PL
 |
EN
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 24

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available The Influence of Gypsum Treatment on Phosphorus Retention in Bottom Sediments and on the Water of Man-Made Lake
100%
Bartoszek L.
Journal of Ecological Engineering
|
2017
|
tom Vol. 18, nr 1
238--245
EN
The paper presents a research covering the stability of phosphorus retention in the bottom sediments, resulting from application of gypsum in anoxic conditions and in slightly acidic environment (pH~5) of solutions. The present work also contains an analysis of possible effects of gypsum application for water from the reservoir, on the basis of selected parameters of overlying water. Undisturbed deposit cores extracted from two research stations on the Solina Reservoir have been a subject to a 10-weeks long exposure in determinate conditions, after application of gypsum. The conducted research indicated that retention capacities of deposits, which become increased after the use of gypsum, will decrease over time (e.g. after winter period). Application of gypsum led to a quite significant increase in concentrations of calcium in solutions. Intense release of iron from the sediments into the solutions and decrease in SO42- content, during the said 10-week exposure in anoxic conditions, indicates the use of iron (III) and sulphates as electron acceptors in process of oxidization of an organic substance.
2
Content available remote Krążenie fosforu między wodą naddenną a osadem w ekosystemie zbiornika zaporowego Solina
100%
Bartoszek L.
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture
|
2015
|
tom z. 62, nr 3/I
37--48
PL
W pracy dokonano analizy wpływu wybranych parametrów na zawartość fosforu w wodzie interstycjalnej i kierunek jego przemieszczania się na granicy faz woda – osad denny w zbiorniku zaporowym Solina. Próbki wody powierzchniowej i naddennej oraz osadów dennych pobierano z czterech stanowisk na zbiorniku solińskim w okresie wegetacyjnym w latach 2005-2006. Do analizy frakcjonowania fosforu w osadach zastosowano metodę SMT. Wyższe stężenia form fosforu, żelaza i manganu oraz wysoki stosunek Fe/P stwierdzono w strefie wody naddennej w porównaniu do powierzchniowej. W wodzie interstycjalnej osadów zbiornika Solina występowały stosunkowo niskie stężenia fosforu mineralnego. Duża ich zmienność i rozpiętość była związana z mniejszym uwodnieniem osadów, utrudniającym proces dyfuzji fosforanów. Średnia zawartość fosforu mineralnego w wodzie interstycjalnej osadów zbiornika Solina kształtowała się na poziomie odpowiadającym jeziorom oligotroficznym. Dobre natlenienie panujące przez cały okres badawczy oraz żelazo obecne w dużych stężeniach, jak również wysoki stosunek Fe/P w wodzie naddennej stwarzały bardzo sprzyjające warunki do wytrącania i depozycji fosforanów w osadach, a nie do jego uwalniania. Osady denne zbiornika Solina charakteryzowały się stosunkowo niską zawartością fosforu, a wysoką zawartością żelaza i manganu, oraz wysokim stosunkiem Fe/P, które determinują trwałość połączeń Fe-P i Mn-P w mniej korzystnych warunkach oksydacyjno – redukcyjnych. W podpowierzchniowych warstwach osadów dennych zawartość fosforu mineralnego w odtlenianej okresowo wodzie interstycjalnej w istotny sposób zależała od zawartości żelaza i manganu w depozytach.
EN
The aim of this paper is to analyse the influence of selected parameters on the amount of phosphorus in interstitial water and the direction of its movement at the water – sediment interface in the Solina reservoir. Surface and overlying water samples as well as bottom sediment samples were collected from four stations on the Solina reservoir during the growing season of 2005 and 2006. Higher concentrations of phosphorus, iron and manganese forms, and a high Fe/P ratio were found in the overlying water zone as compared to the surface one. Relatively low concentrations of mineral phosphorus occurred in interstitial water of the Solina reservoir sediments. The substantial variability in concentration range was due to lower levels of sediment hydration, which impedes the diffusion process of phosphate. The average content of mineral phosphorus in interstitial water of the Solina reservoir sediment was at the level corresponding to oligotrophic lakes. Good oxygenation prevailing throughout the test period, high concentrations of iron, as well as the high Fe/P ratio in the overlying water created very favourable conditions for the precipitation and deposition of phosphate in sediments, but not for its release. Bottom sediments of the Solina reservoir had a relatively low phosphorus concentrations and a high content of iron and manganese, as well as a high Fe/P ratio, which are the factors affecting durability of Fe-P and Mn-P connections in less favourable oxidation - reduction conditions. In the subsurface layers of bottom sediments, the mineral phosphorus content present in interstitial water which was deoxidised periodically, significantly depended on the amount of iron and manganese in deposits.
