PL
 |
EN
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 14

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Próba określenia przyczyn wysokoenergetycznych wstrząsów górotworu podczas eksploatacji pokładu 408 w KWK „Bielszowice”
100%
Wojtecki Ł.
Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
|
2015
|
tom nr 8
18--24
PL
Analiza mechanizmu ogniska wstrząsu pozwala odtworzyć sposób destrukcji górotworu w strefie ogniskowej. Najbardziej prawdopodobne mechanizmy powstawania zjawisk sejsmicznych można określić dzięki metodzie inwersji tensora momentu sejsmicznego. Poznanie procesów zachodzących w ogniskach wysokoenergetycznych wstrząsów towarzyszących eksploatacji górniczej umożliwia poprawniejszą ocenę zagrożenia tąpaniami metodą sejsmologiczną. W artykule zostały przedstawione wyniki analizy mechanizmów ognisk wysokoenergetycznych wstrząsów powstałych podczas eksploatacji ścianowej pokładu 408, w rejonie filarów ochronnych dla obiektów powierzchniowych i wyrobisk podziemnych KWK „Bielszowice”. Wyznaczone mechanizmy ognisk tych wstrząsów wyraźnie korelowały się z warunkami geologiczno-górniczymi. Początkowo dominowało ścinanie, spowodowane oddziaływaniem krawędzi eksploatacyjnych w pokładach wyżej zalegających (405/2wg i 405/2wd). W większości ognisk wstrząsów dominowało jednoosiowe rozciąganie oraz eksplozja. Eksploatacja ścianowa w pokładzie 408 powodowała zmianę równowagi naprężeniowej w rejonie wspomnianych wyżej filarów i przekroczenie wytrzymałości skał na ściskanie
EN
An analysis of the tremor source mechanism allows to reconstruct the way of rock mass destruction in the focus zone. The most probable ways of seismic events generation may be determined using the method of seismic moment tensor inversion. Understanding the processes, which take place in the high-energy tremors foci, enables a proper assessment of the rockburst hazard with the use of seismological method. There are presented, in the article, results of the analysis of the focal mechanism of high-energy tremors generated during longwall mining of the coal seam 408 in the area of pillars for surface objects and underground excavations at “Bielszowice” Coal Mine. Calculated focal mechanisms of these tremors were clearly correlated to mining and geological conditions. Firstly shear predominated, caused by influence of mining edges in overlying coal seams (405/2wg & 405/2wd). In the most of tremors foci uniaxial tension and explosion predominated. Longwall mining in coal seam 408 caused change of stress equilibrium in pillars mentioned above and exceeding of compression strength of rocks.
2
Content available Określenie zasięgu oddziaływania ciśnienia eksploatacyjnego przed frontem ściany metodą profilowania sejsmicznego
100%
Wojtecki Ł.
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
|
2016
|
tom z. 1 (13)
443--456
PL
W wydrążonej w pokładzie 510 pochylni odstawczej zostały przeprowadzone cykliczne badania sejsmiczne metodą profilowania w trakcie zbliżania się do niej frontu zawałowej ściany 506 w tym samym pokładzie. Przeprowadzone badania umożliwiły określenie zmian prędkości oraz współczynnika tłumienia podłużnej fali sejsmicznej w pokładzie w miarę zmniejszającej się odległości pomiędzy frontem ściany a pochylnią. W oparciu o zmierzone prędkości podłużnej fali sejsmicznej określono zmiany poziomu naprężeń w pokładzie 510. Wyznaczono odległość, przy której stwierdzono wzrost naprężeń w pokładzie 510 w rejonie pochylni odstawczej związany z oddziaływaniem ciśnienia eksploatacyjnego ściany 506. Uzyskane wyniki mogą okazać się użyteczne przy wyznaczaniu stref szczególnego zagrożenia tąpaniami w podobnych warunkach geologiczno-górniczych.
