Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 20

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
|
2009
|
tom Tom 11
1341-1352
PL
Narastający w Polsce problem zmniejszania się zasobów wodnych wskazał na konieczność bardziej racjonalnego gospodarowania tymi zasobami. Znajomość tych zasobów jak podaje Szafrański [12], ma duże znaczenie dla gospodarczej działalności człowieka, gdyż woda jest czynnikiem limitującym rozwój gospodarczy. Przyczyną zmniejszania się zasobów wodnych, oprócz niewłaściwego gospodarowania nimi, jest występowanie na terenie Polski susz, które pojawiają się w różnych porach roku, często powodując poważne straty gospodarcze, a w szczególności zakłócenie naturalnego bilansu wodnego [3]. Ważnym elementem kształtującym gospodarkę wodną na obszarze naszego kraju są lasy zajmujące 29,3% powierzchni [9]. Według Danielewicza [4] gospodarka wodą w lasach ma znaczenie ogólnospołeczne, gdyż lasy w Polsce magazynują, oczyszczają i wprowadzają do obiegu przyrodniczego znacznie więcej wody niż wszystkie pozostałe śródlądowe zbiorniki retencyjne.
EN
The paper presents the results of the research in catchment of pond No 6, located at Siemianice Experimental Forest Farm in Laski Forestry. The catchment area of investigated ponds is 35 ha, forestation 40%. It is situated in a part of Pomianka catchment - left-side tributary of Prosna River. Conducted investigations show, that in wet because of precipitations hydrological year 2000/2001 retention increases in analysed forest habitat in catchement pond No 6 about 12 mm in fresh mixed broadleaved forest (LMśw) and 56 mm in fresh broadleaved forest (Lśw). Whereas in dry because of precipitation hydrological year 2002/2003 retention looses about 116 mm (Lśw) and 126 mm (LMśw). In wet hydrological year 2000/2001 deciding influences on water balance of pond No 6 catchment had precipitation sums. Deciding factor in balance concerning losses was evapotranspiration. Hydrological year 2000/2001 was a wet one. Precipitation sum that year was 689 mm and was 127 mm higher than multiyear average. Probability of occurrence of such precipitation sum is 9%, that is once per 11 years. Average temperature of air that year was 10.2°C and it was 1.2°C higher than multiyear average. Hydrological year 2002/2003 was dry. Precipitation sum was 504 mm and was 56 mm lower than multiyear average. Probability of occurrence of such precipitation sum is 65%, that is once per 3 years. Average temperature of air that year was 8.0°C it was 1.0°C lower than multiyear average. Particularly winter half-year of hydrological year 2002/2003 was very dry and cold. Precipitation sum was 60 mm lower than multiyear average and air temperature was 2.3°C lower than average. The main role in shaping of year balance of water in pond No 6 catchment is precipitation sum, on the side of income. On the siede of outcome main role paid evapotranspiration and deep outflow. In dry year 2002/2003 retention loss, which was 24% of precipitation sum that year, influenced water balance in pond No 6 catchment.
|
|
tom Tom 14
673--682
EN
The paper presents the results of researches carried out in hydrological year 2008/2009 in fresh mixed broadleaved forest habitat located in neighborhood pond No. 6 in Laski Forestry. The forests of this forestry are located at Siemianice Experimental Forest Farm of Poznan. University of Life Sciences. The predominant tree species is 100 year old pine. In the soil cover of this habitat dominated dear brown soils, and the most common type of soil is loamy sand, covering silty clay deposits. Analysis of groundwater levels and water storage changes was carried out in two soil profiles typical for fresh mixed broadleaved forest habitat. Analysis of hydrological year 2008/2009 was normal rainfall total was 579 mm and it was 7 mm higher, than multiannual average, while the air temperature was nearing from average. Winter half-year was medium dry rainfall total was 46 mm less, than multiannual average. Whereas medium air temperature was higher 0,4 C than average. Summer half-year analysis year was medium wet rainfall total was higher 53 mm than multiannual average, while the air temperature was nearing from average. The researches carried out indicate that in winter half-year 2008/2009 was in analysis habitat income water storages in layer 0-100 cm and from 100 cm to lowest groundwater level. Total income retention in this half-year was at level 204 mm in profile 1.1' to 370 mm in profile 2.6. Whereas in medium dry winter half-year, in influence intensive forests habitat transpiration, occurred losses retention in analysis forest habitat. Total losses retention in this half-year was about 277 m (2.6) to 467 mm (1.1'). Result of the researches confirmed also, that retention in fresh forest habitats was determined to a large extent by water storage changes in layer from 100cm to lowest ground water level. This factors determinate total water storage changes in winter, and summer half-year analysis year. Ascertain also that in analysis hydrological year in investigation forest habitat occurred losses water storages oscillate from 73 mm to 97 mm.
