Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Źródła wód siarczkowych w Karpatach polskich

100%

Rajchel L.

|

2000

|

tom T. 26, z. 3

309-373

PL

Opracowanie zawiera rejestrację źródeł wód siarczkowych wykonaną w latach 1997-1999 na obszarze Karpat polskich. Każde źródło ma swoją kartę informacyjną z podaną lokalizacją, opisem budowy geologicznej warstwy wodonośnej, charakterystyką wypływu i towarzyszących mu zjawisk oraz analizą chemiczną wody. Podano również informacje dotyczące mineralizacji, wydajności, pH, temperatury, zawartości siarkowodoru oraz scharakteryzowano hydrochemiczny typ wody. Opracowano mapę występowania źródeł wód siarczkowych Karpat polskich na tle jednostek geologicznych. Ogółem zinwentaryzowano 125 źródeł: na obszarze fliszu podhalańskiego 9, jednostki magurskiej 53, dukielskiej 3, śląskiej 47, podśląskiej 3, skolskiej 9 i zgłobickiej 1.

EN

The catalogue presents documentation of springs with sulphurous water carried out in the area of the Polish Carpathians in the summer months of the years 1997-1999. For each spring its data card has been prepared with the following information: localization, description of geology of the aquifer, characteristic of the orifice and accompanying phenomena, chemical analysis of the water. Also adequate information has been provided on the amount of total dissolved solids, spring yield, its pH, temperature and hydrogen disulphide content. The accompanying map gives localization of the sulphurous springs of the Polish Carpathians in the distinguished geological units. The total of 125 springs have been recorded: 9 in the Podhale depression, 53 in the Magura Unit, 3 in the Dukla Unit, 47 in the Silesian Unit, 3 in the Subsilesian Unit, 9 in the Skole Unit and 1 in the Zgłobice Unit.

2

Karpackie źródła wód siarczkowych z rejonu Komborni i Sanoka pomnikami przyrody nieożywionej

100%

Rajchel L.

|

tom nr 466

245--252

PL

W Karpatach polskich na obszarze płaszczowiny śląskiej zinwentaryzowano i wykonano badania fizykochemiczne wód, opracowano projekty ochrony i objęto prawną ochroną, jako pomniki przyrody nieożywionej, trzy źródła wyprowadzające wody siarczkowe. Źródła „Bogumiła” w Komborni i „Bartłomiej” w Woli Komborskiej są położone na obszarze Czarnorzecko-Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego. Woda ze źródła „Bogumiła” jest typu HCO3–Ca–Mg+H2S, jest to akratopega o mineralizacji 0,6 g/dm3 przy zawartości H2S 4,6 mg/dm3. Woda ze źródła „Bartłomiej” jest typu HCO3–Ca–Na+H2S i jest to woda zwykła o mineralizacji 0,3 g/ dm3 i zawartości H2S 3 mg/dm3. Źródło „Nad Wodospadem” jest położone w Sanoku-Olchowcach na obszarze Parku Krajobrazowego Gór Słonnych. Wypływajaca woda to akratopega typu HCO3–Cl–Ca–Na+H2S o mineralizacji 0,7 g/dm3 i zawartości H2S 3,8 mg/dm3. Objęte ochroną źródła mają aspekty naukowe, dydaktyczne i turystyczne. Jako pomniki przyrody nieożywionej powiększyły liczbę elementów chronionych na obszarze wymienionych parków, przez co wzrosła ich atrakcyjność.

EN

A detailed study of three sulphurous springs and physico–chemical investigations of their waters were carried out within the Silesian Nappe of the Polish Carpathians. A project of protecting the springs as monuments of inanimate nature has been prepared and approved. Two of the sulphurous springs, the „Bogumiła” in Kombornia and the „Bartłomiej” in Wola Komborska, are located within the Czarnorzeki-Strzyżów Landscape Park. The water of the „Bogumiła” spring is of the HCO3–Ca–Mg+H2S geochemical type and represents an acratopega with the TDS value 0.6 g/dm3 and the H2S content 4.6 mg/dm3. The water of the „Bartłomiej” spring is of the HCO3–Ca– Na+H2S type; it is a fresh water with the TDS content 0.3 g/dm3 and the H2S content 3 mg/dm3. The third spring, called „Nad Wodospadem”, is located in Sanok-Olchowce within the Słonne Mountains Landscape Park. The spring provides an acratopega of the HCO3– Cl–Ca–Na+H2S type with the TDS content 0.7 g/dm3 and the H2S content 3.8 mg/dm3. Having been covered by legal protection, the three springs extend the number of such elements within the areas of both parks, thereby increasing their touristic attraction

