Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Mazuelloidy - apatytowe glony z dolnego paleozoiku Gór Bardzkich (Sudety) -

100%

Porębska E. , Koszowska E.

Przegląd Geologiczny

|

2001

|

tom Vol. 49 nr 11

1050-1060

PL

Mazuelloidy - nieformalna pod względem taksonomicznym grupa jednokomórkowych glonów - została udokumentowana w pelagicznych fosforytowych osadach syluru i dolnego dewonu Gór Bardzkich (Sudety). Organizmy te są zbudowane z kulistego ciała centralnego wielkości 100200 :m zaopatrzonego w wyrostki długości odpowiadającej maksymalnie średnicy tego ciała do 1/20 jej długości. Mineralno-organiczna ściana mazuelloidów jest zmineralizowana najczęściej apatytem pręcikowym. Mniej liczne są przypadki jej mineralizacji apatytem słupkowym, krzemionką, jarosytem lub diadochitem. Najwcześniejsza mineralizacja apatytem pręcikowym zachodziła w szczególnych okolicznościach bardzo wczesnodiagenetycznych, wykreowanych przez bentosowe maty bakteryjne i zapewne poprzedzona była mineralizacją amorficznym prekursorem apatytu, jeszcze w kolumnie wody. Mineralizacja apatytem słupkowym miała miejsce po przysypaniu mazuelloidów i mat bakteryjnych osadem. Sylifikacja ścian mazuelloidów oraz ich wnętrza była natomiast konsekwencją diagenezy wynikającej z głębokiego pogrzebania mazuelloidów. Mineralizacja jarosytem i diadochitem została spowodowana najmłodszymi wietrzeniowymi przeobrażeniami. Mazuelloidy były przystosowane do życia w strefie fotycznej oceanicznych obszarów wczesnego paleozoiku, co sugeruje ich udokumentowana adaptacja do względnie oligotroficznych warunków strefy fotycznej pelagicznego środowiska bardzkiego paleozoiku. W tym środowisku mazuelloidy pojawiały się podczas przejścia od transgresywnego do wysokiego stanu oceanu. Okoliczności te eliminowały lub bardzo redukowały frekwencję innych grup planktonu roślinnego i zwierzęcego, a wywoływały zakwity mazuelloidów. Występowanie mazuelloidów w okolicznościach najprawdopodobniej stresu środowiskowego, sposób mineralizacji i morfologia wskazują na ich duże podobieństwo do wapiennych dinoflagellata.

EN

Mazuelloids - a taxonomicaily informal group of unicellular algae were documented in Silurian-Lower Devonian, pelagic phosphate deposits in the Bardzkie Mts (Sudetes). These organisms consist of a spheroidal central body as much as 10-200 pm in diameter, provided in processes that range in size from 1/20 to maximum diameter. A maziielloid wall is mineralized most commonly by a rod-like apatite. Prismatic apatite, silica, jarosite and diadochite are scarce. The earliest rod-like apatite mineralization took place in very early diagenetic conditions created by benthonic bacterial mats, and was probably preceded by formation of an amorphous apatite precursor in the water column. The prismatic apatite was formed after the mats and mazuelloids had been buried by sediment. Silicification of maziielloid walls followed a deep burial. The jarosite and diadochite mineralization occurred during the youngest stages under subaerial conditions. Mazuelloids thrived within photic zone of Early Paleozoic oceans, which is indicated by their documented adaptations to relatively oligotrophy conditions in the photic zone of the pelagic basinal setting. Mazuelloids appeared in this environment during the transition from a late transgression to highstand. Such conditions apparently led to a reduction or total elimination of other planktonie groups, thus promoting maziielloid blooms. The occurrence of mazuelloids in overall stressful conditions, together with their morphology and mode of mineralization, indicates their great similarity to calcareous dinoflagellata.