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w średnio suchym, średnim i mokrym roku hydrologicznym w zlewni śródleśnego oczka wodnego nr 1 usytuowanej na terenie Leśnego Zakładu Doświadczalnego Siemianice. Uzyskane wyniki badań wykazały istotne powiązanie zmian retencji w oczku ze zmianami retencji w przyległych siedliskach leśnych. Stwierdzono, że w przypadku przyrostów retencji wywołanych wyższymi sumami opadów, jak i ubytków wywołanych w głównej mierze wysokim parowaniem zmiany retencji w oczku były większe niż zmiany retencji w glebach przyległych siedlisk leśnych.
EN
The papers presents the results of the investigations carried out in the forest catchment pond No 1 at the Siemianice Forest Experimental Station. The research were carried out in mid-dry and wet hydrological year. The obtained results indicate significant connections between retention changes in the pond and retention changes of the neighbouring forest habitat. It was also found that retention changes in pond were higher that retention changes in the soils of the neighbouring forest habitat when retention increases were caused by a higher precipitation, and decreases of these were caused by a high evaporation.
PL
Celem pracy było przedstawienie możliwości zastosowania krzywej opadania przepływów w małej zlewni nizinnej do oceny wielkości retencji odpływowej. Rozpatrywana mikrozlewnia leśna o powierzchni 0,52 km2 położona jest w centralnej części Wielkopolski w Puszczy Zielonka. Zlewnia cieku Hutki ma charakter typowo leśny i charakteryzuje się dużymi zdolnościami retencyjnymi. Zlewnia cieku Hutka jest w 89% zalesiona, pozostałe 11% powierzchni zajmują głównie zabagnienia i nieużytki. Głównie występują tutaj siedliska boru mieszanego świeżego (BMśw), boru świeżego (Bśw) oraz olsu (Ol). Krajobraz zlewni charakteryzuje się dużą ilością zagłębień bezodpływowych, które wypełnione są częściowo wodami opadowymi lub torfowiskami, ze słabo rozwiniętym naturalnym drenażem. Długość cieku nie przekracza 1 kilometra, średnia szerokość wynosi około 0,5 m, a średnia głębokość zmienia się w granicach od 0,2 do 0,3 m. Podczas prowadzonych badań w latach hydrologicznych 1997/98–1999/2000, zaobserwowano 35 większych (charakterystycznych) wezbrań w przepływach cieku Hutki, występujących po znaczących opadach atmosferycznych. Najbardziej zbliżone współczynniki α i n do wartości średnich ma krzywa opadania z okresu 18–24 września 2000 roku Porównując wartości krzywej z modelu i krzywej otrzymanej na podstawie obserwacji przepływów wody w cieku, można stwierdzić, że obie krzywe są do siebie bardzo podobne i mają bardzo zbliżone wartości rzędnych oraz kształt. Dla pozostałych krzywych opadania maksymalne różnice rzędnych są podobnego rzędu ok. 0,1–0,2 l/s/km2. Obliczone wartości α i n nie wykazują regularności. Nie występują znaczące statystyczne zależności parametrów modelu Hortona (dla krzywych opadania przepływów) α i n np. od przepływów początkowych (Qo) lub podstaw fal wezbraniowych (Qp). W konsekwencji obliczony związek między tymi parametrami, dla oceny całkowitej retencji odpływowej zlewni – retencji w funkcji przepływu ma charakter jedynie orientacyjny.