3

Występowanie, chemizm oraz geneza szczaw i wód kwasowęglowych Karpat polskich

100%

Rajchel L.

|

2013

|

tom nr 456 Hydrogeologia z. 14/2

501--505

PL

Na obszarze Karpat polskich udokumentowano występowanie szczaw i wód kwasowęglowych w 226 punktach, które udostępniają 73 źródła i 153 odwierty na terenie 25 miejscowości. W Karpatach wydzielono 6 rejonów występowania szczaw i wód kwasowęglowych, są to rejony: Szczawy, Krościenka–Szczawnicy, doliny Popradu, Wysowej, Iwonicza–Rymanowa i Rabego. Szczawy zwykłe to wody płytkiego krążenia o niskiej mineralizacji. Stały dopływ subdukcyjnego CO2 oraz wód pochodzenia meteorycznego może sugerować odnawialność ich zasobów pod warunkiem niezaburzania ani dróg krążenia wód, ani migracji CO2. Szczawy chlorkowe, głębszych systemów wodonośnych, o wyższej mineralizacji, są to wody infiltracyjne zmieszane z wodami diagenetycznymi. Przewaga wód wgłębnych o utrudnionym krążeniu powoduje, że ich zasoby są niewielkie i trudno odnawialne. Powstanie karpackich szczaw jest związane z genezą ich głównego składnika, którym jest CO2, genezą wód oraz procesami kształtującymi ich skład chemiczny.

EN

In 25 localities of the Polish Carpathians the author recorded 226 occurrences of carbonated waters and waters containing carbon dioxide that are rendered accessible in 73 springs and 153 wells. These occurrences can be divided into six regions: Szczawa, Krościenko–Szczawnica, the Poprad River valley, Wysowa, Iwonicz–Rymanów and Rabe. The ordinary common waters containing carbon dioxide are characterized by shallow circulation and low TDS values. Their reserves can be renewed by a constant inflow of subduction-originated CO2 and meteoric waters, of course on condition that the migration pathways of both CO2 and meteoric waters remain uninterrupted. The chloride carbonated waters of deeper-seated aquifers have higher TDS values and represent mixed infiltration and diagenetic waters with a significant prevalence of deep groundwaters with impeded circulation. Therefore, their reserves are usually low and hardly renewable. The origin of the Carpathian carbonated waters and waters containing carbon dioxide is controlled by three factors: the genesis of CO2 that is their major component, the genesis of water as such and the processes that are responsible for the chemical composition of water.

4

Skladniki o znaczeniu fizjologicznym w wodach mineralnych Krynicy Zdroju

100%

Rajchel L.

|

nr 3 Suppl.

75-76

5

Pozostałości górnictwa solnego w Beskidzie Żywieckim

100%

Rajchel L.

|

tom nr 4

55-56

PL

W Beskidzie Żywieckim, w miejscowości Sól znajduje się źródło "Warzelniane" wyprowadzające solankę, z której przed wiekami warzono sól lub wykorzystywano ją do celów gospodarczych. Ma ono swoją bogatą historię sięgającą prawdopodobnie XV w., a historycznie udokumentowaną od roku 1662, związaną z górnictwem solnym. Solankę udostępnia również źródło "Stanica"; jej obecność została udokumentowana również 5 odwiertami o głębokości od 193 do 1740 m wykonanymi w latach 1947 - 1953 w celu poszukiwania ropy naftowej z efektem negatywnym. We wszystkich odwiertach obserwowano dopływy dużych ilości solanki i metanu. Solanki ze źródeł w Soli są obecnie wykorzystywane jedynie do celów balneologicznych przez mieszkańców wsi i pobliskich miejscowości. Są to jedyne w Karpatach polskich źródła, które wyprowadzają solankę.

EN

The only springs with brines (TDS 36-42 g/dm3) in the Polish Carpathians are situated in the vicinity of Sól, the village localized 25 of Żywiec, in the Żywiec Beskid Mts. The "Warzelniane" spring discharges brine that was used centuries ago either directly or in evapoi salt. The oldest documents proving salt production come from 1662, but the history of the spring reaches further back, probably ev the 15th century. Brine is also discharged from another spring named "Stanica". In addition, brines were found in five holes with the di from 193 to 1740 m, drilled in the years 1947-1953 by the petroleum industry (but no oil was found). Substantial outflows of brines and mel were observed in all these holes. The brines from the two springs have currently been used only for balneological purposes by local inhab from Sól itself and from nearby villages.

