Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Działalność bazylianów w Brześciu Litewskim w XVII-XIX wieku

100%

Wereda D.

|

2018

|

tom 66

|

nr 2: Historia

113-140

EN

The article presents the history of the Basilian monastery in Brest and its role in the religious and social life of the city in the 17th and 18th centuries. The monastery was founded in 1638 and provided the basis for the activi-ties of the hierarchs of the Uniate Church. The monks from the Brest post of the Basilian Order assisted the bishops in the organizational and administrative work of the Diocese of Volodymyr and Brest. The Basilians in Brest did not run the parish. The event that brought the faithful together were the celebrations of church fete. The Basilian church was devoted to the saints associated with the spirituality of the Uniate Church and the im-age of the crucified Christ. The brotherhood of St. Peter and Paul was also associated with the church. The monks ran a school for children of townsmen and gentry, the school was also financed by the city. At the end of the 18th century, the Basilians took care of the Jesuit faculty school. The Basilian school obtained the status of a poviat gentry school. At the monastery there was a library, which housed books purchased and donated by the Basilians and taken over from the dissolved Jesuit monastery in Brest. The monastery was treated as a place providing accommodation and meals by the local nobility.

PL

Artykuł przedstawia dzieje klasztoru Bazylianów w Brześciu i jego rolę w życiu religijnym i społecznym miasta w XVII-XVIII wieku. Klasztor został ufundowany w 1638 r. i stanowił zaplecze dla działalności hierarchów Cerkwi unickiej. Zakonnicy z brzeskiej placówki bazylianów wspomagali biskupów w pracach organizacyjno-administracyjnych diecezji włodzimiersko-brzeskiej. Bazylianie w Brześciu nie prowadzili parafii. Wydarzeniami gromadzącymi wiernych były obchody odpustowe. W cerkwi bazyliańskiej kultem otaczani byli święci związani z duchowością Cerkwi unickiej oraz wizerunek Chrystusa Ukrzyżowanego. Przy cerkwi funkcjonowało bractwo św. Piotra i Pawła. Zakonnicy prowadzili szkołę dla dzieci mieszczan i szlachty, w utrzymaniu której partycypowało miasto. Pod koniec XVIII stulecia bazylianom powierzono prowadzoną przez jezuitów szkołę wydziałową. Bazyliańska szkoła uzyskała status powiatowej szkoły szlacheckiej. Przy klasztorze znajdowała się biblioteka, w zasobach której znajdowały się książki zakupione i podarowane przez bazylianów oraz przejęte po skasowanym klasztorze Jezuitów w Brześciu. Klasztor był traktowany jako miejsce zapewniające zakwaterowanie i wyżywienie przez okoliczną szlachtę.

2

Miejsca kultu maryjnego w litewskiej prowincji bazylianów w XVII-XVIII wieku

100%

Wereda D.

|

2023

|

tom 30

|

nr 2

194-209

EN

One of the tasks of the Basilian Order of the Lithuanian Province in the 17th and 18th centuries was activity at the places of Marian cult. Thanks to the Basilians' efforts, two venerated Marian images were crowned with papal crowns. The Basilians initiated the practice of celebrating jubilee years and benefited from the indulgence privileges granted by the Holy See. They created visual and musical settings at places which attracted large numbers of pilgrims. Marian places of worship created by the Basilians contributed to the strengthening of the Uniate Orthodox Church community and the integration of the diverse society in the north-eastern areas of the Polish-Lithuanian Commonwealth.

PL

Jedną z form aktywności zakonu litewskiej prowincji bazylianów w XVII i XVIII wieku była praca w miejscach kultu maryjnego. Dzięki zabiegom bazylianów dwa otaczane kultem wizerunki maryjne zostały ukoronowane koronami papieskimi. Bazylianie zainicjowali praktykę obchodów lat jubileuszowych oraz korzystali z nadawanych przez Stolicę Apostolską przywilejów odpustowych. W miejscach gromadzących licznie przybywających pątników tworzyli oprawę wizualną i muzyczną. Miejsca kultu maryjnego kreowane przez bazylianów przyczyniały się do wzmacniania wspólnoty Cerkwi unickiej i integracji zróżnicowanego społeczeństwa na północno-wschodnich obszarach państwa polsko-litewskiego.

3

Kasata klasztoru bazylianów w Białej Podlaskiej

100%

Wereda D.

|

nr 2

109-125

EN

This paper presents the process of dissolution of the Basilian monastery in Biała Podlaska in the legal and formal aspect, taking into account the context of political and social changes. It describes the lot of the monastery property, its immovables and movables, the building of the church and its equipment, as well as the monastery library. It presents also the attitudes of monks towards dissolution and their fate after leaving Biała Podlaska. The dissolution of the Biała Podlaska monastery was in line with the assumptions of Russian policy, leading to the liquidation of the Uniate Church and the extinction of the cult of Blessed Josaphat Kuncewicz, whose relics were in the Biala Podlaska church and were worshiped by both Roman and Greek Catholics. The liquidation of the Biała Podlaska monastery has permanently changed the religious and cultural scenery of the city and the surrounding area.

PL

Artykuł przedstawia proces realizacji kasaty klasztoru bazylianów w Białej Podlaskiej w aspekcie prawno-formalnym z uwzględnieniem kontekstu przemian politycznych i społecznych. Opisuje losy majątku klasztornego: nieruchomości i ruchomości klasztoru, budynku cerkwi i jego wyposażenia, losy księgozbioru biblioteki klasztornej. Przedstawia postawy zakonników wobec kasat oraz ich losy po opuszczeniu Białej Podlaskiej. Kasata bialskiej placówki wpisywała się w założenia polityki rosyjskiej, prowadzącej do likwidacji Cerkwi unickiej i wygaszenia kultu bł. Jozafata Kuncewicza, którego relikwie znajdowały się w bialskiej cerkwi i były otaczane szczególną czcią przez wiernych katolików zarówno obrządku łacińskiego, jak i greckiego. Likwidacja placówki z Białej Podlaskiej na trwale zmieniła krajobraz religijny i kulturowy miasta i okolic.