Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Biogaz i charakterystyka wybranych metod jego odsiarczania

100%

Kwaśny J. , Balcerzak W. , Rezka P.

|

tom z. 63, nr 2/I

129--141

PL

W niniejszym artykule w oparciu o dane literaturowe, poruszono kwestie otrzymywania biogazu oraz jego odsiarczania. Biogaz stanowi odnawialne źródło energii, które powstaje w wyniku fermentacji beztlenowej biomasy różnego pochodzenia. W zależności od rodzaju substratów stosowanych w procesie, zmienia się skład chemiczny otrzymywanej mieszaniny gazowej. Należy pamiętać, że pozyskiwany biogaz surowy zawiera tylko średnio 60% obj. metanu, natomiast pozostałymi składnikami są ditlenek węgla, para wodna, siarkowodór, amoniak, siloksany i inne. Wyróżnia się biogaz wysypiskowy, który otrzymuje się w wyniku przetwarzania nieposegregowanych odpadów komunalnych; biogaz rolniczy, otrzymywany z odpadów rolniczych, a także biogaz pozyskiwany z osadów ściekowych i biogaz powstający w wyniku przetworzenia odpadów z branży przemysłu żywnościowego. Obecność w biogazie surowym substancji gazowych, innych niż metan, obniża jego potencjał energetyczny, a także ogranicza możliwości jego zastosowania. Wspomniane substancje gazowe stanowią zanieczyszczenia, które charakteryzują się niekorzystnym wpływem na środowisko naturalne (gazy cieplarniane) oraz korozyjnością w stosunku do aparatury (głównie siarkowodór). Aby polepszyć właściwości użytkowe biogazu należy przeprowadzić jego odsiarczanie, oczyszczanie i uzdatnianie. Skutkuje to uzyskaniem biogazu o właściwościach gazu ziemnego, który można wtłoczyć do sieci infrastruktury gazowej. Odsiarczanie biogazu polega na usunięciu lub ograniczeniu zawartości siarkowodoru w mieszaninie gazowej. Proces ten może być prowadzony kilkoma metodami. Wśród metod odsiarczania wyróżnia się m.in. utlenianie biologiczne, metody mokre, a także metody sorpcyjne, np. adsorpcję na węglu aktywnym.

EN

In this article, based on the literature, the issues of obtaining biogas and its desulphurization were discussed. Biogas is a renewable source of energy that is produced by anaerobic fermentation of various origins biomass. Depending on the type of feedstock used in the process, chemical composition of obtained gas mixture is changed. Must be remembered that sourced raw biogas contains only an average of 60% vol. methane and other ingredients are CO2, water vapor, hydrogen sulfide, NH3, siloxanes and others. Biogas is divided into landfill biogas, agricultural biogas, biogas extracted from sewage sludge and biogas which is produced by processing waste from the food industry.The presence of gases other than methane in the raw biogas, reduce its potential energy and limits possibility of its application. These gaseous substances are the impurities which have a negative impact on the environment (CO2) and are corrosive with respect to the apparatus (mainly H2S). To improve the performance of the biogas its desulfurization, purification and treatment should be carried out. The obtained biogas has properties as natural gas and can be pumped into the gas infrastructure network. Desulfurization of biogas involves removing or reducing the amount of hydrogen sulfide in the gas mixture. Desulphurization methods can be divided into biological oxidation, wet methods and the adsorption method.

2

Sposoby zagospodarowania i technologie przetwarzania odpadów z hodowli trzody chlewnej

100%

Kwaśny J. , Kowalski Z. , Banach M.

|

tom Vol. 65, nr 7

687-696

PL

Przedstawiono główne sposoby zagospodarowania odpadu z hodowli trzody chlewnej oraz poruszono kwestie jego uciążliwości środowiskowej. Podstawowym sposobem wykorzystania gnojowicy jest produkcja nawozów organicznych i organiczno-mineralnych. Stanowi też substrat kompostu jako źródło substancji wpływających dodatnio na rozwój roślin i ulepszających glebę. Po zmieszaniu z odpadami owocowymi, pozwala ekonomicznie przeprowadzić proces produkcji biogazu. W artykule poruszono też kwestię zależności fermentacji metanowej od rodzaju substratów i od temperatury prowadzenia procesu. Przybliżono zagadnienia tzw. zintegrowanej technologii oczyszczania gnojowicy z hodowli trzody chlewnej.

