Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Bedload transport in the Vistula River mouth derived from dune migration rates, Southern Baltic Sea

100%

Lisimenka A. , Kubicki A.

|

nr 3

2

Relief and internal structure of the subaqueous sand dunes in the Vistula River mouth

70%

Wróblewski R. , Dworniczak J. , Rudowski S. , Lisimenka A. , Ofierska W.

|

2018

|

tom Vol. 33, No. 1

24--32

EN

This paper presents the results of bathymetric and seismoacoustic measurements carried out in the canal of the Vistula River mouth (pol. Przekop Wisły). The surveys were conducted with the use of a multibeam echosounder and a parametric sub-bottom profiler. It made it possible to obtain a high resolution bottom morphology measurement, and to identify and characterize an internal structure of subaqueous bedforms. Presence of multiple series of small to large dunes, with their length ranging from 5 up to 55 m and height from 0.1 up to 1.5 m, was established. They were composed mainly of poorly graded medium-grained sands. The nature of the sediment graining was relatively uniform. Significant diversity in terms of the formation sizes was observed, and itwas only loosely dependent on their depth and location within individual relief units. Collateral medium and small formations were found everywhere among the large formations. The bedforms consisted of well-developed steep cross-coset stratification structure. It has been ascertained that the cross-coset thickness of this formation was greater (or equal) than its height. The scope of this work is to identify the relief and structure of subaqueous dunes for the purpose of the assessment of flow properties and bottom conditions in both recent and palaeoenvironments. The obtained results are crucial for determining the state of the Przekop Wisły canal, indicating potential limitations to unconstrained flow of spate water and ice drifting as well as navigation conditions.

PL

Przedstawiono wyniki pomiarów fal piaszczystych występujących na dnie sztucznego kanału ujściowego rzeki Wisły (Przekop Wisły). Dno kanału pokrywają serie asymetrycznych fal piaszczystych, o długości do ok. 50 m i wysokości do ok. 1,5 m, zbudowanych z piasków średnio i gruboziarnistych, ze strukturą dobrze wykształconych zespołów stromego, skośnego warstwowania. Podstawę badań stanowiły rejestracje dna wykonane w 2013 roku z użyciem echosondy wielowiązkowej i parametrycznego profilowania sejsmicznego systemem SES. Zastosowanie echosond wielowiązkowej zapewniło możliwość prowadzenie pomiarów morfologii form w odniesieniu do obrazu rzeźby dna. Rejestracja SES posłużyła do rozpoznania i scharakteryzowania wewnętrznej struktury form. Określono relację fal piaszczystych względem uziarnienia osadu, położenia w obrębie jednostek rzeźby, głębokości oraz miąższości zespołów stromego, skośnego warstwowania. Stwierdzono duże zróżnicowanie wielkości form nie wykazujące ścisłej korelacji z głębokością czy położeniem w obrębie jednostek rzeźby. Wszędzie, oprócz form dużych, występowały również formy średnie i małe. Celem pracy jest rozpoznanie rzeźby i budowy fal piaszczystych dla oceny charakteru przepływu i stanu dna w środowiskach współczesnych i kopalnych. Uzyskane wyniki mają istotne znaczenie dla określania stanu kanału Przekop Wisły wskazując na ograniczoną możliwość zapewnienia swobodnego spływu wód wezbraniowych oraz lodu, a także na ograniczenie warunków nawigacyjnych.

3

The Vistula Canal, the state after 120 years of activity

61%

Lisimenka A. , Wróblewski R. , Nowak J. , Rudowski S. , Kałas M. , Szefler K.

|

tom Vol. 30, No. 1

164--166

EN

During the catastrophic flood caused by the ice dam in 1840, a new river mouth was created. Nevertheless some series of floods were observed in the next years. In order to facilitate of river waters run-off, the artificial crosscut was performed in 1891-1895 years. The artificial channel was opened in 31st of March 1895. Since, at the time of continuous exploitation of the channel, high effectiveness of the engineering project which is unique in the world scale has been confirmed. A permanent flood hazard for Gdansk city and adjacent lowland areas has been receded. Since this time, the external delta is being formed by acumulation of bed-loaded sediment that is transporting by the river. Consequently free run-off of the river water is reducing due to the external delta growing. During the years 2009-2014, detailed monitoring researches of the Vistula Canal as well as the Vistula River External Delta have been performed. The obtained results constitute a basis for the evaluation of flood risk in the area, as well as for prognosis of morphological changes of the Vistula River External Delta and sand supply to the Gulf of Gdansk. The state of the Vistula River mouth canal is briefly presented after 120 years of its history.

PL

Podczas katastrofalnej powodzi w 1840 roku doszło do utworzenia nowego ujścia, tak zwanej Wisły Śmiałej. W ciągu kolejnych lat nadal jednak wystepowały sytuacje powodzie. Podjeto wiec decyzję o wykonaniu odpowiedniego przekopu dla zapewnienia skutecznej ochrony przeciwpowodziowej. Przekop został otwarty 31 marca 1895 roku. Podczas kolejnych lat użytkowania Przekopu Wisły jego skuteczność została potwierdzona. Rumowisko piaszczyste wynoszone przez rzekę, składane przy jej ujsciu, zaczeło formowac stożek ujściowy – tak zwana zewnetrzną deltę.W miarę jej wzrostu następuje jednak zmiejszanie możliwości swobodnego spływu wód. W latach 2009-2014 przeprowadzono szczegółowe badania monitoringowe Przekopu Wisły i delty zewnętrznej. Uzyskane wyniki stanowią podstawę do oceny stanu przekopu i jego mozliwosci zapewnienia swobodnego spływu, wraz z prognozą zmian delty zewnetrznej i szacowniem ilosci dostarczanego materiału piaszczystego do Zatoki Gdańskiej.

4

Application of a multibeam echosounder for the digital imaging of the bottom relief of seabeds and rivers

61%

Nowak J. , Rudowski S. , Wróblewski R. , Sitkiewicz P. , Lisimenka A. , Gajewski Ł.

|

tom Vol. 30, No. 1

104--107

EN

In this paper, the possibilities for detailed digital mapping the bottom relief of seabeds and rivers using a multibeam echosounder are described. The paper is based on the results of many years of experience, with utilitarian and research work carried out by the Maritime Institute in Gdańsk. Selected examples of the digital bottom models of the Baltic Sea and the Vistula River are presented. The obtained results give the full picture of a hitherto unknown bottom relief.

PL

Opisano możliwości użycia echosondy wielowiązkowej do szczegółowej, cyfrowej rejestracji rzeźby dna mórz i rzek. Podstawę pracy stanowią rezultaty i doświadczenia uzyskane w wyniku wieloletnich badań utylitarnych i badawczych przeprowadzonych przez Instytut Morski w Gdańsku. Zaprezentowano wybrane przykłady cyfrowych modeli dna Morza Bałtyckiego oraz rzeki Wisły. Uzyskane rezultaty dają pełny, do tej pory nieznany, obraz rzeźby dna.