Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Ograniczanie wyników

2 Wilczyński M.

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

AMERICAN ROMANTICISM AS A LITERARY-HISTORICAL CONSTRUCTION

100%

Wilczyński M.

tom 18

83-90

Chociaż badacze zgodnie przyjmują, że w historii literatury amerykańskiej romantyzm jako prąd ideowy i literacki zaistniał i odegrał nader istotną rolę, zarówno historycznoliterackie syntezy od połowy XX wieku do czasów współczesnych, jak i sami myśliciele i pisarze na ogół kojarzeni z amerykańskim romantyzmem konsekwentnie unikali tego terminu. Bywa on często zastępowany terminem „transcendentalizm”, obejmującym bostońskie środowisko R.W. Emersona, mimo iż skądinąd w opozycji do niego sytuowany jest „czarny romantyzm” E.A. Poego. Artykuł podejmuje problematykę skomplikowanej genezy i trudnych początków amerykańskiej formacji romantycznej od drugiej dekady XIX wieku, a także porusza kwestię zamknięcia romantyzmu w USA, która wydaje się szczególnie enigmatyczna. Tak czy inaczej, używane przez poetów i pisarzy romantycznych z oceanem pojęcia oraz dykcja, jak również ujawniane przez nich inspiracje, bezsprzecznie dowodzą powinowactw z romantykami europejskimi, w tym zwłaszcza W. Wordsworthem i S.T. Coleridge’m.

The paper focuses on the paradoxical absence of the term “romanticism” from the US literary-historical discourse in the 20th and 21st centuries. In the major histories of American literature that have been published since the 1950s “romanticism” is virtually missing, mentioned in passing only a few times in each comprehensive overview of the nineteenth-century US print culture. What makes the situation most unusual is the fact that romanticism definitely occupied a significant place in the evolution of American letters both in its variant described by Rene Wellek (transcendentalism, poetry of William Cullen Bryant, Whitman, and Dickinson), and in its “dark” variety represented by Poe, Hawthorne, Melville, and Richard Henry Dana, Sr.). The paper includes analyses of the early, abortive attempts to introduce romanticism in American culture in the second and third decades of the 19th century, as well as some of its later manifestations.

The eye looks back: Seeing and being seen from William Bartram to H.P. Lovecraft

100%

Wilczyński M.

Beyond Philology: An International Journal of Linguistics, Literary Studies and English Language Teaching

2018

nr 15/4

157-172

The paper focuses on the sense of sight and seeing in the selected texts of American literature from the late 18th century to the 1930s, i.e. from William Bartram to H. P. Lovecraft. Adopting a perspective of changing “scopic regimes” – conventions of visual perception presented in a number of literary and non-literary works, the author analyzed a passage from Bartram’s Travels to reveal a combination of the discourse of science with that of the British aesthetics of gardening. In Margaret Fuller’s Summer on the Lakes (1843) the main factor is the work of imagination dissatisfied with the actual view of Niagara Falls, while in Ralph Waldo Emerson’s Nature substantial subjectivity is reduced to pure seeing. In Henry David Thoreau’s essay “Ktaadn” the subject confronts nature that is no longer transparent and turns out meaningless. In American literature of horror from Charles Brockden Brown through Edgar Allan Poe and H. P. Lovecraft, the narrator’s eye encounters the inhuman gaze of a predator, a dehumanized victim of murder, or a sinister creature from the outer space. To conclude, the human gaze was gradually losing its ability to frame or penetrate nature, bound to confront the annihilating evil eye from which there was usually no escape.

Tematem artykułu jest zmysł wzroku i widzenie w wybranych tekstach literatury amerykańskiej od drugiej połowy wieku XVIII do lat trzydziestych wieku XX, czyli od W. Bartrama do H. P. Lovecrafta. Przyjmując perspektywę zmiennych „dyskursów skopicznych”, czyli konwencji postrzegania świata utrwalonych w różnego rodzaju utworach o charakterze literackim bądź paraliterackim, autor poddał analizie fragment Travels Bartrama, by odsłonić w nim połączenie dyskursu naukowego z dyskursem zapożyczonym z angielskiej estetyki ogrodów. W Summer on the Lakes M. Fuller z roku 1843 na plan pierwszy wychodzi praca wyobraźni rozczarowanej rzeczywistym widokiem wodospadu Niagara, podczas gdy u R. W. Emersona (Natura) czytelnik ma do czynienia z samozaprzeczeniem substancjalnego podmiotu zredukowanego do czystego widzenia. Z kolei u H. D. Thoreau (Ktaadn) podmiot zderza się z naturą nieprzeniknioną, która odmawia ujawnienia jakiegokolwiek sensu. W prozie gotyckiej od Ch. Brockdena Browna, poprzez E. A. Poego aż do Lovecrafta oko podmiotu (narratora) napotyka niekiedy na spojrzenie nieludzkie: drapieżnego zwierzęcia, odczłowieczonej ofiary mordu, złowrogiej istoty pozaziemskiej. W literaturze amerykańskiej spojrzenie stopniowo traci swoją siłę ujmowania i przenikania natury, z drugiej zaś strony napotyka w świecie oko złe, spojrzenie unicestwiające, przed którym najczęściej nie ma ucieczki.