Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 38

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
Przedstawiono wyniki badań nad zagrożeniem środowiska naturalnego Świnoujścia, spowodowanym działalnością portu i jego zaplecza. Badania prowadzono w porcie handlowym, na przystaniach promów osobowych i pojazdów miejscowych po obu stronach rzeki Świny oraz przystani promów morskich a także w Morskiej Stoczni Remontowej i bazie paliwowej. W czerwcu i wrześniu 1999 roku pobierano dwukrotnie próbki gleby i wody. W ekstraktach prób glebowych (po uprzedniej ich mineralizacji) oraz w próbach wody (które wcześniej zagęszczono) oznaczono metodą ASA zawartość pięciu metali ciężkich (Cu, Pb, Zn, Mn, Fe). Analiza stężeń badanych pierwiastków w próbkach wskazuje na nadmierną akumulację metali w środowisku. Uznawane za najgroźniejsze dla zdrowia ludzi i zwierząt pierwiastki toksyczne (miedź, cynk i ołów) występowały w ilościach znacznie przekraczających dopuszczalne stężenia dla gleb i wód, a ilości manganu i żelaza w wielu miejscach przekraczały normy bezpieczne. Najbardziej zagrożone okazały się te rejony miasta, w których składowane były duże ilości stałych i płynnych surowców chemicznych (port, stocznia) lub przez które przejeżdżały i zatrzymywały się samochody ciężarowe i wagony kolejowe.
EN
Results of studies on hazards for the environment posed by the acitivities of Świnoujście harbour and its hinterland have been presented. The study was done in the commercial harbour, ferry haven for trucks and local vehicles on both banks of Świna river, in the shipyard, in the fuel station and the high-sea ferry haven. Soil and water samples had been taken twice in June and September 1999. The soil samples were mineralized, then extracted, the water and extracts concentrated, and the contents of Cu, Pb, Zo, Mn, Fe assessed by ASA. The analysis of the concentrations of the heavy metals in the samples has shown an excessive content of them in the environment. The most toxic elements (copper, zinc and lead) were present in amounts exceeding greatly those admitted for soils and water, and of manganese and iron were in many places higher than those considered to be safe. Most polluted were parts of the town in the vicinity of areas in which large amounts of solid liquid chemicals were stored (harbour, shipyard), or which were subjected to truck and train passage or parking.
EN
This study investigates the effect of adjuvants on the kinetics of adsorption of model substance atrazine, and the values of water/soil partition coefficients Kd and Koc. Laboratory experiments were conducted on three soils with different organic carbon content (Winna Gora Corg = 0.69 %, Lipnik Corg = 1.65 %, Slawoszewo Corg = 4.83 %). In the experiment two oil adjuvants: Adpros 85 SL, Olejan 85 EC (0.04% v/v) and surfactant Break-Thru S 240 (0.002 % v/v) were used. Two-phase adsorption was clearly observed for all mixtures in all three soils (the first, rapid - non-linear phase and the second, slower - linear phase). The data indicates that the adsorption behavior of atrazine in each soil in the presence of the adjuvants varies. Application of adjuvants resulted in an increase or a decrease in s-triazine adsorption.
PL
Badania miały na celu określenie stopnia zanieczyszczenia związkami metali ciężkich gleby i roślin pobranych z trawników wokół sześciu stacji paliw zlokalizowanych w Szczecinie i czterech, usytuowanych w okolicy około 30 km od miasta. Analizowano zawartość żelaza, ołowiu, cynku, manganu i miedzi w materiale badawczym. Dla celów porównawczych przeprowadzono również analizę chemiczną zawartości tych pierwiastków w próbkach gleby i roślin ze szczecińskiego rezerwatu przyrodu. W materiale glebowym i roślinnym, po zmineralizowaniu i przygotowaniu do oznaczeń analitycznych przeprowadzono pomiary stężenia jonów wybranych metali metodą absorpcji atomowej. Stwierdzono, że gleba i rośliny rosnące wokół stacji paliw zawierały (w zależności od badanego metalu) od 4-to do 30-to krotnie większe ilości metali ciężkich, w porównaniu z rezerwatem przyrody. Okolice stacji paliw okazały się najbardziej zagrożone kumulowaniem w środowisku związkó ołowiu, żelaza i cynku. Materiał badawczy pobierany do analiz chemicznych w terminie jesiennym charakteryzował się w większości obiektów znaczniejszym nagromadzeniem żelaza, ołowiu, cynku i manganu od materiału pobieranego latem. Ponadto gleba i trawy zbierane z miejsc położonych w kierunku wschodnim od stacji paliw zgromadziły większe niż zbierane w kierunku zachdnim od stacji cynku, ołowiu i miedzi. Wyniki uzyskane w niniejszych badaniach potwierdzają znaczne zagrożenie metalami ciężkimi środowiska miejskiego Szczecina a także ikolic miasta wokół stacji benzynowych.