2

Górnojurajskie budowle węglanowe rejonu Ogrodzieńca

80%

Matyszkiewicz J. , Gadomska A. , Porębska E.

|

tom T. 27, z. 2--4

219-241

PL

Górnojurajskie budowle węglanowe w rejonie Ogrodzieńca tworzą rozległy kompleks, w którym głównym materiałem skałotwórczym są mikrobolity. Mikrobolity te tworzą sztywny szkielet budowli i są rozwinięte jako peloidalne i aglutynujące stromatolity. Tempo wzrostu tego szkieletu było prawdopodobnie dużo wyższe od tempa sedymentacji allomikrytu. Drugim, głównym komponentem skałotwórczym są wypełniające kieszenie ziarnity powstałe z erozji innych fragmentów budowli. Budowle węglanowe z rejonu Ogrodzieńca rozwinęły się na umiarkowanej głębokości, poniżej normalnej podstawy falowania i podlegały erozyjnemu oddziaływaniu ruchu falowego podczas sztormów. Decydującym czynnikiem, który warunkował ich rozwój, było położenie na pomocnym skłonie bariery oddzielającej basen intraszelfowy od otwartego morza

EN

Upper Jurassic carbonate buildups in the Ogrodzieniec area form a large complex in which the main rock-building material are microbolites. The microbolites form rigid framework and are developed as peloidal and agglutinating stromatolites. Growth rate of the rigid framework was probably much higher than the allomicrite sedimentation rate. The second main component are nest-filling grainstones originating from the erosion of the other parts of buildups. The carbonate buildups from Ogrodzieniec area developed at a moderate depth below fairweather wave base and was affected occasionally by intensive water movement during storms. The decisive factor which influenced their development was the position of the area on the northern slope of the elevated rim which separated the intrashelf basin from the open sea

3

Wypadki w rolnictwie a bezpieczeństwo techniczne

80%

Porębska E. , Sopoćko M. , Caban J. , Droździel P.

|

tom nr 5

1253--1260, CD1

PL

W artykule przedstawiono problematykę bezpieczeństwa technicznego maszyn i urządzeń rolniczych jako czynnik wpływający na wskaźnik wypadkowości w rolnictwie. Zaprezentowano stan bezpieczeństwa w rolnictwie na przestrzeni ostatnich 10 lat. Wyszczególniono przyczyny zagrożeń oraz sposoby ich uniknięcia w przyszłości. Szczególną uwagę zwrócono na techniczne przyczyny wystąpienia wypadków w pracy rolniczej, bezpośrednio powiązanych z technologią produkcji, obsługą maszyn i narzędzi, ich stanem technicznym oraz stanem gospodarskich obiektów budowlanych.

EN

The article presents the problem of technical safety of machines and equipment as a factor affecting the accident rate in agriculture. The paper presents the state of safety in agriculture over the last 10 years. It details the causes of hazards and ways to avoid them in the future. Particular attention was paid to the technical causes of accidents in agricultural work, directly related to the production, operation of machines and tools, their technical condition and the condition of farm buildings.

4

Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce i na Słowacji w latach 2004-2014

61%

Sopoćko M. , Porębska E. , Caban J. , Turski A. , Vrábel J. , Rybicka I. , Marczuk A.

|

2016

|

tom R. 17, nr 6

420--424

PL

W artykule dokonano analizy porównawczej stanu bezpieczeństwa w ruchu drogowym w Polsce i na Słowacji na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat. Analizę uzupełniono o prezentację danych odnośnie do programów i działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa realizowanych w obu państwach. W pracy ukazano różnice w skuteczności prowadzonych działań i dokonano próby wyjaśnienia przyczyn ich występowania.

EN

In the article is performed the comparative analysis of the state of road safety in Poland and Slovakia over the past ten years. The analysis was complemented by a presentation of data concerning the programs and activities aimed at improving safety implemented in both countries. In the paper are the differences in the effectiveness of their actions were made the attempts to explain the reasons for their occurrence.