Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 27

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
Warunki ekonomiczne zmuszają do stosowania w polskim górnictwie ścian o dużych wybiegach. Powoduje to wzrost długości dróg ucieczkowych wyznaczonych na wypadek pożaru. Czas przejścia drogami ucieczkowymi jest w wielu przypadkach ścian dłuższy od czasu działania środków ochrony dróg oddechowych. W artykule omówiono sposoby zwiększania dopuszczalnego czasu przebywania załogi w strefie zagrożonej pożarem.
EN
Economic conditions force to use in Polish mining longwalls of large strip. It causes the increase of length of escape ways appointed in case of fire. Passage time of escape ways in many longwalls is longer than action time of respiratory preventives. In paper the author discussed the manners of lengthening of admissible time of crew sojourn in fire danger zone.
PL
Jednym ze stosowanych układów przewietrzania ścian jest układ „Y”, który jest najczęściej stosowany w kopalniach metanowych. Można wyróżnić dwadzieścia cztery warianty tego układu. Artykuł odnosi się do dwóch wariantów, najczęściej stosowanych w polskich kopalniach. Omówiono sposoby wyznaczania maksymalnych wybiegów ścian przyjmując za kryterium dopuszczalną długość dróg ucieczkowych. Rozpatrzono warianty bez stosowania wymiany środków ochrony dróg oddechowych i z jednokrotną wymianą tych środków. Wskazano na możliwości wydłużenia dopuszczalnych wybiegów przez wykonanie dodatkowych wyrobisk.
EN
‘Y’ ventilation system is the one most commonly applied which is mostly introduced in and mainly introduced in methane mines. There are 24 types of this system. This paper, however, refers to the 2 most commonly used in Polish coalmines. The methodology of determining maximum panel length has been described, with particular focus on the acceptable length of escape routes. Some variants consider the single change of respiratory tract means while do not at all. Beside, the opportunities of prolonging the adequate panel length by the use of new-found excavations have been indicated.
PL
W artykule przedstawiono metodę pomiarów strumienia objętości tlenku węgla, wydzielającego się do powietrza przepływającego przez rejon ściany. Strumień ten jest wykorzystywany jako jeden ze wskaźników zagrożenia pożarami endogenicznymi. Przedstawiona metoda opiera się na tzw. pomiarach technicznych, możliwych to wykonania przez pracowników kopalń i z wykorzystaniem dostępnego w kopalniach wyposażenia. Przedstawiono sposób pomiaru pola przekroju poprzecznego wyrobiska, prędkości przepływu powietrza, strumienia objętości powietrza oraz tlenku węgla. Podano również sposób obliczania błędów pomiarów.
EN
This paper presents a method for measuring the flow rate of carbon monoxide evolved into the air passing through the area of the wall. This flow is used as one of the indicators of endogenous fire hazard. The presented method is based on the so-called technical measurements which are possible to perform by the coal mines staff and with the use of available in mine equipment. The way of measuring cross-sectional area of excavation, air flow velocity, air volume flow and carbon monoxide was presented. The method of calculating measurement errors was also provided.
PL
W artykule przedstawiono przykład badania właściwości czasowego obserwacji średniej metanowości dobowej rejonu ściany, których poznanie ułatwia dobór odpowiednich modeli prognozowania. Przedstawiono statystyki opisowe, test normalności rozkładu, omówiono funkcje korelacji cząstkowej, zanalizowano stacjonarność szeregu. Obliczenia wykazały, że szereg odznacza się silną zmiennością, nie posiada rozkładu normalnego, występuje w nim nieliniowy trend. Szereg posiada tzw. "długą pamięć", występują w nim wahania sezonowe oraz słabe wahania okresowe. Na podstawie przeprowadzonych testów zaproponowano modele prognostyczne adekwatne do właściwości zbadanego szeregu.
EN
The article presents an example of the examination of properties of time series of average methane-bearing capacity observations of the region of a longwall, whose knowledge faciliates the selection of a suitable prediction model. Descriptive statistics and normality distribution tests were shown. Autocorrelation and prtial autocorrelation functions were discussed. The calculations proved that the series is characterized by considerable variability. It does not have normal distribution and non-linear trend occurs in it. The series has the so-called "long memory". Seasonal fluctuations and week periodical ones occur in it. On the basis of the applied test, prognostic models adequate to the properties of the examined series were suggested.