EN

Slurry is a waste from the pig farming, which is onerous for the environment. The basic way to utilize manure is the production of organic and organic -mineral fertilizers. As a source of substances influencing positively on plants and soil, is a substrate of compost. Biogas is produced in an economical way from pig slurry mixed with fruit waste. The issue of methane fermentation depending on the type of feedstock and the temperature of the process has been addressed. The integrated treatment for purification of liquid pig wastes has been mentioned.

3

Sztuczne substancje słodzące - występowanie w środowisku

100%

Rezka P. , Balcerzak W. , Kwaśny J.

|

tom z. 63, nr 2/I

299--306

PL

W pracy przedstawiono zagadnienie występowania sztucznych substancji słodzących w ściekach oraz ich obecności w środowisku wodnym. Ze względu na zastosowanie w produkcji żywności i napojów o zmniejszonej wartości kalorycznej, związki te pojawiają się w ściekach w coraz większych ilościach. Najczęściej stosowanymi substytutami cukru jest acesulfam K, aspartam, cyklaminian sodu, sacharyna i sukraloza. Każda z tych substancji jest kilkadziesiąt razy bardziej słodka niż standardowy cukier (sacharoza), jednakże praktycznie nie podnoszą one wartości kalorycznej produktu. Dokonano przeglądu literatury, skupiając się na zawartościach rozpatrywanych substancji w ściekach surowych i oczyszczonych. Wykazano, że skuteczność eliminacji tych związków ze ścieków jest niewystarczająca i na skutek tego dochodzi do zanieczyszczenia środowiska wodnego. Przedstawiono w tabeli potwierdzone doniesienia dotyczące obecności tych związków w rzekach, jeziorach i wodach podziemnych. W przypadku gdy w wodzie ujmowanej przez stacje uzdatniania wody obecne są wyżej wymienione związki, w szczególności acesulfam i sukraloza, istnieje ryzyko przedostania się ich do wody przeznaczonej do spożycia, co znalazło potwierdzenie w literaturze. Mimo dostępnych wyników badań nie wykazujących wpływu na ekosystem i zdrowie człowieka, konieczne wydaje się przeprowadzenie badań nad wpływem długotrwałego narażenia organizmów wodnych i organizmu człowieka na działanie sztucznych substytutów cukru.

EN

The paper presents the problem of the occurrence of artificial sweeteners in wastewater and their presence in the aquatic environment. Due to the use in the manufacture of reduced–calorie food and beverages, these compounds are present in the effluent in increasing numbers. Most popular artificial sugar substitutes are acesulfame K, aspartame, sodium cyclamate, saccharin and sucralose. Each of these substances is tens of times more sweet than conventional sugar (sucrose), but they do not increase the calorific value of the product. A review of the literature, focusing on the concentrations of described substances in raw sewage and treated wastewater was made. It has been shown that the effectiveness of the sweeteners elimination from wastewater is insufficient, resulting in contamination of the aquatic environment. Confirmed reports of the presence of these compounds in rivers, lakes and groundwater are shown in table. If artificial sweeteners, particularly acesulfame and sucralose, are present in raw water grasped by water treatment plants, there is a risk of those compounds being released along with water intended for human consumption, which has been confirmed in the literature. Although the available studies do not show any negative impact on the ecosystem and human health, it seems necessary to carry out studies on the effects of long–term exposure of human and aquatic organisms to artificial sugar substitutes.