EN
The objective of the article was to present possible applications of recession flow curve in a small lowland watershed retention discharge size evaluation. The examined woodland micro catchment area of 0.52 sq km is located in Puszcza Zielonka in central Wielkopolska. The Hutka catchment is typically woody with high retention abilities. The catchment of the Hutka watercourse is forested in 89%, the other 11% is covered by swamps and wasteland. The predominant sites are fresh mixed coniferous forest (BMśw), fresh coniferous forest (Bśw) and alder carr forest (Ol). Landscape in catchment is characterized by a large number of interior depressions, filled partly with rainwater or peatbogs, with poorly developed natural drainage. The watercourses do not exceed 1 km in length, the mean width is approx. 0.5 m, while mean depth ranges from 0.2 to 0.3 m. During hydrological research conducted in 1997/1998–1999/2000, 35 major (characteristic) raised water stages were observed in Hutka after substantial precipitation. The recession curve dating from 18–24 September 2000 has the α and n rates nearest to average. Comparing the model curve and the curve created by observing watercourse flow, one can notice their resemblance and that they have similar ordinate values as well as shape. In the case of other recession curves, the maximum differences of ordinate values are also about 0.1–0.2 l/s/km2. The measuured α and n rates do not reveal any regularities. There are no significant statistical Horton model parameter (for recession flow curves) dependencies between α and n and e.g. initial flows (Qo) or the whole period of high water waves (Qp). Consequently, calculated relation between these parameters is only an approximation for the general evaluation of the retention discharge in the catchment area towards retention with flow function.
10
Content available remote System monitorowania i zarządzania mediami energii - SCHNEIDER ELECTRIC
51%
PL
Wyniki badań wskazują, że w półroczach zimowych obu badanych lat, stwierdzono przyrosty stanów wód gruntowych i całkowitej retencji siedlisk leśnych. Natomiast w półroczach letnich, na skutek intensywnego procesu ewapotranspiracji, obserwowano obniżanie się stanów wód gruntowych i retencji badanych siedlisk leśnych. Najmniejsze zmiany stanów wód gruntowych i retencji wystąpiły w siedliskach olesu jesionowego i lasu wilgotnego.
EN
The research results indicate groundwater level and retention increase in forest habitat types in the winter half-years. Meanwhile the decrease of groundwater levels and retention in the summer half-year was observed as a result of intensive evaporation process. The lowest groundwater level and retention changes were observed in ash-alder swamp forest, as well as in moist broadleaved forest.
PL
Urządzenia i systemy melioracyjne stanowią ważny element infrastruktury technicznej państwa. Obok funkcji środowiskowej, czy produkcyjnej w rolnictwie, spełniają one również istotną rolę w ochronie przeciwpowodziowej.
EN
This work presents the initial conception of conservation ranking of melioration watercourses and channels according to CNC algorithm. Catchment area, percentage of arable area in considered part of watercourse area, as well as the period which passed from the last conservation works have been considered as main factors which have a significant impact on need of conservation work carriage. Presented here evaluation with CNC algorithm facilitates a classification of different watercourse area and carry through possible conservation work in low financial abilities. Very important is further development of conception of algorithm ranking and necessity of conservation steps. It is necessary to perform much more detailed analysisof magnitude of algorithm and include other possible factors influencing necessity of performing conservation. Larger amount of data concerning watercourse area will allow for further development of this method and the sensitivity of algorithm to different factors. Initial analysis of obtained results indicates that the main impact on conservation work necessity have catchment area. The results also indicate that in the watercourses of small catchment, the catchment coefficient doesn't need to have deciding role on the ranking results. Besides the ranking of conservation need grows significantly according to the growth of arable area in analyzed each partial catchment as well as to the period which passed from the last conservation work carriage. If catchments with large area were conserved recently, the need of carrying through conservation one more time was not significant according to CNC algorithm. Proposed here method is functional for performing one of three main problems in "Strategia gospodarki wodnej" [13]. This problem concerns cost of water manage-ment, as well as financial needs. Proposed method is also an attempt to solve other problem: protection of environment mentioned in "Program operacyjny infrastruktura i środowisko" [12].
