Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Woda jako źródło energii elektrycznej w Polsce

100%

Olkuski T.

|

tom Vol. 2, no. 1

219--225

PL

Woda jest niezbędnym składnikiem naszego życia. Odgrywa kluczową rolę we wszystkich procesach biologicznych, procesach przemysłowych, w rolnictwie, transporcie, wytwarzaniu energii elektrycznej i ciepła i w wielu innych dziedzinach życia. Celem artykułu jest pokazanie znaczenia wody w produkcji energii elektrycznej w Polsce. Jak wiemy, energetyka wodna jest jedną z najstarszych form wykorzystywania energii. Już w starożytności wykorzystywana była na przykład do napędu młynów wodnych. W dzisiejszych czasach jej energetyczne wykorzystanie jest zupełnie inne. W Polsce energetyka wodna jest słabo rozwinięta. Moc zainstalowana w elektrowniach wodnych zawodowych wynosi zaledwie 2 292,2 MW, w tym w elektrowniach szczytowo-pompowych 1 792,3. Produkcja energii elektrycznej w elektrowniach wodnych wynosi w Polsce niecałe 2 TWh, co jest wielkością symboliczną, stanowiącą zaledwie 0,6% rocznej produkcji energii elektrycznej w naszym kraju. Polska posiada ponad 700 elektrowni wodnych, ale większość z nich to małe elektrownie wodne nie przekraczające 5 MW mocy. Największymi elektrowniami wodnymi w Polsce są: elektrownia Żarnowiec, elektrownia Porabka-Żar oraz elektrownia Solina wchodząca w skład Zespołu Elektrowni Wodnych Solina – Myczkowce. Wszystkie te elektrownie są elektrowniami szczytowo-pompowymi. Według prognoz światowych pomimo gwałtownego rozwoju fotowoltaiki oraz energetyki wiatrowej energetyka wodna pozostanie do 2030 roku największym na świecie źródłem wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych.

EN

Water is an essential ingredient of our lives as it plays a key role in all biological and industrial processes, agriculture, transport, electricity and heat generation, and other areas of life. The article aims to show the importance of water in electricity production in Poland. As we know, hydropower is one of the oldest forms of energy generation, as it has been used to power watermills from ancient times. Nowadays it is used differently. In Poland, hydropower is underdeveloped. The total installed power in commercial hydropower plants is only 2,292.2 MW, including 1,792.3 in pumped-storage power plants. The production of electricity in hydroelectric power plants in Poland is less than 2 TWh, constituting only 0.6% of the annual electricity production. Poland has over 700 hydroelectric power plants, but most of them are small hydropower plants with less than 5 MW of power. The largest hydroelectric power plants in Poland are Żarnowiec, Porąbka-Żar, and Solina power plants, the latter being a part of the Solina–Myczkowce hydroelectric power plant. All of them are pumped storage power plants. According to global forecasts, despite the rapid growth of photovoltaics and wind power, hydropower will remain the world's largest source of renewable electricity generation until 2030.

2

ŚWIATOWE ZUŻYCIE ENERGII PIERWOTNEJ ORAZ ZAPOTRZEBOWANIE NA NIĄ W PRZYSZŁOŚCI

100%

Olkuski T.

|

nr 2(16)

56-70 (15)

EN

In the developing world, the demand for energy is constantly growing. Most scenarios of economic development in the world predict an increase in demand for fuels and energy. For example, in the New Policy Scenario developed by the International Energy Agency, an increase in the share of natural gas and renewable energy in primary energy demand is assumed. Not only highly developed countries expect an increased demand in this area, also developing countries, mainly from Asia, will need more fuels and energy in the future. The main development engines will be China and India. It is these countries that will need the most raw materials and energy. Poland is also planning further economic development, but the continued lack of energy policy does not allow for the accurate assessment of future needs in this area.