EN
Pollutation of the environment by heavy metals in big cities occurs among other in parking areas. A particulary high concentration of heavy metals hazardous to health can be found near gas station polluting the soil, air, water and plants. For this reason, the pollution of areas adjacent to big fuel stations should be monitored. The objective of this study was to determine the content of five heavy metals (iron, zinc, lead, manganese and copper) in soil and plants prowing in the neighbourhood of 10 big fuel stations of Szczecin and approaching highways, and also (for comparison) in one located in a Szczecin nature reserve. The analysis of the heavy metals content indicates a serious contamination of the city (particularly by iron, lead and zinc). The grounds surrounding fuel stations contained heavy metals of levels four times higher than the amounts found in nature reserves.
PL
W pracy przeprowadzono ocenę stanu troficznego środkowego odcinka rzeki Płoni, w latach hydrologicznych 1992-1994 i 2000-2002. Odnotowano obni­żenie średnich rocznych zawartości wszystkich badanych form związków biogen­nych, 25% spadek stężeń azotu ogólnego i 40% spadek fosforu ogólnego ograni­czyły średnio o 30% rozwój fitoplanktonu w rzece Płoni. Porównanie średnich rocznych zawartości związków biogennych i chlorofilu a z ich granicznymi wartoś­ciami dla poszczególnych kategorii trofii, zakwalifikowało wody Płoni do wód hipertroficznych. Najwyższe stężenia nieorganicznych form azotu odnotowano wiosną w przekroju powyżej jeziora Miedwie, co potwierdza obszarowe pocho­dzenie części ładunku tego składnika w rzece. Najwyższe stężenia fosforu odnoto­wano latem. Wiosenny wzrost biomasy fitoplanktonu ograniczał fosfor, natomiast zakwit letni ograniczało wyczerpywanie ładunków azotu.
EN
This study concerns the evaluation of the trophic status of the middle part of the Płonią river, in the hydrological years 1992-1994 and 2000-2002. In the course of the study the average yearly contents of the assessed forms of nutrients decreased. The average growth of phytoplankton was limited by 30% by the 25% reduction of the concentration of total nitrogen and by the 30% reduction of the concentration of total phosphorus. Comparison of the mean yearly contents of the nutrients and chlorophyll a with the borderline levels of the trophic catego­ries, qualified the Płonią water as hypertrophic.The highest concentrations of inorganic nitrogen in the water was observed in spring, it showed the non-point sources of a part of a nitrogen load in the river. In the Płonią river in spring the growth of algae was limited by phosphorus, whereas in summer the limiting fac­tor was nitrogen.
PL
Praca stanowi etap obszernych badań dotyczących zanieczyszczenia środowiska naturalnego w rejonach szczególnego zagrożenia. Jednym z nich jest odcinek przygraniczny Polski z Niemcami w Rosówku, położonym 16 km od centrum Szczecina. Na przełomie pięciu miesięcy (czerwiec-październik) 1998 r. badano tam cyklicznie zawartość ołowiu, cynku i miedzi w próbkach gleby i roślin pobranych z odległości O, 100, 200, 500, 2500 i 5000 metrów od granicy oraz O, 100 i 250 metrów od drogi dojazdowej nr II7 wiodącej do przejścia granicznego. Analiza zawartości metali ciężkich w próbach wykazała wielokrotnie większe stężenia ołowiu (szczególnie w lipcu i sierpniu), przekraczające bezpieczne dla środowiska wartości. Stężenie cynku i miedzi w badanym materiale wskazuje iż zagrożenie tymi pierwiastkami gleby i roślin jest na razie niewielkie.
