Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Zmiany jakości wód powierzchniowych i gruntowych w okresie realizacji dyrektywy azotanowej w wybranej zlewni rolniczej woj. Zachodniopomorskiego

100%

Durkowski T. , Jarnuszewski G.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

tom Nr 43

122--130

PL

Polska w ramach szeroko pojętej polityki zrównoważonego rozwoju oraz zobowiązań międzynarodowych, wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej, a szczególnie Dyrektywy Azotanowej zobligowana jest do realizacji działań związanych z ochroną jakości wody przed zanieczyszczeniami pochodzenia rolniczego zwłaszcza azotanami. W województwie zachodniopomorskim w ramach wdrażania dyrektywy w 2003 roku wyznaczono obszar szczególnie narażony na azotany pochodzenia rolniczego (OSN), z którego odpływ azotu ze źródeł rolniczych do wód należy ograniczyć. Obszar ten dotyczył zlewni rzeki Płoni, pomimo realizacji programu zmniejszenia odpływu azotu ze źródeł rolniczych do wód, teren ten został wyznaczony jako szczególnie narażony także w roku 2008 i 2012. Badaniami objęto wody Gowienicy Miedwiańskiej z wybranych przekrojów oraz wody gruntowe pochodzące z piezometrów rozmieszczonych w zlewni rzeki o powierzchni 63,65 km2 w całości położonej na obszarze OSN. Wody powierzchniowe i gruntowe badano pod kątem zawartości składników nawozowych NO3-, NH4+ i PO4-3 oraz określono pH. Otrzymane wyniki wskazują na małą skuteczność realizowanych programów działań dla OSN w celu ograniczenia emisji azotanów.

EN

The implementation of the EU Sustainable Development Strategy and Water Framework Directive and Nitrates Directive in particular by Poland requires taking actions aiming at protection of water quality against agricultural pollution, especially with nitrates. Therefore, in 2003, in the province of Western Pomerania, the area vulnerable to nitrates of agricultural origin the measures preventing their leaching into waters were undertaken. That area was located in the Płonia river basin. Despite the programme of reducing water pollution caused by nitrates from agricultural sources, in 2008 and 2012 that area was recognised again as a Nitrate Vulnerable Zone (NVZ). The studies focused on the waters of the Gowienica Miedwiańska river, from selected sections, and ground water from the piezometers located in the river basin of 63.65 km2, within the Nitrate Vulnerable Zone. The concentration of NO3-, NH4+ and PO4-3 as well as pH in surface and ground waters were determined. The obtained results indicated insufficient effectiveness of action programmes to reduce nitrates emission.

2

Skład chemiczny roślin uprawianych na glebach pobagiennych nawożonych cynkiem i miedzią

100%

Meller E. , Jarnuszewski G.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2015

|

tom nr 159 (39)

45--53

PL

W doświadczeniach wazonowych porównano wpływ nawożenia Zn i Cu na wysokość i jakość plonu roślin uprawianych na murszu pobranym z dwóch gleb pobagiennych wytworzonych na węglanowych osadach limnicznych: organicznej limnowo-murszowej i murszowo-glejowej. Doświadczenia prowadzono w latach 2000-2002, w każdym roku wazony wypełniano nowo dostarczoną partią murszu. W plonie głównym uprawiano: kukurydzę (2000 r.), jęczmień jary (2001 r.) i pszenicę jarą (2002 r.), a w poplonie: gorczycę białą (2000 r.), rzepak jary (2001 r.) i owies (2002 r.). Dawka cynku wynosiła 18 mg Znxkg-1 s.m. gleby, a miedzi 9 mg Cuxkg-1 s.m. gleby.

EN

In pot experiments the influence of Zn and Cu fertilisation on the yield quantity and quality of the plants grown on the muck taken from 2 post-bog soils on lacustrine chalk: organic muck soil and limnic-muck soil, was compared. The experiments were conducted in the years 2000-2002 and each year the pots were filled with a new muck material. The main crop included: maize (2000), spring barley (2001), spring wheat (2002); and after crop: mustard (2000), rape (2001) and oats (2002). Zinc dose was 18 mg Zn kg-1 soil dry matter and copper – 9 mg Cu kg-1 soil dry matter.

