej pamięci literatury – we współczesnym polskim reportażu literackim. Niektórzy polscy reportażyści próbują świadomie zastosować poststrukturalistyczne metafory recyklingu, bricolage’u czy montażu w tekstach będących, na pierwszy rzut oka, gatunkowym zaprzeczeniem zarówno stosunkowo szeroko rozumianej intertekstualności, która leży u podstaw wspomnianych metafor, jak i pewnej, wynikającej z takiego podejścia do tekstu, „nieoryginalności”. W dzisiejszym reportażu ważną rolę odgrywają jednak także zabiegi intertekstualne polegające na świadomym tworzeniu relacji pomiędzy poszczególnymi tekstami literackimi (np. reportaże Pawła Smoleńskiego, Jacha Hugo-Badera, wcześniej Ryszarda Kapuścińskiego). To wszystko pomaga, przez odniesienia do starszych tekstów, utrzymywać pamięć literatury, ale także pamięć o ważnych dla opisywanego społeczeństwa wydarzeniach relacjonowanych przez reportażystów. Autorka podjęła próbę zbadania nie tylko relacji między światem i tekstem w wybranych reportażach literackich, ale także opisu relacji między jednym a drugim tekstem w szerszym kontekście (po)nowoczesnego podejścia do problematyki oryginalności oraz niepowtarzalności.
This paper analyzes three reportage books focusing on the war in Iraq in 2003. Two reportages are Polish, the authors of the third book are Czech journalists. Paweł Smoleński focuses primarily on the knowledge of Iraqi culture and mentality in the face of building a new Iraq after the fall of Saddam Hussein. The armed conflict itself remains somewhat in the background of the reporter’s interest. Smoleński’s texts are closest to so-called literary coverage. Mariusz Zawadzki as an embedded correspondent — among other things — accompanied U.S. troops to cover combat operations. The texts of Czech reporters, some of which were in Iraq since the very beginning, are closer to the so-called “feature”. In addition, they are stylized as a reporter quasi-diary.
The present text is an attempt to trace selected signs of Jewish religiosity in the poetry of Aleksander Wat concentrating on mystic structures and emblems deep‑rooted in Jewish religious, mystic tradition. We deal with the Jewish roots and circumstances of Wat’s poetic and it’s relationship with sacrum, with a kind of intertextual dialogue with many cultural symbols and concepts associated with Jewish mystique. Therefore we analyze e.g. Wat’s relation to language, the phenomenon of commentary or the dialogical quality of his poetry.
The article reflects on the chosen aspects of the Czech reception of the so called Polish school of reportage. Using a few specific examples, it analyses which Polish reportage texts appear in Czech translation, how are they received and which picture of Polish reportage emerges from such reflection. For analysis purposes chosen were first and foremost these texts, which in some way present the genre characteristics of the Polish reportage or the cultural differences in its reception by Polish and Czech readers.
PL
Artykuł podejmuje refleksję nad wybranymi aspektami czeskiej recepcji tak zwanej polskiej szkoły reportażu. Na kilku konkretnych przykładach analizuje, jakie polskie teksty reportażowe ukazują się w czeskich przekładach, jak są one odbierane i jaki obraz polskiego reportażu wyłania się z takiej refleksji. Do analizy wybrane zostały przede wszystkim te materiały, które w jakiś sposób uwzględniają specyfikę gatunkową polskiego reportażu lub kulturowe różnice w odbiorze polskich tekstów reportażowych przez polskich i czeskich czytelników.
In the text we deal with the Judith Butler‘s concept of performativity (reiterative power of discourse to produce and perform a type of constructed identity) in relation to contemporary polish women‘s literature. Also thanks to Judith Butler traditional boundaries between masculinity and femininity are shifting. In the 90‘s many female authors were using e.g. provocative motifs associated with female corporeality (e.g. Izabela Filipiak). Nowadays a lot of female authors are not only reinterpreting the traditional (male) canon of literature (Bo¿ena Umiñska-Keff), but also describing and questioning the mechanisms of marginalization or the processs of creating our gender identity (Sylwia Chutnik, Julia Fiedorczuk).
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.