The article is dedicated to the issue of reception of literary classics by primary school pupils. The fundamental contemporary reception problem consists in the increasing linguistic and cultural strangeness which hampers, and sometimes even prevents independent reading by pupils. The theoretical reflection concerning the ways of preventing the rejection of the classics, as well as overcoming their strangeness is combined with the analysis of particular cases (Cinderella and its contemporary renarrations, The Barrel Organ by B. Prus, and Revenge by A. Fredro). The conclusions emphasize the importance of hermeneutic activities on the part of the teacher, which should precede and boost the act of reading. These are metaphorically referred to as the “gesture of familiarizing the classics”. The “archive” and “repertoire” metaphors introduced in the title are intended to indicate the direction of changes in the manner of presenting the works from the past. Classics should be perceived not as texts from an archive, but as works from the repertoire which are being prepared for staging, i.e. for (re)reading.
PL
prepared for staging, i.e. for (re)reading. Key words: literary classics, reading, canon, literary education in the primary school, A. Fredro Zemsta (Revenge), B. Prus Katarynka (The Barrel Organ), Cinderella, renarrations
Artykuł przedstawia doświadczenie czytelnicze jednostki z perspektywy dydaktyki literatury. Analogia czytania i podróży służy postawieniu pytań o wolność ucznia jako czytelnika, prywatność i niepowtarzalność indywidualnego aktu lektury i miejsce tego aktu w procesie edukacji, co prowadzi do pytania podstawowego: czy czytelnik potrzebuje szkoły? W centrum rozważań odwołujących się do prac Certeau, Izera, Nietzschego znalazły się następujące problemy: zmiana statusu oraz funkcji literatury we współczesnym życiu społecznym i indywidualnym; odmowa czytania, utrwalanie postawy bierności przez praktyki edukacyjne; utożsamianie wiedzy o literaturze z doświadczeniem jej odbioru. Wnioski koncentrują się wokół redefiniowania celów kształcenia literackiego, ukazywania czytania jako potrzeby egzystencjalnej, czytelniczej wolności i odpowiedzialności; roli szkoły w budowaniu czytelniczych kompetencji oraz zakresu i formy działań nauczyciela. Autorka postuluje zmiany strukturalne, które pozwoliłyby na wprowadzanie różnorodnych rozwiązań organizacyjnych i typów zajęć poświęconych literaturze.
EN
The article deals with teaching literature in the context of individual reading experience. Creating the analogy between reading and journey, questions are posed about the student’s freedom as reader, privacy and the uniqueness of the act of individual reading in the educational process. This culminates with the basic question of whether a reader needs school. The main analysis, supported by references to works of Certeau, Izer and Nietzsche, concentrates on the problems of change of status and function of literature in contemporary life, both social and individual, rejection of reading, preservation of passive attitude through educational routine and identification of knowledge about literature with the experience of its reception. Conclusions concentrate on redefinition of the aims of literary education, presentation of reading as an existential need and also deal with the reader’s freedom and responsibility, the role of school in building the reader’s competence, as well as with the range and form of the teacher’s activity. The author postulates structural changes which would allow introduction of a variety of organizational solutions and classes focusing on literature.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.