3
Content available remote Wydzielanie fosforu z osadów dennych
100%
Bartoszek L.
Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska
|
2007
|
tom z. 42 [240]
5-19
PL
Dokonano przeglądu najnowszych doniesień dotyczących zagadnień wydzielania fosforu z osadów dennych. Omówiono czynniki warunkujące wydzielanie fosforu oraz mobilność różnych jego frakcji. Przedstawiono także najczęściej stosowane metody frakcjonowania fosforu w osadach dennych.
EN
The review of the newest publications concerning phosphorus release from bottom sediment was achieved. The factors controlled phosphorus release and mobility of the particular fractions were discussed. Moreover, the most often used methods of phosphorus fractionation in the bottom sediment were described.
4
Content available remote Relationships between phosphorus distribution and major components in the bottom sediments of the Solina-Myczkowce reservoirs
63%
Bartoszek L. , Tomaszek J.
Archives of Environmental Protection
|
2008
|
tom Vol. 34, no. 3
151-161
EN
The contents of total P and its bioavailable forms, as well as of Fe, Al, Mn, Ca, and OM in the bottom sediments of the Solina-Myczkowce (S-E Poland) cascade of reservoirs, are presented. Notwithstanding a relatively low calcium content, it is the apatite fraction that accounts for the largest share of total phosphorus in the shallower parts of the Solina and Myczkowce Reservoirs. In turn, while contents of iron and aluminium (and manganese in the Solina Reservoir) are high, the fraction containing non-apatite inorganic phosphorus accounts for the smallest portion of the total phosphorus in the bottom sediments of both reservoirs. Bottom sediments of the Solina Reservoir are also characterised by significant correlations between total phosphorus content and aluminium content. Otherwise, significant correlations are reported for only some of the stations at each of the reservoirs.
5
Content available remote Analysis of the spatial distribution of phosphorus fractions in the bottom sediments of the Solina-Myczkowce dam reservoir complex
63%
Bartoszek L. , Tomaszek J. A.
Environment Protection Engineering
|
2011
|
tom Vol. 37, nr 3
5-15
EN
The statistical analysis was performed to compare average contents of phosphorus fractions in the bottom sediments between the lacustrine zone and the riverine zone in the Solina Reservoir, between the main object and the retarding one as well as between all the research stations of the analysed reservoirs. It was found that the deposits from the stations localized in the lacustrine zones of both reservoirs did not differ significantly in regards to total phosphorus content, inorganic phosphorus, and non-apatite, inorganic phosphorus fractions, however, they were characterized by significantly different contents of organic phosphorus.
6
Content available remote Phosphorus distribution in the bottom sediments of the Solina-Myczkowce reservoirs
63%
Bartoszek L. , Tomaszek J. A.
Environment Protection Engineering
|
2007
|
tom Vol. 33, nr 2
25-33
EN
The analyses of phosphorus content and its bioavailable forms in the bottom sediments of the Solina-Myczkowce reservoirs falling in cascade were carried out. It has been found that the apatite fraction constitutes the biggest portion of total phosphorus in shallower parts of the Solina reservoir and Myczkowce reservoir. In deeper parts of Solina, an inorganic fraction of phosphorus constitutes a slightly bigger part of total phosphorus than the apatite fraction. The fraction containing non-apatite inorganic phosphorus, despite the greatest differentiation among the stations, constitutes the smallest part of total phosphorus in the bottom sediments of both reservoirs.
PL
Określono zawartość fosforu całkowitego i jego biologicznie dostępnych form w osadach dennych kaskady zbiorników zaporowych Solina-Myczkowce. Stwierdzono, że frakcja apatytowa ma największy udział w fosforze całkowitym w płytszych partiach zbiornika solińskiego i w zbiorniku myczkowieckim. W głębszych partiach Soliny frakcja fosforu organicznego ma nieznacznie większy udział w fosforze całkowitym niż frakcja apatytowa. Frakcja zawierająca nieapatytowy, nieorganiczny fosfor mimo największego zróżnicowania pomiędzy stanowiskami ma najmniejszy udział w fosforze całkowitym w osadach dennych obu zbiorników.
