Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Walka z gniewem – ósmy stopień „drabiny rajskiej” św. Jana Klimaka

100%

Nieścior L.

|

tom 33

343-364

EN

In this paper we present the teachings of St. John Climacus about anger, from his work "Ladder of Divine Ascent": the phenomenon itself, its causes and effects, the way of fighting against it, and the monastic context of this struggle. According to St. John of the Ladder (as he is sometimes known), anger and gentleness are especially related to the eighth level (of thirty) of the spiritual ladder that leads to the pinnacle of love. The ladder is a picture and a metaphor, thus the sequence of phenomena it describes should not be understood literally. As to the development of passion, Climacus describes a sequence: sin – idleness – carelessness – passion – fall. He characterizes anger as a defect, and dispassion and gentleness as virtues. He describes the spiritual and moral effects of anger: agitation and bitterness of spirit, difficulties in prayer, a state of sin, and darkness of mind. The basis of fighting against anger is the will to relinquish self and to restrict self-love. Climacus also prescribes several practices as helpful in asceticism: repentance, humble acceptance of accusations and other unpleasant things, reciting the Psalms, meditating upon the Passion, and contemplation of one's own death. Climacus also considers the phenomenon of anger in the context of two forms of monastic life: common and hesychastic.

PL

W artykule przedstawiliśmy myśl Jana Klimaka zawartą w jego dziele Drabina raju na temat gniewu: jego fenomenu, przyczyn i skutków, sposobu walki oraz jej monastycznego kontekstu. Gniew i łagodność według Jana Klimaka wiążą się szczególnie z ósmym stopniem drabiny duchowej prowadzącej do szczytu miłości. Drabina stanowi pewien obraz, metaforę, a kolejności opisywanych zjawisk nie należy rozumieć literalnie. Autor przedstawia rozwój namiętności, który można odnieść także do gniewu: grzech – bezczynność – niedbałość – namiętność – upadek. Dokonuje szczegółowej charakterystyki gniewu jako wady oraz niegniewliwości i łagodności jako cnoty. Opisuje skutki duchowe i moralne gniewu: wzburzenie i gorycz ducha, trudności w modlitwie, stan grzechu, ciemność umysłu. Podstawą walki z gniewem jest wola wyrzeczenia się siebie, to jest miłości własnej. Autor ukazuje też skruchę jako pomocny środek: przyjmowanie w pokorze oskarżeń i różnych przykrości, odmawianie Psalmów, rozważanie Męki Pańskiej, pamięć o śmierci. Zjawisko gniewu rozpatruje w kontekście dwóch form życia monastycznego: wspólnotowego i hezychastycznego.

2

Nilus of Ancyra and allegorical interpretation of Luke 22: 36 against the background of ancient exegesis

100%

Nieścior L.

|

tom 4

|

nr 1

5-17

3

Patrystyczna interpretacja zakazu gniewu w Mt 5, 22a

100%

Nieścior L.

|

tom 87

313-338

EN

The radical condemnation of anger in Matthew 5:22 raises some fundamental questions: Does this first antithesis of the Sermon on the Mount actually interpret or change the Old Law? How is this radical prohibition of anger fulfilled? Is anger really put on the same level as murder? Is all anger banned? Collecting the answers to these fundamental questions of Greek and Latin early Christian writers, the author of the article reconstructs a patristic propaedeutic for a detailed interpretation of Matthew 5:22, and pays special attention to the contribution of St. Augustine in this field.

PL

Radykalne potępienie gniewu w Mt 5, 22 rodzi kilka fundamentalnych pytań: Czy w tej pierwszej antytezie Kazania na Górze w istocie się interpretuje czy zmienia Stare Prawo? W jaki sposób ten radykalny zakaz gniewu jest możliwy do spełnienia? Czy rzeczywiście gniew stawia się na równi z zabójstwem? Czy zakazuje się wszelkiego gniewu? Zbierając odpowiedzi na te podstawowe pytania greckich i łacińskich pisarzy wczesnochrześcijańskich, autor artykułu rekonstruuje patrystyczną propedeutykę do szczegółowej wykładni Mt 5, 22. W sposób szczególny zwraca uwagę na wkład św. Augustyna na tym polu.

4

Augustyńska interpretacja sankcji za gniew (Mt 5, 22bc) na tle wczesnochrześcijańskiej egzegezy

100%

Nieścior L.

|

2024

|

tom 89

123-148

EN

In Matthew 5:22, extremely harsh words against anger are addressed, in which certain sanctions are imposed for anger, depending on its three different manifestations. The author of article tries to systematise the collected references of the Greek and Latin Fathers to Mt 5:22bc, in which anger is subjected to a moral qualification. The article provides an overview of patristic thought on the subject. The author extracts St. Augustine’s thought on the subject and shows it against the background of the exegesis of other writers.

PL

W Mt 5, 22 zostają skierowane niezwykle surowe słowa przeciwko gniewowi, w których zostały nałożone pewne sankcje za gniew, w zależności od jego trzech różnych przejawów. Autor artykułu stara się usystematyzować zebrane odniesienia ojców greckich i łacińskich do Mt 5, 22bc, w których gniew zostaje poddany moralnej kwalifikacji. Artykuł stanowi przegląd myśli patrystycznej na ten temat.