PL
W artykule omówiono rezultaty podjętej próby opracowania metodyki krótkoterminowej prognozy metanowości ścian na podstawie teorii szeregów czasowych. Prognoza taka mogłaby być wykorzystana do bieżącej korekty profilaktyki przeciwmetanowej. Po krótkim wprowadzeniu do teorii szeregów czasowych omówiono warunki naturalne oraz przewietrzanie rejonu ściany, której artykuł dotyczy, a następnie dokonano jego wstępnej analizy pomiarów, wskazując na sezonowe wahania metanowości rejonu ściany. Dla początkowego okresu eksploatacji ściany dokonano analizy kilku dwutygodniowych prognoz wykonanych z użyciem metod addytywnych i multiplikatywnych na podstawie pomiarów trój- i dwutygodniowych, a także wykonano prognozę maksymalnych wartości metanowości w danym tygodniu. Omówiono również rezultaty prognoz wykonanych dla 32 okresów dwutygodniowych.
EN
In paper the author presents the results of the undertaken trial of worked out method of short-term prognosis of methane quantity based on the time-series theory. The prognosis could be applied for a current correction of anti-methane prevention.After short introduction in the time series theory the author described natural conditions and ventilation problems in the longwall. Then the initial analysis of the measurements was done and it gave the information about the seasonal fluctuations of the methane quantity in the longwall. In the initial period of the longwall exploitation, some two-week analyses of prognosis were done based on additive and multiplicative methods on the three-week and two-week measurements. As a result the maximal values of methane quantity were determined in the analyzed week. The author also described the results of the prognoses done for 32 two-week periods.
PL
Na podstawie wykonanych i zarejestrowanych automatycznie pomiarów stężenia metanu na wylocie ze ściany D-33 w KWK "Borynia" obliczono wartości średniego dobowego stężenia metanu oraz wyselekcjonowano maksymalne stężenia metanu w danej dobie. Przeprowadzono badanie własności szeregów czasowych tych wielkości. Stwierdzono, że średnie dobowe stężenie metanu jest silnie zależne od wydobycia dobowego oraz że stężenie maksymalne w danej dobie jest liniowo zależne od stężenia średniego.
EN
Basing on the performed and automatically registered measurements of the methane concentration at the mouth of D-33 longwall at the "Borynia" Coal Mine, the value of the average 24 hours' methane concentration was established as well as the maximum concentration for the given 24 hours' period was selected. It has been established that the average 24 hours' methane concentration is heavily dependant on the 24 hours' output and that the maximum concentration of the given 24 hours' period is linearly dependent on the average concentration.
PL
W pracy przedstawiono dwa warianty prognozy jednodniowej średniego stężenia metanu na wylocie z rejonu ściany i obliczono błędy prognoz. Trafność prognoz była bardzo wysoka. Wykonano również dwie wersje jednodniowej prognozy maksymalnego stężenia metanu na wylocie z rejonu ściany. Analiza błędów tych prognoz wykazała także ich przydatność dla praktyki górniczej.
8
100%
PL
W artykule przeanalizowano statystycznie zmienność stężenia metanu na wylocie z rejonu ściany P-4 w kopalni "Pniówek". Okres obserwacji wynosił 158 dni. Analiza dotyczyła wartości minimalnych, maksymalnych i średnich stężenia metanu w całym okresie obserwacji z uwzględnieniem podziału na jednoimienne dni tygodnia. Stwierdzono, że proces stężenia metanu najmniej różni się w poszczególne czwartki. Dotyczy to zarówno minimalnych, maksymalnych, jak i średnich stężeń metanu. Przedstawioną w artykule analizę można wykorzystać w prognozie stężenia metanu.