7
Content available Assessment of Phosphorus Retention in the Bottom Sediments of the Solina-Myczkowce Complex of Reservoirs
63%
Bartoszek L. , Koszelnik P.
Rocznik Ochrona Środowiska
|
2016
|
tom Tom 18, cz. 1
213--230
EN
Ex situ research was carried out under aerobic and anoxic conditions, pertaining to the undisturbed cores of the bottom sediments within the Solina and Myczkowce complex of dammed reservoirs, within the scope of assessing their capacities related to retention of phosphates. The sediments, in the examined reservoirs (excluding the sandy littoral deposits) turned out to have a great phosphorus retention capacity, especially under aerobic conditions. Phosphorus retention, under anoxic conditions, was less intense within the sediments of both reservoirs. The sandy littoral deposits, even though the total phosphorus, mobile fractions and organic matter contents were lower, turned out to be in possession of the highest capacity to release the phosphates under anoxic conditions (the highest value of zero equilibrium phosphate concentration EPC-0). At the same time, the capacity of phosphorus retention was insignificant. In case of the Solina and Myczkowce reservoirs, phosphorus deposition in bottom sediments outweighed the processes of phosphorus release. This is proven mainly by the low capacity to release the phosphates, and high level of retention capacity in most of the sediments.
PL
Przeprowadzono badania ex situ w warunkach aerobowych i anoksycznych na niezaburzonych rdzeniach osadów dennych zbiorników zaporowych Solina i Myczkowce w celu oceny ich zdolności do retencji fosforanów. Osady badanych zbiorników (za wyjątkiem piaszczystych depozytów litoralnych) wykazały się bardzo dużą zdolnością zatrzymywania fosforu, zwłaszcza w warunkach aerobowych. Retencja fosforu w warunkach anoksycznych zachodziła w osadach obu zbiorników mniej intensywnie. Piaszczyste osady litoralne, pomimo niższych zawartości fosforu całkowitego, frakcji mobilnych oraz materii organicznej, wykazały najwyższą zdolność wydzielania fosforanów w warunkach anoksycznych (najwyższa wartość równowagowego stężenia fosforanów w punkcie zero EPC-0) i nieznaczne tylko zdolności do zatrzymywania fosforu. W zbiornikach zaporowych Solina i Myczkowce procesy depozycji fosforu w osadach dennych przeważały nad procesami jego uwalniania. Świadczy o tym głównie niska zdolność uwalniania fosforanów i wysoka zdolność retencyjna przeważającej partii osadów.
8
Content available remote Spływy powierzchniowe związków biogennych ze zlewni dwóch dopływów zbiornika Solina o różnym stopniu zagospodarowania zlewni
63%
Koszelnik P. , Bartoszek L.
Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska
|
2011
|
tom z. 58, nr 4
99-106
PL
W pracy przeprowadzono analizę strat azotu, fosforu, krzemu i węgla organicznego ze zlewni dwóch potoków - dopływów zbiornika Solina. Antropogeniczny wpływ na dopływający ładunek fosforu zidentyfikowano w zlewni potoku Daszówka. Wody te wnosiły także do odbiornika więcej krzemu rozpuszczonego. Z naturalnej zlewni potoku Paniszczówka spływały większe ładunki azotu, głównie azotanowego. Ładunki ogólnego węgla organicznego były w obydwu przypadkach zbliżone.
EN
The paper presents an analysis of surface runoffs of nitrogen, phosphorus, dissolved silica and organic carbon from the catchment area of two streams, tributaries of the Solina reservoir. Anthropogenic impact on phosphorus load flowing in the basin of the stream was identified in case of the Daszówka stream, moreover these waters supplied more loads of dissolved silica. The Paniszczówka stream has more natural catchment area and larger loads of nitrogen, mainly nitrate were noted for this case. Loads of total organic carbon were similar in both streams.
9
Content available Influence of Sedimentary Fe and Mn on the Oxygenation of Overlying Waters in Dam Reservoirs
63%
Koszelnik P. , Bartoszek L.