EN
This paper is part of extensive studies on environment pollution in regions of increased hazard. One of such areas is the part of Poland which borders with Germany, that is Rosówek, located 16 km off Szczecin. For 5 months (June-October) 1998, samples of soil and plants were taken from sites: O, 100, 200, 500, 2500, 5000 m from the border line, and O, 100, 250 m from road Nr 117 which leads to the border crossing. Analysis of the samples did show that the content of lead was several times higher than that considered as non hazardous, this was true particularly in July and August. The levels of zinc and copper in the samples were low which indicates that neither soil nor plants are so far threatened by these metals.
|
|
nr 2
919-926
PL
W pracy podjęto badania nad określeniem stopnia zanieczyszczenia miedzią, cynkiem, żelazem, manganem i strontem niektórych gatunków roślin łąkowych z rodziny traw, motylkowatych, turzycowatych i chwastów. Wybrano do badań: wiechlinę łąkową (Poa pratensis), koniczynę białą (Trifolium repens), turzycę owłosioną (Carex hirta) i mniszka pospolitego (Taraxacum officinale) rosnące w zakolu ujścia rzeki Radwi do Parsęty, a także w okolicach najbardziej ruchliwych dróg komunikacyjnych, firm i zakładów przemysłowych w Karlinie. Badania prowadzono w latach 2000 - 2001 w sezonie wegetacyjnym. Wytypowano 8 obiektów badawczych, gdzie spodziewano się dużego zróżnicowania zawartości metali w roślinach. Poziom pierwiastków w materiale oznaczano metodą ASA, po mineralizacji roślin w mieszaninie stężonych kwasów HNO₃ i HC1O₄. Wyniki analiz chemicznych wykazały, że rośliny w różny sposób reagowały na sąsiedztwo uciążliwych dla środowiska czynników. Akumulacja miedzi i cynku najsilniej uwidoczniła się w turzycy owłosionej zebranej z rejonów sąsiadujących z zakładami przemysłowymi i szlakami komunikacyjnymi. Żelazo i mangan w najmniejszych ilościach zawierały rośliny zebrane z parków miejskich, zaś na pozostałych stanowiskach można już było zauważyć bardzo wysoką zawartość obydwu pierwiastków w środowisku.
EN
This study concerned the pollution of some meadow plants of the grasses legumes, sedges and weeds, with Cu, Zn, Fe, Mn, Sr. Following plants were chosen to be tested: meadow bluegrass (Poa pratensis), white clover (Trifolium repens), hairy sedge (Carex hirta) and dandelion (Taraxacum officinale), growing within the meander of Radew River confluence to Parsęta, at sites close to the roads of heavy traffic, and industrial sites in Karlino. Sampling was done during vegetation seasons of 2000 - 2001. Eight sites were chosen, considering the probability of great differentiation of metal contents in plants. Plant samples were mineralized in concentrated HNO₃ and HC1O₄, and metal contents determined by AAS method. The results of chemical analyses showed differentiated plants response to the proximity of hazardous factors. The acumulation of copper and zinc was found to be the highest in Carex hirta sampled from the areas close to industrial sites and roads. Iron and manganese content were low in plants from city parks, whereas the plants from all other sites indicated the high content of both metals in the environment.
PL
Badania przeprowadzone na glebie bardzo lekkiej pozwoliły na porównanie, w dwóch czteroletnich rotacjach oraz po następnych piętnastu latach, wpływu wapnowania na zmiany odczynu gleby oraz zawartości w niej glinu wymiennego. Czterokrotna dawka tlenku wapnia w większym stopniu neutralizowała kwasowość gleby, utrzymując do końca obydwu rotacji odczyn zbliżony do obojętnego. W drugiej rotacji, w wyniku powtórnego wapnowania, uzyskano większe pH gleby poszczególnych obiektów niż w rotacji pierwszej, szczególnie przy stosowaniu dawek pojedynczych. W rezultacie powtórnego wprowadzenia wapna, w drugiej rotacji nie stwierdzono zwiększenia zawartości glinu wymiennego od trzeciego roku, co odnotowano w pierwszej rotacji. Zastosowana czterokrotna dawka tlenku wapnia utrzymała po dziewiętnastu latach obniżone parametry kwasowości gleby.
