Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Matĕj Bilý, Varšavská smlouva 1969–1985. Vrchol a cesta k zániku, Ústav pro studium totalitních režimů, Praha 2016

100%

Hryciuk G.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2018

|

tom XIX (LXX)

|

nr 3-4 (265-266)

295-303

PL

Grzegorz Hryciuk dokonał recenzji publikacji: Matĕj Bilý, Varšavská smlouva 1969–1985. Vrchol a cesta k zániku, Ústav pro studium totalitních režimů, Praha 2016.

2

„Na posterunku bojowym”. Wojska radzieckie w radzieckiej strefie okupacyjnej Niemiec/Niemieckiej Republice Demokratycznej 1945–1954. Wybrane aspekty

100%

Hryciuk G.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2020

|

tom XXI (LXXII)

|

nr 2 (272)

78-124

EN

The Group of Soviet Occupation Forces in Germany was formed in June 1945. It consisted mainly of the troops of the 1st Belarusian Front with marshal Georgy Zhukov as the first commander-in-chief of the Group. The main task of these troops was to supervise the process of demilitarization and democratization of the Soviet occupation zone in Germany. Occasionally, the Group also secured the process of dismantling a large part of the German industrial infrastructure. The cost of living of the Soviet troops was a major burden on the budget of this zone, which was transformed into the German Democratic Republic in 1949. The significant demobilization of the Red Army (the Soviet Army since 1946) also affected the units stationed in eastern Germany. Their numbers fell in 1947, but some of them were not disbanded or withdrawn to the USSR; they remained as so-called cadre units, with limited numbers, fully armed and equipped. It was their development in 1949 and 1950, in the face of the tightening international situation, that allowed to significantly increase the numbers of the Group’s troops, estimated in the mid-1950s at around 500 000. The Group consisted of the best equipped and trained units of the Soviet Army. These troops guaranteed the stability of local communist regimes (e.g. during the suppression of the East German uprising of 1953), as well as a potential instrument of aggression or defense in the event of war in Europe. In 1954, the Soviet Armed Forces stopped functioning as occupying forces in the GDR. Since then, they were only an element of the system of the mutual balance of forces between blocks competing in Europe. This was also the beginning of doctrinal changes in the Soviet Army. It had to adapt not only to the changed international situation, but above all to the completely different conditions of war on the atomic battlefield.

RU

Группа советских оккупационных сил в Германии была создана в июне 1945 года. Она состояла в основном из войск 1-го Белорусского фронта с маршалом Георгием Жуковым в качестве первого главнокомандующего Группы. Основной задачей этих войск было наблюдение за процессом демилитаризации и демократизации советской оккупационной зоны в Германии. Временами также устанавливался контроль за процессом демонтажа значительной части немецкой инфраструктуры. Расходы на содержание советских войск довольно сильно обременяли бюджет этой зоны, реорганизованной в 1949 году в Германскую Демократическую Республику. Существенная демобилизация Красной Армии (с 1946 г. – Советской Армии) также затронула подразделения дислоцированные в восточной Германии. Их число сократилось в 1947 году, но часть из них не была ни расформирована, ни вывезена в СССР; там остались т. н. кадрированные войска, с ограниченным числом служащих, но располагающие полным вооружением. Именно их развитие в 1949 и 1950 гг. в условиях обострения международной обстановки значительно увеличило численность войск Группы, которая в середине 1950-х годов оценивалась примерно в 500 000 человек. Группа состояла из наиболее оснащенных и обученных частей Советской Армии. Эти войска были гарантией стабильности местных коммунистических режимов (например, во время подавления так называемого Народного восстания в ГДР в 1953 г.), а также потенциальным инструментом агрессии или защиты в случае военного конфликта в Европе. В 1954 г. завершился этап функционирования советских вооруженных сил как оккупационных сил в ГДР. Стого момента они были уже лишь частью взаимного баланса сил между конкурирующими блоками в Европе. Также это знаменовало начало доктринальных изменений в Советской Армии. Ей пришлось приспосабливаться не только к изменившейся международной обстановке, но и, прежде всего, к совершенно другим условиям ведения войны на поле боя.