Journal of Ecological Engineering
|
2018
|
tom Vol. 19, nr 5
180--185
EN
This paper reports the work to determine the impact that concentrations of manganese (Mn) and iron (Fe) in the bottom sediments of shallow dam reservoirs exert upon the dissolved oxygen concentrations of overlying waters. Specifically, the work was conducted in the period of 2013–2014 in six shallow artificial reservoirs located in SE Poland. The waters of all the reservoirs studied are relatively well oxygenated, though both supersaturation and anoxic conditions are observed seasonally across the 50–150% range. The reported reactions of bottom sediments were between pH 7.7 and 8.2, while the mean concentrations of Mn and Fe were found to vary widely from site to site (Mn from 0.068 to 1.48 g/kg d.w. and Fe from 2.48 to 24.0 g/kg d.w.). It was not possible to demonstrate any direct relationship between sediment Fe and Mn concentrations, the Mn/Fe ratio or pH on the one hand and the oxygenation of reservoir waters on the other. However, multiple regression analysis did allow for the identification of a significant influence of both Mn content and sediment pH on the oxygen concentration in reservoir waters. In simple terms, both an increase in Mn and a decrease in pH can be said to result in more fully aerobic conditions in waters.
10
Content available remote Podatność na degradację zbiornika zaporowego Solina
63%
Bartoszek L. , Czech D.
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture
|
2014
|
tom z. 61, nr 4
35--53
PL
W pracy dokonano oceny podatności na degradację zbiornika zaporowego Solina utworzonego na rzece San. W wyniku przeprowadzonej oceny parametrów morfometrycznych i hydrologicznych zbiornik Solina zakwalifikowano do I kategorii odporności na degradację. Przynależność do tej kategorii świadczy o wysokiej odporności zbiornika Solina na odziaływanie jego zlewni. Decydujący wpływ na jego wysoką odporność na degradację mają takie parametry obiektu, jak: głębokość średnia, procent stratyfikacji wód, stosunek powierzchni dna czynnego do objętości epilimnionu oraz współczynnik Schindlera. W rezultacie przeprowadzonej analizy cech środowiskowych zlewnię zbiornika Solina zaszeregowano do trzeciej grupy podatności na dostawę materii. Stosunkowo dużym możliwościom uruchomienia ładunku obszarowego w zlewni sprzyjają: przepływowy typ bilansowy jeziora, wysoki średni spadek terenu zlewni, niski procent obszarów bezodpływowych oraz wysoki współczynnik Ohlego. W latach 2005-2006 odnotowano kilkakrotnie wyższy ładunek rzeczywisty fosforu w stosunku do ładunku niebezpiecznego docierający ze zlewni do zbiornika. Na tej podstawie stwierdzono, że obiekt jest w bardzo dużym stopniu narażony na postępujący proces degradacji, jeśli nie nastąpi aktywizacja działań ochronnych w jego zlewni. Po zestawieniu I kategorii odporności zbiornika Solina i trzeciej grupy podatności jego zlewni na uruchomienie ładunku zanieczyszczeń uzyskano II typ układu środowiskowego zlewnia-zbiornik charakteryzujący się umiarkowanym postępem procesu eutrofizacji wód, przy czym niekorzystnym warunkom panującym w zlewni przeciwstawia się wysoka naturalna odporność zbiornika zaporowego Solina na proces degradacji.
EN
The paper aims to assess the susceptibility of the Solina dam reservoir to degradation. Following the assessment of morphometric and hydrological parameters, the Solina reservoir situated on the River San was qualified as the first category level as for its resistance to degradation. The very fact of falling into this category proves the Solina reservoir immune to the impact of its catchment area. The parameters of the object such as the average depth, the percentage of water stratification, the ratio of the active bottom surface to the epilimnion volume and the Schindler coefficient have a decisive influence on its resistance to degradation. Following the results of the environmental analysis the Solina reservoir catchment was verified as the third group of susceptibility. Flow balance type of the lake, the high average catchment slope, low percentage of landlocked areas as well as the high Ohle coefficient encourage relatively high activation of the area load in the catchment. The actual phosphorus load, which was several times greater than the dangerous load, reached the reservoir in 2005-2006. On these grounds it was found that the object is highly exposed to the progressive degradation process unless protective actions are taken in its catchment area. When the first category of the Solina reservoir resilience was correlated with the third group of its catchment susceptibility to mobilisation of the pollutant load, the second type of the environmental system 'catchment-reservoir’ was obtained. Its key feature is a moderate progress of the water eutrophication process. Unfavourable conditions of the catchment are balanced by high natural resistance of the Solina dam reservoir to the degradation process.
