Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Konstytucje „egzorbitancyjne” w Rzeczypospolitej w latach 1607-1648. Zarys problematyki

100%

Kucharski T.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2012

|

tom 64

|

nr 2

127-159

EN

The subject of this paper is the legislative activity in the field of repair and reconstructions, called exorbitance, of parliaments of the Noble Republic of Poland before the Partitions. To prove his arguments, the author has adopted a thesis that each normative result of the parliamentary activity that required a consent of the three estates in the parliament ought to be termed a parliamentary constitution. The consequence of the above assumption is a belief that the Seym (parliament) constitutions are of heterogenic character. One of the main criteria of the qualification of the internal Seym constitutions is their legal character. The author is of the opinion that constitutions should be divided into four categories: (i) those that make law (contemporarily known as legal acts); (ii) administrative constitutions (being results of the work of the parliament as an organ of administration); (iii) exorbitant constitutions (resulting from the work of the parliament as an organ of state control); and (iv) procedural constitutions (relating to the procedure of a given Seym). The paper focuses in particular on the manner in which constitution’s texts were formulated and the legislative techniques used, and analyses them in light of the Old Poland’s legal culture.

2

Spory sądowe z zakresu prawa pracy w świetle akt zarządu przymusowego na dobrach fideikomisu pszczyńskiego (1934–1939)

100%

Kucharski T.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2023

|

tom 75

|

nr 1

111-160

EN

The article is devoted to the subject matter of labor law in interwar Poland during the late 1930s. The paper analyzes the files of authentic court disputes using the case study method. The research presented in the article is based on more than forty court case files, which are stored in the Pszczyna Department of the State Archives in Katowice. The files were not obtained from the proper set of court files but from a separate set consisting of the preserved private archive of the Hochberg Family Fideicommissum in Pszczyna. This particular collection offers the files of almost 300 preserved civil cases from between 1934 and 1939 (back then, according to the provisions of the Polish Code of Civil Procedure, compulsory administration was established on the estates and factories belonging to the fideicommissum). The article demonstrates how valuable the remaining archives of aristocratic families are in the process of reconstruction of the lost court case files from the interwar period. The analysis covers a wide range of issues: unlawful dismissal of employees, withholding employees’ remuneration and setting off employer’s receivables from the aforementioned salaries without a legal basis, the specific nature of employing white-collar workers as well as the defects of the declarations of will in the field of labor contracts. This made it possible to present the state of the development of labor law during the 1930s as well as to assess the complicated economic situation of the largest family fideicommissa in interwar Poland.

PL

Artykuł poświęcony jest problematyce prawa pracy w Polsce międzywojennej w latach 30. XX wieku. Autor dokonuje analizy akt autentycznych sporów sądowych metodą case study. Badania zostały oparte na dokumentacji ponad czterdziestu spraw, przechowywanych w zbiorach Archiwum Państwowego w Katowicach, Oddział w Pszczynie. Autor uzyskał te akta nie z zespołów akt sądów, ale ze zbiorów odrębnego zespołu zawierającego dokumentację z zachowanego rodzinno-majątkowego archiwum fideikomisu Hochbergów w Pszczynie. Zespół ten oferuje niemal 300 zachowanych akt spraw cywilnych z lat 1934-1939 (kiedy na podstawie przepisów kodeksu procedury cywilnej na dobrach ziemskich i fabrykach fideikomisu był ustanowiony zarząd przymusowy). Artykuł wykazuje, jak wartościowe są zbiory pozostałe po archiwach rodzin arystokratycznych dla rekonstruowania utraconych akt międzywojennego wymiaru sprawiedliwości. Analiza obejmuje szeroki zakres zagadnień: bezprawne zwalnianie pracowników, zatrzymywanie wynagrodzeń pracowników oraz potrącanie wierzytelności pracodawców z tych wynagrodzeń bez podstawy prawnej, specyfika zatrudniania pracowników umysłowych oraz wady oświadczeń woli w zakresie umów o pracę. Pozwala to ukazać stan rozwoju prawa pracy w latach 30. XX wieku i ocenić skomplikowaną sytuację ekonomiczną największych fideikomisów familijnych w międzywojennej Polsce.

3

„Naderwany” sejm konwokacyjny w 1696 r. Uwagi o nieodzowności historii prawa na marginesie pracy Ewy Gąsior

100%

Kucharski T.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2019

|

tom 71

|

nr 1

327-358

4

Kilka uwag o najnowszej ocenie Artykułów henrykowskich

63%

Kucharski T. , Naworski Z.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2013

|

tom 65

|

nr 2

409-435

5

Fideikomisy familijne w Drugiej Rzeczypospolitej – główne postulaty badawcze

51%

Naworski Z. , Kucharski T. , Moszyńska A.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2020

|

tom 72

|

nr 1

27-43

EN

An article presents assumptions and a summary of an introductory stage of empirical research on family fideicommissa in the Second Republic of Poland. The research was undertaken as a project entitled: “Family fideicommissa in the Second Republic of Poland in the light of civil courts jurisdiction. History of a legal institution from a feudal era in the conduct of legal transactions of a modern state.” The main task of the project is to diagnose and fully describe crucial problems of the feudal era relicts (that fideicommissa definitely were) in the reality of modern state in the 20th century. Family fideicommissa created in Polish-Lithuanian Commonwealth, and during so-called Partitions, survived after regainingindependence by Poland in 1918. Their existence was regulated by provisions under few legal systems: old-Polish, as well as Prussian, Austro-Hungarian, and Russian (with influences of French civil law, still in force in previous ‘Congress’ Kingdom of Poland). Authors present the hitherto achievements of science in the field of research on fideicommissa, especially legal papers. On the basis of those previous finding (mostly by lawyers from the interwar period), they try to resolve basic dilemmas on definitions, terminology, and legal construction of fideicommissa, that were a result of differentiation of legal systems in the Second Republic. The article is an opportunity to show both, theoretical plans for archiveresearch, as well as practical results of searching accomplished during the first year of work in more than ten archive institutions.

PL

Artykuł przedstawia założenia i podsumowanie wstępnego etapu badań empirycznych nad fideikomisami familijnymi w Drugiej Rzeczpospolitej. Badania podjęto w ramach projektu: „Fideikomisy familijne w Drugiej Rzeczpospolitej w świetle właściwości sądów cywilnych. Historia instytucji prawnej z epoki feudalnej w obrocie prawnym współczesnego państwa”. Głównym celem projektu jest zdiagnozowanie i opisanie kluczowych problemów reliktów epoki feudalnej (którymi były fideikomisy) w realiach współczesnego państwa XX wieku. Fideikomisy powstały w Rzeczypospolitej podczas zaborów i przetrwały do odzyskania niepodległości Polski w 1918 r. Ich istnienie regulowały przepisy kilku systemów prawnych: staropolskiego, a także pruskiego, austro-węgierskiego i rosyjskiego (z wpływami francuskiego prawa cywilnego, obowiązującego jeszcze w poprzednim „Kongresowym” Królestwie Polskim). Autorzy przedstawiają dorobek nauki w zakresie badań nad fideikomisami, z uwzględnieniem prac prawniczych. Na podstawie tych ustaleń (głównie prawników z okresu międzywojennego) starają się rozwiązać dylematy dotyczące definicji, terminologii i konstrukcji prawnej fideikomisów, które wynikały ze zróżnicowania systemów prawnych w Drugiej Rzeczpospolitej. Artykuł jest okazją do przedstawienia obu teoretycznych planów archiwizacji badań, a także wyników badań prowadzonych w pierwszym roku pracy w kilkunastu placówkach archiwalnych.