PL

Grupa Radzieckich Wojsk Okupacyjnych w Niemczech powstała w czerwcu 1945 r. W jej skład weszły głównie wojska 1 Frontu Białoruskiego z marsz. Gieorgijem Żukowem jako pierwszym głównodowodzącym Grupy. Podstawowym zadaniem tych wojsk było nadzorowanie procesu demilitaryzacji i demokratyzacji radzieckiej strefy okupacyjnej w Niemczech. Doraźnie zabezpieczano też proces demontażu znacznej części niemieckiej infrastruktury przemysłowej. Koszty utrzymania wojsk radzieckich w znacznej mierze obciążały budżet tej strefy, przekształconej w 1949 r. w Niemiecką Republikę Demokratyczną. Znacząca demobilizacja Armii Czerwonej (od 1946 r. Armii Radzieckiej) dotknęła też jednostki stacjonujące we Wschodnich Niemczech. Ich liczebność w 1947 r. spadła, lecz część, która nie została rozformowana lub wycofana na tereny ZSRR; pozostała jako tzw. oddziały skadrowane, o ograniczonej liczebności, ale dysponujące pełnymi stanami uzbrojenia. Właśnie ich rozwinięcie w 1949 i 1950 r. w obliczu zaostrzenia sytuacji międzynarodowej pozwoliło znacznie zwiększyć liczebność wojsk Grupy, ocenianą w połowie lat pięćdziesiątych na około 500 tys. żołnierzy. Grupa składała się z najlepiej wyposażonych i wyszkolonych jednostek Armii Radzieckiej. Oddziały te były gwarantem stabilności miejscowych reżimów komunistycznych (np. podczas stłumienia tzw. „powstania ludowego” w NRD w 1953 r.), jak również potencjalnym narzędziem agresji lub obrony na wypadek konfliktu wojennego w Europie. W roku 1954 zakończył się etap funkcjonowania radzieckich sił zbrojnych jako wojsk okupacyjnych na obszarze NRD. Stały się one od tej pory jedynie elementem wzajemnego balansu sił rywalizujących w Europie bloków. To także początek zmian doktrynalnych w Armii Radzieckiej. Musiała się ona przystosować nie tylko do zmienionej sytuacji międzynarodowej, lecz przede wszystkim do zupełnie odmiennych warunków prowadzenia wojny na atomowym polu walki.

3

Od Czechosłowackich Sił Zbrojnych do Czechosłowackiej Armii Ludowej. Armia czechosłowacka w trakcie zimnej wojny 1950–1956. Plany rozbudowy i przekształcenia organizacyjne

100%

Hryciuk G.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2021

|

tom XXII (LXXIII)

|

nr 3 (277)

167-210

EN

This article attempts to characterize the organizational transformation of the Czechoslovak army between 1950–1956. Plans for expanding the army, necessitated by the worsening international situation, were formulated in September 1950. The implementation of these plans was accelerated after the agreements that were made during a conference held between the 9th–12th January 1951 in Moscow, which was attended by the leaders and defence ministers of the so-called People’s Democracies and their Soviet counterparts. The main goal was to deploy combat-ready and adequately equipped armed forces in the event of a war with NATO countries by 1953. The size of the Czechoslovak army in 1953 – the peak period of its development – reached 300,000 soldiers. The expansion of the army was carried out under the constant supervision of the Soviet General Staff and numerous Soviet military advisers. Organizational patterns, systems of training and combat preparations that were employed by the Soviet military were introduced into the Czechoslovak armed forces. The admittance of Czechoslovakia into the Warsaw Pact in 1955 was in fact confirmation that the Czechoslovak army was now subordinate to an external authority. As a result of the extensive development of organizational structures and equipment from the Second World War, the Czechoslovak army in the mid-1950s remained poorly trained and generally used outdated armaments and equipment, thus its readiness to meet the requirements of the contemporary battlefield was questionable.

RU

В данной статье делается попытка охарактеризовать организационные преобразования чехословацкой армии в 1950–1956 гг. Планы по расширению армии, вызванные ужесточением международной обстановки, были сформулированы в сентябре 1950 г. Их реализация была ускорена в результате договоренностей, предпринятых представителями партийных руководящих органов и министрами обороны государств т. н. народной демократии в январе 1951 г. в Москве. Основная цель заключалась в развертывании боеспособных и хорошо оснащенных вооруженных сил на случай войны со странами НАТО к 1953 г. Численность чехословацкой армии в 1953 г., на пике ее развития, достигла 300 тыс.солдат. Расширение армии происходило под постоянным контролем Советского Генштаба и многочисленных советских военных советников. В чехословацкие вооруженные силы внедрили советские организационные схемы, системы обучения и боевой подготовки. Вступление Чехословакии в Варшавский договор в 1955 г. было, по сути, легализацией фактического положения, то есть подчинения чехословацкой армии внешнему диспозиционному центру. В результате экстенсивного развития организационных структур и использования вооружения, берущего своё происхождение еще в годы Второй Мировой войны, чехословацкая армия в середине 1950-х годов оставалась плохо натренированной структурой, и как правило, анахронично вооруженной, а ее готовность соответствовать требованиям тогдашнего поля боя стояла под вопросом.