6

Źródła solanek z Tyrawy Solnej w płaszczowinie skolskiej Karpat zewnętrznych

100%

Rajchel L.

|

tom nr 466

253--259

PL

Solanki, czyli wody chlorkowe o mineralizacji od 35 g/dm3, w Karpatach zewnętrznych udokumentowano bardzo licznymi odwiertami poszukiwawczymi, głównie za ropą naftową i gazem ziemnym. Występowanie wód chlorkowych (solanek) jest związane ze wszystkimi jednostkami tektonicznymi Karpat zewnętrznych i z ich podłożem. Na obszarze Karpat solanki wyprowadzają tylko cztery źródła, dwa znajdują się na obszarze płaszczowiny magurskiej w Soli k. Żywca i dwa w Tyrawie Solnej k. Sanoka na obszarze płaszczowiny skolskiej. Geneza karpackich solanek jest bardzo skomplikowana. Są to wody diagenetyczne (synsedymentacyjne, paleoinfiltracyjne, dehydratacyjne), czyli wody pierwotne, przeobrażone procesami diagenezy, zmieszane w różnych proporcjach z wodami infiltracyjnymi. Źródła solanek udokumentowane w miejscowościach Tyrawa Solna i Sól posiadają aspekt historyczny związany z warzelnictwem soli, o czym świadczą również nazwy miejscowości, w których występują.

EN

Brines, or in other words chloride waters with the TDS content exceeding 35 g/dm3, have been found and documented in the Outer Carpathians in many wells drilled during prospecting for oil and gas. Such waters are associated with all the tectonic units of the Outer Carpathians and their basement. In the Carpathians the brines occur only in four springs: two of them are located within the Magura Unit in Sól near Żywiec, and two others in Tyrawa Solna near Sanok within the Skole Unit. The genesis of the Carpathian brines is much complicated. They represent diagenetic waters (synsedimentary, paleoinfiltrational, dehydrative ones), i.e., primary waters altered by diagenetic processes and mixed in various proportions with infiltration waters. The brine springs in Tyrawa Solna and Sól are of important historic aspect as they were used for salt making. This fact is also proved by the names of the localities in which they occur.

7

Zmienność składu chemicznego wód siarczkowych polskich Karpat

63%

Krawczyk A. J. , Rajchel L.

Przegląd Geologiczny

|

2003

|

tom Vol. 51, nr 6

488-491

PL

W pracy przedstawiono próbę chemicznej klasyfikacji wód siarczkowych zarejstrowanych na obszarze polskich Karpat fliszowych. Na podstawie zbioru 125 zbadanych źródeł wyróżniono pięć podzbiorów, różniących się proporcjami udziału różnych składników w całkowitej mineralizacji. Stwierdzono, że jonami wskaźnikowymi, decydującymi o przynależności źródła do określonej grupy, są: HCO3-, Ca 2+, Na+, Cl-.

EN

The sulphurous waters of the Polish Carpathians reveal a significant variability of all their components. The results oftax-onomic analysis of the data for 125 springs studied suggest this variability is not random but, possibly, results from the presence of random some distinctly different types of water. The classification algorithms applied (particularly the ISODATA algorithm) have allowed the authors to distinguish five groups of springs, whose waters differ in the proportions of their individual ions content. The division is rather sharp by the results of discriminant analysis and the list of respective Mahalanobis distances indicate. The diversification observed is influenced most by HCO3-, Na+, Ca2+ and CI- ions, and the structure of the classification observed is shown best in the diagram plotted on the basis of the first two canonical variables that explain 97% of the total variability of the data.

8

Karpackie źródła wód mineralnych i specyficznych - pomnikami przyrody nieożywione

63%

Rajchel L. , Rajchel J.

|

tom Vol. 47, nr 10

911-919

PL

W trakcie badań terenowych, związanych z inwentaryzacją źródeł wód siarczkowych w Karpatach polskich, wytypowano źródła szczególnie predysponowane do prawnej ochrony, jako pomniki przyrody nieożywionej. Tempo w jakim ulegają dewastacji - szczególnie w ostatnich latach - jest zatrważające. Ochroną objęto 16 najcenniejszych, źródeł wód siarczkowych i źródeł z wodą typu szczaw. Większość z nich znajduje się na obszarze Popradzkiego Parku Krajobrazowego, dwa w strefie otuliny Babiogórskiego Parku Narodowego, jedno na Spiszu, a ostatnie usytuowane jest w strefie otuliny Magurskiego Parku Narodowego w Beskidzie Niskim. Opracowano również projekt ochrony następnych siedmiu źródeł karpackich.