4

Przegląd technologii produkcji biogazu różnego pochodzenia

100%

Kwaśny J. , Banach M. , Kowalski Z.

|

2012

|

tom R. 109, z. 2-Ch

83--102

PL

Biogaz powstaje w procesie fermentacji metanowej biomasy. Pod względem chemicznym jest mieszaniną głównie metanu, tlenku węgla, siarkowodoru oraz wody w postaci pary wodnej. Stężenia tych gazów różnią się w zależności od rodzaju substratów procesu fermentacji, które wpływają na skład chemiczny biogazu. W artykule dokonano charakterystyki biomasy poddawanej przetwarzaniu beztlenowemu, a także omówiono wybrane technologie produkcji biogazu różnego pochodzenia – z oczyszczalni ścieków, wysypiskowego i rolniczego.

EN

Biogas is produced in the anaerobic digestion of biomass. It is a mixture of methane (mainly), carbon monoxide, hydrogen sulfide and water in vapor form. The concentrations of these gases vary depending on the type of fermentation process substrates, which affect the chemical composition of biogas. The paper presents the characteristics of the biomass subjected to anaerobic processing. Also selected technologies of biogas production from different origin – sewage treatment plants, landfill and agricultural are discussed.

5

Carbamazepine and other anti-epileptic drugs in the aquatic environment

100%

Rezka P. , Balcerzak W. , Kwaśny J.

|

tom Y. 112, iss. 1-Ś

111--118

EN

This paper is part of a series of publications discussing the prevalence of pharmaceuticals in the aquatic environment and the effectiveness of their removal and degradation during wastewater treatment processes. The paper discusses the problem of the presence of carbamazepine and other anti-epileptic drugs. The authors reviewed the basic characteristic parameters of these compounds, and based on the analysed literature data, the problem of anti-epileptic drugs, mainly carbamazepine, in the aquatic environment. Carbamazepine appears to be exceptionally persistent at municipal wastewater treatment plants as has been confirmed by current studies on its elimination and degradation, as well as reports on its presence in surface water, groundwater and even drinking water. The latest studies demonstrated highly effective removal of carbamazepine during oxidation processes. The application of these methods in real life situations should enable the effective protection of the aquatic environment.

PL

Artykuł jest częścią serii publikacji obejmujących zagadnienia występowania farmaceutyków w środowisku wodnym oraz skuteczności ich eliminacji i degradacji w procesach oczyszczania ścieków i uzdatniania wody. Praca przedstawia zagadnienia dotyczące karbamazepiny i innych leków przeciwpadaczkowych. Podano podstawowe parametry charakterystyczne dla opisywanych związków i w oparciu o dane literaturowe przybliżono problem, jakim jest występowanie leków przeciwpadaczkowych, a zwłaszcza karbamazepiny w środowisku wodnym. Karbamazepina okazuje się być farmaceutykiem wyjątkowo trwałym w warunkach oczyszczania ścieków miejskich, co potwierdzają dotychczasowe wyniki badań nad jej eliminacją i degradacją, a także doniesienia o obecności tego związku w wodach powierzchniowych, podziemnych, a nawet wodzie przeznaczonej do spożycia. Najnowsze badania wykorzystujące procesy utleniania wykazują bardzo wysoką skuteczność w eliminacji karbamazepiny, co stanowi dobry prognostyk w odniesieniu do ochrony środowiska wodnego.