EN
The statistical methane concentration changeability at the longwall P-4 in Hard Coal Underground Mine "Pniówek" is analysed. The time of observation amounted to 158 days. The analysis referred to the minimal, maximum and average values of methane concentration during the whole period of observation with taking into consideration division into the days of the same names. It has been stated that the process of methane concentration varies least on the particular Thursdays. It relates as well to the minimum, maximum as well as average methane concentrations. The presented analysis cane be used for the methane concentration forecast.
PL
Na podstawie prędkości powietrza, stężenia metanu na wylocie z rejonu ściany (uzyskane z pomiarów automatycznych), ilości metanu ujmowanego systemem odmetanowania, ciśnienia atmosferycznego, wydobycia dobowego oraz danych mierniczych i geologicznych, zbadano wpływ wydobycia dobowego, ilości powietrza przepływającego prze ścianę oraz ciśnienia barometrycznego na metanowość ściany. Zaproponowano matematyczny model ujmujący wpływ wymienionych wielkości na zmienność metanowości ściany, a następnie dokonano estymacji ocen parametrów tego modelu klasyczną metodą najmniejszych kwadratów. Stwierdzono istnienie autokorelacji pomiędzy wartościami różnic między metanowością z obserwacji i metanowością obliczoną na podstawie modelu. Występowanie autokorelacji wymusiło zastosowanie, do estymacji parametrów, uogólnionej metody najmniejszych kwadratów Cochrane-Orcutta. Model otrzymany tą metodą lepiej opisuje zmienność metanowości. Ujmuje także (w sposób niejawny) wpływ czynników o oddziaływaniu systematycznym, nie ujętych w modelu, na metanowość ściany. Stosując model, którego parametry estymowano klasyczną metodą najmniejszych kwadratów, wskazano na wpływ niektórych czynników naturalnych i indukowanych eksploatacją na metanowość ściany.
EN
Basing on air velocity, concentration of methane at the end of longwall region (obtained from automatic measurements), quantity of methane caught by methane drainage system, atmospheric pressure, daily output as well as survey and geological data, influence of daily output, quantity of air flowing through the longwall as well as barometric pressure on methane bearing capacity has been studied. A mathematical model including influence of above mentioned quantities on the changeability of the longwall methane bearing capacity has been proposed and next estimation of this model parameters evaluations has been made by means of the classical least square method. Existence of autocorrelation between values of differences between methane bearing capacity from observations and methane bearing capacity calculated basing on the model was found. Occurrence of autocorrelation forced application, for parameters estimation, generalized least square method of Cochrane-Orcutta. The model obtained by this method describes better the changeability of methane bearing capacity. It includes also (in discrete way) influence of factors of systematic activity, not included in the model, on the longwall methane bearing capacity. Using the model, whose parameters have been estimated by the classical least square method, influence of some natural factors and those cased by exploitation on the longwall methane bearing capacity is pointed out.
10
Content available remote Analiza średnich stężeń metanu na wylocie z rejonu ściany P-4 w KWK "R"
100%
PL
Artykuł opracowano na podstawie danych pomiarowych stężenia metanu na wylocie z rejonu ściany P-4, uzyskane z automatycznego systemu pomiarowego w okresie od 01.07.2006 r. do 05.12.2006 r. Za pomocą opracowanego programu komputerowego obliczono średnie wartości dobowe stężenia metanu, a także znaleziono najniższe i najwyższe stężenia w danej dobie. Obliczono średnie wartości wymienionych wielkości dla poszczególnych dni tygodnia. Stwierdzono silne oraz znaczące zależności pomiędzy tymi średnimi a średnim wydobyciem dobowym w analizowanym oraz poprzednim dniu.
EN
The paper was based on measurements data for methane concentration recorded at the mouth of the P-4 longwall region, received from the automatic measurement system in the period from 01.07.2006 to 05.12.2006. By means of the developed computer programme, the average day-and-night time values were calculated and the lowest and the highest values for a given 24-hour period were designated. The average values of the parameters were calculated for separate days of the week. Strong and substantial dependences were noted between those average values and the average 24-hour output on the day under the analysis and on the preceding day.