9

Balneoterapeutyczne wykorzystanie solanek w uzdrowisku Kopalnia Soli „Wieliczka”

63%

d’Obyrn K. , Rajchel L.

|

tom Vol. 63, nr 10/2

981--984

EN

Salt mining at the Wieliczka mine that had lasted over a period of 700 years came to a stop on 30 June 1996. Currently the mine represents an object of culture, a museum, and also a balneotherapeutic facility. It is the place of birth of the so called subterraneotherapy, i.e., an innovative method of curing that utilizes a specific microclimate in underground chambers of inoperative salt workings. The method was finally developed by Professor Mieczysław Skulimowski, who revived the efforts of a 19th century mine physician Feliks Boczkowski. The salt mine has currently obtained a spa status, and its mineral waters (brines) from the outflows No’s W-VII-16 and W-VI-32 have been recognized as therapeutic ones. The most commonly treated are the patients with non-infectious problems of upper and lower respiratory tracts. Since November 2014 the Spa of the Wieliczka Salt Mine has also a graduation tower in the Kinga Park. In these tower is used the brine from the flow-VII-16 with a depth of 250 m. It is water Cl-Na type and 68.9 g/dm3 mineralization. The yield of salt water from this flow is 9 m3/h.

10

Analiza taksonomiczna karpackich szczaw i wód kwasowęglowych

63%

Krawczyk A. J. , Rajchel L.

|

tom Vol. 55, nr 3

253-253

EN

Within the area of the Magura and Silesian units in the Polish Carpathians, 202 sites with carbonated waters and waters containing carbon dioxide have been recorded. They represent mainly mineral waters, in which the HCOexp.3– anion dominates, being occasionally accompanied by Cl–, and among cations Caexp.2+ and Mgexp.2+ prevail, occasionally accompanied by Naexp.+. Carbon dioxide is the specific component of all the waters, whereas in the waters with higher mineralization [i.e., higher TDS content] the specific components include also I, Br, B, Fe, occasionally H2S. The authors have divided the studied set of Carpathian waters applying the hierarchical and non-hierarchical classification algorithms (particularly the ISODATA algorithm) into five distinctly separated groups that can be accurately identified with linear discriminant functions.

11

Krakowianka - dar natury z glebi Ziemi

63%

Rajchel L.

|

nr 2

44-45

12

Mofeta ze Złockiego k. Muszyny w jednostce magurskiej zewnętrznych Karpat fliszowych

51%

Rajchel J. , Chrząstowski J. , Rajchel L.

|

tom Vol. 47, nr 7

657-665

PL

W miejscowości Złockie k. Muszyny, w krynickiej strefie tektoniczno-facjalnej jednostki magurskiej, znajduje się unikatowa mofeta CO2. Jest ona położona w potoku Złockim powyżej wsi. Mofeta w większości jest przykryta wodami potoku i wodą mineralną typu szczawa wypływającą z zatopionych źródeł, z obfitym rdzawym osadem ochry. Na dziale wodnym w kierunku wsi Jastrzębik znajduje sie wiele innych mofet, a wszystkie są usytuowane wzdłuż równoleżnikowego nasunięcia w osiowej części antykliny Szczawnika- Złockiego-Jastrzębika. Mofeta w Złockiem wydziela ok. 15 tys m3 CO2/d. Dwutlenek węgla pochodzi z głębokiego podłoża subdukowanego pod orogen Karpat. W 1998 r. mofeta w Złockiem została objęta ochroną jako pomnik przyrody nieożywionej im. Prof. H. Świdzińskiego. Jest ona również wytypowana do ochrony w charakterze rezerwatu przyrody nieożywionej, oraz proponowana do umieszczenia na europejskiej liście stanowisk geoochrony.