3

Skład chemiczny roślin uprawianych na glebach pobagiennych nawożonych cynkiem i miedzią

100%

Meller E. , Jarnuszewski G.

|

2015

|

nr 39[159]

4

Właściwości płytkich gleb pobagiennych na kredzie jeziornej oraz ocena składu chemicznego wód gruntowych

100%

Jarnuszewski G. , Meller E.

|

2013

|

nr 29[149]

5

Proporcje składników mineralnych w roślinach uprawianych na glebach pobagiennych nawożonych cynkiem i miedzią

100%

Jarnuszewski G. , Meller E.

Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Agricultura, Alimentaria, Piscaria et Zootechnica

|

2013

|

tom 26

6

Właściwości płytkich gleb pobagiennych na kredzie jeziornej oraz ocena składu chemicznego wód gruntowych

100%

Jarnuszewski G. , Meller E.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2013

|

tom nr 149 (29)

5--13

PL

Płytkie gleby pobagienne na kredzie jeziornej charakteryzują się specyficzną budową związaną z ich dwuetapową genezą. Postępujący proces murszenia wpływa na właściwości fizykochemiczne i chemiczne poziomu powierzchniowego gleb organogenicznych. Znaczenie ma także rodzaj materiału, na którym gleby te powstały. Istotnym czynnikiem jest także sposób ich użytkowania oraz uwilgotnienie. Skład chemiczny wód gruntowo-glebowych jest zróżnicowany i często związany ze sposobem rolniczego użytkowania terenów zlewni. Wody gruntowo-glebowe na terenie zlewni użytkowanych rolniczo charakteryzują się różnym stanem zanieczyszczenia pod względem zawartości azotu i jego form oraz makro- i mikroelementów.

EN

Shallow post-bog soils on lacustrine chalk are characterised by a specific texture connected with their two-stage genesis. Ongoing muck-formation process affects physicochemical and chemical properties of surface horizon of organogenic soils. The material on which the soils developed is of great importance as well as their use and moisture. Chemical composition of groundwater varies and is often related to agricultural use of the area within the catchment area. Soil-ground waters of the catchment area under agricultural use differ in the degree of contamination, the content of nitrogen and its forms and macro- and micro-elements.

7

Ocena wpływu infrastruktury zagrody wiejskiej na zanieczyszczenie wody gruntowej

100%

Durkowski T. , Jarnuszewski G.

|

tom Nr 46

68--76

PL

Zanieczyszczenia pochodzące ze źródeł rolniczych stanowią istotne zagrożenie dla wód powierzchniowych, gruntowych i podziemnych. We wsiach, na terenie zagród wiejskich, najgroźniejsze dla czystości wody gruntowej są odchody zwierzęce (obornik, gnojowica i gnojówka) i ścieki z gospodarstw domowych. Dla poprawy stanu sanitarnego wsi i czystości wód w jej obrębie konieczna jest odpowiednia infrastruktura oraz co się z tym wiąże utrzymanie jej dobrego stanu (kanalizacja, oczyszczalnie ścieków oraz uporządkowana gospodarka odchodami zwierzęcymi). Badania poziomu zanieczyszczenia wód gruntowych przeprowadzono w latach 2001–2011 w sześciu gospodarstwach położonych w obrębie kilku wsi na terenie zlewni jeziora Miedwie. Na terenie tych gospodarstw umiejscowiono stanowiska pomiarowe (piezometry i studnie). Stwierdzono wysokie stężenia NH4+, NO3- i PO43- w wodach gruntowych narażonych na ciągły dopływ zanieczyszczeń z zagrody wiejskiej, a także położonych w znacznej odległości od źródeł zanieczyszczeń. Także woda ze studni gospodarskich, okresowo użytkowanych wykazała występowanie dużych stężeń badanych składników chemicznych, szczególnie NO3- i PO43-, co świadczy o ciągłym dopływie zanieczyszczeń. W monitoringu wód gruntowych w pobranych próbach oznaczano stężenie NH4+, NO3-i PO43-oraz wartość pH.

