In her narrative Bronisława Guza (born in 1929) talks about the life of her family in Obertyn – a small town in the former Stanisławów province – starting from 1930s and WW2 period, to the post-war years when she came to Lower Silesia. In her recollections she describes places that played an important role in the town’s life: Saints Peter and Paul’s church and priests serving in it, a convent belonging to the Congregation of the Servants of the Holiest Virgin Mary of the Immaculate Conception from Stara Wieś, along with an orphanage run by the nuns (which she used to attend as a child), the market square on market days, various shops, houses, a mound made to commemorate the battle of Obertyn in 1531, as well as a cross standing on its top. She tells us about relations between Obertyn’s inhabitants: Poles, Ukrainians and Jews – how they established and maintained close bonds, together celebrated holidays and weddings, participated in funerals, and so on – and about mutual respect for other denominations and customs. Bronisława Guza’s story of WW2 contains recollections of the Soviet and German occupations, circumstances of the Soviet re-entering at the end of March and at the beginning of April 1944, and of the activity of the Organization of Ukrainian Nationalists on these territories. The key moment for this time in history was in 1945, when a vast majority of the Polish community of Obertyn was resettled to the Western Territories. Bronisława Guza and her family ended up in Siedlce near Oława, where initially she lived together with the German, evangelical community of the village. The inhabitants settled down in the new place and tried to adapt to the new life conditions.
W artykule przedstawiono politykę władz wojskowych, cywilnych i kościelnych w okresie II Rzeczypospolitej w stosunku do cerkwi prawosławnych, wzniesionych za czasów zaboru rosyjskiego przede wszystkim z myślą o rosyjskim wojsku i administracji. Na przykładzie świątyń w Suwałkach, Augustowie i Łomży starano się sprecyzować pewne schematy postępowania z prawosławnym dziedzictwem (opuszczonym przez władze rosyjskie w trakcie I wojny światowej), charakterystyczne dla obszaru całego Królestwa Polskiego.The article presents the policy of military, civil and Church authorities of the Second Polish Republic towards the Orthodox churches constructed in the Russian partition, mainly for Russian officials and army. An attempt was made to identify, on the example of Orthodox Church buildings at Suwałki, Augustów and Łomża, certain patterns of actions towards the Orthodox Church heritage (abandoned by the Russian authorities during World War I), characteristic of the whole Kingdom of Poland.
The report by Anna Sobko (nee Kałuc) is primarily a story about the traumatic events of 1944-1947, which were encountered by Polish citizens of Ukrainian nationality living in three pre-war voivodeships - Krakow, Lublin and Lviv. Under international agreements and decisions of the Polish authorities, they were resettled to the USSR and then - as part of the "Vistula" Action - to the Western and Northern Lands. Ms. Anna, along with her entire family, was deported from Zahoczewo near Lesko to Smołdzino in Pomerania between April and May 1947. Her memories intricately detail their arrival to a new place of residence, living conditions, relations with other groups of the population and adaptation to the new cultural landscape, which changed from the Bieszczady to the Baltic region.
PL
Relacja Anny Sobko z domu Kałuc stanowi przede wszystkim opowieść o traumatycznych wydarzeniach lat 1944–1947, które spotkały polskich obywateli narodowości ukraińskiej zamieszkałych na terenie trzech przedwojennych województw – krakowskiego, lubelskiego i lwowskiego. W ramach umów międzynarodowych oraz decyzji polskich władz przesiedlano ich do USRR, a następnie – w ramach Akcji „Wisła” – na Ziemie Zachodnie i Północne. Pani Anna wraz z całą rodziną, na przełomie kwietnia i maja 1947 r., została wysiedlona z Zahoczewia koło Leska do Smołdzina na Pomorzu. Jej wspomnienia szczegółowo traktują o przyjeździe do nowego miejsca zamieszkania, warunkach bytowych, stosunkach z innymi grupami ludności oraz adaptacji do nowego krajobrazu kulturowego, który z Bieszczadów zmienił się w tereny nadbałtyckie.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.