13

Współczesne zagrożenia wód mineralnych i leczniczych Doliny Popradu (Karpaty, południowa Polska)

51%

Czop M. , Motyka J. , Rajchel L.

|

tom nr 445 Hydrogeologia z. 12/1

67--74

PL

Dolina Popradu jest ważnym obszarem występowania wód mineralnych uznanych za lecznice w Polsce. W rezultacie dopływu z głębi Ziemi naturalnego dwutlenku węgla (CO2) w kilku strefach następuje formowanie się wód mineralnych i leczniczych, typu szczaw. System gazowo-wodny na obszarach występowania wód mineralnych i leczniczych typu szczaw jest bardzo wrażliwy i łatwy do zniszczenia. Główne zagrożenia dla wód mineralnych są związane z intensywnym użytkowaniem powierzchni terenu, głównie prowadzeniem prac budowlanych w strefie dopływu gazowego dwutlenku węgla. W ostatnim czasie istnieje wiele przykładów zniszczenia źródeł i ujęć wód typu szczaw w wyniku otwarcia nowych dróg migracji dla dwutlenku węgla poprzez zmiany warunków użytkowania powierzchni terenu, głównie na skutek prowadzenia prac ziemnych, a także wycinanie lasów.

EN

Poprad valley is an important region of the mineral and therapeutic water occurrence in Poland. As a result of the natural carbon dioxide (CO2) inflow from the deep the formation of the mineral and therapeutic, carbonated water is observed in a few sites. The gas-water systems in the areas of the occurrence of the carbonated water are very sensitive and easy to destroy. The main problem is connected with intensive land development, especially location of the new buildings within the carbon dioxide inflow zones. There are a few examples of the degradation of the carbonated water springs and intakes in connection with opening the new carbon dioxide pathways by land use changes (deforestation) and also the construction works and diggings.

14

224Ra and the 224Ra/228Ra activity ratio in selected mineral waters from the Polish Carpathians

51%

Nguyen C. D. , Rajchel L. , Van-Duong H. , Nowak J.

|

tom Vol. 61, No. 4

771--778

EN

Mineral and therapeutic waters widely occurring in the Polish Carpathians contain a vast amount of biogenic elements. However, radioactive elements like radium isotopes are also found in these waters. This paper presents the first results of the activity concentration measurements of 224Ra in selected mineral waters of the Polish Carpathians. Additionally, the content of 226Ra and 228Ra, and the activity ratios of 224Ra/228Ra, 224Ra/226Ra and 226Ra/228Ra in the waters were determined. The work was based on a method for the simultaneous determination of 224Ra, 226Ra and 228Ra in water samples using the a/b liquid scintillation spectrometer. The results show that the activity concentrations of 224Ra, 226Ra and 228Ra in the mineral waters are comparable and vary from ca. 220 mBq/L to above 1500 mBq/L. The activity ratios of 224Ra/228Ra, 224Ra/226Ra and 226Ra/228Ra are variable within the ranges of 0.68 to 1.48, 0.65 to 1.48, and 0.78 to 2.05, respectively. The committed effective dose resulting from the intake of 224Ra through the water consumption is far lower than that from 226Ra and 228Ra.

15

Naturalna promieniotwórczość wybranych wód butelkowanych w Polsce

51%

Chau N. D. , Duliński M. , Rajchel L. , Nowak J.

Przegląd Geologiczny

|

2013

|

tom Vol. 61, nr 2

140--144

EN

Natural radioactivity has been measured in 22 different bottled waters from central and southern Poland. Although most of the investigated waters originate from the Outer Carpathian Mts. (Flysch Carpathians), samples from the Krakow-Częstochowa Upland, Lublin Basin, Podlasie Depression, Silesian-Krakow Monocline -Lodz Basin and Sudety Mts. were also analysed. Mineralization of these waters is dominated by the HCO), Ca2+, Mg2+, Na+ ions andfalls within the range from 186 mg/l to 2930 mg/l. Except for "Staropolanka 2000" and "Wielka Pieniawa", the activities of radium isotopes in all other waters are in the order of several mBq/l, with the maximum values reaching 100 mBq/l. The activities of uranium isotopes are below 75 mBq/l, with the average values of 4.9 mBq/l and 11.7 mBq/l for 238U and 234U, respectively. The calculated annual committed effective dose from uranium and radium isotopes resulting from the consumption of the investigated waters by teenagers and adults is lower than the recommended value of 0.1 mSv/year. However, if some of the analysed waters ("Dobrawa", "Nalqczowianka", "Polaris", "Aquarel", "Hermes", and highly mineralized waters) are used to prepare food for infants below 1 year old, then the annual committed effective dose will exceed the recommended value.

