Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

"Stoi na stacji lokomotywa", czyli zanieczyszczenia środowiska związane z transportem kolejowym

100%

Wilkomirski B.

Rocznik Świętokrzyski. Seria B. Nauki Przyrodnicze. Kieleckie Towarzystwo Naukowe

|

2010

|

tom 31

2

Presence of flavonoids and intrafamilial classification of the Compositae

63%

Wilkomirski B. , Batko A.

|

tom 62

|

nr 1-2

47-51

3

Analiza skazen gleby polichlorowanymi bifenylami [PCBs] i metalami ciezkimi [Cd, Pb] w otoczeniu szlakow kolejowych oraz wezla Ilawa Glowna

63%

Malawska M. , Wilkomirski B.

|

tom 48

|

nr 4

343-349

PL

Zbadano skażenie gleby PCBs w otoczeniu dwóch szlaków kolejowych (linia kolejowa Warszawa-Gdynia oraz Centralna Magistrala Węglowa) różniących się rodzajem przewożonych ładunków. Zbadano także skażenie gleby PCBs oraz kadmem i ołowiem na terenie węzła kolejowego Iława Główna. Przeprowadzone badania potwierdziły przypuszczenie dotyczące emisji PCBs i metali ciężkich (Cd, Pb) przez transport kolejowy.

EN

The aim of our work was to investigate the soil pollution by PCBs at railway surroundings i.e. two railway lines and railway junction Iława Główna. At railway junction the pollution by heavy metals (lead and cadmium) was also investigated. The soil samples collected on selected experimental areas were analysed by extraction and GLC. The results of our investigation allow to confirm the increased level of PCBs in analysed samples. It proves the suggestion about emission of PCBs connected with railway transport. The level of contamination is extremely high on the region of old railway junction Iława Główna. The relation between type of carried load and level of pollution was not detected. The lack of close correlation between contamination level and distance from railway line may results from water unsolubility of PCBs. The concentration of PCBs depends mostly on transport frequency or train staying, whereas heavy metal concentration depends also from type of carried load.

4

Zmiany przyrodnicze w ekosystemach pod wpływem pożarów środowiskowych

63%

Wilkomirski B. , Gutry P.

Rocznik Świętokrzyski. Seria B. Nauki Przyrodnicze. Kieleckie Towarzystwo Naukowe

|

2010

|

tom 31

5

Soil and plant contamination with heavy metals in the area of the old railway junction Tarnowskie Gory and near two main railway routes

63%

Malawska M. , Wilkomirski B.

Roczniki Państwowego Zakładu Higieny

|

2000

|

tom 51

|

nr 3

259-267

EN

Heavy metals (Pb, Cd, Cr, Hg, Mo, Zn, Co, Cu) content was determined in soil and plant samples collected in the different areas of the railway junction Tarnowskie Góry, as well as, near two main railway routes, i. e. Warsaw - Gdańsk and Katowice - Gdynia. In Tarnowskie Góry soil and plant samples were collected in four functional parts of the junction, i. e. the rolling stock cleaning bay, platform area, railway siding and loading ramp. It was found that the contamination of soil and plants by heavy metal was the highest in loading ramp. A particularly high pollution level of copper was observed. The contamination level near the railway routes decreased accordingly to the distance from routes which suggests pollutant role of railway transport.

PL

Określono zawartość metali ciężkich (Pb, Cd, Cr, Hg, Mo, Zn, Co, Cu) w próbkach gleby i roślin zebranych w różnych częściach węzła kolejowego Tarnowskie Góry oraz przy strategicznych liniach kolejowych, tj Warszawa - Gdańsk i Katowice - Gdynia. W Tarnowskich Górach próbki gleby i roślin zostały zebrane w czterech funkcjonalnych częściach węzła, tj. myjni, peronach, bocznicy i placu przeładunkowym. Wykazano, że najwyższe zanieczyszczenie metalami ciężkimi występuje na placu przeładunkowym. Szczególnie wysoki poziom zaobserwowano dla miedzi. Poziom zanieczyszczenia metalami ciężkimi przy liniach kolejowych spadał wraz ze wzrostem odległości od toru, co sugeruje, że transport kolejowy jest stałym tych zanieczyszczeń.

6

Accumulation rate of polychlorinated biphenyls [PCBs] in dandelion [Taraxacum officinale] in the conditions of soil contamination with oil derivatives

63%

Malawska M. , Wilkomirski B.