EN

In farm areas, evacuations of animal excrements (manure, liquid manure, slurry) and domestic sewage are most dangerous for pure groundwater . For betterment sanitary condition villages and pure waters in their area will be a necessity of right infrastructure and good condition (sewers, water treatments and proper animal excrements management). Research conducted in 2001–2011 in six farms located in the area of a few villages in the basin of Miedwie lake. Researches points were placed (piezometer and wells) in the area of these farms. High concentration of NH4+, NO3-and PO43- were found in a ground water which are exposed to contact inflow of pollutant from farms areas, and sources which are occurred in outlying from the source of pollutants. Also water from a farm wells, which are periodically used, manifested the presence of large chemical elements concentration, especially NO3-and PO43-, what proves a constant inflow of pollutants. For monitoring ground water in samples we marked the concentration of NH4+, NO3- and PO43-and pH.

8

Porównanie wpływu nawożenia cynkiem i miedzią na plon roślin uprawianych w poplonie na glebie murszowo-torfowej oraz mineralno-murszowej na kredzie jeziornej

100%

Meller E. , Jarnuszewski G.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2011

|

tom 565

PL

W doświadczeniach wazonowych porównano wpływ nawożenia Zn i Cu na wysokość plonu roślin uprawianych na murszu pobranym z dwóch gleb pobagiennych: torfowo-murszowej i mineralno-murszowej na kredzie jeziornej. Dawka cynku wynosiła 18 mg Zn·kg⁻¹ s. m. gleby, a miedzi 9 mg Cu·kg⁻¹ s. m. gleby. Statystycznie istotny wzrost plonu gorczycy i owsa uprawianych na glebie torfowo-murszowej, uzyskano po doglebowym zastosowaniu miedzi, zaś na glebie mineralno- murszowej na kredzie jeziornej po wprowadzeniu do gleby cynku i miedzi (gorczyca i rzepak).

EN

In pot experiments the effects of Zn and Cu fertilization on the yield of the plants cultivated on the muck from 2 post-bog soils: peat-muck and mineral- muck on lacustrine chalk, were compared. Zinc dose was: 18 mg Zn·kg⁻¹ soil D. M. and copper - 9 mg Cu·kg⁻¹ soil D. M. Statistically significant yield increase was obtained in mustard and oat grown on the peat-muck soil after zinc application and on the mineral-muck soil on lacustrine chalk after application of zinc and copper (mustard and rape).

9

Characteristics of Municipal Waste Biodegradable Fraction and Evaluation of its Processing

80%

Meller E. , Jarnuszewski G. , Rogalska P. , Baran M.

Journal of Ecological Engineering

|

2015

|

tom Vol. 16, nr 5

133--137

EN

A growing interest in Renewable Energy Sources initiated the use of biogas as an energy generating material. Biodegradable waste coming from different streams is an important resource for biogas production. The studies were conducted on 20–80 mm fraction of municipal waste separated by rotary screen in the technological process of The Waste Recovery and Storage Plant in Leśno Górne. Morphological composition of the examined waste and their parameters determining their usefulness for composting and fermentation were analysed. On the basis of organic carbon content, the amount of biogas that may be produced from 1 kg of waste was estimated. An approximate amount of biogas which can be obtained in the process of methane fermentation from energy piles, formed from 10 000 Mg of waste was also calculated. Depending on the temperature it was from. 2.8 to 3.8 mln m3.

10

Kształtowanie się właściwości różnie użytkowanych mad rzecznych w dolinie ujścia Krąpieli do Iny powyżej Stargardu Szczecińskiego. Część I. Warunki hydrologiczne i cechy morfologiczne gleb

80%

Niedzwiecki E. , Winkler L. , Wojcieszczuk M. , Jarnuszewski G.

Roczniki Gleboznawcze

|

2010

|

tom 61

|

nr 4

11

Identyfikacja i ocena oddziaływań antropogenicznych o charakterze obszarowym na zasoby wodne zlewni jeziora Miedwie

