Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Piosenka religijna na festiwalu Sacrosong w latach 1969–1978

100%

Śnieżek B.

|

nr 2

162-176

EN

The ‘Sacrosong’ Festival of Religious Songs and Hymns (1969–1999) was established at a time when the resolutions of the Second Ecumenical Council of the Vatican were gradually being implemented, including the decision to open the Catholic Church up to new forms of evangelisation. With rock music gaining huge popularity worldwide, it also found enthusiasts among Christian musicians, who employed rock to convey a religious message. The 1960s also saw increased interest in the song genre, represented in the field of sacred music by the French Jesuit Aimé Duval, among others. Despite the difficult social and political situation in communist Poland, the fashion for teenage music and religious songs soon reached that country’s youth. The Sacrosong festival was Poland’s first platform for the presentation of religious repertoire. It was created not only to support the composition and promotion of new works sung in Polish, but also to involve artists and youngsters in religious life and thereby counteract the atheisation of Polish society. Over the thirty years of Sacrosong’s history as a nationwide festival, its repertoire included songs submitted for the festival’s competition, as well as songs, cantatas and oratorios commissioned by the organisers. Musical events were accompanied by theatre shows, exhibitions, poetry evenings, conferences and debates. The competition jury featured celebrities like Wojciech Kilar and Stefan Kisielewski, while the commissioned works were written by such artists as Jerzy Bauer and Marian Sawa (music), Roman Brandstaetter, Ernest Bryll and Revd Jan Twardowski (lyrics). This article discusses Sacrosong’s history and repertoire, as well as its social and cultural role. It also includes reflection on the genre of religious song as the ‘chief protagonist’ of the festival.

PL

Festiwal Pieśni i Piosenki Religijnej Sacrosong (1969–1999) powstał w czasie, gdy stopniowo wchodziły w życie postanowienia Soboru Watykańskiego II, a wśród nich to dotyczące otwierania Kościoła katolickiego na nowe formy ewangelizacji. Równocześnie olbrzymią popularność w świecie zyskiwała muzyka rockandrollowa. Znalazła ona entuzjastów także wśród muzyków chrześcijańskich, którym rockowe brzmienia posłużyły do przekazywania treści religijnych. Lata 60. XX wieku to również czas, w którym znacząco wzrosło zainteresowanie gatunkiem piosenki, której w twórczości religijnej dały wyraz m.in. utwory francuskiego jezuity Aimé Duvala. Pomimo trudnej sytuacji społeczno-politycznej PRL, zarówno moda na muzykę młodzieżową jak i na piosenkarstwo religijne bardzo szybko dotarły do grona zainteresowanych. Pierwszą sceną dla repertuaru religijnego w Polsce był festiwal Sacrosong, który w założeniach miał nie tylko sprzyjać powstawaniu i promocji nowych utworów w języku polskim, lecz również angażować w działalność religijną środowisko artystów i młodzież i w ten sposób przeciwdziałać ateizacji społeczeństwa. W ciągu trzydziestu lat podczas ogólnopolskich Sacrosongów można było usłyszeć zarówno piosenki konkursowe, jak i pieśni, kantaty czy oratoria powstałe na zamówienie organizatorów. Wydarzeniom muzycznym towarzyszyły spektakle teatralne, wystawy, wieczory poezji, konferencje i dyskusje. W jury konkursu zasiadały takie osobistości, jak Wojciech Kilar czy Stefan Kisielewski, muzykę na zamówienie pisali m.in. Jerzy Bauer, Marian Sawa, a teksty – Roman Brandstaetter, Ernest Bryll czy ks. Jan Twardowski. Artykuł porusza zagadnienia dotyczące historii Sacrosongów, repertuaru oraz społecznej i kulturotwórczej roli tego wydarzenia. Całości dopełniają refleksje związane z samym gatunkiem „głównej bohaterki” festiwalu – piosenki religijnej.