Roczniki Państwowego Zakładu Higieny

|

2001

|

tom 52

|

nr 4

EN

The study concerned PCB accumulation in soil at two depths (S1: 0-20 cm, S2: 20- 40 cm) and in Taraxacum officinale plants. It was carried out within railway junctions and near railway lines. Various degrees of PCB contamination were detected in soil and parts of plants above the ground level. PCB content in most soil samples was between 100 and 250 ng/g, while in plants it varied from 100 to 800 ng/g. An analysis of the distribution of different groups of PCB congeners in plant and soil material has revealed that the content of hepta-CB and hexa-CB fractions was the highest of all PCBs for both soil depths, as well as for plants. No significant differences were found for the degree of various PCB congener group penetration into the soil, neither in railway junction areas, nor in the vicinity of railway tracks. Statistical test of pair comparison, performed in order to establish the rate at which plants accumulate different groups of PCB congeners has revealed significant differences in accumulation rates for the following pairs: penta-chlorinated congeners are accumulated at a higher rate than tetra-chlorinated ones and hexa-chlorinated congeners are accumulated at a higher rate than penta-chlorinated ones. This phenomenon occurs in the area of railway junctions (areas heavily polluted with oil derivatives). It was found that in the area of railway lines (areas with low levels of pollution) hexa-chlorinated congeners were accumulated at a higher rate than tetra- and penta-chlorinated ones. No significant differences were found for other pairs of PCB congeners. The use of dandelion as a bioindicator of environmental pollution with PCB congeners seems to be a good and reliable source of information about the emission of those substances into the natural environment.

PL

Przeprowadzone badania dotyczyły kumulacji PCB w glebie z dwóch głębokości (S 1:0-20 cm, S2:20-40 cm) oraz w roślinach Taraxacum officinale. Prace prowadzono na węzłach kolejowych i w sąsiedztwie linii kolejowych. Stwierdzono różne stopnie zanieczyszczenia w glebie i roślinach, przebaczające poziom tła. Zawartość PCB w większości próbek glebowych była w granicach 100 do 250 ng/g, podczas gdy w roślinach zawierała się od 100 do 800 ng/g. Analiza rozmieszczenia poszczególnych kongenerów w materiale roślinnym i glebowym potwierdziła, że zarówno w glebie jak i w roślinach najwyższy poziom osiągnęły frakcje hepta- i heksa-CB. Statystyczny test znaków wykonany w celu ustalenia stopnia, w jakim rośliny akumulują różne grupy kongenerów PCB wykazał znaczące różnice stopnia kumulacji dla następujących par: kongenery pentachlorowane kumulują się w większym stopniu niż tetrachlorowane, a heksa-chlorowane w większym stopniu niż pentachlorowane. Takie zjawisko występuje na terenie węzłów kolejowych (tereny silnie skażone substancjami ropopochodnymi). W sąsiedztwie linii kolejowych (tereny o niskim skażeniu) heksachlorowane kongenery kumulowały się w większym stopniu niż tetra- i pentachlorowane pochodne. Nie stwierdzono znaczących różnic dla innych par kongenerów. Na podstawie uzyskanych wyników można uznać mniszka lekarskiego za dobry bioindykator skażenia polichlorowanymi bifenylami.

7

Chemotaksonomia mikromolekularna

63%

Wilkomirski B.

Biologia w Szkole

|

1995

|

tom 48

|

nr 4

171-173

8

Directions of changes in the flora structure in the abandoned railway areas

51%

Galera H. , Sudnik-Wojcikowska B. , Wierzbicka M. , Wilkomirski B.

|

2012

|

tom 16

EN

In 2007-2008, floristic studies were carried out in active railway areas in NE Poland, as well as on railway tracks, which had been abandoned at different times. Only homogeneous habitats were surveyed (the area between the tracks and a narrow transect running parallel to the tracks). Trends in the transformation of the flora in abandoned railway areas were discussed: the retreat of alien species with a short life cycle, the encroachment of native perennial plants and an increase in the number of trees.

9

Venomous snakes of Uzbekistan

51%

Kazakow I. , Mirkhodjaev U. , Wilkomirski B.

|

2012

|

tom 33

10

Najważniejsze składniki toksyczne jadów zwierzęcych

51%

Shukurbekova D. , Levickaja J. , Mirkhodjaev U. , Wilkomirski B.

|

2013

|

tom 34

11

The selected trace elements in soil of railway stations in north-eastern Poland

51%

Wilkomirski B. , Suska-Malawska M. , Sudnik-Wojcikowska B. , Staszewski T.

|

2013

|

tom 34

12

Lead concentration and the content of selected macroelements in lake sediments in Poland

51%

Bojakowska I. , Krasuska J. , Retka J. , Wilkomirski B.

