Przedstawiono własności chemiczne, zastosowania praktyczne, korzyści, a także zagrożenia dla środowiska i zdrowia człowieka (zwierząt) alotropowej odmiany tlenu – ozonu. Zwrócono uwagę na toksyczność ozonu i na możliwości wykorzystania tego gazu do ozonowania wody, higienizacji pomieszczeń (neutralizacja amoniaku i gazów złowonnych), konserwacji żywności itd. Przedstawiono metody oznaczania ozonu w powietrzu i wodzie oraz charakterystykę urządzeń do ozonowania. Syntetycznie poinformowano o wynikach badań własnych nad zastosowaniem ozonu do ograniczania zanieczyszczeń gazowych emitowanych ze zwierzęcych odchodów stałych i płynnych.
EN
Chemical properties, practical applications, advantages and risk for environment and for human (animal) health of oxygen allotrope - ozone, were briefly presented. The toxicity of ozone as well as possible use of this gas to water ozonization, room disinfection (neutralization of ammonia and other odorous compounds), preservation of food etc. were described. The methods of ozone detection both in air and water and moreover the equipment to ozonization were presented. Finally, short review of results of author's investigation concerning the use of ozone in the livestock building was made.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono wyniki badań fizykochemicznych ubocznych produktów z przetwórstwa ryb (kręgosłupy z ościami) pochodzących od dorszy bałtyckich (Gadus morhua callarias) i łososi atlantyckich (Salmo salar). Nie zawierały one w nadmiarze metali ciężkich, w tym rtęci czy arsenu. Kości dorsza zawierały dwukrotnie więcej wapnia i fosforu, zaś łososia wielokrotnie więcej tłuszczu. Znaczna była zawartość w nich białka surowego, zróżnicowany był skład aminokwasowy oraz profil kwasów tłuszczowych Wykazano pełną przydatność oczyszczonych wstępnie kręgosłupów tych ryb do dalszego wykorzystania, szczególnie do produkcji biopreparatów wapniowych (z mikroelementami).
EN
Wastes (fishbones with ribs) from processing Baltic cods (Gadus morhua callarias) and Atlantic salmons (Salmo salar) were analyzed for org. matter (fats, proteins) metals (Ca, K, Na, Mg, Al, heavy metals) and some nonmetal elements (P, Cl) to evaluate the methods for processing the wastes to Ca bioprepn. with microelements.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W przemyśle i rolnictwie (głównie w obiektach produkcji zwierzęcej) powstaje wiele produktów ubocznych, w tym opadów organicznych, które są z kolei źródłem uciążliwych związków zapachowych (odorantów). Ocenia się, iż powietrze odprowadzane z ferm hodowlanych może składać się z ponad 160 związków chemicznych (m.in. amoniak i lotne aminy, siarkowodór i tiole, indole oraz lotne kwasy tłuszczowe). Przedstawiono podstawowe nazewnictwo i metody pomiarów odorantów. Dokonano przeglądu metod dezodoryzacji, głównie metod fizykochemicznych, w tym omówiono techniki sorpcyjne (adsorpcja, absorpcja), spalanie bezpośrednie oraz ozonowanie. Scharakteryzowano także metody biologiczne, w tym biofiltrację oraz sorpcję zanieczyszczeń gazowych w bioskruberach. Opisano zastosowania różnych dodatków do pasz i ściółki, m.in. biopreparatów oraz ekstraktu roślinnego Yucca schidigera, w celu usuwania odorów w pomieszczeniach inwentarskich.
EN
A review, with 66 refs., of methods for air deodorization in industrial, municipal and breeding sites. In particular, various additives to the feed and bedding, including biopreparations and Yucca schidigera plant extract for the removal of odorous compds. in livestock buildings were presented.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Oceniono skład chemiczny standardowego siemienia lnianego (odmiany Oliwin, SL-1) i genetycznie zmodyfikowanego (Typ 3, SL-2) oraz oleju (odpowiednio OL-1 i OL-2) pozyskiwanego metodą ekstrakcji nadkrytycznej CO₂ wraz z pozostałościami poekstrakcyjnymi (odpowiednio PPe-1 i PPe-2). Wydajność procesu wynosiła ok. 19%. Określono zawartość suchej masy, białka ogólnego, popiołu surowego, tłuszczu surowego, włókna surowego, makro i mikroelementów (Ca, Mg, P, K, Na, Zn, Mn, Fe, Cu), profil kwasów tłuszczowych oraz skład aminokwasowy. W nasionach obu odmian lnu były różnice w zawartości tłuszczu surowego, aminokwasów i żelaza. W olejach zasadnicze różnice wystąpiły w zawartości kwasu linolowego (LA) i linolenowego (ALA). W PPe-2 więcej było włókna surowego i aminokwasów lecz mniej białka ogólnego oraz Fe i Zn w porównaniu z PPe-1.
EN
Standard (Oliwin variety) and genetically modified (Type 3) flaxseeds were extd. with CO₂ under supercrit. conditions (30 MPa, 40°C, 3 h) to sep. oils (yield 19%) and extn. residues analyzed then for chem. compn. as well as for dry matter, ash, protein, fat, crude fiber contents. In particular the contents of macro and microelements (Ca, Mg, P, K, Na, Zn, Mn, Fe, Cu), fatty acids and amino acids were detd. Some differences between the flaxseed varieties in crude fat, amino acids and Fe contents were obsd. The results agreed with the literature data.