PL

Artykuł przynosi próbę scharakteryzowania przemian organizacyjnych armii Czechosłowacji w latach 1950–1956. Implikowane zaostrzającą się sytuacją międzynarodową plany rozbudowy armii zostały sformułowane we wrześniu 1950 r. Ich realizacja została przyśpieszona w wyniku ustaleń narady przedstawicieli kierownictw partyjnych i ministrów obrony państw tzw. demokracji ludowej w styczniu 1951 r. w Moskwie. Zasadniczym celem miało być wystawienie do 1953 r. gotowych do walki i odpowiednio wyposażonych sił zbrojnych na wypadek wojny z państwami NATO. Liczebność armii czechosłowackiej w 1953 r. – szczytowym okresie rozwoju – sięgnęła 300 tys. żołnierzy. Rozbudowa armii odbywała się pod stałym nadzorem radzieckiego Sztabu Generalnego oraz licznych radzieckich doradców wojskowych. Doszło do wprowadzenia w czechosłowackich siłach zbrojnych radzieckich wzorców organizacyjnych, systemu szkolenia i przygotowania bojowego. Przynależność Czechosłowacji do Układu Warszawskiego od 1955 r. było w istocie zalegalizowaniem stanu faktycznego – podległości armii czechosłowackiej wobec zewnętrznego ośrodka dyspozycyjnego. Na skutek ekstensywnego rozwoju struktur organizacyjnych oraz wyposażenia w uzbrojenie wywodzącego się z lat II wojny światowej armia czechosłowacka w połowie lat pięćdziesiątych pozostawała strukturą słabo wyszkoloną, na ogół anachronicznie uzbrojoną, której gotowość do sprostania wymogom ówczesnego pola walki stała pod znakiem zapytania.

4

Represje niemieckie na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej 1941–1944

100%

Hryciuk G.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2008

|

nr 1(12)

79-112

EN

The territories of eastern Poland annexed in 1939–1940 by the Soviet Union, in the summer of 1941 were under the German occupation and they were incorporated into the new Reichskommissariat Ukraine and Reichskommissariat Ostland, the General Gouvernement or – as in the case of two eastern poviats of Białystok Province and a small part of Polesie Province – incorporated into Białystok District, subordinated to the Reichsverteidigungskommissar for East Prussia. The basic principles of the occupation policy of the Third Reich were formulated before the outbreak of the Soviet-German war. It seems that what affected their implementation, especially resorting to terror, were the attitudes of local communities including their willingness to co-operate, the exhibited level of adaptation and resistance as well as the course of events at the fronts and the evolution of general principles of the occupation policy inspired by those trends. To some extent, the character of the policy also depended on the personal features of the top offi cials of German administration who implemented it. That is why the reprisal measures directed against different ethnic groups in particular territories differed – the regime was relatively mild as far as Lithuanians in the General Reichskommissariat Lithuania or Ukrainians in Galicia district were concerned and more severe in the case of Ukrainians in Volhynia and Belorussians in the General Reichskommissariat Belorussia. The most ruthless terror was directed against Jews. The extermination of Jews started as early as the summer of 1941 when German operational groups (Einsatzgruppen) entered into the Polish eastern territories. The most intense genocide operations were carried out in 1942. The losses of other nations were lower, and the occupier’s reprisals intensifi ed at the turn of 1942 and 1943 and in 1943–1944, when the North-Eastern Borderlands of the Second Republic of Poland, Polesie and Volhynia became the theater of the great anti-partisan operations and pacification actions organized by the German security forces. The demographic losses seem to be much higher among Poles, Ukrainians and Belorussians caused by the forced deportations to slave labour into the interior of the Third Reich. The inhabitants of the eastern Borderlands of the Second Republic of Poland incurred heavy losses during the German occupation in 1941–1944, amounting to 1.6–1.7 million casualties that is nearly 15 per cent of the total number of inhabitants. The heaviest losses were infl icted to Jews: 1 100 000 – 1 150 000 persons; nearly all Jewish Borderland inhabitants were murdered. According to the estimates which are still treated as not fi nal and requiring further research and careful verifi cation about 95 000 persons (including 75 000 Jews) lost their lives in the Vilnius County, 500 000 (including 300 000 – 350 000 Jews) in the territories incorporated into the Belorussian Soviet Republic, about 300 000 (including 224 000 Jews) in Volhynia, and not more than 700 000 – 800 000 persons (including 495 000 Jews) in Eastern Galicia were murdered.

5

Recenzja monografii Matěja Bílego pt. Varšavska smlouva 1985–1991. Dezintegrace a rozpad

100%

Hryciuk G.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2022

|

tom XXIII (LXXIV)

|

nr 2 (280)

226-237

PL

Artykuł recenzyjny monografii Matěja Bílego pt. Varšavska smlouva 1985–1991. Dezintegrace a rozpad, wydanej w Pradze w roku 2021.

6

Najnowsze ukraińskie badania nad historią najnowszą

75%

Hryciuk G.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2003

|

nr 1(3)

303-332

7

Profesor Stanisław Ciesielski (1954–2020)

51%

Hryciuk G. , Ruchniewicz M. , Srebrakowski A.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2021

|

tom 56

|

nr 2

5-8