|
|
tom Nr 44
162--169
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w trzech, różniących się pod względem opadów, latach hydrologicznych 2004/2005, 2008/2009 i 2009/2010 w zlewni śródleśnego oczka wodnego nr 1, usytuowanego na terenie Leśnego Zakładu Doświadczalnego Siemianice, w leśnictwie Wielisławice. Zlewnia badanego oczka wodnego nr 1, o powierzchni około 7,5 ha i lesistości 100%, usytuowana jest w zlewni Niesobu-lewobrzeżnego dopływu Prosny. W badanej zlewni przeważają siedliska świeże zajmując około 98% powierzchni. Od zachodniej strony oczka, w niewielkim stopniu występuje siedlisko lasu mieszanego wilgotnego. W pokrywie glebowej analizowanej zlewni dominują gleby bielicowo-rdzawe oraz brunatno-rdzawe a w niewielkim stopniu występują gleby murszaste. Natomiast przeważającym gatunkiem gleby jest piasek słabogliniasty. Przeprowadzone badania wykazały, że w suchym roku hydrologicznym 2004/2005 wystąpiły ubytki zapasów wody we wszystkich analizowanych siedliskach i osiągały one wartości od 4 mm (BMśw) do 18 mm (LMw). Natomiast w dwóch następnych analizowanych latach stwierdzono w omawianych siedliskach przyrosty zapasów wody. Największe, wahające się od 63 mm (BMśw) do 82 mm (LMw), wystąpiły w mokrym pod względem opadów roku hydrologicznym 2009/2010. Badania wykazały również, że zmiany zapasów wody w glebach analizowanych siedlisk leśnych, w półroczach zimowych i letnich omawianych lat były silnie powiązane ze zmianami stanów wód gruntowych w tych siedliskach. Współczynnik korelacji obliczony dla tych wielkości wyniósł 0,95 i zależność ta była istotna na poziomie α = 0,01.
EN
The paper presents the results of the researches carried out in three hydrological years 2002/2003, 2003/2004 and 2009/2010 of a different precipitation sums. The researches were carried out at catchment of water pond number one, located at Wielisławice Forestry of Siemianice Experimental Farm. The area of investigated catchment of pond number one is about 7.5 ha and its forestation totals 100%. It is situated in a part of Niesób catchment – left- side tributary of Prosna River. In the investigated catchment the predominant fresh habitats spreading through 98% area. Moist mixed broadleaved forest is located at the west part of pond. Proper podzols are predominant in soil cover analysed catchment and to a little extent there are muckous soils. Whereas predominant soil textural group there is loamy sand. The researches indicates that the decrease of water storages in all of the analysed habitats and was from 4 mm in fresh mixed coniferous forest to 18 mm in moist mixed broadleaved forest in a dry 2004/2005 hydrological year. Whereas an increase of water storages was observed in these forest habitats in the next two hydrological years. The highest fluctuations – from 63 mm in fresh mixed coniferous forest to 82 mm in moist mixed broadleaved forest were observed in wet 2009/2010 hydrological year. The researchers also showed that changes of water storages in analysed soil of forest habitat, in winter and summer hydrological half-year was connected to the groundwater levels in these habitats. The coefficient correlation was 0.95 and this relationship was significant at α = 0.01 level.