EN
Cyclic seismic investigations have been performed in the haulage inclined drift drilled in coal seam no. 510, during approaching of face of the longwall with caving no. 506 in the same coal seam. Performed investigations enabled determination the changes of velocity and attenuation coefficient of seismic P-wave in coal seam with the shortening distance between the longwall face and the inclined drift. With the use of the measured velocities of seismic P-wave, the changes of stress level in coal seam no. 510 were determined. The distance between the longwall face and the inclined drift, with the observed increase of stress level in coal seam no. 510 in the area of inclined drift due to the influence of exploitation pressure coming from longwall no. 506, has been determined. The study results should be useful to design the zones of the enhanced rockburst hazard in similar geological and mining conditions.
3
Content available remote Wykorzystanie metody profilowania sejsmicznego do oceny skuteczności strzelań torpedujących w skałach stropowych w kopalni "Bielszowice"
100%
Wojtecki Ł.
Budownictwo Górnicze i Tunelowe
|
2011
|
tom nr 4
45-50
PL
W artykule dokonano oceny skuteczności strzelań torpedujących w skałach stropowych, przeprowadzonych w kopalni "Bielszowice", w chodniku 9z w pokładzie 507. Zniszczenie struktury skał stropowych nad pokładem prowadzi do jego odprężenia. Do oceny skuteczności strzelań torpedujących wykorzystano metodę profilowania sejsmicznego. Badania przeprowadzono przed i po wy-konaniu strzelań torpedujących w chodniku 9z. Miejsca, w których występuje silne odprężenie pokładu, cechują się ujemnymi wartościami anomalii prędkości rozchodzenia się fali sejsmicznej. Pomiary pozwoliły wyznaczyć wielkość efektu odprężenia pokładu 507 w bezpośrednim sąsiedztwie chodnika 9z.
EN
The article assesses the effectiveness of torpedo blasting in the roof rocks carried out "Bielszowice" mine in gateway 9z in seam 507. The destruction of the structure of roof rocks above the seam results in its relaxation. A seismic profiling method was used to assess the effectiveness of torpedo blasting. The investigations were performed before and after the torpedo blasting in gateway 9z. The sites, at which a strong relaxation of the seam takes place, are characterized by negative values of velocity anomalies of a seismic wave propagation. The measurements allowed to determine the magnitude of the relaxation effect in seam 507 in the immediate vicinity of gateway 9z.
4
Content available Estimation of active rockburst prevention effectiveness during longwall mining under disadvantageous geological and mining conditions
63%
Wojtecki Ł. , Konicek P.
Journal of Sustainable Mining
|
2016
|
tom Vol. 15, iss. 1
1--7
EN
Underground longwall mining of coal seams in the Upper Silesian Coal Basin is currently being carried out under increasingly difficult geological and mining conditions. Mining depth, dislocations and mining remnants are the main factors responsible for the most significant rockburst hazard, which can be minimized via the use of active and passive rockburst prevention. Active rockburst prevention in longwalls is usually based on blasting, in order to either destress local stress concentrations in the rock mass or to fracture the thick layers of strong roof rocks to prevent or minimize the impact of high energy tremors on excavations. The accurate estimation of active rockburst prevention effectiveness is particularly important when mining under disadvantageous geological and mining conditions, which are associated with high levels of this hazard. The efficiency of blasting applied for this purpose is typically evaluated from the seismic effect, which is calculated based on seismic monitoring data and the weight of the charged explosive. This method, as used previously in the Czech Republic, was adopted in the present study to analyze conditions occurring in a Polish hard coal mine in the Upper Silesian Coal Basin. Parameters of long hole destress blastings in roof rocks (torpedo blastings) from the face of the assigned longwall in coal seam no. 507 were correct a success according to the seismic effect method and corresponded to observations made in situ. The analytical method presented enables the rapid estimation of destress blasting effectiveness and could also be useful when determining appropriate active rockburst prevention.
5
Content available Profilowanie sejsmiczne ociosów chodników węglowych w wersji kinematycznej i tłumieniowej
63%
Wojtecki Ł. , Dzik G.
Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa
|
2012
|
tom R. 50, nr 4
29-37
PL
Metoda profilowania sejsmicznego umożliwia rozpoznanie stanu naprężeń w pokładzie węgla, w strefie przyociosowej wyrobisk chodnikowych. Standardowo parametrem branym pod uwagę w tych badaniach jest prędkość podłużnej fali sejsmicznej. Obecnie coraz większe zainteresowanie wzbudza wykorzystanie parametrów związanych z tłumieniem fal sejsmicznych do oceny stanu naprężeń w górotworze. Współczynnik tłumienia jest parametrem bardziej czułym na zmianę stanu naprężeń w górotworze spękanym w porównaniu do prędkości fali sejsmicznej, co ma istotne znaczenie w kontekście drążenia wyrobisk chodnikowych na coraz większych głębokościach. W artykule przedstawiono wyniki profilowań sejsmicznych w wersji kinematycznej i tłumieniowej, wykonanych w wyrobiskach chodnikowych wydrążonych w pokładzie 506 w KWK Bielszowice.
EN
Seismic profiling enables to identify stresses in a coal bed, in the area near the walls of mine workings. The examined parameter is the standard velocity of a seismic longitudinal wave. Currently, there is more and more interest in using parameters related to the attenuation of seismic waves in the evaluation of stresses in the rock mass. The attenuation coefficient is very sensitive to the changes in stresses in comparison with the velocity of a seismic wave. This is of great significance, as far as the driving of mine workings at deeper and deeper levels is concerned. The article features the results of seismic profiling in the kinematic and attenuation version in mine workings driven in the coal bed No 506 in the Bielszowice coal mine.
6
Content available Określenie czynników wpływających na zagrożenie tąpaniami w rejonie eksploatowanej ściany poprzez jednoczesne wykorzystanie tomografii sejsmicznej i analizy mechanizmów ognisk wstrząsów
63%
Wojtecki Ł. , Dzik G.
Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa
|
2013
|
tom R. 51, nr 9
23--30
PL
W artykule przedstawiono wyniki tomografii sejsmicznej wykonanej na wybiegu ściany w pokładzie 510 w jednej z kopalń w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym oraz analizę mechanizmu ognisk średnio- i wysokoenergetycznych wstrząsów górotworu, jakie wystąpiły w rejonie tej ściany bezpośrednio po przeprowadzonych badaniach geotomograficznych. Uzyskany rozkład naprężeń w górotworze na wybiegu ściany oraz wyniki przeprowadzonej analizy mechanizmów ognisk wstrząsów skorelowano ze sobą oraz z warunkami górniczo-geologicznymi. Na podstawie przeprowadzonych badań określono czynniki mające dominujący wpływ na kształtowanie się zagrożenia tąpaniami w rejonie eksploatowanej ściany w przyjętym przedziale czasowym. Jednoczesne wykorzystanie tomografii sejsmicznej i analizy mechanizmów ognisk wstrząsów umożliwia pełniejsze rozpoznanie zagrożenia tąpaniowego w trakcie prowadzonej eksploatacji.
EN
The article presents the results of seismic tomography conducted ahead of the longwall front in coal bed 510, in a mine of the Upper Silesian Coal Basin, along with the analysis of medium- and high-energy tremors of the rock mass which occurred in the longwall area directly after the geo-tomographic research. The achieved stress distribution in the rock mass ahead of the longwall front, as well as the results of the tremor source mechanisms were correlated with each other and with the mining and geological conditions. Based on the conducted research, the factors were identified which impact rock-burst hazards in the area of the exploited longwall in the assumed period of time. Simultaneous use of seismic tomography and the analysis of tremor source mechanisms enables better identification of rock-burst hazards during the longwall exploitation.
7
Content available Charakterystyka mechanizmu ognisk wstrząsów górotworu związanych z eksploatacją pokładu 510 ścianą 502 w Kopalni Węgla Kamiennego „Bielszowice”
63%
Stec K. , Wojtecki Ł.
