Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Edukacja jako lustro kultury

100%

Nowak-Dziemianowicz M.

|

2013

|

nr 4(97)

7-23

EN

This article is an attempt to answer the question of relationships between culture and education, not only on the level of assumptions and declarations but also in various dimensions of social life and social science. The first issue is the question of the place of education in our country’s development strategies. The author compares two such strategies: one based on the notion of development dependent on financial markets, European Union policies, labour efficiency and Gross Domestic Product (the notion of continuity of the current development path as presented in official documents) and another notion, i.e. that of mental-cultural change. The author analyses the place and role of education in each of these notions of development. The second issue is axiology of education. The major task in this part of the paper is to present tensions and divergences between declared description of educational practices and theories that legitimise them on the one hand and the actually realised axio-normative orientation or other value-based human actions and choices on the other. The third problem is an attempt to show education and school in the process of cultural change. The subject of critical analysis is a dominant educational policy and practice, which is linked to the practically realised notion of the country’s development, and based on requirements of usefulness, effectiveness and applicability. As an illustration of this, the author examines opposition between humanities and technical sciences, which is constructed and maintained in public debate. Plenary speeches from the 2nd Congress of Education that took place in Warsaw in June 2013, are also subject to analysis in relation to this opposition. In conclusions, the author poses the question whether education remains perceived as a cultural practice or it has become yet another tool of production submitted to requirements of the market, economic development and GDP growth.

2

Koncepcje uznania w perspektywie pedagogiki ogólnej jako alternatywa wobec neoliberalnej wizji współczesnego świata

100%

Nowak-Dziemianowicz M.

|

nr 1

167-182

EN

The most important task facing an individual is the work on their own identity – it is a manifestation of self-realization and freedom of a modern man. Recognition as an intersubjective relationship between people is a condition of our identity. A community based on recognition relationships is an alternative to a neo-liberal social concept. Intersubjective relationships of recognition are formed, according to Honneth, in three spheres: in the sphere of intimate relations (family, people that are close to us, significant others), in the sphere of law and in the sphere of economy. We have three areas then, in which, in relations with others, we build our identity: family, law and economy with labor market. In my opinion, social relations of recognition may become the goal of social change, which is a response to the contemporary crisis of practice and legitimacy.

PL

Najważniejszym zadaniem, jakie stoi przed jednostką, jest praca nad własną tożsamością – jest ona jednocześnie przejawem samorealizacji i wolności współczesnego człowieka. Uznanie jako intersubiektywna relacja między ludźmi jest warunkiem naszej tożsamości. Wspólnota oparta na relacjach uznania to alternatywa dla nieoliberalnej koncepcji społecznej. Intersubiektywne relacje uznania tworzą się według Axela Honnetha w trzech sferach: w sferze relacji intymnych (rodzina, bliscy ludzie, znaczący inni), w sferze prawa oraz w sferze gospodarki. Mamy więc trzy obszary, w których w relacji z innymi budujemy swoją tożsamość: rodzinę, prawo i gospodarkę wraz z rynkiem pracy. Społeczne relacje uznania mogą w moim przekonaniu stać się celem zmiany społecznej, będącej odpowiedzią na współczesny kryzys praktyk i legitymizacji.

3

Aksjonormatywne, instytucjonalne, kompetencyjne pozory w polskiej edukacji

100%

Nowak-Dziemianowicz M.

|

nr 2

63-87

EN

Education is this type of social practice, thanks to which the society is secured with continuity and duration as education enables the transmission of culture and allows intergenerational change. Thanks to and by means of education, the development of every human being, each of us, is possible. Education enables learners, developing people to notice and recognise one’s capabilities, aspirations as well as individual needs. Organised and executed by responsible and engaged adults, education provides the youth with a chance for personal happiness understood as the recognition and performance of one’s own plans for life. Well-organised education allows independence, a conscious choice and a social change. Education which is badly-organised by irresponsible people, subordinate not to the welfare of an individual, but aimed at the welfare of the state, market, bank, economy and finances, becomes a threat or a pretence. This work is an attempt to present the pretences of Polish education which make the social practice a threat for the development of each of us.

PL

Edukacja jest takim rodzajem praktyki społecznej, dzięki której możliwa jest nie tylko transmisja kultury, międzypokoleniowa wymiana, zapewniające społeczeństwom ciągłość i trwanie. Dzięki i poprzez edukację możliwy jest rozwój każdego człowieka, każdego z nas. Edukacja pozwala uczącym, rozwijającym się ludziom dostrzec i rozpoznać swoje możliwości, swoje aspiracje, swoje indywidualne potrzeby. Organizowana i realizowana przez odpowiedzialnych, zaangażowanych dorosłych daje młodym szansę na osobiste szczęście rozumiane jako rozpoznanie i realizowanie własnego planu na swoje życie. Dobrze zorganizowana pozwala na niezależność, na świadomy wybór, na społeczną zmianę. Zorganizowana źle, przez nieodpowiedzialnych ludzi, podporządkowana nie dobru jednostki lecz opozycyjnie do niego traktowanemu dobru państwa, rynku, banku, gospodarki i finansów staje się zagrożeniem lub pozorem. Tekst jest próbą prezentacji pozorów polskiej edukacji, które czynią z tej praktyki społecznej zagrożenie dla rozwoju każdego z nas.