PL
W artykule omówiono wpływ stosowania wymiany środków ochrony dróg oddechowych oraz wykonania przecinki w polu ścianowym łączącej chodnik podścianowy z nadścianowym, na dopuszczalny z uwagi na długość dróg ucieczkowych wybieg ścian podłużnych przewietrzanych w układzie U. Stwierdzono, że wykonanie przecinki przynosi mniejsze wydłużenie wybiegu niż stosowanie wymiany środków ochrony dróg oddechowych. Największe wydłużenie wybiegu osiąga się przez jednoczesne wykonanie przecinki oraz zastosowanie wymiany środków ochrony dróg oddechowych.
EN
The article discusses the influence of application of exchange of air ways protection means and driving of a set-up entry in the longwall panel connecting the main gate with the tail gate on an admissible, from the point of view of the length of escape routes, life (in terms of distance) of longitudinal longwalls ventilated using the "U" system. It has been found that driving of a set-up entry brings smaller extension of the longwall life (in terms of distance) than the application of air ways protection means. The optimum results of longwall life (in terms of distance) extension can be achieved by simultaneous driving of the set-up entry and application of exchange of air ways protection means.
12
Content available remote Ocena trafności krótkookresowej prognozy metanowości ścian
100%
PL
W artykule omówiono rezultaty prognoz ex post metanowości rejonu ściany. Jako dane niezbędne do budowy modelu matematycznego opisującego mechanizm kształtowania się metanowości wykorzystano dane pomiarowe automatycznego systemu metanometrycznego jednej z kopalń. Prognozy wykonano opierając się na modelu liniowym, ujmującym zależność metanowości dobowej od metanowości w dobie poprzedniej oraz wydobycia w dobie rozpatrywanej i poprzedniej. Wykonano 26 cztemastodniowych prognoz metanowości ex post i obliczono ich błędy. Stwierdzono wysoką trafność prognoz i przydatność metody prognozy do stosowania w kopalniach.
EN
Results of ex post forecasts of methane-bearing capacity of the longwall region are discussed. As the data necessary for construetion of the mathematical model describing mechanism of methane bearing capacity fonnation, measurement data from the automatic methane metering system of one of the mines have been used. The forecasts have been madę basing on the linear model taking the relationship of the day methane-bearing capacity and the methane-bearing capacity in the previous day as well as output in the day in ąuestion and previous one. 26 fourteen days ex post forecasts of methane-bearing capacity have been madę and their errors calculated. High rightness of the forecasts has been stated and usefulness of the forecast method for application in mines as well.
PL
W artykule przedstawiono możliwości wystąpienia zwiększonego zagrożenia metanowego w warunkach prowadzenia ścian w pokładach zagrożonych tąpaniami. Omówiono również wybrane układy przewietrzania systemów ścianowych podłużnych stosowanych w warunkach zagrożenia metanowego. Wskazano na możliwości i zakres stosowania zastępczych układów przewietrzania w celu ograniczenia stref niedostatecznie przewietrzanych, jakie mogą wystąpić na skutek tąpnięcia.
EN
In this article presented arepossibilities of occurrence of an increasedlevel of methane hazard in the mining conditions resulting from running longwall faces in seams characterized by rock burst hazard. Also discussedare selected ventilation systems serving the longitudinal longwall systems applied in the conditions of methane hazard. Indicated are the possibilities and scope of application of the supplementary ventilation systems to limit the insufficiently ventilated zones that may appear as a results of a rock burst.
14
Content available remote Wpływ wstrząsów sejsmicznych na zagrożenie metanowe w KWK 'JAS-MOS'
63%
PL
W artykule omówiono wpływ wstrząsów sejsmicznych na przyrost stężenia metanu w wyrobiskach zlokalizowanych w czterech po-kładach grupy siodłowej w KWK 'Jas-Mos'. Wykazano, że przyrosty stężenia metanu mogą wystąpić zarówno w wyrobiskach ścianowych przy eksploatacji z zawałem stropu jak rownież z pod-sadzką hydrauliczną. Zaobserwowano szczególnie duże przyrosty stężenia metanu w drążonych wyrobiskach korytarzowych.
EN
Influence of the seismic tremors on increase of methane concent-ration in the workings located in four seame of the anticline series of strata in Jas-Mos Colliery is discussed. It is pointed out that methane concentration can occur as well at long wall mining with caving as with hydraulic stowing. Particularly big increases of methane concentration have been noticed in driven narrow workings.