Journal of Elementology

|

2014

|

tom 19

|

nr 3

EN

Lead has been used extensively for thousands of years. Once introduced into the environment, like any other heavy metal, lead accumulates in soil and sediments. High lead concentrations in river and lake sediments can be harmful to aquatic organisms. At present, uncontaminated water sediments in the northern and central parts of Poland contain below 9 mg of lead per kg. The lakes located within the following lake districts: Greater Poland, Pomeranian and Masurian, provided 409 samples of surface sediments from deep spots (the profundal zone). All the samples were tested for the content of Pb and other selected macroelements. The content of Ca, Mg, Fe, K, Mn, Na, P, Pb and S was determined by ICP-OES and the total organic carbon (TOC) was evaluated by the coulometric titration method. The observed range of lead concentration was from below 3 to 222 mg kg-1. The average content was 37 mg kg-1, the geometric mean 30 mg kg-1, and the median 33 mg kg-1. In the majority of samples, the lead concentration was higher than the geochemical background. Only in 5.77% of the samples, the lead content was lower than 10 mg kg-1. The lead concentration in the sediments was relatively well correlated with the total organic carbon (r = 0.59), aluminium (r = 0.45) and sulphur (r = 0.47), moderately correlated with iron (r = 0.26) and potassium (r = 0.28), very weakly correlated with phosphorus (r = 0.12) and negatively correlated with the calcium concentration (r = -0.28). No correlation was observed for manganese (r = -0.05), magnesium (r = 0.07) and sodium (r = -0.07). Factor analysis revealed the presence of two factors that together accounted for nearly 45% of variation. The first factor included aluminium, potassium and magnesium, and the second one - sulphur and organic carbon. The lead share was low in the first factor (0.343), but very high in the second factor (0.757). Based on the results of the factor analysis, it can be assumed that lead in the organic matter-rich sediments of the profundal zone is deposited mainly in the form of sulphides. Lead concentration varied among the sediments obtained from various lake districts; it was lower in the lakes located within the Pomeranian Lake District than in those from Greater Poland and Masurian Lakes.

PL

Ołów jest wykorzystywany powszechnie od tysięcy lat. Uruchomiony do środowiska, podobnie jak inne metale ciężkie, podlega akumulacji w glebach i osadach wodnych. W osadach rzecznych i jeziornych duża zawartość Pb może szkodliwie oddziaływać na organizmy wodne. We współczesnych niezanieczyszczonych osadach wodnych na obszarze północnej i środkowej części Polski zawartość ołowiu wynosi poniżej 9 mg kg-1. Z jezior Pojezierzy: Wielkopolskiego, Pomorskiego i Mazurskiego pobrano 409 próbek powierzchniowych osadów z głęboczków jezior (strefa profundalna). We wszystkich próbkach określono zawartość Pb oraz wybranych pierwiastków głównych. Zawartość Ca, Mg, Fe, K, Mn, Na, P, Pb i S określono metodą ICP-OES, a zawartość węgla organicznego (TOC) – metodą kulometrycznego miareczkowania. Stężenie ołowiu wynosiło od <3 do 222 mg kg-1, średnia zawartość – 37 mg kg-1, średnia geometryczna – 30 mg kg-1, a mediana – 33 mg kg-1. W większości zbadanych próbek zawartość ołowiu była podwyższona w stosunku do wartości tła geochemicznego. Jedynie w 5,77% próbek zawartość ołowiu była niższa niż 10 mg kg-1. Stężenie ołowiu w osadach wykazuje stosunkowo wysoką korelację z zawartością węgla organicznego (r = 0,59), glinu (r = 0,45) i siarki (r = 0,47), słabą – ze stężeniem żelaza (r = 0,26) i potasu (r = 0,28), bardzo słabą – ze stężeniem fosforu (r = 0,12), ujemną – z zawartością wapnia (r = -0,28) oraz brak korelacji ze stężeniem manganu (r = -0,05), magnezu (r = 0,07) i sodu (r = -0,07). Analiza czynnikowa wykazała obecność 2 czynników, które łącznie wyjaśniają blisko 45% zmienności. Pierwszy czynnik grupuje glin, potas i magnez, drugi – siarkę i węgiel organiczny. Udział ołowiu w czynniku pierwszym jest niski (0,343), a w drugim – bardzo wysoki – 0,757. Na podstawie wyników analizy czynnikowej można przyjąć, że w bogatych w materię organiczną osadach strefy profundalnej jezior ołów występuje przede wszystkim w formie siarczków. Zaobserwowano zróżnicowanie w zawartości ołowiu w osadach różnych pojezierzy; osady jezior Pojezierza Pomorskiego zawierają mniej Pb niż osady jezior Pojezierzy Wielkopolskiego i Mazurskiego.