80%

Durkowski T. , Jarnuszewski G. , Wiśniewska J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

tom Nr 45

140--149

PL

Jedną z metod służącą ocenie oddziaływań antropogenicznych na jednolite części wód jest Driver-Pressure-State-Impact-Response. W pracy przedstawiono ocenę presji wywieranej na wody zlewni jeziora Miedwie w oparciu o 24 wskaźniki podzielone wg kryteriów na gospodarkę komunalną oraz rolnictwo i leśnictwo. Spośród czternastu gmin położonych w obrębie analizowanego obszaru wybrano siedem, których udział w powierzchni zlewni był największy. Wartości poszczególnych wskaźników opracowano w oparciu o dane pozyskane z Głównego Urzędu Statystycznego (Bank Danych Regionalnych i Bank Danych Lokalnych). Analizie poddano wskaźniki charakteryzujące gospodarkę komunalną w latach 2003 i 2013 oraz rolnictwo i leśnictwo w latach 2002 i 2003 oraz 2010 i 2013. Celem pracy była identyfikacja i ocena wpływu oraz zmian w zakresie oddziaływań antropogenicznych o charakterze obszarowym na zasoby wodne w zlewni jeziora Miedwie. W analizowanym okresie zmniejszyła się presja wywołana gospodarką wodno-ściekową głównie w wyniku rozbudowania sieci kanalizacyjnej na obszarach wiejskich. Natomiast rolnictwo nadal wywiera silny niekorzystny wpływ, wysoki udział gruntów użytkowanych rolniczo w powierzchni gmin oraz utrzymujące się na bardzo wysokim lub odstającym poziomie nawożenie mineralne wywierają silną presję na wody zlewni. Objęcie analizowanego obszaru działaniami związanymi z ograniczeniem odpływu azotanów ze źródeł rolniczych nie przyniosło efektów, wybrane dopływy jeziora Miedwie oraz wody gruntowe objęte monitoringiem nadal wykazują zanieczyszczenie.

EN

In farm areas, evacuations of animal excrements (manure, liquid manure, slurry) and domestic sewage are most dangerous for pure groundwater. For betterment sanitary condition villages and pure waters in their area will be necessity of right infrastructure and good condition (canalization, water treatments and proper animal excrements management). Researches conducted in 2001–2011 years in six farms located in the area of a few villages in the basin of Miedwie lake. Researches points were put (piezometer and wells) in the area of these farms. High concentration of NH4+, NO3- and PO43- were found in ground water which is exposed to contact inflow of pollutant from farms areas, and sources which are occurred in outlying from a source of pollutants. Also water from a farm wells, which are periodically used, showed the presence of large concentrations of chemical elements especially NO3- and PO43- what proves constant inflow of pollutants. For monitoring ground water we marked concentration of NH4+, NO3- i PO43- and pH in the samples.

12

Ocena zawartości pierwiastków śladowych w glebie w obrębie stacji paliwowej w Nowogardzie

80%

Meller E. , Jarnuszewski G. , Bartuzi B.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2009

|

tom nr 164

219-225

PL

Celem pracy było scharakteryzowanie właściwości chemicznych gleb w obrębie stacji paliwowej w Nowogardzie. Badaniom poddano 10 prób zbiorczych gleby pobranych z głębokości 0-20 cm, 20-50 cm i 50-100 cm, z czterech obiektów badawczych A, B, C i D położonych w różnych odległościach od głównych zbiorników z paliwem. Przeprowadzono szereg badań laboratoryjnych (skład granulometryczny, odczyn, zawartość: próchnicy, węgla organicznego, azotu ogólnego, makroelementów), które pozwoliły zakwalifikować glebę do typu rdzawych wykazujących uziarnienie w poziomie powierzchniowym piasków słabo gliniastych przechodzących średnio głęboko w piaski gliniaste lekkie. Odczyn gleby wahał się między lekko kwaśnym, a obojętnym za wyjątkiem obiektu badawczego C, w obrębie którego gleba wykazywała odczyn zasadowy. Pobrane próby poddano badaniu na zawartość pierwiastków: Fe, Mn, Zn, Cu, Pb, Ni, Co, Cd, otrzymane wyniki porównano z dopuszczalnymi stężeniami metali ciężkich opisanymi w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 marca 2002 r. (Dz.U. 2002, Nr 37, poz. 344), Rozporządzeniu Ministra Środowiska z 12 września 2002 r. (Dz.U. 2002, nr 165, poz. 1359) oraz wytycznymi IUNG (1995) dotyczącymi zawartości metali ciężkich w powierzchniowej warstwie gleb uprawnych. Przeprowadzone badania wykazują, że koncentracja pierwiastków śladowych w glebie występującej na obszarze stacji paliwowej w Nowogardzie nie przekracza norm z wyjątkiem wierzchniej warstwy gleby (0-20 cm) występującej na terenie obiektu A położonego najbliżej zbiorników paliw, w której zawartość cynku znajduje się na podwyższonym poziomie i pozwala zakwalifikować glebę do II stopnia zanieczyszczenia wg IUNG. Stwierdzono także spadek koncentracji Zn, Pb i Cd wraz ze wzrostem odległości od zbiorników zawierających paliwo.