EN
The experiment made it possible to compare changes of the pH and exchangeable aluminium, caused by the application of lime in two 4-year crop rotations and after 15 years. The 4-fold calcium oxide application had the best effect, causing the soil acidity to be reduced, and it stayed that way until the end of both crop rotations. In the second rotation, as results of the two applications of lime, the average soil reaction was less acid than that of the first rotation, particulary if single doses were applied. In the second crop rotation no elevated content of exchangeable aluminium in the third year was found, contrary to the first rotation. The 4-fold calcium oxide application, caused a decrease of soil acidity, when analysed after 19 years.
PL
Zmiany zawartości biomasy i wskaźników zanieczyszczeń organicznych w powierzchniowych wodach trzech rzek: Odry, lny i Regi obserwowano przez trzy lata hydrologiczne (od października 1993 r. do września 1996 r.). Jako wskaźnik zawartości biomasy obumarłego fitoplanktonu przyjęto zawartość feofityny_a (Feo_a), a wskaźnikami ogólnego zanieczyszczenia substancjami organicznymi w wodach były: pięciodobowe biochemiczne zapotrzebowanie tlenu (BZT 5) oraz chemiczne zapotrzebowanie tlenu chromianowe (ChZT-Cr). W lnie i Redze zawartość Feo_a była porównywalna, średnie roczne zawartości wynosiły odpowiednio 4,2 i 5,0 mg . m-3, natomiast w rze_e Odrze były znacznie wyższe i wynosiły 23 mg . m-3. Średnie roczne wskaźniki zanieczyszczenia substancjami organicznymi we wszystkich rzekach były porównywalne, ChZT-Cr wahało się w przedziale 31,6-39,8 mgO2 . dm-3, a BZT5 w przedziale 4,1-4,56 mgO2 . dm-3. Dodatkowo w rzece Odrze odnotowano sezonowość zmian zawartości Feo_a oraz BZT5 i ChZT-Cr, w sezonie wegetacyjnym osiągały one wartości maksymalne, a w sezonie zimowym wartości minimalne. W dwóch pozostałych rzekach zaobserwowano sezonowość zmian jedynie w przypadku Feo_a. Przeprowadzone badania wskazują, że w rzece Odrze zanieczyszczenia organiczne mogą w znacznym stopniu pochodzić z rozkładu obumarłych glonów, natomiast w lnie i Redze ze źródeł allochtonicznych.
EN
Changes of biomass and dissolved organic compounds content in surface water of 3 rivers: Odra, Ina and Rega during hydrological year were analysed during period 1994-1996. The content of pheophytine_a (Feo_a) served as an indicator of the dead phytoplankton, and as indexes of the total pollution of water by organic substances were used: 5-day biochemical oxygen demand (BOD5) and chromate chemical oxygen demand (COD-Cr). The content of Feo_a in Ina and Rega was comparable - 4.2 and 5.0 mg. m -3, respectively. The average yearly indexes of pollution by organic substances were similar in all three rivers, COD-Cr was 36.9-39.8 mgO2 . dm-3, and BOD5 was in the range of 4.1-4.56 mgO2 . dm-3. Additionally, in the Odra river there were seasonal changes of all three indexes, during the vegetation season they were the highest, and during winter the lowest. In the two other rivers seasonal changes were observed only for Feo_a. This study have shown that organic pollutants in the Odra river can to a great extent be traced to dead algae, whereas in Rega and Ina to other sources. Comparable levels of the indexes of pollution by organic substances found in the rivers, so different as far as the biomass production was concerned, may be due to the fact that the self-cleaning processes in Ina and Rega are less active then in the Odra river.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.