13

Ekologia biochemiczna

51%

Wilkomirski B. , Mazan D.

|

nr 2

75-79

14

Heavy metals accumulation in soil and plants of Polish peat bogs

45%

Borgulat J. , Metrak M. , Staszewski T. , Wilkomirski B. , Suska-Malawska M.

Polish Journal of Environmental Studies

|

2018

|

tom 27

|

nr 2

EN

Our study was carried out on three peat bogs that since the 1960s have been subjected to different degrees of anthropopression. The main objective of the research was assessment of heavy metal accumulation potential in peat bogs and in leaves of species growing on these peat bogs, namely Scots pine (Pinus sylvestris L.), birch (Betula pendula Roth), and wild rosemary (Ledum palustre L.). The concentrations of lead and cadmium in peat of Bagno Bruch (the Upper Silesian Industrial Region) exceeded the permissible levels for soils of protected natural areas. Heavy metal concentrations in plants growing in all analyzed sites show no toxic levels. Among the examined species, birch showed the highest ability to accumulate cadmium and zinc.

15

Zmiany przyrodnicze torfowiska niskiego spowodowane pozarem

45%

Kania J. , Malawska M. , Gutry P. , Kaminski J. , Wilkomirski B.

Woda - Środowisko - Obszary Wiejskie

|

2006

|

tom 06

|

nr 2[18]

155-173

16

Structure of the flora of railway areas under various kinds of anthropopression

45%

Galera H. , Sudnik-Wojcickowska B. , Wierzbicka M. , Jarzyna I. , Wilkomirski B.

|

nr 1

17

Thallium hyperaccumulation in Polish populations of Biscutella laevigata (Brassicaceae)

38%

Wierzbicka M. , Pielichowska M. , Abratowska A. , Wilkomirski B. , Wysocka I. , Panufnik-Medrzycka D. , Bulska E.

|

nr 2

EN

Biscutella laevigata L. is known as a Tl hyperaccumulator. In Poland Biscutella laevigata occurs in the Tatra Mts (Western Carpathians) and on the calamine waste heap in Bolesław near Olkusz (Silesian Upland). The purpose of this work was to evaluate whether plants of both populations were able to accumulate an elevated amount of thallium in their tissues. The plants were cultivated in calamine soil in a glasshouse for a season and studied at different ages – from 2-week-old seedlings to 10-month-old adults. Additionally, the plants were grown for ten weeks in calamine soil with EDTA to enhance Tl bioavailability. The total content of Tl in plant tissues after digestion was determined by ICP-MS, whereas its distribution in leaves was studied by LA-ICP-MS. Of the total content of Tl in the soil in the range of (15.2–66.7) mg·kgˉ¹d.m., only (1.1–2.1) mg·kgˉ¹d.m. was present in a bioavailable form. The mean content in all the plants grown on the soil without EDTA was 98.5 mg·kgˉ¹d.m. The largest content was found in leaves – 164.9 mg·kgˉ¹d.m. (max. 588.2 mg·kgˉ¹d.m.). In the case of plants grown on the soil enriched with EDTA, the mean content in plants increased to 108.9 mg·kgˉ¹d.m., max. in leaves – 138.4 mg·kgˉ¹d.m. (max. 1100 mg·kgˉ¹d.m.). The translocation factor was 6.1 in the soil and 2.2 in the soil with EDTA; the bioconcentration factor amounted to 10.9 and 5.8, respectively. The plants from both populations did not contain a Tl amount clearly indicating hyperaccumulation (100–500 mg·kgˉ¹d.m.), however, high (>1) translocation and bioconcentration factors suggest such an ability. It is a characteristic species-wide trait; B. laevigata L. is a facultative Tl hyperaccumulator. The largest Tl amount was located at the leaf base, the smallest at its top. Thallium also occurred in trichomes, which was presented for the first time; in this way plants detoxify Tl in the above-ground parts. Leaves were much more hairy in the Bolesław plants. This is an adaptation for growth in the extreme conditions of the zinc-lead waste heap with elevated Tl quantity.