Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Tradycyjne i nowoczesne koncepcje odpowiedzialności etyczno-zawodowej

100%

Barankiewicz T.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2018

|

tom 1(16)

8-20

PL

Głównym celem niniejszego opracowania jest ukazanie zmian, które zaszły pod koniec XX w. w myśleniu o odpowiedzialności zawodowej. Obecnie przede wszystkim pod wpływem nauk społecznych, podkreśla się znaczenie podejść systemowych, np. budowanie tzw. infrastruktury etycznej. Wzrosło również zapotrzebowanie, jak się wydaje, na podkreślanie roli odpowiedzialności społecznej, jawności i przejrzystości w życiu publicznym. Autor argumentuje, iż współczesne myślenie o odpowiedzialności cechuje swoiste przejście od odpowiedzialności indywidualnej, wewnętrznej i negatywnej do odpowiedzialności społecznej i pozytywnej. Całość rozważań została przeprowadzona na trzech głównych płaszczyznach: 1) filozoficznej, 2) socjologicznej i 3) nauk prawnych.

EN

The main aim of this paper is to emphasize the changes that took place in late 20th century in the thinking about professional responsibility. Today, mainly under the influence of social sciences, the importance of systemic approaches, such as building the so-called ethical infrastructure, is emphasized. This phenomenon should be seen in the perspective of the growing importance of social responsibility, openness, and transparency in public life. The author argues that in the thinking about professional responsibility there has been a shift from individual, internal, and negative responsibility towards social responsibility, usually expressed in the form of ethical infrastructure. The whole discussion is conducted on three planes: 1) the philosophical one, 2) the sociological one, and 3) that of legal sciences.

2

Multicentryczność systemów standardów etycznych administracji publicznej

100%

Barankiewicz T.

Studia Prawa Publicznego

|

2015

|

nr 1(9)

11-29

EN

In the last few decades throughout the world, and since 1989 in Poland, we have observed a growing role of ethics in public administration. The emergence of a postindustrial society, the processes of globalization and the convergence of administrative cultures have created a new perspective on the tasks of administration in accomplishing the needs of the society. In the new social environment there have appeared new categories of thinking about administration such as openness, transparency, social responsibility and citizen participation in executing powers. In this paper, a concept of an expanded or multi-central system of ethical standards in public administration has been formulated against these complex causes. The reflections are focused on the theoretical as well as the normative level. In the case of the former it is argued that the complex system of standards can be explained on the basis of a cultural analysis, for example, the intellectual heritage of the western thought. This argument is based on the fact that, on the one hand, law as a certain system of norms is founded on the principle of non-contradiction, while on the other hand, the constituted law cannot be isolated from other regulators of social life. In accord with the applied social and cultural argument, the principle of non-contradiction refers to the whole axiological and normative system of a given culture. The cultural approach applied here points to both the diversity as well as the unity of cultural patterns and rules in social life. On the normative level, and in accord with the accepted theoretical assumptions, the multi-central system of the source of ethical standards of public administration is identified as one that is based on the following sources: 1. legal regulations (acts or statutes), 2. soft law and codes of ethics, 3. standards of the organizational culture and mission of administration, 4. orders or recommendations of a superior, 5. social norms of morality, and 6. general human morality. In practice, due to the complexity and diversity of the system, different standards may lead to a conflict; at the same time however, the foundations and cultural identity indicate a method in which such conflict may be resolved.

PL

W ostatnich dekadach na świecie, a w Polsce po 1989 r., obserwujemy wzrastającą rolę etyki w administracji publicznej. Pojawienie się społeczeństwa postindustrialnego, procesy globalizacji i konwergencji kultur administracyjnych wykreowały nowe spojrzenie na zadania administracji w realizacji potrzeb społecznych. W tych zmienionych warunkach pojawiają się takie kategorie myślenia o administracji, jak otwartość, transparentność, społeczna odpowiedzialność i partycypacja obywateli w sprawowaniu władzy. Wobec tych złożonych powodów formułuję koncepcję rozbudowanego lub multicentrycznego systemu standardów etycznych administracji publicznej. Swoje rozważania autor koncentruje na dwóch płaszczyznach: 1. teoretycznej i 2. normatywnej. W pierwszym przypadku argumentuje, że złożony system standardów można wyjaśnić na gruncie analizy kulturowej, np. intelektualnego dorobku myśli zachodniej. Argument ten opiera się na tym, iż z jednej strony, prawo jako pewien system norm budowane jest zgodnie z zasadą niesprzeczności, zaś z drugiej strony, prawo stanowione nie może być oderwane od innych regulatorów życia społecznego. Zgodnie z zastosowanym argumentem społeczno-kulturowym zasada niesprzeczność odnosi się do całego systemu aksjonormatywnego danej kultury. Zastosowane tu podejście kulturowe wskazuje zarówno na różnorodność, jak i jedność wzorców oraz reguł kulturowych życia społecznego. Natomiast na płaszczyźnie normatywnej autor wskazuje odpowiednio, zgodnie z przyjętymi założeniami teoretycznym, na multicentryczny system źródeł standardów etycznych administracji publicznej, który stanowią: 1. ustawy, 2. soft law, kodeksy etyki, 3. standardy kultury organizacyjnej i misja administracji, 4. polecenia przełożonego, 5. normy moralności społecznej oraz 6. normy moralności ogólnoludzkiej. W praktyce ze względu na złożoność i różnorodność systemu dochodzić może między różnymi standardami do konfliktów, ale podłoże – tożsamość kulturowa – wskazuje jednocześnie na metody rozwiązywania tych konfliktów.