3

Wskaźniki emisyjności dla technologii stosowanych w indywidualnych systemach grzewczych

38%

Zyśk J. , Szurlej A. , Olkuski T. , Kogut K. , Cieślik T. , Mirowski T.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2019

|

tom nr 109

79--92

PL

Polska od lat zmaga się ze złą jakością powietrza, co bezpośrednio przekłada się na zdrowie ludzkie. Badania wskazują, że największy wpływ na przekraczanie poziomów dopuszczalnych i docelowych stężeń zanieczyszczeń, szczególnie pyłów oraz bezno(a)pirenu, ma niska emisja, w szczególności z sektora gospodarstw domowych. Powodem takiego stanu jest spalanie złej jakości paliwa w starych, mało efektywnych i wysokoemisyjnych paleniskach. Mając na uwadze powyższe zagrożenia, idąc śladem Krakowa i Małopolski, kolejne województwa, miasta i gminy wprowadzają lub rozważają wprowadzenie ograniczenia spalania paliw stałych na swoim terenie oraz całkowitą likwidację kotłów na paliwa stałe niespełniające wymogów ekoprojektu lub ewentualnie normy 5 klasy emisji spalin.Określenie wielkości emitowanych zanieczyszczeń do atmosfery ma kluczowe znaczenie w przypadku podejmowania wysiłków i określania działań zmierzających do poprawy jakości powietrza. W Polsce ruszyły ambitne programy zarówno na poziomie rządowym,jak i regionalnym, które mają na celu wymianę kotłów ipieców w kilku milionach domów. Na przykład szacuje się, że prawie pół miliona kotłów należy wymienić w ramach realizacji uchwały antysmogowej w województwie małopolskim. W artykule zostały przedstawione opracowane współczynniki emisji zanieczyszczeń mających bezpośredni wpływ na lokalną jakość powietrza tj.: współczynniki emisji pyłów, bezno(a)pirenu, tlenków siarki iazotu, tlenku węgla. Zostały wskazane zakresy stosowanych i prezentowanych współczynników emisji dla różnych technologii oraz różnych paliw. Wskazane zostały również standardy emisji obowiązujące dla nowych kotłów oraz ilości zużywanych paliw w gospodarstwach domowych w Polsce. Przedstawiono możliwe zmiany wielkości emisji wprzypadku likwidacji starych kotłów i używania nowoczesnych urządzeń do spalania biomasy oraz węgla wgospodarstwach domowych oraz przeprowadzenia termomodernizacji.

EN

For years, Poland has been struggling with poor air quality, which has a direct effect on human health. The low-stack emissions, in particular emissions from the household sector have the highest impact on exceeding the limits and target levels of air pollutants concentration, especially particulate matter and benzo(a)pyrene. The reason for this is the burning of poor quality fuel in old, ineffective and high emission stoves and boilers. Bearing the above risks in mind, following the footsteps of Kraków and Małopolska, further provinces, cities and municipalities have introduced or are considering the introduction of a reduction in the combustion of solid fuels in their area and the complete elimination of boilers for solidfuels that do not comply the ecodesign or class 5emission standards. Determining the volume of pollutants emitted into the atmosphere is of key importance during efforts and campaigns aimed at improving air quality. Ambitious programs have been launched in Poland at both the governmental and the regional level, aimed at exchanging boilers and stoves in several million houses. In the Małopolskie province it is estimated that almost half a million boilers need to be replaced according to the implementation of the anti-smog resolution for this province. The article will present pollutant emission factors having a direct impact on local air quality, i.e.: emission factors for particulate matter, benzo(a)pyrene, sulphur and nitrogen oxides and carbon monoxide. The ranges of the applied and presented emission factors for different technologies and various fuels will be indicated. Emission standards applicable to new boilers and the fuel consumption in the household sector in Poland have also been presented.Possible changes in the volume of emissions in the case of the liquidation of old boilers and the use of modern devices for burning biomass and coal in households as well as the implementation of thermomodernization are presented.

4

Oil Production by Polish Companies in Poland and Abroad

38%

Olkuski T. , Zyśk J. , Tora B. , Andrusikiewicz W. , Szurlej A. , Jedlińska K.