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
|
2011
|
tom nr 1
61-77
PL
W artykule przedstawiono wyniki analizy mechanizmu ognisk wstrząsow o energii E . 1,0E + 05 J i o energii mniejszej od 1,0E + 05 J, powstałych w wyniku eksploatacji ściany 502 w pokładzie 510 w kopalni w Bielszowicach. Przeprowadzona analiza wykazała możliwość udokładnienia informacji dotyczących pionowej lokalizacji ognisk wstrząsow. Stwierdzono występowanie dwóch grup wstrząsów: pierwsza grupę stanowiły wstrząsy wystepujące w warstwach piaskowcowych zalegających nad pokładem 510, które charakteryzowały się mechanizmami poślizgowymi o azymutach płaszczyzn pękania zbliżonych do rozciągłości frontu eksploatacyjnego. Druga grupa to wstrząsy związane z eksploatowanym pokładem lub bezpośrednim jego otoczeniem. Zjawiska te charakteryzoway się mechanizmem zarówno poślizgowym, jak i mechanizmem z dużym udziałem składowej eksplozyjnej. Informacje o procesach pękania zachodzących w ogniskach wstrząsow pozwalają na odtworzenie sposobu destrukcji gorotworu, co umożliwia lepsza ocenę zagrożenia tąpaniami w danym polu eksploatacyjnym.
EN
The article presents the results of the analysis of the mine tremor source mechanism with energy E . 1.0E + 05 J and with energy less than 1.0 E + 05 J, resulting from the mining in the longwall 502 in the seam 510 of Bielszowice mine. The undertaken analysis showed the possibility of refinement of the information regarding the vertical location of the tremor source . Two groups of shocks have been identified: the first group has been consisted of shocks occurring in the layers of sandstone lying above the seam 510, which have been characterized by the slipping mechanisms with azimuths of craking planes close to the extent of the exploitation front. The second group of shocks has been related to seam or its direct surrounding. These phenomena have been characterized by both the sliding mechanism and the mechanism involving a large explosive component. The information concerning the processes of cracking occurring at tremor source allows to reconstruct the way of rock mass destruction, which allows to prepare the better evaluation of rock burst hazard in a particular mining field.
8
Content available Próba określenia rozkładu współczynnika tłumienia na wybiegu ściany 306b/507 w KWK Bielszowice metodą pasywnej tłumieniowej tomografii sejsmicznej
63%
Dzik G. , Wojtecki Ł.
Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa
|
2009
|
tom R. 47, nr 10
28-32
PL
W artykule została opisana metoda wykorzystania współczynnika tłumienia fal sejsmicznych do określania stanu naprężeń w górotworze. Badania prowadzono w KWK Bielszowice, na wybiegu ściany 306b w pokładzie 507. Celem pracy była analiza zmian rozkładu współczynnika tłumienia na wybiegu ściany 306b wraz z postępem ściany, przy wykorzystaniu istniejących danych sejsmologicznych i metody pasywnej tłumieniowej tomografii sejsmicznej. W rezultacie przeprowadzonych badań uzyskano mapy rozkładu anomalii współczynnika tłumienia, które wykazały, że przed frontem ściany dominują strefy o podwyższonej wartości współczynnika tłumienia. Występowanie stref o podwyższonych wartościach współczynnika tłumienia świadczy o spadku naprężeń w górotworze. Znalazło to swoje odzwierciedlenie w niskiej aktywności sejsmicznej w rejonie ściany 306b w czasie przeprowadzania badań. Pasywna tłumieniowa tomografia sejsmiczna może w przyszłości stanowić dodatkową, uzupełniającą metodę badawczą do określania stanu naprężeń w górotworze i tym samym do oceny stanu zagrożenia tąpaniami w podziemnych wyrobiskach górniczych.
EN
A method of using a damping coefficient of seismic waves for determination of stresses in strata has been described in the paper. The research was made at the longwall 306b of the seam 507 in the hard coal mine Bielszowice. The work aimed at analysis of changes in distribution of the damping coefficient at the longwall 306b during face advance using the present seismological data and the method of a passive damping seismic tomography. As a result of the research there have been made the maps of distribution of anomalies in the damping coefficient, which have proved that the zones of higher values of the damping coefficient prevail in front of the long-wall face. This has proven a decrease in stresses in strata and it has reflected in low seismic activity at the area of the longwall 306b during trials. The passive damping seismic tomography may be in future an additional, complementary research method for determination of state of stresses in rock mass, and thereby a method for appraisal of rock-bump hazards in the underground mine workings.
9
Content available remote Charakterystyka mechanizmu ognisk wysokoenergetycznych wstrząsów górotworu występujących podczas eksploatacji ścianowej pokładu 507
63%
Wojtecki Ł. , Dzik G.