EN

The purpose of this study was to characterise chemical properties of soil on premises of filling station in Nowogard. Ten composite soil samples collected from the depth: 0-20 cm, 20-50 cm and 50-100 cm, from four study objects A, B, C and D located at different distance from main fuel tanks were examined. After laboratory analysis for granulometric composition, reaction, humus content, organic carbon, total nitrogen, macroelements the soil was classified as rusty soil, slightly loamy sand at surface layer changing into light loamy sand at medium depth. Soil reaction ranged from slightly acid to neutral except object C were it was alkaline. The contents of Fe, Mn, Zn, Cu, Pb, Ni, Co and Cd were also determined and the results were compared with permissible heavy metal concentrations listed in the Decree of the Ministry of Environment from September 2002 (Dz.U. 2002, Nr 165, poz. 1359) and IUNG guidelines (1995) concerning heavy metal content in surface layer of arable land. The conducted examinations showed that the concentration of trace elements in the soil on the premises of filling station in Nowogard does not exceed the limits except the surface layer (0-20 cm) on object A located very close to fuel tanks where an elevated level of zinc has been detected and according to IUNG this soil may be rated as the soil of IIst contamination. With the distance away from fuel tanks the concentrations of Zn, Pb and Cd were decreasing.

13

Właściwości fizyczne i chemiczne gleb najniższego tarasu pyrzyckiego plejstoceńskiego zastoiska wodnego

80%

Meller E. , Jarnuszewski G. , Niedbala M.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2009

|

tom 542

|

nr 2

PL

W pracy przedstawiono właściwości fizyczne i chemiczne gleb występujących w obrębie najniższego tarasu pyrzyckiego plejstoceńskiego zastoiska wodnego. Badaniami objęto następujące typy gleb: torfowo-murszowe wytworzone na gytii wapiennej, mineralno-murszowe wytworzone na piaskach luźnych, a także deluwialne próchniczne. Najkorzystniejszymi właściwościami fizycznymi charakteryzują się gleby torfowo-murszowe, właściwości fizyczne gleb mineralno-murszowych uzależnione są od zawartości materii organicznej i wyraźnie pogarszają się wraz z jej ubytkiem. Odczyn badanych gleb, ze względu na obecność w nich CaCO3, utrzymuje się w zakresie od obojętnego do zasadowego. Badane gleby charakteryzują się stosunkowo niewielką zawartością fosforu i potasu, a znaczną wapnia i magnezu. Ponadto niekorzystną ich cechą jest bardzo mała zasobność w ogólne formy pierwiastków śladowych, szczególnie w miedź i cynk.

EN

This paper presents physical and chemical properties of soils situated within the lowest terrace of Pleistocene body of static water near Pyrzyce. The studies included the following soils: peat-muck developed from calcareous gyttia, mineral-muck developed from loose sand and deluvial humus. The most beneficial physical conditions were found in peat-muck soils whereas in mineral-muck they depended on their organic matter content and worsened with its reduction. Due to the presence of CaCO3 the reaction ranges from neutral to alkaline. These soils are characterized by a low content of phosphorus and potassium and a considerable content of calcium and magnesium. Besides, there are also very small resources of total forms of trace elements, especially copper and zinc, which is also unfavourable.