5

Słowa Maryi w Kanie Galilejskiej: 'Wina nie mają' (J 2, 3) w recepcji patrystycznej

100%

Nieścior L.

|

tom 80

7-24

EN

The words addressed by Mary to Jesus at Cana find relatively modest echoes in antiquity. The patristic exegesis of Jn 2:3 is subordinated to salvation-historical thinking, in which the lack of wine at the wedding feast is an image of the powerless human nature and Jewish law in the spiritual restoration of man. The wine miraculously made by Christ is a symbol of his grace which brings man out of this state. The Fathers speculate on the details of the feasts at Cana, especially seek allegorical meanings of the six waterpots. They open the door to more numerous medieval speculations on this subject. The leading role in the spiritual interpretation is played by Maxim the Confessor, who provides a comprehensive explanation of the symbolism related to the account of John 2:1-11 in salvation-historical and moral-ascetic terms. Fathers generally do not dwell on the attitude of Mary herself, who intercedes to her Son for the hosts of the feast. Only John Chrysostom, on the basis of Antiochian exegesis, carries on a strict Marian reflection. He reflects on the formation of Mary’s faith in the miraculous and divine power of her Son, which led her to such a subtle request. The motive developed by Chrysostom echoes in later writers, especially in the hymns of Romanos the Melodist. Although the Church Fathers readily interpret in the allegorical manner some details of the wedding at Cana, e.g. in the absence of wine they perceive all the misfortune of yet unredeemed humanity. Meanwhile in presenting the role of Mary in the whole event they basically do not go beyond the literal sense.

PL

Słowa skierowane do Jezusa przez Maryję w Kanie znajdują stosunkowo skromne echo w starożytności. Egzegeza patrystyczna J 2,3 jest podporządkowana historiozbawczemu myśleniu, w którym brak wina na uczcie weselnej jest obrazem wielorakiej niemocy natury ludzkiej i żydowskiego Prawa w odrodzeniu człowieka. Cudownie uczynione przez Chrystusa wino jest symbolem Jego łaski, która wyprowadza człowieka z tego stanu. Ojcowie spekulują nad szczegółami związanymi z godami w Kanie, a zwłaszcza nad alegorycznym znaczeniem sześciu stągwi. Otwierają pole liczniejszym spekulacjom średniowiecznym na ten temat. Wiodącą rolę w interpretacji duchowej zajmuje Maksym Wyznawca, który dokonuje obszernego objaśnienia symboliki związanej z relacją J 2,1-11 w aspekcie historiozbawczym i moralno-ascetycznym. Ojcowie na ogół nie zatrzymują się nad postawą samej Maryi, która wstawia się do Syna za gospodarzami uczty. Dopiero Jan Chryzostom, na gruncie egzegezy antiocheńskiej, snuje ściśle maryjną refleksję. Zastanawia się nad kształtowaniem się wiary Maryi w cudotwórczą i boską moc Syna, która doprowadziła ją do tak subtelnej prośby. Wątek rozwijany przez Chryzostoma znajduje echo u późniejszych pisarzy, a zwłaszcza w hymnach Romana Melodosa. Chociaż Ojcowie Kościoła chętnie interpretują w sposób alegoryczny niektóre szczegóły związane z weselem w Kanie, np. w braku wina dostrzegają całą niedolę nieodkupionej jeszcze ludzkości. Tymczasem prezentując rolę Maryi w całym zdarzeniu, w zasadzie nie wychodzą poza sens dosłowny.

6

„Przybędą ze wschodu i zachodu [...]”. Augustyńska interpretacja Mt 8,11 i Łk 13,28-29 na tle starożytnej egzegezy

100%

Nieścior L.

|

nr 19

37-77

EN

The article offers a complete overview of the Greek and Latin patristic exegesis of Mt 8,11 and Lk 13,28-29 with special focus on the exegetical commentaries of St. Augustine. Church Fathers underlined the ecclesiological dimension of Christ’s eschatological promise. According to St. Augustine and other theologians, those who come “from east and west” are above all pagans who through faith and baptism become members of the Church. Some focus more on the stage of maturation of the Christian faith, thus those who “come from east and west” are the just and holy Christians who have perfected their faith. There is a difference of opinion between Origene and Augustine concerning the word „many”. It should be analyzed in the broader context of their reflections on the universality of salvation. Secondly, the patristic exegesis underlines the eschatological aspect of Christ’ promise. The feast with the patriarchs symbolizes common heritage of faith and Christ is seen as the one who invites all the participants. Thirdly, there is a paranetical aspect of the patristic exegesis. Church Fathers expressed their reflections in the pastoral context, in homilies and spiritual conferences. They point to the quality of the humble faith of the centurion of Capharnaum, which guarantees a future participation in the eschatological feast with the patriarchs.

7

Bogdan Czyżewski, Ojcowie Kościoła o Piśmie Świętym (Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Wydział Teologiczny 2020)

100%

Nieścior L.

|

2020

|

tom 38

|

nr 2

675-677

EN

Bogdan Czyżewski, Ojcowie Kościoła o Piśmie Świętym (Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Wydział Teologiczny 2020). Ss. 192, 20 zł. ISBN 978-83-66399-20-4.

PL

Recenzja książki: Bogdan Czyżewski, Ojcowie Kościoła o Piśmie Świętym (Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Wydział Teologiczny 2020). Ss. 192, 20 zł. ISBN 978-83-66399-20-4.

8

Passions and the Struggle Against Them According to Mark the Hermit

100%

Nieścior L.

|

nr 5

537-551

EN

Mark the Hermit, a monk from the 4th century, active probably in Asia Minor, indicates in an original way that the cause of passion in man is forgetting about good thoughts (lēthē), carelessness (rhathymia) and ignorance (agnoia). This threefold evil is opposed by the following means: forgetfulness – by memory of good works, carelessness – by most sincere readiness, ignorance – by enlightened cognition. Nobody before him had ever dealt with the causes of passion in such a way and indicated such an antidote to them. In order to understand Mark the Hermit’s theory, it is necessary to look in detail at this writer’s teaching about passion and the ascetic fight against it. This article is devoted to this spiritually important issue.