Przegląd Górniczy
|
2013
|
tom T. 69, nr 12
17--22
PL
W artykule przedstawiono wyniki analizy mechanizmów ognisk wysokoenergetycznych wstrząsów powstałych podczas eksploatacji ścianowej pokładu 507 prowadzonej w jednej z kopalń GZW. W mechanizmie ognisk analizowanych wstrząsów dominowała składowa ścinająca. Występowanie najsilniejszych wstrząsów wiązało się z pękaniem grubej warstwy piaskowca nad pokładem 507. Azymuty płaszczyzn nodalnych tych wstrząsów były zwykle quasi-równoległe do frontu ściany. Przemieszczenie skał w ogniskach najsilniejszych wstrząsów odbywało się głównie w kierunku zrobów ściany. Na występowanie tych wstrząsów wpływ wywierały również krawędzie eksploatacyjne w pokładach 501 i 502. W części ognisk słabszych wstrząsów występowały również inne mechanizmy: implozja (wstrząsy za frontem ściany) oraz eksplozja (wstrząsy przed frontem ściany). Wstrząsy te związane były z destrukcją pokładu i skał stropu bezpośredniego.
EN
This paper presents the results of the analysis of the focal mechanism of high-energy tremors occurring during longwall mining of the coal seam no. 507, in one of the hard coal mines in the Upper Silesian Coal Basin. In the source mechanism of analyzed mine tremors the shear component predominated. Occurrence of the strongest tremors was related with the cracking of thick layer of sandstone above the coal seam no. 507. The nodal planes azimuths of these tremors were usually quasi parallel to the longwall. Rocks dislocation in the sources of the strongest tremors took place mainly in the direction of longwall gobs. Mining edges in coal seams no. 501 and no. 502 also influenced the occurrence of these tremors. In the sources of some lower-energy tremors also other mechanisms occurred: implosion (tremors behind the longwall) and explosion (tremors in the front of the longwall). These tremors caused the destruction of seam and rocks of the direct roof.
10
Content available remote The Influence of a Local Fault Zone on High Energy Tremor Occurrence During Longwall Mining of a Coal Seam
51%
Wojtecki Ł. , Knopik M. , Zuberek W. M.
Acta Geophysica
|
2016
|
tom Vol. 64, no. 4
1164--1175
EN
Underground mining of coal seams in the Upper Silesian Coal Basin in Poland is accompanied by seismic activity of varying magnitude. The investigations which have been performed for several years distinguished high energy mine tremors connected directly with mining or coupled with geological structures, such as large faults. In mined seams, local fault zones occur. Faults in these zones are usually small, with throws comparable with coal seams thicknesses. Local fault zone may be responsible for the occurrence of high energy tremors as well as large faults, as presented in this article. An analysis of source mechanism of high energy tremors generated during longwall mining of the coal seam No. 510, with presence of a local fault zone, in one of the Polish hard coal mines in the Upper Silesian Coal Basin was performed. For this purpose, the seismic moment tensor inversion method was used. In most of foci, the process of shear predominated. Determined nodal plane parameters were correlated with parameters of faults forming the local fault zone. High energy tremors were generated mostly by dislocations on faults of the local fault zone. Weakening of roof rocks in the neighborhood of local fault zone takes an important role too, and was responsible for share of implosion in the focal mechanism.
11
Content available Zmiany dynamicznych modułów sprężystości pokładu węgla przed frontem ściany
51%
Wojtecki Ł. , Dzik G. , Mirek A.
Przegląd Górniczy
|
2016
|
tom T. 72, nr 1
57--62
PL
Na podstawie modułów sprężystości można określić skłonność pokładu do tąpań (Goszcz i Dworak 1982, Dubiński i Konopko 2000). Moduły sprężystości można wyznaczyć in situ badaniami sejsmicznymi np. metodą profilowania. W wydrążonej w pokładzie 510 pochylni zostały przeprowadzone cykliczne badania sejsmiczne metodą profilowania podczas zbliżania się do niej frontu ściany zawałowej w tym samym pokładzie. Badania umożliwiły określenie zmian modułów sprężystości pokładu węgla. Podczas zbliżania się frontu ściany pokład zachowywał się w coraz większym stopniu sprężyście, co oznaczało wzrost jego skłonności do tąpań. Odległość, przy której wartości modułów sprężystości pokładu węgla uległy znaczącej zmianie została jednoznacznie określona. W oparciu m.in. o przeprowadzone badania podjęto adekwatne środki profilaktyczne. Uzyskane wyniki mogą okazać się użyteczne przy projektowaniu stref szczególnego zagrożenia tąpaniami w podobnych warunkach geologiczno-górniczych.