|

tom no. 1, vol. 2

149--155

EN

The article discusses a very important problem of oil production. Oil, recognized as a major source of economic development, is the main energy source of the modern world. Unfortunately, Poland has limited oil reserves. However, the production, which meets only about 4% of the demand, is carried out. Oil deposits in Poland are found in the Carpathians, in the Carpathian Foredeep, in the Polish Lowlands, and in the Polish Exclusive Economic Zone of the Baltic Sea. Initially, deposits in the Carpathians were of the greatest economic importance, but these are already depleted to a great extent. Currently, oil deposits in the Polish Lowlands are of the greatest economic importance. The largest deposit is BMB (Barnówko-Mostno-Buszewo) near Gorzów Wielkopolski. In total, in Poland oil resources amount to 23 598.46 thousand tons, of which.37% accounts for industrial resources (14 482.15 thousand tons). The article presents crude oil resources in Poland by regions, i.e. Polish Lowlands, the Carpathians, the Carpathian Foredeep, and the Polish Exclusive Economic Zone The resources were divided into anticipated economic, industrial, undeveloped resources and abandoned deposits. In addition, the three Polish companies involved in the extraction of oil, namely PGNiG S.A., the LOTOS Group S.A. and ORLEN Upstream sp. z o.o., were presented. The locations where exploitation is carried out and the volume of oil production in the last few years were discussed.

PL

W artykule poruszono bardzo ważny problem jakim jest pozyskiwanie ropy naftowej. Ropa jest podstawowym surowcem energetycznym w świecie i źródłem tak spektakularnego rozwoju gospodarczego jaki obserwujemy od czasu jest odkrycia. Polska jest niestety krajem ubogim w zasoby tego surowca, niemniej jednak prowadzone jest wydobycie, które zaspokaja zaledwie około 4% potrzeb. Zasoby ropy naftowej w Polsce znajdują się w Karpatach, w zapadlisku przedkarpackim, na Niżu Polskim oraz w polskiej strefie ekonomicznej Bałtyku. Początkowo największe znaczenie gospodarcze miały złoża w Karpatach, ale uległy one już w znacznym stopniu wyczerpaniu. Obecnie największe znaczenie mają złoża ropy występujące na Niżu Polskim. Największym złożem jest BMB (skrót od nazw miejscowości Barnówko-Mostno-Buszewo) koło Gorzowa Wielkopolskiego. Ogółem w Polsce zasoby ropy naftowej wynoszą 23 598,46 tys. ton, w tym zasoby przemysłowe 14 482,15 tys. ton, co stanowi,37% zasobów ogółem. W artykule przedstawiono zasoby ropy naftowej w Polsce z podziałem na regiony, tzn. Niż Polski, Karpaty, Zapadlisko przedkarpackie, oraz polską strefę ekonomiczną Bałtyku. Zasoby podzielono na zasoby bilansowe, przemysłowe, niezagospodarowane oraz złoża, w których zaniechano eksploatacji. Przedstawiono również trzy polskie firmy, które zajmują się wydobyciem tego surowca, czyli PGNiG S.A., Grupę LOTOS S.A. oraz ORLEN Upstream sp. z o.o. Pokazano miejsca, w których prowadzona jest eksploatacja oraz jej wielkość w kilku ostatnich latach.

5

Bilans energetyczny i emisyjny województwa małopolskiego w 2020 roku

32%

Zyśk J. , Wyrwa A. , Raczyński M. , Pluta M. , Michalska S. , Wyrwa E. , Olkuski T. , Suwała W.

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering

|

2023

|

tom R. 61, nr 1

13--18

PL

W artykule przedstawiono bilans energetyczny dla województwa małopolskiego w 2020 roku. Wskazano produkcję, import, wsad i uzysk przemian, zużycie własne elektrowni i elektrociepłowni, straty w sieci oraz zużycie w sektorze gospodarki (przemysł, odpady), transporcie (drogowym i szynowym), budynkach (mieszkalnych i usługowych), a także w rolnictwie i leśnictwie następujących nośników energii: węgla kamiennego, ropy naftowej oraz pochodnych (w tym benzyny, oleje, LPG), opadów nieodnawialnych, ciepła systemowego i energii elektrycznej. Przedstawiono również oszacowanie emisji gazów cieplarnianych w 1990 i 2020 roku w województwie małopolskim.

EN

The article presents the energy balance for the Małopolskie Voivodeship in 2020. It shows the production, import, input and output of transformation, own consumption of power plants, combined heat and power plants, network losses and consumption in the economic sectors (industry, waste), transport (road and rail), buildings (residential and tertiary), as well as in agriculture and forestry of the following energy carriers: hard coal, crude oil and petroleum products (including gasoline, diesel, LPG), non-renewable waste, derived heat and electricity. An estimate of greenhouse gas emissions in 1990 and 2020 in the Małopolskie Voivodeship is also presented.