PL
Artykuł napisano na podstawie danych pomiarowych stężenia metanu na wylocie z rejonu ściany, strumienia objętości powietrza na wylocie z rejonu wentylacyjnego ściany, strumienia objętości metanu ujętego systemem odmetanowania oraz notowań przekroczeń dopuszczalnych stężeń metanu w rejonie ściany. Omówiono warunki naturalne panujące w rejonie ściany i stosowane sposoby przewietrzania. Obliczono metanowość całkowitą oraz wentylacyjną rejonu ściany i przeanalizowano ich zmiany. Przebadano zmiany strumienia objętości metanu ujętego systemem odmetanowania. Omówiono statystykę miejsc i częstości występowania przekroczeń dopuszczalnego stężenia metanu i porównano ryzyko wybuchu metanu dla zastosowanych sposobów przewietrzania na „Y” i „U”.
EN
This paper was written on the basis of measurement data concerning methane concentration at the outlet of the longwall area, the air flow at the outlet of the longwall ventilation area, the flow rate of methane encompassed in methane drainage system, and permissible concentration of methane in the longwall area exceedance ratings. The paper discusses natural conditions in the longwall area and its ventilation systems. The total methane bearing capacity and methane content in the ventilation air were calculated and their changes analyzed. The changes in rate of methane flow through its drainage system were analyzed as well. Finally, the exceedances of methane concentration and the risk of methane explosion for “Y” and “U” ventilation systems were examined.
PL
W artykule omówiono komputerowy program graficzny do wspomagania prac działu wentylacji w kopalniach w zakresie przygotowania niezbędnej dokumentacji graficznej, prowadzenia bieżących analiz stanu wentylacji, a także do wspomagania prowadzenia akcji ratowniczo-przeciwpożarowych. Program może znaleźć również zastosowanie w tzw. Grach pożarowych oraz w procesie dydaktycznym na uczelniach górniczych.
EN
In paper the authors discussed the computer graphic programme for supporting the works of ventilation department in mines in range of preparation indispensable graphic documentation, running analyses of ventilation and also to support the fire-fighting action. The programme can also be used in so-called "fire games" and in teaching process at mining colleges.
PL
Dzięki zastosowaniu w polskim górnictwie podziemnym taśm trudno palnych znacznie obniżyło się zagrożenie pożarami egzogenicznymi. Niebezpieczeństwo powstania pożaru, zapoczątkowanego przez wadliwie działający przenośnik taśmowy, nie zostało jednak wyeliminowane całkowicie. Badania wykazały, że podgrzanie do temperatury powyżej 200°C taśmy powoduje powstanie ścierów, które w przepływowym prądzie powietrza mogą nagrzać się do temperatury około 600°C i spowodować zapalenie się znajdującego się w sąsiedztwie przenośnika pyłu węglowego. Wczesne wykrycie wszystkich przypadków nadmiernego zagrzewania taśm nie jest możliwe przez stosowane obecnie w Polsce systemy monitoringu przeciwpożarowego. Spowodowane to jest albo za małą czułością detektorów, albo lokalnym działaniem systemu albo też wykrywaniem tlenku węgla, który powstaje po podgrzaniu taśm do temperatur przekraczającej 300°C. Badania wykazały, że rozkładowi termicznemu taśm chloroprenowych bądź PCV towarzyszy wydzielanie się chlorowodoru. Gazu tego nie spotyka się w atmosferze kopalnianej i nie powstaje on w procesach technologicznych stosowanych w górnictwie. Jest on zatem bardzo dobrym gazem znacznikowym. Dalsza poprawa bezpieczeństwa pożarowego może być uzyskana poprzez zastosowanie w systemach monitoringu przeciwpożarowego czujników chlorowodoru.