EN
The predisposition of the coal seam to burst can be estimated with the use of elastic modules (Goszcz i Dworak 1982, Dubiński i Konopko 2000). It is possible to determine the elastic modules in situ with the use of seismic investigations, for example with the seismic profiling method. Cyclic seismic profilings have been performed in the inclined drift, drilled in the coal seam no. 510, during the approach of face of longwall with caving in the same coal seam. The investigations made it possible to determine the changes of the coal seam elastic modules. While the longwall was approaching, the coal seam showed increasingly elastic properties which signalized an increase of its tendency to burst. The distance when the values of the coal seam elastic modules changed significantly was clearly distinguished. On the basis of the performed investigations adequate preventive measures were applied. These results should be useful in designing zones of the enhanced rockburst hazard in similar geological and mining conditions.
12
Profilaktyka tąpaniowa w kopalni „Bielszowice”
51%
Piecha M. , Wojtecki Ł. , Konicek P.
Wiadomości Górnicze
|
2016
|
tom R. 67, nr 7-8
458--468
PL
W kopalni „Bielszowice” zaprojektowano eksploatację pokładu 405/2wg (o grubości do 8,6 m) ścianą 839a. Pokład 405/2wg, zaliczony do III-go stopnia zagrożenia tąpaniami, zalega w tym rejonie na głębokości do około 1020 m. Podczas wcześniejszej eksploatacji tego pokładu w tej części złoża występowały zjawiska dynamiczne. Skuteczna i bezpieczna eksploatacja pokładu 405/2wg ścianą 839a wymagała zaprojektowania odpowiedniej profilaktyki tąpaniowej. Doświadczenia umożliwią kontynuację eksploatacji tego pokładu kolejnymi ścianami aż do głębokości 1200 m (ściana 840).
EN
In „Bielszowice" mine exploitation of seam 405/2wg (thickness up to 8.6 m) by longwall 839a has been designed. Seam 405/2wg, classified to the third category of rock burst hazard, and is bedded in this area at a depth of about 1 020 m. During previous exploitation of the seam in this part of the deposit dynamic phenomena were occurring. Effective and safe extraction of seam 405/2wg by longwall 839a required designing of appropriate rock burst prevention measures. The experience will enable the continuation of exploitation of this seam by successive longwalls up to the depth of 1200 m (longwall 840).
13
Profilaktyka tąpaniowa podczas eksploatacji pokładu 506 ścianą 2 w KWK „Bielszowice”
51%
Piecha M. , Pietrzycki A. , Wojtecki Ł.
Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
|
2015
|
tom nr 4
12--21
PL
KWK „Bielszowice” prowadzi eksploatację w warunkach zagrożenia tąpaniami, którego głównym źródłem w trakcie eksploatacji ścianowej jest pękanie skał stropowych o dużej wytrzymałości i miąższości – szczególnie w zasięgu oddziaływania zaszłości eksploatacyjnych. Generowane wówczas wysokoenergetyczne wstrząsy mogą mieć związek z występowaniem tąpań, szczególnie, gdy w eksploatowanym pokładzie panuje niekorzystny stan naprężeń. W ramach profilaktyki tąpaniowej w kopalni wykonywane są głównie strzelania torpedujące w skałach stropowych. Jednym z eksploatowanych pokładów jest pokład 506, zaliczony do III stopnia zagrożenia tąpaniami. Skuteczna i bezpieczna jego eksploatacja ścianą 2 wymagała zaprojektowania odpowiedniej profilaktyki tąpaniowej. Główny nacisk położono na destrukcję skał stropowych pokładu, a szczególnie wstrząsogennych warstw piaskowca. Na przykładzie ściany 2 wykazano, że właściwie dobrana i odpowiednio weryfikowana w miarę zmian warunków geologiczno-górniczych profilaktyka pozwala w sposób skuteczny i bezpieczny dokonać eksploatacji w warunkach występowania zagrożenia tąpaniami.