3

O pożytkach interpretacyjnych brytyjskiej filozofii analitycznej

100%

Barankiewicz T.

Studia Prawa Publicznego

|

2015

|

nr 2(10)

57-75

EN

The article enumerates the main models of language analysis which constitute the achievements of British analytic philosophy of the 20th century. They are as follows: 1. descriptive analysis of linguistic expressions, characteristic of the philosophy of G.E. Moore; 2. analysis as logical reconstruction, so called a “hard” analytical approach, proposed by G. Frege and B. Russell as well as L. Wittgenstein from the early period of his views; 3. therapeutic interpretation of language, when it is assumed that philosophical problems stem from errors and faulty language (J.L. Austin, G. Ryle and L. Wittgenstein of the second period of views); 4. the model of connective analysis, which is based on the assumption that concepts form a well-ordered system, where each of the elements can be properly interpreted only through mutual relations, i.e. through a defined position and function with respect to the other elements of the system (P.F. Strawson). Common among Polish theoreticians of law, mainly by M. Zielinski, the principle omnia sunt interpretanda (all and always should be interpreted) points out to the conditions of wider understanding of the choice of legal interpretation methods. The presented models of analysis of the British twentieth century analytic philosophy justify the necessity of the use of interpretation because of the full “restoration” of the contents of a legal norm. Too narrow approaches to interpretative analysis of language, confined merely to so-called “therapeutic” treatments, removing ambiguity, lack of clarity or focus, as well as error in the legal text, should be regarded as untenable. After reviewing the main models of analysis, it can be reasonably argued that in the phenomenon of language, its interpretation and openness to interpretation, as well as liaison with the pragmatic elements resulting from social communication, it is difficult to find any justification for only a narrow understanding of interpretation. This leads therefore, to a situation requiring the “breaking” of the rule clara non sunt interpretanda.

PL

W artykule zestawione zostały główne modele analizy języka stanowiące dorobek brytyjskiej filozofii analitycznej XX w. Są to kolejno: 1. analiza opisowa (deskryptywna) wyrażeń językowych, charakterystyczna dla filozofii G.E. Moore’a; 2. analiza jako rekonstrukcja logiczna, tzw. „twarde” podejście analityczne, proponowane przez G. Fregego i B. Russella oraz L. Wittgensteina z wczesnego okresu poglądów; 3. interpretacja terapeutyczna języka, gdy zakłada się, że problemy filozoficzne mają źródło w błędach i wadliwości języka (J.L. Austin, G. Ryle i L. Wittgenstein z drugiego okresu poglądów); 4) model analizy konektywnej, który opiera się na założeniu, że pojęcia tworzą pewien dobrze uporządkowany system, gdzie każdy z elementów może zostać właściwie zinterpretowany tylko poprzez wzajemne odniesienia, tj. poprzez określoną pozycję oraz funkcję w stosunku do innych elementów systemu (P.F. Strawson). Upowszechniona w środowisku polskich teoretyków prawa, głównie przez M. Zielińskiego, zasada omnia sunt interpretanda (wszystko i zawsze powinno być interpretowane) wskazuje na warunki szerszego rozumienia doboru metod interpretacji prawniczej. Przedstawione modele analizy brytyjskiej filozofii analitycznej XX w. uzasadniają konieczność zastosowania wykładni ze względu na pełne „odtworzenie” treści normy prawnej. Zbyt wąskie ujęcia analizy interpretacyjnej języka, sprowadzonej jedynie do tzw. zabiegów „terapeutycznych”, usuwania wieloznaczności, niejasności, nieostrości i błędów tekstu prawnego, uznać należy za nie do utrzymania. Po zapoznaniu się z głównymi modelami analizy można w sposób uzasadniony twierdzić, że w samym zjawisku języka, jego interpretacyjności i otwartości na interpretację, a także powiązaniu z elementami pragmatycznymi, wynikającymi z komunikacji społecznej, trudno doszukać się uzasadnienia dla wąskiego tylko rozumienia interpretacji. Dochodzi zatem do sytuacji koniecznego „przełamania” zasady clara non sunt interpretanda.

4

Antoni Kość (1949-2011)

63%

Barankiewicz T. , Potrzeszcz J.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2012

|

tom 2(5)

101-104