11
Content available remote Obciążenie zewnętrzne i retencja fosforu w zbiornikach zaporowych Solina-Myczkowce
51%
Bartoszek L. , Koszelnik P. , Tomaszek J. A.
Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska
|
2009
|
tom z. 56 [268]
5-15
PL
Praca zawiera wyniki bilansu masowego fosforu przeprowadzonego dla zbiorników zaporowych Solina-Myczkowce. Celem pracy było wyznaczenie obciążenia i retencji fosforu w tych zbiornikach. Wyliczone ładunki fosforu obciążające powierzchnię zbiorników przewyższały wartości uznawane za dopuszczalne. Retencja fosforu zachodziła głównie w zbiorniku Solina (20-46% ładunku), podczas gdy zbiornik Myczkowce sporadycznie eksportował niewielkie ładunki tego pierwiastka.
EN
The paper presents the results of phosphorus mass balance for the Solina and Myczkowce reservoirs ecosystem. The aim of the research was to evaluate the phosphorus loadings and retention in the reservoirs. Loadings of the phosphorus were considerably exceeding the level of tolerable values. Phosphorus retention was higher in the Solina reservoir (20-46% of supply) than Myczkowce, where export was noted sporadically.
12
Content available remote Ocena stanu troficznego zbiornika zaporowego Solina
51%
Neverova-Dziopak E. , Kowalczyk E. , Bartoszek L. , Koszelnik P.
Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska
|
2011
|
tom z. 58, nr 2
197-208
PL
W pracy dokonano oceny stanu troficznego zbiornika zaporowego Solina, zlokalizowanego w zlewni górnego Sanu. W badaniach wykorzystano dostępne w literaturze kryteria pozwalające ustalić stan troficzny na podstawie stężeń związków azotu, fosforu i Chl-a w wodach, jak również zintegrowanych indeksów troficzności TSl oraz ITS. Oceny dokonane na podstawie wskaźników tradycyjnych oraz dwóch zastosowanych kryteriów pozwoliły scharakteryzować wody zbiornika Solina jako wody mezotroficzne z tendencją przejścia na początkowe stadium eutrofii.
EN
In the paper was assessed the trophic status of the Solina Reservoir situated in the upper catchment of the San river. For the trophic state identification were used both, the literature criteria based on the concentrations of nitrogen and phosphorus in the water, and integrated trophic state indexes TSI and ITS. On the basis of the traditional indicators and two of the criteria, reservoir was have classified as mesotrophic but exist a clear trend towards the reservoir becoming eutrophic.
13
Kryteria stężeniowe i indeksy troficzne w ocenie stanu troficznego wód na przykładzie zbiorników zaporowych Polski południowo-wschodniej
51%
Bartoszek L. , Gruca-Rokosz R. , Koszelnik P.
Technologia Wody
|
2017
|
tom Nr 1 (51)
54--58
PL
W pracy dokonano oceny stanu troficznego wód siedmiu zbiorników zaporowych południowo-wschodniej Polski. Do oceny troficzności wykorzystano kryteria stężeniowe oparte na analizie stężeń fosforu ogólnego (Pog), azotu ogólnego (Nog) oraz chlorofilu a (Chl a). Obliczono również wskaźniki TSI oraz ITS. Trzy spośród analizowanych zbiorników (Rzeszów, Maziarnia i Nielisz) zaklasyfikowano do zbiorników hipertroficznych. Kolejne trzy (Ożanna, Kamionka i Cierpisz) charakteryzowały się poziomem troficzności na pograniczu eutrofii/hypertrofii. Zbiornikowi Besko przyporządkowano zaś najniższy poziom troficzności na pograniczu mezotrofii/eutrofii. Zaobserwowano, że kryteria oceny stanu troficznego wód oparte na analizie substratów procesu eutrofizacji (Pog, Nog) wskazywały na wyższy stan troficzny wód niż kryteria oparte na analizie produktu eutrofizacji w postaci Chl a. Wobec powyższego, uznano, że w przypadku zbiorników zaporowych, ze względu na ich przepływowy charakter i fakt, że spora ilość substancji biogennych może opuszczać zbiornik bez włączenia w łańcuch troficzny; stosowanie wskaźników bazujących na analizie stężenia chlorofilu a jest bardziej zasadne i daje wiarygodniejsze wyniki w ocenie stanu troficzności.