2

Frédéric Chopin: „Trois Fugues de Luigi Cherubini mises en partition de piano”. Fac-similé et transcription présentés par Jean-Jacques Eigeldinger, Paris 2017 Société française de musicologie, ss. 67. ISBN 978-2-85357-259-0

100%

Śnieżek B.

|

tom 63

|

nr 4

136-139

3

Muzyczne aspekty pieszej pielgrzymki Władysława Reymonta na Jasną Górę

100%

Śnieżek B.

|

nr 2

89-102

EN

For the centenary of the Kosciuszko Uprising, on 5th May 1894, Władysław Reymont, then a 27-year-old beginner writer, joined a pilgrimage from Warsaw’s Praga district to Jasna Góra. His aim was to write a report on the pilgrimage for Tygodnik Ilustrowany weekly. First published in instalments and later as his book debut (A Pilgrimage to Jasna Góra. Impressions and Images, Warsaw 1895), it was favourably received by the critics and earned the young writer some recognition. Reymont’s ethnographic account of the journey to Jasna Góra is a model example of what van Gennep calls the liminal phase of a rite of passage, and of Turner’s communitas. The book also contests some types of discourse and attitudes (Eade, Sallnow), frequently reflected in the musical activity of the pilgrims. By describing the song and music, the author presents both the moods of his journey companions and his own. His text abounds in descriptions of music events, such as meeting a wondering beggar-singer, the May devotions to the Blessed Virgin Mary, as well as a holy mass on Jasna Góra. Reymont’s report also describes the audiosphere of late 19th-century pilgrimages. The author characterises (in a literary fashion) all the sounds and noises that he discovered in the changing soundscape during his journey. He also describes the soundscape of the travelling company itself, on the move and in periods of rest. Group singing allowed the pilgrims from Praga to domesticate the liminal phase of the pilgrim rite, marked by suffering, and make the journey situation familiar as well. Reymont’s Pilgrimage to Jasna Góra demonstrates the writer’s sensitivity to music. He later introduced musical topics in his novels The Peasants and Ferments, while the experience of a pilgrimage recurs in The Peasants as well and in the novelette Mother.

PL

W setną rocznicę insurekcji kościuszkowskiej, 5 maja 1894 roku, dwudziestosiedmioletni, początkujący pisarz, Władysław Reymont, wyruszył wraz grupą pielgrzymkową z warszawskiej Pragi na Jasną Górę w celu napisania reportażu z pielgrzymki do „Tygodnika Ilustrowanego”. Dzieło najpierw opublikowane w odcinkach, następnie jako debiut książkowy (Pielgrzymka do Jasnej Góry. Wrażenia i obrazy, Warszawa 1895) zyskało przychylność krytyków i przyniosło młodemu literatowi rozpoznawalność. Etnograficzny zapis drogi Reymonta na Jasną Górę jest modelowym przykładem fazy liminalnej obrzędu przejścia według van Gennepa oraz Turnerowskiej communitas. Nie brak w nim również świadectw kontestowania niektórych dyskursów i postaw (Eade, Sallnow). Postawy te często ujawniają się w zachowaniach muzycznych pielgrzymów. Ponadto poprzez opisy śpiewu i muzyki autor Pielgrzymki dokumentuje zarówno nastroje kompanii pielgrzymkowej, jak i swoje własne. Jego relacje obfitują także w omówienia wydarzeń muzycznych, takich jak: spotkanie śpiewającego dziada, nabożeństwo majowe, msza na Jasnej Górze. W Reymontowskim reportażu znalazło się również miejsce na opis audiosfery pielgrzymowania z końca XIX wieku. Pisarz na sposób literacki scharakteryzował wszelkie dźwięki, brzmienia i szmery dostrzeżone w zmieniającym się krajobrazie dźwiękowym. Ukazał też pejzaż dźwiękowy samej kompanii, zarówno podczas drogi, jak i w czasie odpoczynku. Poprzez wspólny śpiew grupa z warszawskiej Pragi oswaja naznaczoną cierpieniem fazę liminalną rytuału pielgrzymki, jak również udomowia wędrówkę. Pielgrzymka do Jasnej Góry jest świadectwem wrażliwości muzycznej Reymonta. Wątki muzyczne podjął później w powieściach Chłopi i Fermenty. Do doświadczenia pielgrzymki odwołał się natomiast w Chłopach i noweli Matka.