Recently there has been a large increase in a number of publications regarding bone health in multiple sclerosis as well as studies exploring the possible role of vitamin D in the aetiology of the condition. However, the relationship between multiple sclerosis and osteoporosis remains not widely discussed among clinicians. The aim of our review article is to present crucial aspects of such relationship as well as therapeutic options. There are many statistical facts suggesting that correlation between two said diseases occurs. The prevalence of osteoporosis clinical features, like pathological fractures, decreased bone mineral density or low vitamin D serum level, is greater in patients with multiple sclerosis. These facts can be explained by a wide variety of areas and pathways which are common for multiple sclerosis and osteoporosis. The functions of different mediators involved in the pathophysiology of diseases, the role of vitamin D and the adverse effects of drugs administered in multiple sclerosis serve as the best examples. Unfortunately, no uniform guidelines on the management of multiple sclerosis patients with osteoporosis have been established so far. However, the guidelines of the United Kingdom National Institute for Health and Care Excellence and National Osteoporosis Society are recommended in such cases. The most important are an appropriate vitamin D and calcium supplementation, smoking cessation, alcohol intake reduction and more of physical activity. There is a strong need to spread this knowledge among clinicians. A better understanding of the topic might result in the creation of diagnostic and therapeutic guidelines with this respect.
PL
W ostatnim czasie znacznie wzrosła liczba publikacji dotyczących stanu zdrowia kości w stwardnieniu rozsianym, jak również możliwej roli witaminy D w etiologii wspomnianej jednostki chorobowej. Jednakże związek między stwardnieniem rozsianym i osteoporozą w dalszym ciągu nie jest szeroko omawiany wśród klinicystów. Celem naszego artykułu poglądowego jest przedstawienie kluczowych aspektów wspomnianej korelacji oraz opcji terapeutycznych. Wiele faktów z zakresu statystyki przemawia za tym, że związek między omawianymi dwoma chorobami występuje. Rozpowszechnienie cech charakterystycznych dla obrazu klinicznego osteoporozy, takich jak złamania patologiczne, zmniejszenie mineralnej gęstości kości oraz niskie stężenie witaminy D w surowicy, jest większe wśród chorych na stwardnienie rozsiane. Może to być wyjaśnione licznymi, wspólnymi dla stwardnienia rozsianego i osteoporozy, obszarami i ścieżkami patofizjologicznymi. Ich przykładem są funkcje różnych mediatorów odgrywających rolę w patogenezie obu chorób, rola witaminy D oraz działania niepożądane leków stosowanych w terapii stwardnienia rozsianego. Niestety, do tej pory nie powstały uniwersalne wytyczne dotyczące postępowania w sytuacji współwystępowania stwardnienia rozsianego i osteoporozy. W takich przypadkach rekomendowane są wytyczne Narodowego Instytutu Zdrowia i Klinicznej Doskonałości Zjednoczonego Królestwa oraz Narodowego Towarzystwa Osteoporozy. Największe znaczenie mają odpowiednia suplementacja witaminy D i wapnia, zaprzestanie palenia, zmniejszenie spożycia alkoholu i zwiększenie aktywności fizycznej. Istnieje silna potrzeba rozpowszechnienia znajomości tego zagadnienia wśród klinicystów. Lepsze jego rozumienie może doprowadzić do stworzenia wytycznych uwzględniających aspekty diagnostyczne i terapeutyczne.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.