EN
The paper presents an assessment of the trophic status of waters of the seven reservoirs from SE Poland. To evaluate the trophy criteria based on an analysis of the concentration of total phosphorus (TP), total nitrogen (TN) and chlorophyll a (Chi a) were used. Moreover trophic state indexes TSI and ITS were calculated. Three of the analyzed reservoirs (Rzeszow, Maziarnia and Nielisz) were classified as hypertrophic, whereas another three (Ożanna, Kamionka and Cierpisz) were characterized as eutrophic or hypertrophic. The Besko reservoir had the lowest trophic status: mesotrophic eutrophic. It was observed that the criteria for the trophic Plains assessment based on the analysis of the substrates of eutrophication (TP, TN) indicated a higher trophic state than the criteria based on an analysis of the product of eutrophication (Chl a). Accordingly. it is considered that in the case of reservoirs a large amount of nutrients discharge the reservoir. the use of indexes based on concentration of chlorophyll a is more reasonable and gives more reliable results in the assessment of the trophic status.
14
Content available remote Chemical composition of bottom sediment in Rzeszów reservoir
51%
Czerwieniec E. , Gruca-Rokosz R. , Bartoszek L. , Tomaszek J.
Environment Protection Engineering
|
2004
|
tom Vol. 30, nr 4
38-45
EN
A chemical composition of bottom sediment in Rzeszów Reservoir was investigated. The concentrations of carbon (total, organic, mineral and carbonates), total nitrogen and phosphorus, organic matter, silica and some metals (iron, copper, zinc, lead and cadmium) were determined. The contamination of the reservoir by heavy metals was estimated based on geochemical classification. The changes in the sediment composition after 30 years of reservoir exploitation were discussed.
PL
Przebadano skład chemiczny osadów dennych zbiornika zaporowego na Wisłoku w Rzeszowie. Oznaczono w nich zawartość węgla (ogólną, organiczną, mineralną oraz węglanów), ogólne stężenia azotu i fosforu, substancji organicznej, krzemionki oraz żelaza, miedzi, niklu, cynku, ołowiu i kadmu. Oceniono stopień ich zanieczyszczenia metalami ciężkimi, wykorzystując klasyfikację geochemiczną. Wyniki omówiono pod kątem zmian, jakie zaszły w osadach dennych zbiornika po 30 latach jego eksploatacji.
15
Content available remote Phosphorus in the Solina reservoir ecosystem
51%
Bartoszek L. , Gruca-Rokosz R. , Koszelnik P. , Tomaszek J.
Environment Protection Engineering
|
2004
|
tom Vol. 30, nr 4
13-23
EN
The concentrations of mineral phosphorus and total phosphorus in the surface water as well as total phosphorus and organic matter in the bottom sediments of the Solina reservoir were determined. The load of total phosphorus load in the tributaries of the reservoir and its retention in the reservoir were calculated. The reservoir loading with a total phosphorus and the retention of this element in the reservoir were significantly correlated.
PL
Oznaczono zawartość fosforu mineralnego i całkowitego w wodzie powierzchniowej oraz fosforu całkowitego i materii organicznej w osadach dennych zbiornika solińskiego w okresie 2000-2001 r. Obliczono ładunek fosforu całkowitego pochodzącego z dopływów i jego retencję w zbiorniku. Stwierdzono istotną korelację między obciążeniem zbiornika fosforem całkowitym a zachodzącą w nim retencją tego pierwiastka.
16
Content available remote Heavy metals in the bottom sediments of Solina reservoir
51%
Gruca-Rokosz R. , Bartoszek L. , Tomaszek J.
Environment Protection Engineering
|
2004
|
tom Vol. 30, nr 4
46-52
EN
The concentrations of heavy metals in the bottom sediments of Solina Reservoir were assessed. Total amount concentrations of copper, nickel, lead and zinc (except one station) correspond to the level of their natural concentrations in non-polluted reservoirs. The concentration of cadmium exceeds slightly a geochemical background value at three measurement points.
PL
Oceniono poziom stężenia metali ciężkich w osadach dennych zbiornika solińskiego. Stwierdzono, że ogólna zawartość miedzi, niklu, ołowiu i cynku (poza jednym stanowiskiem) odpowiada poziomom stężeń w naturalnych, niezanieczyszczonych zbiornikach. Stężenie kadmu nieznacznie przekracza wartości tła geochemicznego w trzech punktach pomiarowych.