PL
W pracy przedstawiono wyniki przeprowadzonych badań i obserwacji terenowych oraz obliczeń nad oceną możliwości zwiększenia retencji w glebach siedlisk leśnych. Badania były prowadzone w zmeliorowanej zlewni rowu G, leżącej w Leśnictwie Marianka w Leśnym Zakładzie Doświadczalnym Siemianice. Analiza statystyczna wykazała, że niemal wszystkie obliczone związki stanów wód gruntowych ze stanami wody w cieku w badanych przekrojach zlewni rowu G były istotne na poziomie Pα = 0,01. Wstępne wyniki badań i obliczeń wykazały, że dzięki piętrzeniu wody w rowie G możliwe jest zwiększenie retencji gleb siedlisk leśnych, a tym samym jej lepsze wykorzystanie w półroczach letnich.
EN
The paper presents the results of research and field observations as well as possibilities of water retention increasing in forest habitat soils. The research were carried out at meliorated G ditch catchment, located in Marianka forestry belonging to Siemianice Forest Experimental Farm. Statistic analyses indicate that almost all of the calculated relationships between groundwater levels and water levels in G ditch were statistically significant at Pα = 0.01 level. Preliminary results of the research and calculations indicate that the increase of water retention in forest habitat and better water retention use in summer as the result of water dimming in G ditch soils is possible.
EN
Trends in groundwater level changes in small forest catchments located in Wielkopolska region were analysed on the basis on data collected for many years of groundwater levels observations. The observations were carried out from 2000 to 2010 hydrological year in Marianka Siemiańska and Laski forest district as well as in Puszcza Zielonka. The groundwater levels were measured in soil profiles located in different forest habitats: fresh, moist and swamp forest. Changes in groundwater level determined using the Mann-Kendall test were found to differ significantly between the catchment studied. Statistically insignificant decrease in groundwater levels was observed at all forest sites in the catchment area in Marianka Siemiańska forest district. In the catchment area of the Hutka watercourse the groundwater level showed a statistically significant decreasing tendency in Puszcza Zielonka in swamp and fresh mixed coniferous forest. It may indicate a decrease in water resources and implies the need of groundwater level monitoring. A statistically insignificant increase in groundwater level was observed in the wells in moist mixed broadleaved forest in the area of pond catchment in Laski forest district, this trend was interpreted as a result of the clearcutting made in this area.
EN
Evaluation of the effects of small retention programme implementation was an aim of the paper. The research was carried out in two forest districts located in lowland area: Włocławek and Dąbrowa Forest District. They are located in the central part of the Polish Lowland in the southern and north-eastern part of Kujawy-Pomerania Province. Location of these objects in the zone of the lowest precipitation and also in the high air temperature have negative impact on the water resources. All of the activities which can protect the water resources as well as can increase the water retention should be priority. Realization of the investment of small retention objects in recent years caused creation of artificial reservoirs collecting significant amount of water, which flowed away until now. Realization of small retention object at Osięciny Forestry of Włocławek Forest District included building weir with regulated flashboard gate in the ditch. Meanwhile in the Dąbrowa Forest District at Krępa watercourse at degraded grasslands of low class in November 2006. Four cascading weir with constant overflow as well as four reservoirs were built. An increase of surface and subsurface retention capacity in Włocławek Forest Districts was from 14 to 14.5 th. m3, with an increase of flowed area from 10.3 th. m2 to 31.7 th. m2. Flowed area created in second analysed forest district – Dąbrowa, was from 1.8 th. m2 to 32.9 th. m2, and built reservoirs stored water of amount from 2.6 th. 3 to 18.1 th. m2. The building devices of small retention caused the water retention increase of about 36.4 th. m3 in total. Improvement of habitat conditions which are in particular sensitive to water shortage, which can appear frequently, was an additional profit of small retention programme implementation, besides the increase of water storage amount. The researches indicated that nature-friendly small water damming devices, constructed from natural materials can also be an cheap alternative for water storage in comparison to constructing bigger water reservoirs, which also demanding high exploitation costs. Small retention water devices presented in the paper allow to carrying out a rational water management with maintain of environmental needs. They also indicate possibility of water retention increase and protection of forest habitats which are particularly sensitive to water shortage. The more so all of the small retention activities can positively affect biodiversity of forest habitats.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.