EN
Application of slow-burning belts in Polish coal mining significantly decreased exogenous fire hazard. The danger of fire outburst, started with defective working of belt conveyors, has not been completely eliminated. Investigations showed that heating up of belt to the temperature above 200°C creates pulp that can achieve the temperature about 600°C in flowing air and initiates inflammation of dust coal in the neighborhood of a conveyor monitoring systems in Poland. It is caused either by low accuracy of detectors or a local system range or by carbon monoxide detecting which appears after heating up of the belt to the temperature exceeding 300°C. research proved that thermal decay of chloroprene or PVC belts is associated with hydrogen chloride emission. This gas is not present in mine atmosphere and it does mot appear in technological processes applied in mining. In connection with that hydrogen chloride is very good tracer gas. Further improvement of fire safety can be achieved by using of hydrogen chloride detectors in fire fighting monitoring systems.
PL
W rozdziale przedstawiono źródła zagrożenia pożarowego w kopalniach, a następnie omówiono wymagania przepisów górniczych odnośnie dróg ucieczkowych w kopalniach. Przedstawiono stan obecny oznakowania dróg ucieczkowych. Zasadnicza część artykułu to przedstawienie proponowanych przez autorów sposobów oznakowania dróg ucieczkowych. Autorzy proponują stosowanie znaków odblaskowych i tzw. liny życia. Lina życia składa się z liny nośnej i zamocowanych na niej wskaźników. Lina życia ułatwia przejście drogami ucieczkowymi, nawet w warunkach całkowitego braku widoczności. Przeprowadzone badania udowodniły, że średnia prędkość przejścia w warunkach całkowitego braku widoczności, wynosząca 39 m/min, jest nawet nieco większa od średniej prędkości w warunkach zadymienia średniego, stosowanej do obliczania czasów przejścia drogami ucieczkowymi.
EN
The chapter presents the sources of fire danger in the mines and the requirements of mining regulations regarding to the escape routes in mines. Present state of escape route markings is represented. The main part of the article is to provide proposed by the authors ways of marking escape routes. The authors propose the application of reflective signs and so-called " life safety rope". The life safety rope consist of suspension cable and fasten markers. Life safety rope simplify crossing by escape routes, even in conditions of total lack of visibility. The study demonstrates that the average transition speed in conditions of total lack of visibility, is about 39 m/min, it is even slightly higher than the average speed in terms of smoky average, used to calculate times of transition the escape routes.
19
63%
PL
Artykuł dotyczy zagrożeń w kopalniach spowodowanych ulatnianiem się do atmosfery gazów, które mogą być niebezpieczne dla zdrowia. Dokonano charakterystyki gazów, które są bezwzględnie szkodliwe oraz mieszanek, w których poziom stężenia jest dopuszczalny. Opisano telemetryczny system mający na celu badanie składu atmosfery kopalnianej, wytwarzany przez PKiMSA CABOAUTOMATYKA S.A. Uwagę poświęcono również składowym systemu bezpieczeństwa związanym z fizycznymi parametrami atmosfery kopalnianej. Podano również przykład zastosowania czujników telemetrycznych na ścianie wyrobiska.
PL
Istotnym aspektem ochrony środowiska było podjęcie działań zapobiegających wystąpieniu zlewisk na ciekach wodnych, tj. na rzece Nacynie oraz potoku Niedobczyckim. W związku z tym sporządzono prognozę obniżeń koryt cieków, przygotowano założenie do projektu technicznego zabezpieczeń, a w oparciu o teh dane został wykonany projekt prac hydroinżynieryjnych. Prace wykonano do końca 1996r. Dokonana zmiana zakresu eksploatacji pokładu 703/1-2 po roku 1996 powoduje korzystny rozkład deformacji powierzchni, stanowiąc o możliwości kontynuacji eksploatacji górniczej w omawianym rejonie.
EN
An essetnial environment protection measure has been the undertaking of action to prevent the occurrence of flooding /overflow/, i.e. on the Nacynie river and the Niedobczyce and Biertułtowy streams. In this connection worked out have been a prognostication for lowering the stream channels and the terms of reference /data/ for detailed design of protection systems. On the basis of the data a hydro-engineering project was prepared. The project was implementes by the end of 1996. The alteration of mining operation range for the 703/1-2 Seam after 1996 causes an advantageous destribution of surface deformation, thus, providing a possibility of continuation of mining operation on the area under discussion.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.