W artykule przedstawiono istotę przedsiębiorstwa społecznego oraz specyfikę wynikającą z konieczności łączenia społecznej misji oraz celów rynkowych. Następnie, na podstawie literatury, omówiono specyfikę konkurowania przedsiębiorstw społecznych zarówno o dostęp do zasobów, jak i o udział w rynku. Cechy charakterystyczne przedsiębiorstw społecznych każą podejrzewać, że obszary, determinanty i instrumenty ich konkurencyjności posiadają swoją specyfikę, różną od innych podmiotów rynkowych. Na podstawie przeprowadzonych badań jakościowych zidentyfikowano czynniki konkurencyjności charakterystyczne dla przedsiębiorstw społecznych oraz omówiono złożoność i wielkowymiarowość zjawiska konkurencyjności przedsiębiorstw społecznych wynikającą z konieczności pogodzenia oczekiwań różnych grup interesariuszy. Końcowa część opracowania przedstawia propozycję modelu konkurencyjności przedsiębiorstw społecznych, który może posłużyć jako punkt wyjścia do pogłębionych badań tego zjawiska.
EN
Social enterprises possess specific features due to their social mission and high contextuality. The following paper analyzes the phenomenon of social enterprises’ market competitiveness and their creation of competitive advantage. First, the paper discusses various approaches to social entrepreneurship, followed by a depiction of core differences between traditional and social entrepreneurship. Through a comparative analysis of data gathered in three different social enterprises, the article aims at distinguishing specific features of social enterprises competing for access to resources, instruments of competition and factors of their competitiveness. Findings lead to the identification of profound complexity of this phenomenon, which is associated with the necessity of fulfilling expectations of various groups of stakeholders. In the final part of the paper, a model of social enterprises’ competitive advantage has been proposed as a conceptualization of research findings.
Niniejsze opracowanie jest analizą współczesnych wyzwań w zakresie rozwijania kompetencji społecznych w toku kształcenia akademickiego. Celem opracowania jest wykazanie potencjalnych słabości modelu opartego na z góry narzuconym, płytkim i instrumentalnym kształtowaniu kompetencji społecznych i przedstawienie zalet kształcenia personalistycznego opartego o paradygmat humanistyczny i personalistyczny, stawiający osobę w centrum, jako jednostkę rozumną i wolną. Zaproponowany w opracowaniu trójstopniowy model kształtowania kompetencji społecznych w kontekście edukacji spersonalizowanej oparty jest na odkrywaniu, przyjmowaniu i doświadczaniu wartości, które są podstawą rozwijania kompetencji społecznych człowieka. Podkreślona została rola poszanowania autonomii jednostki oraz kształcenia w kierunku samoświadomości, samosterowalności i samodzielności. Wnioskiem płynącym z rozważań jest teza, że głębokie procesy kognitywne i intenalizacja wartości stanowią solidna podstawę rozwijania kompetencji społecznych, tak aby znalazły trwałe odzwierciedlenie w działaniu, podejmowaniu decyzji i dobroczynnym uczestniczeniu w życiu społecznym i zawodowym.
Rozwój praktyk podwykonawstwa uznany jest w literaturze tematu za metodę stymulowania rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw oraz jako sposób kreowania okazji rynkowych. Podwykonawstwo tradycyjnie kojarzone jest z relacją dużych i rozwiniętych przedsiębiorstw, często międzynarodowych, z mniejszymi i słabszymi graczami rynkowymi, którzy świadczą usługi podwykonawstwa większym partnerom. Niniejszy artykuł skupia się na podwykonawstwie opartym na obustronnie korzystnej relacji mniejszych podmiotów i prezentuje sytuacje, w których partnerska relacja podwykonawstwa jest okazją przedsiębiorczą. Artykuł przedstawia poszczególne kategorie powodów, dla których małe i średnie przedsiębiorstwa mogą angażować się w partnerskie podwykonawstwo. Opracowanie poddaje analizie podwykonawstwo, odwołując się do teorii przedsiębiorczości okazji jako podstawowej jednostki badawczej tej teorii. Praca omawia determinanty identyfikacji i eksploatacji okazji przedsiębiorczych w kontekście podwykonawstwa oraz przedstawia przedsiębiorczą orientację w podwykonawstwie na przykładzie podwykonawców przetwórstwa rybnego w północno-zachodniej Polsce. Podsumowaniem rozważań jest propozycja modelu badawczego podwykonawstwa przemysłowego oraz egzemplifikacja przedstawionych związków na przykładzie lokalnego przemysłu przetwórstwa rybnego w północno-zachodniej Polsce.
EN
The development of subcontracting practices is often referred to as one of the ways to stimulate the growth of small-scale enterprises and the creation of entrepreneurial opportunities. Most works focus on situations in which the subcontracting firm is of a relatively larger size than the sub-contractor, operating on a larger scale and sometimes being of foreign origin and ownership. On the example of Northwest Poland’s fishing processing industry, this article brings attention to the potential of partnership subcontracting relationship between firms of a small size, arguing that this stream of research deserves to be given more attention. The paper presents various categories of reasons for which firms engage in subcontracting in its productive activities and various situations in which partnership sub-contracting relationships between small scale enterprises are beneficial to both the contractor and the subcontractor. It then turns to opportunity as unit of research as it outlines the potential entrepreneurial opportunities of both subcontracting firms and their subcontractors. The paper concludes with a synthesis of current research in the area of opportunity-based-view of subcontracting and proposes a research model that will hopefully serve to test various relationships in the practice of partnership subcontracting. The theoretical development of the paper is illustrated on the example of fish-processing industry in Northwest Poland region.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.