16

Skład chemiczny wód mineralnych i leczniczych rejonu Iwonicza i Rymanowa

51%

Rajchel L. , Czop M. , Motyka J. , Rajchel J.

|

2011

|

tom nr 445 Hydrogeologia z. 12/2

549--559

PL

Mineralizacja ogólna wód mineralnych i leczniczych w rejonie Iwonicza i Rymanowa waha się w granicach 0,6–22,6 g/dm3. Wody charakteryzują się typem hydrochemicznym Cl–HCO3–Na oraz HCO3–Cl–Na. Występowanie wód mineralnych i leczniczych jest związane ze skomplikowaną budową geologiczną tego rejonu, tj. uformowaniem wielowarstwowego kompleksu piaskowcowo-łupkowego w strukturę fałdową. W warunkach bardzo wolnego przepływu wód podziemnych znacznemu spowolnieniu ulega proces wymiany zmineralizowanych wód synsedymentacyjnych lub zmetamorfizowanych wód morskich przez strumień wód infiltracyjnych (lub paleoinfiltracyjnych) o niskiej mineralizacji.

EN

Total dissolved solids in the mineral and therapeutic water of the Iwonicz and Rymanow region range from 0.6 g/dm3 to 22.6 g/dm3. The hydrochemical facies of the water are typically Cl–HCO3–Na and HCO3–Cl–Na. Origin of the mineral and therapeutic water is connected with complicated geology of the study area i.e. formation of the orogen, with multi-layered sandstone and schists, in a folded structure. Conditions of the relatively slow groundwater flow are connected with deceleration of the mineralized sinsedimentation water or metamorphic sea water replacement by flux of the infiltration water with low TDS.

17

Mofeta z Tylicza w płaszczowinie magurskiej Karpat zewnętrznych

51%

Rajchel J. , Rajchel L. , Cisek J.

Przegląd Geologiczny

|

2013

|

tom Vol. 61, nr 9

541--546

EN

The described mofetta of CO2 is located in the Sądecki Beskid Mts, within the Poprad Landscape Park in Tylicz near Krynica, where it can be found on the SE slope of the Szalone hill, between the Syhowny and Bradowiec streams, the rightbank tributaries of the Muszynka Stream. The mouth of the mofetta, whose coordinates are: longitude 21o00'20”E, latitude 49o23’25’’N, and altitude 577 m a.s.l., is currently situated within a private holiday center. Geologically, the mofetta is situated within the Maszkowice Sandstone Member of the Magura Formation, in the SE part of the Magura Nappe of the Outer Carpathians. In its close vicinity the tectonic-facies Krynica zone is thrusted onto the Bystrzyca zone and the thrust line is intersected by the Tylicz dislocation. The daily volume of the gas discharged is estimated at fifteen or so thousand cubic meters with CO2 being the main constituent (almost 95%), while minor constituents include N2 (3.87%), CH4 (0.62%) and O2 (0.21%). The h13C value of the CO2 of the Tylicz mofetta is -1.05% against V-PDB. The gases of the mofetta are accompanied by an outflow of the carbonated water (HCO3-Ca-Mg + CO2 type, TDS 1.8 g/dm3) from the Lis spring, where abundant gelatinous, rusty-colored deposits of iron oxyhydroxides precipitate. In the years 1962-1966 the CO2 exhaled from the mofetta was utilized in experiments on algae growing, mainly for manufacturing an algae fodder. In the year 2011 the mofetta in Tylicz was made accessible to the public

18

Wspolczesne zagrozenia zloz wod mineralnych

51%

Czop M. , Motyka J. , Rajchel L.

|

nr 2

12-15

19

Zmienność parametrów chemicznych i izotopowych wody z odwiertu Franciszek w Wysowej-Zdroju

51%

Duliński M. , Demska-Sięka P. , Rajchel L. , Gorczyca Z.

|

tom Vol. 65, nr 11/1

951--955

EN

Mixing of two water components and simultaneous contact with geogenic carbon dioxide are the characteristic features of waterfrom the Franciszek borehole in the Wysowa-Zdrój. During the last 45 years a systematic, slow decrease of water mineralization of this borehole has been observed. This may be due to several reasons: i) increased contribution of the infiltration component in the total inflow to the well, ii) gradual decrease of mineralization of diagenetic water or, iii) local changes of gaseous, geogenic carbon dioxide within the reservoir. Results of chemical and stable isotope measurements from the timespan of 42 years are discussed in the paper. The PHREEQC code was used in the analysis of chemical data and in the numerical simulation ofpossible processes leading to the observed changes in the water mineralization. Results of chemical calculations and stable isotope data are consistent and prove that decrease of water mineralization in the Franciszek borehole is caused by increased contribution of water of infiltration origin.

20

Pierwiastki biofilne i naturalna promieniotworczosc w wodach butelkowanych z obszaru Polski

51%

Chau N. D. , Fujak M. , Rajchel L.

|

nr 3

12-16