14

Porównanie właściwości fizykochemicznych popiołów po spalaniu biomasy o zróżnicowanym składzie

80%

Meller E. , Niedzwiecki E. , Wojcieszczuk T. , Jarnuszewski G.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2009

|

tom 535

PL

W pracy porównano właściwości fizykochemiczne popiołów powstałych ze spalania odpadów tartacznych w zakładzie Kronopol w Żarach, ze spalania słomy zbóż w kotłowniach w Reczu i Suchaniu oraz ze spalania brykietu drzewnego w Suchaniu. Średnio co najmniej 75% masy popiołów przed ich roztarciem stanowiła frakcja o średnicy poniżej 3,0 mm (w tym frakcja poniżej 1,0 mm - 56,0%), po roztarciu frakcja poniżej 3,0 mm często stanowiła 100%. Wszystkie analizowane popioły charakteryzują się zasadowym odczynem, a zawartość w nich CaCO3 waha się od 3,3 do 17,5%. Popioły ze spalania słomy zbóż oraz brykietu drzewnego wykazują znaczne ilości materii organicznej, co wskazuje na niepełne ich spalenie w kotłowniach. Jedynie popioły wytwarzane w zakładzie Kronopol charakteryzują się niskimi wartościami strat na żarzeniu. Zawartość w badanych popiołach przyswajalnych form fosforu, potasu i magnezu jest bardzo zróżnicowana, a najniższe ilości tych form składników posiadają popioły ze spalania odpadów tartacznych. Stwierdzone ilości metali ciężkich (Zn, Cu, Pb, Ni, Co, Cd) zwykle nie przekraczają wartości dopuszczalnych dla gleb użytkowanych rolniczo przedstawionych w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. Badane popioły można zastosować do rekultywacji terenów zdegradowanych, a w przypadku popiołów ze spalania słomy zbóż, także do nawożenia gruntów ornych.

EN

The aim of study was to compare physico-chemical properties of ashes from the incineration of: sawmill wastes in Kronopol plant, Żary, cereal straw in boiler-rooms at Recz and Suchań and the wood briquettes at Suchań. On average at least 75% ash mass consisted of the fraction below 3.0 mm diameter (including the fraction below 1.0 mm diameter - 56%) before pulverising, and amounted frequently to 100% after pulverising. All analysed ashes were characterized by alkaline reaction and CaCO3 content ranging from 3.3 to 17.5%. The ashes from cereal straw and wood briquettes contain considerable amounts of organic matter, what indicates that they have not been burnt completely in boiler-rooms. Only the ashes from Kronopol shoved low values of losses at ignition. The contents of available phosphorus, potassium and magnesium were diversified and the lowest amounts were found in ashes from the sawmill wastes. Heavy metal contents (Zn, Cu, Pb, Ni, Co, Cd) did not exceed the values permissible for the soils used for agricultural purposes, presented in the decree of Minister of Environment concerning the soil and land quality standards. Examined ashes may be used for reclamation of degraded areas and in the case of ashes from cereal straw, for fertilization of arable land, too.

15

Skład morfologiczny odpadów komunalnych wytwarzanych w Szczecinie, Policach i Trzebieży w zależności od pory roku

80%

Meller E. , Jarnuszewski G. , Rogalska P.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2009

|

tom nr 164

63-68

PL

Skład morfologiczny odpadów komunalnych zależny jest od wielu czynników, między innymi od: stanu zamożności mieszkańców, wielkości aglomeracji, rodzaju zabudowy (budownictwo wielorodzinne, domy jednorodzinne, budynki administracji), nasycenia terenu obiektami usługowymi oraz innymi obiektami niemieszkalnymi, wyposażenia technicznego i sanitarnego budynków, stanu realizacji selektywnego zbierania surowców wtórnych oraz kompostowania przydomowego. Ważnym czynnikiem decydującym o składzie tych odpadów jest także pora roku, na co wpływ mają wegetacja roślin oraz sposób ogrzewania. W pracy dokonano analizy zmian składu morfologicznego odpadów komunalnych wytwarzanych w Szczecinie, Policach i Trzebieży w poszczególnych porach roku. Badania prowadzono od czerwca 2007 roku do maja 2008 roku w Zakładzie Odzysku i Składowania Odpadów Komunalnych w Leśnic Górnym. Szczecin i Police są aglomeracjami miejskimi liczącymi odpowiednio: 385 000 mieszkańców oraz 42 000 mieszkańców. Trzebież jest miejscowością o typowo wiejskim charakterze, gdzie dominującym typem zabudowy są domki jednorodzinne posiadające ogrzewanie indywidualne. Uzyskane wyniki badań wskazują na znaczne różnice w zawartości poszczególnych składników morfologicznych w różnych porach roku. Zróżnicowanie to szczególnie dotyczy zawartości frakcji o średnicy poniżej 10 mm, ilości papieru i tektury oraz tworzyw sztucznych. Odpady komunalne wytwarzane w okresie letnim, zwłaszcza w Trzebieży, zawierają więcej papieru i tektury oraz tworzyw sztucznych, a mniej frakcji o średnicy poniżej 10 mm niż odpady wytwarzane w tej samej miejscowości w okresie zimowym. Zależność taka zaznacza się także, choć już w mniejszym stopniu, dla odpadów komunalnych wytwarzanych w Policach. W odpadach wytwarzanych w Szczecinie, czyli największej spośród badanych aglomeracji; nie stwierdzano już takich wyraźnych zmian. Analiza zmian w czasie zawartości poszczególnych składników morfologicznych wskazuje ponadto na najwyższą zawartość odpadów organicznych w odpadach wytwarzanych w okresie wiosennym i jesiennym.