EN
Underground mining in Bielszowice Coal Mine is associated with rockburst hazard. The main reason of rockburst hazard during longwall mining is a breakage of thick layer of hard roof-rocks, what is particularly intensified in the area of remnants and edges in overlying seams. This process is responsible for high-energy tremors occurrence. If the stress level in mined coal seam is high, the probability of rockburst occurrence considerably increases. In Bielszowice Coal Mine the stress level in mined coal seams and surrounding rocks is determined. Detected stress concentrations are eliminated with the use of blastings, especially torpedo blastings in roof-rocks. Rockburst prevention was applied over a wide range during mining of coal seam 506, classified to the highest degree of rockburst hazard, with the longwall 2. Parameters of blastings were modified, according to geological and mining conditions and other natural hazards in the area of longwall 2. Even 115-meters blast holes were performed for destressing the thickest layer of sandstone. The example of longwall 2 in seam 506 shows, that appropriately selected and properly verified rockburst prevention, based mainly on torpedo blastings, enables effective and safe exploitation.
14
Content available Wieloprzyczynowość wysokoenergetycznych wstrząsów górniczych
51%
Knopik M. , Zuberek W. M. , Wojtecki Ł.
Przegląd Górniczy
|
2015
|
tom T. 71, nr 12
12--19
PL
Analiza mechanizmu ogniska wstrząsu pozwala odtworzyć sposób destrukcji górotworu w strefie ogniskowej. Najbardziej prawdopodobne mechanizmy powstawania zjawisk sejsmicznych można określić dzięki metodzie inwersji tensora momentu sejsmicznego. Poznanie procesów zachodzących w ogniskach wysokoenergetycznych wstrząsów towarzyszących eksploatacji górniczej umożliwia poprawniejszą ocenę zagrożenia tąpaniami metodą sejsmologiczną. W artykule zostały przedstawione wyniki analizy mechanizmów ognisk wysokoenergetycznych wstrząsów (o energii sejsmicznej ≥ 105 J), powstałych podczas eksploatacji ścianowej pokładu 510 prowadzonej w jednej z kopalń GZW. Obliczone mechanizmy ognisk wstrząsów były skorelowane z występującymi w rejonie objętej badaniami ściany warunkami górniczo-geologicznymi. W mechanizmie ognisk analizowanych wstrząsów dominowała składowa ścinająca. Czynnikami odpowiedzialnymi za powstawanie najsilniejszych wstrząsów były przemieszczenia na uskokach, pękanie grubej warstwy piaskowca zalegającej nad eksploatowanym pokładem oraz zmiana równowagi naprężeniowej w filarze dla przekopów skrzydłowych spowodowana prowadzoną eksploatacją. W ogniskach kilku wstrząsów za frontem ściany stwierdzono także występowanie mechanizmu implozyjnego, wskazującego na destrukcję skał stropowych w wyniku tworzenia się zawału.
EN
An analysis of the tremor source mechanism allows to reconstruct the way of rock mass destruction in the focus zone. The most probable ways of seismic events generation may be determined using the seismic moment tensor inversion method. Understanding the processes which take place in the high-energy tremors foci enables a proper assessment of the rockburst hazard with the use of seismological method. In this paper the results of the analysis of the focal mechanism of high-energy tremors (about seismic energy ≥ 105 J) generated during longwall mining of the coal seam 510 in one of the hard coal mines in the Upper Silesian Coal Basin are presented. The determined tremors source mechanisms were correlated with geological and mining conditions occurring in the area of the investigated longwall. In the source mechanism of the analyzed mine tremors the shear component predominated. Dislocations on faults, cracking of thick layer of sandstone above the exploited coal seam and change of stress equilibrium in pillar for flank drifts caused by the investigated longwall were factors responsible for high-energy tremors occurrence. In the sources of some tremors behind the longwall mechanism of implosion also occurred, which may indicate the destruction of roof rocks because of caving formation.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.