17
Content available Spatial Diversity Characterising Certain Chemical Substances in Sediments of Besko Reservoir
51%
Piwińska D. , Gruca-Rokosz R. , Bartoszek L. , Czarnota J.
Journal of Ecological Engineering
|
2018
|
tom Vol. 19, nr 1
104--112
EN
The article reports the conducted analyses of certain chemical parameters characterising the sediments of Poland’s Besko Reservoir. Specifically, determinations concerned the pH value, percentage organic matter (OM), total organic carbon (TOC), total nitrogen (TN), carbonates (CO32-), total phosphorus (TP) and its fractions, as well as heavy metals (Fe, Al, Cr, Cu, Ni, Cd, Zn, Mn). The sediments have a slight alkaline reaction, with pH values correlating positively with the high content of carbonates. The sediments have low organic matter content, while organic carbon accounts for about 30% of OM. The values for the C:N ratio point to an allochthonous origin for organic matter. The analysis of phosphorus fractionation showed that inorganic phosphorus (IP) is predominant at every research station. The lowest percentage for a fraction was in turn obtained for NAIP. This testifies to a slight anthropogenic impact of the catchment area. The sediments can be classified as of the 2nd purity class (according to PIG), due to their highest concentration of chromium. According to Müller’s classification, the sediments can be classified as purity class 3 (i.e. with moderate contamination). The values noted for the EF coefficient confirm a very strong enrichment by chromium ions. In addition, chromium, copper, nickel and cadmium have a negative effect on aquatic organisms. The results show that the sediments can be used for example in building and maintaining hydraulic structures.
18
Content available Analiza skuteczności odmulania zbiorników wodnych Cierpisz i Kamionka jako efektywnej metody rekultywacji ekosystemów eutroficznych
51%
Bartoszek L. , Gruca-Rokosz R. , Koszelnik P.
Rocznik Ochrona Środowiska
|
2017
|
tom Tom 19
600--617
PL
Odmulanie zbiornika jest jego jednoczesnym pogłębieniem i polega na usunięciu z jego czaszy nagromadzonych przez lata osadów dennych. Jest to najczęściej stosowana metoda rekultywacji płytkich, silnie zdegradowanych zbiorników małej retencji. Obiektami badawczymi były dwa zbiorniki małej retencji utworzone na rzece Tuszymka Duża na Podkarpaciu. Zbiornik wodny w Cierpiszu (o pojemności 22 tyś m3) powstał w roku 1953 i był poddany odmulaniu w roku 1990, natomiast zbiornik wodny w Kamionce (o pojemności 105 tyś m3) powstał w roku 1957 i został zmodernizowany oraz odmulony w roku 2007. Badania prowadzono w dwóch sezonach wegetacyjnych lat 2013 i 2014. Próbki wody i osadów dennych pobrano czterokrotnie w 2013 roku oraz pięciokrotnie w 2014 roku z 2 stanowisk badawczych na zbiorniku Cierpisz i 3 stanowisk badawczych na zbiorniku Kamionka. Zarówno w zbiorniku Kamionka, jak i w zbiorniku Cierpisz pomimo zaawansowanej eutrofizacji wód osady denne były bardzo ubogie pod względem zawartości materii organicznej, fosforu i azotu. Również zanieczyszczenie osadów metalami ciężkimi było umiarkowane i za wyjątkiem kadmu, chromu i ołowiu nie przekraczało tła geochemicznego. Ogólnie niska zawartość fosforu i materii organicznej nie wskazuje na możliwość występowania zasilania wewnętrznego toni wodnej i wpływu osadów na postęp procesu eutrofizacji w obu zbiornikach. Ilość nagromadzonych substancji w osadach obu zbiorników była nieco zróżnicowana i nie było to powiązane z okresem odmulania, lecz z oddziaływaniem antropogenicznym zlewni i warunkami hydrologicznymi.