EN

Morphological composition of municipal waste depends an many factors such as the wealth of inhabitants, agglomeration size, type of buildings (blocks of flats, family detached and semi- detached houses, office buildings) the amount of other objects used for different purposes, technical and sanitary condition of buildings, selective household waste collection and home composting. The season of the year is also one of important factors determining waste content which is affected by plant vegetation and heating system. In this research the changes in morphological composition of municipal waste from Szczecin, Police and Trzebież in four seasons of the year have been analysed. The studies were conducted from June 2007 to May 2008 in Municipal Waste Disposal and Raw Materials Recovery Plant in Leśno Górne. Szczecin and Police are urban agglomerations with 385 000 and 42 000 inhabitants, respectively whereas Trzebież is a typically rural place with detached houses, heated by individual owners. Study results reveal considerable differences in the content of morphological components depending on the season of the year. This differentiation is especially visible in the content of fraction below 10 mm, the amount of paper, cardboard and plastic. In summer municipal waste, from Trzebież in particular, contains more paper, cardboard and plastic and less fraction below l0 mm than the waste collected in winter. Similar relation but to a lesser degree is observed in the waste produced in Police. However, in Szczecin, the largest of the agglomerations under study, such distinct changes have not been found. The analysis of the changes in the composition of particular morphological components indicates the highest content of organic waste in spring and autumn.

16

Fertiliser Value and Trace Element Content of Composts Produced from Different Wastes

71%

Meller E. , Niedźwiecki E. , Rogalska P. , Jarnuszewski G. , Wilczyński D.

Journal of Ecological Engineering

|

2015

|

tom Vol. 16, nr 4

154--160

EN

Composting process provides a valuable material improving physical and chemical properties of soil. The quality of the obtained compost depends to a great extent on the kind of material subjected to stabilisation. Composting biodegradable products may result in the end product exceeding heavy metal limits that cannot be used in agriculture. The studies included composts produced in the compost plant in Kołobrzeg, the Municipal Waste Recovery and Storage Plant in Leśno Górne and the Waste Managemant Plant in Wardyń Górny. Composts were made from municipal solid waste, sewage sludge with straw and sawmill waste, and from urban green waste. The following determinations were determined: morphological composition, total content of macroelements and microelements and the level of these elements soluble in HCl at the concentration of 0.5 mol dm-3. The examined composts contained the amounts of total Pb, Ni and Cd allowing for their use in agriculture and the compost from sewage sludge, straw and sawmill waste, turned out to have the best utilisation properties.

17

Wpływ niekontrolowanych wysypisk odpadów na niektóre chemiczne właściwości gleb organicznych oraz mineralnych wytworzonych z glin i iłów w województwie zachodniopomorskim

61%

Meller E. , Niedzwiecki E. , Protasowicki M. , Malinowski R. , Sammel A. , Jarnuszewski G.

Roczniki Gleboznawcze

|

2012

|

tom 63

|

nr 2

18

Kształtowanie się niektórych właściwości chemicznych gleb piaszczystych pod wpływem oddziaływania niekontrolowanych wysypisk odpadów w województwie zachodniopomorskim

61%

Malinowski R. , Niedzwiecki E. , Meller E. , Sammel A. , Wojcieszczuk M. , Jarnuszewski G.

Roczniki Gleboznawcze

|

2012

|

tom 63

|

nr 2