Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości

100%

Włodarczyk M. , Włodarczyk M.

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2021

|

tom Nr 11

107--126

PL

Architektura to sztuka budowania, czyli gromadzenia trwałych materiałów i takie ich aglomerowanie, aby powstał utwór trwały, funkcjonalny i piękny (jak to opisuje witruwiańska triada: firmitas, utilitas, venustas). Zakończenie budowy oznacza początek trwania budynku. Trwanie architektury prawie zawsze wiąże się z wprowadzaniem zmian. Byłoby wspaniale pozwalać trwać architekturze w nieskończoność, z zachowaniem jej pierwotnych kształtów, faktur, materiałów. Postęp techniczny, zmiany w zakresie potrzeb, wypadki przyrodnicze i historyczne, i mnóstwo innych czynników powoduje konieczność wprowadzania zmian w obiekcie. Trwanie architektury to ciągłe zmiany i dobrze jest, jeżeli powstają one na drodze NAWARSTWIANIA. Nawarstwianie to jak pisanie książki, karta za kartą. Pozwala to potem na „czytanie” architektury, a z nią historii miejsca i ludzi. Nawarstwianie jest ciekawsze niż wymienianie. Strata w wypadku wymiany polega na tym, że poprzedni etap, który został usunięty, katastrofą czy świadomie, jest jak karta z książki wyrwana. Nowoczesna ingerencja w zabytkowy budynek musi szanować poprzednie karty, poprzednie nawarstwienia. Czasami może nawet pewne braki stron uzupełnić albo raczej wskazać. Mądre postępowanie nie kieruje się w takim wypadku wyłącznie poleceniami służb konserwatorskich. Empatia dla zapisów architektury/księgi to wyzwanie dla twórców, szczególnie architektów. Pokażemy taki proces na przykładzie kamienicy o numerze Rynek Główny 25 w Krakowie, która jest przykładem starannego unowocześniania struktury i przestrzeni z zachowywaniem czytelnych śladów. Jest także ukłonem teraźniejszości ku przyszłości nowego ducha tej przestrzeni.

EN

Architecture is the art of building, that is, gathering durable materials and agglomerating them in such a way as to produce a work that is durable, functional, and beautiful (as described by the Vitruvian triad: firmitas, utilitas, venustas). The completion of construction marks the beginning of the building's duration. The duration of architecture almost always involves making changes. It would be wonderful to let architecture last indefinitely, with its original shapes, textures, and materials preserved. Technical progress, changes in needs, natural and historical accidents, and many other factors make it necessary to introduce changes in the object. Persistence of architecture is a constant change and it is good if they are created by EVOLUTION. Layering is like writing a book, page by page. It then allows you to "read" the architecture and with it the history of the place and the people. Layering is more interesting than exchanging. The loss in the case of replacement is that the previous stage that was removed, whether by disaster or intentionally, is like a page torn out of a book. A modern intervention in a historic building must respect the previous pages, the previous layering. Sometimes it can even fill in some missing pages or rather point them out. The wise course of action in such a case is not guided only by the orders of conservation services. Empathy for architectural/book records is a challenge for creators, especially architects. We will show such a process on the example of the tenement house number 25 Market Square in Krakow, which is an example of careful modernization of structure and space while preserving legible traces. It is also a nod of the present to the future of the new spirit of this space.

2

System ochrony zabytków - studium ewolucji w latach 1918-2023

100%

Włodarczyk M. , Włodarczyk M.

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2023

|

tom Nr 18

164--190

PL

System ochrony zabytków ulegał ciągłej ewolucji. Jego początki na ziemiach polskich sięgają czasu rozbiorów. Związane są z odrębnością podejścia do „pamiątkowości” w zaborze austriackim, pruskim i rosyjskim. W zaborze austriackim dominował kolegialny tryb dla rozstrzygania spraw konserwatorskich oraz korzystanie z opinii społecznych. Ten model był w dużej mierze podstawą tworzenia systemu ochrony w 1918, w wolnej Polsce. W przeciągu 105 lat jego organizacja i funkcjonowanie zmieniały się wielokrotnie. Nadal wymaga to ciągłego doskonalenia i refleksji w tak dynamicznie zmieniających się uwarunkowaniach społecznych, politycznych, naukowych i technicznych. Nie tylko one wskazują kierunki poszukiwania zmian. Istotny jest również czynnik społeczny, widoczny tak w potrzebie ochrony zabytków, jak i w coraz silniejszej potrzebie szeroko interpretowanej opieki nad zabytkami, współczesnymi dobrami kultury oraz dziedzictwem kulturowym i krajobrazowym. Niezwykle ważny był i jest również czynnik prawny, związany z kodyfikacją zagadnień ochrony zabytków, prawa budowlanego i uwarunkowań dotyczących przestrzeni. Potrzebna wydaje się „standaryzacja” i zintegrowanie systemu ochrony zabytków i dziedzictwa kulturowego. Może także warto zastanowić się nad tzw. Kodeksem Konserwatorskim normującym całość problematyki.

EN

The system for the protection of historical monuments has evolved continuously. Its origins in the Polish lands date back to the time of the Partitions of Poland. They are connected with the distinctiveness of the approach to "memento" in the Austrian, Prussian and Russian partitions. The Austrian partition was dominated by a collegial mode for resolving conservation issues and the use of public opinion. This model was largely the basis for the creation of the preservation system in 1918, in free Poland. In the course of 105 years, its organisation and functioning have changed many times. It still requires constant improvement and reflection in such dynamically changing social, political, scientific and technical conditions. These are not the only factors that indicate the directions in which change is sought. The social factor is also important, evident both in the need to protect monuments and in the increasingly strong need for broadly interpreted care for monuments, contemporary cultural assets and cultural and landscape heritage. The legal factor, related to the codification of the issues of monument protection, building law and space conditions, was and is also extremely important. A 'standardisation' and integration of the system of protection of monuments and cultural heritage seems to be needed. It may also be worth considering a so-called Conservation Code that would standardise the whole issue.