EN
Reservoir desludging is its simultaneous deepening and involves the removal of the accumulated over the years sediments from the bowl. It is the most commonly used method of recultivation of the shallow, strongly degraded small retention reservoirs. Two small retention reservoirs created on the river Tuszymka Duża (Sub-Carpathian region) were the research objects. The reservoir in Cierpisz (with a capacity of 22,000 m3) was formed in 1953 and was subjected to desludging in 1990, whereas the reservoir in Kamionka (with a capacity of 105,000 m3) was formed in 1957 and modernized and dredged in 2007. The research was conducted in two vegetation seasons the years 2013 and 2014. The samples of water and sediments were collected four times in 2013 and five in 2014 from 2 stations on the Cierpisz reservoir and 3 stations on the Kamionka reservoir. The sediments both of Kamionka and Cierpisz reservoirs despite the advanced eutrophication were very poor in terms of organic matter, phosphorus and nitrogen contents. Also, contamination of the sediments with heavy metals was moderate and except for cadmium, chromium and lead did not exceed the geochemical background. Generally, low content of phosphorus and organic matter does not indicate possibility of the occurrence of the internal supply of the water column and the sediment impact on the progress of eutrophication in both reservoirs. The amount of the accumulated substances in the sediments of the two reservoirs was slightly differentiated, and it was not related to the period of the desludging, but with the anthropogenic impact of the catchment and hydrological conditions.
19
Content available Assessment of Agricultural Use of the Bottom Sediments from Eutrophic Rzeszów Reservoir
51%
Bartoszek L. , Koszelnik P. , Gruca-Rokosz R.
Rocznik Ochrona Środowiska
|
2015
|
tom Tom 17, cz. 1
396--409
PL
Zbiornik zaporowy Rzeszów na rzece Wisłok w południowo-wschodniej Polsce, został zbudowany w 1973 roku. W trakcie jego eksploatacji, niektóre strefy zbiornika zostały zamulone i zalądowione, przez co jego powierzchnia i głębokość istotnie się zmniejszyły. Pomimo kilkukrotnych rekultywacji, zbiornik jest nadal silnie zamulony i jego funkcje użytkowe są mocno ograniczone. Celem pracy jest analiza zanieczyszczeń i możliwość wykorzystania rolniczego urobku wydobytego ze zbiornika. W pracy dokonano analizy ilościowej zarówno substancji potencjalnie toksycznych jak i biogennych w próbkach osadów pobranych w ciągu ostatnich pięciu lat ze stanowisk zlokalizowanych wzdłuż osi zbiornika. Ponadto, zostało oszacowane pochodzenie materii organicznej zawartej w tych osadach. W tym celu wykorzystano analizy zawartości stabilnych izotopów N i C jak również stosunków elementarnych tych pierwiastków. Krzemionka była dominującym składnikiem osadu (około 67% suchej masy osadu), zaś materia organiczna (OM) stanowiła około 10% s.m.o. Stężenia związków biogennych: OWO, azotu ogólnego i fosforu ogólnego wynosiły średnio odpowiednio 2,31%, 0,21% i 0,031% s.m.o. Pochodzenie osadów dennych zbiornika Rzeszów jest mieszane. Niespodziewanie wysoki udział materii autochtonicznej może być wynikiem intensywnej eutrofizacji wód zbiornika. Zawartości WWA były stosunkowo niskie. Najwyższe zauważone stężenie wynosiło 0,164 ppm w przypadku benzo(k)fluorantenu. Zawartość benzo(a)pirenu była niższa od 0,14 ppm. Poziomy stężeń wybranych kongenerów PCB mieściły się w przedziale od 0,0006 do 0,003 ppm i były poniżej wartości normatywnych. Badane osady były umiarkowanie zanieczyszczone metalami ciężkimi (Cu, Cd, Cr, Zn, Ni, Pb). Średnie stężenia wszystkich metali przekraczały sporadycznie tło geochemiczne i poziom TEC, ale wartość PEC nie została przekroczona w żadnej z analizowanych próbek. Charakter badanych osadów wskazuje, że nie są one odpowiednie do stosowania w rolnictwie ze względu na zanieczyszczenie i brak żyzności. Jednak mogą one być wykorzystywane do rekultywacji gruntów nierolniczych. Istnieją metody umożliwiające usunięcie z wydobytego materiału z tych zanieczyszczeń, głównie metali ciężkich, ale z uwagi na znaczne ilości urobku proces może okazać się nieopłacalny.
20
Zarastanie przez drzewa i krzewy polan Łazek Niżni i Ligarki w Pienińskim Parku Narodowym
51%
Bartoszek L. , Haberska A. , Szwagrzyk J.
Chrońmy Przyrodę Ojczystą
|
1990
|
tom 46
|
nr 6
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.