6

Wpływ sposobu pozyskiwania olejków eterycznych z wybranych roślin baldaszkowatych (Apiaceae) na ich skład chemiczny

100%

Kwaśny J. , Vogt O. , Lasoń E.

|

tom T. 91, nr 11

2136-2141

PL

Olejki eteryczne pod względem chemicznym są złożonymi mieszaninami lotnych węglowodorów alifatycznych i aromatycznych, alkoholi, fenoli, aldehydów i ketonów, a także kwasów, estrów i eterów oraz związków zawierających siarkę i azot. W Polsce jedną z najbardziej rozpowszechnionych rodzin roślin wytwarzających olejki eteryczne jest rodzina Umbelliferae (Apiaceae). Przedmiotem prezentowanych badań są olejki eteryczne pozyskane z nasion lubczyku ogrodowego (Levisticum officinale Koch), biedrzeńca anyż (Pimpinella anisum L.) oraz barszczu Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi Manden.) za pomocą hydrodestylacji z zastosowaniem aparatu Clevengera (HDAC) oraz porównawczo popularną metodą hydrodestylacji z parą wodną (HDPW). Skład otrzymanych produktów oznaczono za pomocą GC–MS, co pozwoliło określić wpływ sposobu pozyskiwania olejków eterycznych na ich kompozycję chemiczną. Obliczono wydajność poszczególnych procesów oraz określono właściwości organoleptyczne uzyskanych olejków eterycznych.

EN

Essential oils were recovered from seeds of lovage (Levisticum officinale Koch), Pimpinella anisum L. and Sosnowski hogweed (Heracleum sosnowskyi Manden.) by hydrodistn. in Clevenger apparatus or with steam. The compn. of the oils was analyzed by GC-MS to det. the effect of the method for oil recovery on their chem. compn. Use of the Cleveneger appratus was more efficient than the steam hydrodistn.

7

Kompost na bazie odpadów z hodowli trzody chlewnej - ocena właściwości nawozowych

100%

Banach M. , Kowalski Z. , Kwaśny J.

|

2011

|

tom Vol. 13, nr 3

1-20

PL

Gnojowica świńska powstaje przy bezściółkowym chowie i hodowli trzody chlewnej. Stosowana jest głównie jako nawóz naturalny. Ze względu na zbyt dużą ilość powstającej gnojowicy, wykorzystuje się ją również do produkcji kompostu. Kompostowaniu poddaje się frakcję stałą gnojowicy (FSG), gdyż optymalna wilgotność w pryzmach kompostowych nie powinna przekraczać 70%, podczas gdy surowa gnojowica zawiera nawet 99% wody. Dlatego też, przed kompostowaniem, gnojowicę poddaje się mechanicznej separacji. W artykule przedstawiono sposoby prowadzenia kompostowania i scharakteryzowano substraty procesu: FSG oraz dodatki wypełniające, których zastosowanie umożliwia ustalenie optymalnej wilgotności i stosunku C/N w pryzmach kompostowych. Jako materiały wypełniające stosuje się m. in. trociny, słomę, i torf. W artykule opisano również właściwości nawozowe kompostów na bazie FSG w kontekście zawartości materii organicznej, wybranych makro i mikroelementów roślinnych.

EN

Slurry is waste from the pig farming, which is mainly used as natural fertilizer. It is a mixture of urine, faeces and water, which in the liquid fraction contains mainly compounds of nitrogen and minerals in the form of sodium, potassium and magnesium oxides. The composition of the solid fraction includes phosphorus compounds and organic compounds. The growth of industrial pig farming has caused a significant increase in the amount of liquid manure. Therefore, it is also used to produce compost. Raw manure contains up to 99% water, while the compost should contain no more than 70% moisture. Therefore, manure is submitted to the mechanical separation before composting. Composting of the separated solid fraction of slurry (FSG) is conducted with the addition of bulking agents or without. It depends on the method of conducting the process. The use of bulking agents allows to determine the optimum moisture content and C/N ratio in compost piles. The bulking agents are i.a. sawdust, straw and peat. The filling substances characterized by the highest ratio of C/N are sawdust, spent mushroom compost and shredded newspaper. The present article express the ways of conducting the composting process and shows the characteristics of the substrates. Fertilizer properties of compost based on the solid fraction of pig slurry (FSG) have been also discussed in the context of content for organic matter and selected macro- and micronutrients.