3

Adsorpcja wybranych jonów metali wielowartościowych na matrycach alginianowych sieciowanych jonami żelaza(III)

80%

Siwek H. , Pawelec K. , Włodarczyk M.

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

tom T. 98, nr 1

129--132

PL

Jony metali ciężkich (Cu²⁺, Zn²⁺, Cd²⁺ i Pb²⁺) adsorbowano na matrycy alginianowej sieciowanej jonami żelaza(III) z roztworu w wodzie destylowanej i w odcieku z prasy osadów ściekowych. Kinetykę adsorpcji tego procesu badano w temp. 20°C przez 48 h. Adsorpcja była zgodna z modelem izotermy Freundlicha. Określono parametry równania kf i 1/n. Najwyższe wartości parametru kf stwierdzono dla jonów Pb²⁺ w wodzie destylowanej. Adsorpcja jonów Cu²⁺ Zn²⁺ oraz Cd²⁺ w wodzie odciekowej była większa niż w wodzie destylowanej.Pojemność sorpcyjna matrycy alginian/Fe³⁺ dla badanych jonów malała w kolejności Pb²⁺ > Cu²⁺ > Cd²⁺ > Zn²⁺.

EN

Heavy metal ions (Cu²⁺, Zn²⁺, Cd²⁺ and Pb²⁺) were adsorbed from their soln. in distd. and seepage water from sewage treatment plant on alginate matrix crosslinked with Fe(III) ions. Kinetics of adsorption at 20°C for 48 h was studied. The adsorption followed the Freundlich isotherm model. The kf and 1/n equation parameters were detd. The highest values of kf parameter were found for Pb²⁺ ions in distd. water. Adsorption of Cu²⁺, Zn²⁺ and Cd²⁺ions in seepage water was higher than in distd. one. The sorption capacity of alginate/Fe³⁺ matrices to metal ions was arranged in series Pb²⁺ > Cu²⁺ > Cd²⁺ > Zn²⁺.

4

Release of selected nutrients from polymer-coated fertilisers in the soil environment

80%

Włodarczyk M. , Siwek H. , Lubkowski K. , Buchwał A.

Journal of Water and Land Development

|

2024

|

tom no. 62

201--211

EN

The aim of the study was to evaluate the release of NH4-N and PO4-P from polymer-coated fertilisers in the soil environment, and to analyse their impact on pH and conductivity of the soil leachates. In this investigation mineral NPK(S) 6-20-30(7) fertiliser (as a starting material), commercial, controlled-release OsmocoteTM fertiliser (as a reference material) and four polymer-coated fertilisers have been used. Biodegradable polybutylene(succinate-co-dilinoleate), polyethylene(succinate-co-terepftalate) and chitosan have been used as coating materials. The experiments were conducted in the laboratory conditions, in PVC columns filled with air-dry soil. The nutrients release from the investigated materials was explained based on the diffusion mechanism and it was interpreted with the use of the Korsmeyer-Peppas kinetic model. Two mechanisms dominate in the release process of nutrients: the mechanism based on quasi-Fickian diffusion and non-Fickian (anomalous case) mechanism. The largest changes of pH and electrical conductivity (EC) of soil leachates occurred in the initial period of research for all tested fertilisers (pH: 9.5-20.3% - loamy sand (S1) 7.9-20.6% – sandy loam (S2); EC: 438-1667% - S1, 771-1509% - S2). The polymer coating significantly reduces the nutrient release from the fertiliser core. The size of these changes depends on the type and thickness of the polymer layer and the physicochemical properties of the soils.

5

Influence of the Virginia Fanpetals Cultivation Method on Calorific Value, Content and Dynamics of Macronutrient Uptake

70%

Możdżer E. , Siwek H. , Włodarczyk M. , Bury M. , Kitczak T.

|

2020

|

tom Vol. 21, nr 5

120--128

EN

A one-factor field experiment was carried out in 2016–2019 at the Experimental Station in Lipnik near Stargard. The aim of the study was the cultivation of Virginia fanpetals in two systems of sowing and planting, determining the impact of the cultivation system on the yield quantity, calorific value, moisture, content and dynamics of the macronutrient uptake by Virginia fanpetals, calculation of the relationship between the yield and NPK intake, calorific value and yield as well as the analytical moisture content. Studies have shown that the method of establishing the plantation (sowing, planting) did not have any significant impact on the calorific value of Sida. A statistical analysis indicated that the method of establishing the plantation (sowing, planting) did not have a significant impact on the formation of the nitrogen, phosphorus and potassium contents in the biomass, while it was significant for magnesium and sulfur. More macroelements was contained in the Virginia fanpetals biomass from sowing compared to planting. The total uptake of macronutrients by the Virginia fanpetals biomass was higher in the planting cultivation system. In the system of planting cultivation, in the first year of plantation operation, higher dynamics of the N, P, K, Mg and S uptake by the Virginia fanpetals biomass compared to the sowing system was found. A correlation analysis showed very high degree of correlation between the size of Virginia fanpetals biomass yield as well as the nitrogen and phosphorus uptake.