Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Gatunki z rodziny Poaceae w uprawach zboż na wybranych siedliskach Polski Południowej w ostatnich 25 latach (1981-2006)

100%

Dabkowska T. , Labza T.

|

tom 27

|

nr 2

2

Flora segetalna upraw zbóż w siedliskach o niekorzystnych warunkach gospodarowania na terenie Zewnętrznych Karpat Zachodnich. Część II. Przeobrażenia antropogeniczne flory segetalnej upraw zbóż w siedliskach o niekorzystnych warunkach gospodarowania

100%

Dabkowska T. , Grabowska-Orzadala M.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2011

|

tom 559

PL

Przeobrażenia flory polnej są zjawiskiem złożonym, o którym decydują czynniki antropogeniczne: zarówno działania agrotechniczne, zwłaszcza związane z ograniczaniem zachwaszczenia, jak również takie, które wpływają na florę pośrednio poprzez zaburzenia wywoływane w sąsiedztwie terenów rolniczych. Rezultat tych oddziaływań pozostaje w związku z lokalizacją siedlisk polnych; zwykle flora terenów położonych w korzystniejszych warunkach fizjograficzno-glebowych jest pod większym wpływem bardziej intensywnych metod gospodarowania i pozostałych czynników kształtujących jej skład. W pracy określono stopień synantropizacji i stopień modernizacji flory chwastów towarzyszących zbożom w siedliskach zlokalizowanych na terenie Zewnętrznych Karpat Zachodnich. Wykazano, że w siedlisku położonym w najbardziej korzystnych warunkach fizjograficzno-glebowych na Pogórzu Wielickim flora posiada największy stopień przeobrażenia, wyrażony wskaźnikiem synantropizacji. Niewielkie zwiększenie jego wartości w okresie około 25 lat świadczy zarazem o relatywnie niskim wzroście intensywności oddziaływań antropogenicznych w tych warunkach. Flora polna terenów usytuowanych w wysuniętej na południe części obszaru badań (Beskid Wyspowy i Gorce) wykazuje mniejszy stopień przeobrażenia, czego powodem mogą być mniej sprzyjające warunki gospodarowania. Jednakże i tam dał się zauważyć wyraźny wpływ czynników prowadzących do jej wzbogacenia w gatunki obcego pochodzenia. Szczególnie wyraźne zmiany dotyczą stopnia modernizacji flory, który w siedliskach o gorszych warunkach gospodarowania osiągnął wartość około trzykrotnie większą w stosunku do stanu w latach 80-tych XX wieku. Świadczy to o nieuchronności przeobrażeń flory polnej, które ujawniają się w jej wzbogacaniu w gatunki obcego pochodzenia, przybywające współcześnie (kenofity). Epekofity zastępują w badanych florach archeofity, które są najbardziej narażone na niekorzystne oddziaływania antropogeniczne. Stwierdzone przeobrażenia flory polnej obszaru badań świadczą także o dużych możliwościach przystosowawczych najnowszych przybyszów do mniej korzystnych warunków siedliskowych.

EN

Transformations in segetal flora are complex phenomena determined by both agrotechnical activities, especially those involving weed control, and other anthropogenic factors. The latter indirectly influence the flora by creating disturbances on areas adjacent to the farmlands. The outcome of these influences depends on the location of segetal habitats; areas characterized by more favourable physiographic and soil conditions are usually more affected by intensive farming practices and factors that influence the segetal flora indirectly. In this work, we assessed synanthropization and modernization levels of cereal weed flora in habitats located in the Outer Western Carpathians. It has been shown that the habitat with best physiographic and soil conditions, located in the Podgórze Wielickie range, maintains the highest level of flora transformation, what is made evident by synanthropization degree. At the same time, their moderate increase during the period of about 25 years suggests a relatively small increase in the anthropogenic activity intensity under these conditions. Segetal flora on terrains located in the southern part of the research area (Beskid Wyspowy and Gorce Mts.) shows a lesser degree of anthropogenic change, what may be caused by less favourable conditions for agriculture. However, even in this area we saw a clear influence of factors which brought about the inclusion of alien species into local flora. The change is especially evident when flora modernization degree is concerned. In habitats characterized by worse farming conditions, its value nearly tripled relative to their state in the 1980s. It is a proof of inevitable transformations in the segetal flora, which are made evident by the inclusion of alien species arriving presently (kenophytes). In examined floras, epecophytes take the place of archaeophytes, which are more susceptible to adverse anthropogenic influence. Observed anthropogenic transformations in segetal flora of the area suggest that the „newcomers” are highly adaptable, also to less favourable habitat conditions.

3

Chemiczna konkurencja roślin i jej wykorzystanie w rolnictwie zrównoważonym

100%

Stoklosa A. , Dabkowska T.

Aura

|

2013

|

nr 03

PL

Konkurencja między roślinami tego samego gatunku, jak i różnymi gatunkami, sąsiadującymi ze sobą, to powszechne i ważne oddziaływania w przyrodzie. Tę konkurencję określa się mianem allelopatii. Jest to w ostatnich latach coraz bardziej poznawane zjawisko, w które zaangażowane są metabolity wtórne, czyli różnego rodzaju związki chemiczne, specyficzne dla poszczególnych gatunków roślin. Charakter interakcji allelopatycznych może sprzyjać rozwojowi sąsiednich roślin, częściej jest to działanie hamujące wzrost i rozwój sąsiadów. Wykorzystanie allelopatii ma szczególne znaczenie w rolnictwie ekologicznym.

EN

Competition in plants of the same or various species, is a common and essential natural interaction. This competition is termed allelopathy. This phenomenon has been increasingly recognized; it incorporates secondary metabolites, i.e. various chemical compounds specific for a particular plant species. The nature of allelopathic interaction can favour the development of nearby plants, but it can also inhibit growth and development of nearby plants. Use of allelopathy is of special significance in ecological agriculture.

4

Variations in weed flora and the degree of its transformation in ecological and extensive conventional cereal crops in selected habitats of the Beskid Wyspowy Mountains

100%

Dabkowska T. , Sygulska P.

|

nr 2

EN

The aim of the present study was to determine the effect of production conditions, as influenced by habitat factors and farming system, on the geographical-historical spectrum of weed flora accompanying cereal crops and selected aspects of its transformations. The study was conducted in the period 2009–2011 in seven field habitats located in the municipality of Słopnice (Beskid Wyspowy Mountains). The study material consisted of 192 phytosociological relevés made using the Braun–Blanquet method in ecological and extensive conventional cereal crops. The obtained results are evidence of the numerical predominance of native species (spontaneophytes) over alien taxa in weed infestation, regardless of conditions. The dominant proportion of synanthropic spontaneophytes (apophytes) in weed infestation of fields proves the leading role of the process of apophytization and thus a small effect of anthropopressure on the status and transformations of the flora. Nevertheless, the alien flora, dominated by archeophytes, confirms the historical continuity of agricultural culture in the study area. The parameters describing synanthropic transformations of arable flora, i.e. the anthropophytization, archaeophytization, kenophytization and modernization indices of this flora, do not show any significant differences resulting from production conditions. However, there are reasons that allow us to presume that the directions and intensity of transformations of the segetal flora in the study area are more determined by habitat conditions that ensure the ongoing co-occurrence of different land use forms and plant communities which are important for the maintenance of biological diversity and which strengthen the sustainability of the agricultural environment.

PL

Celem pracy było określenie wpływu warunków produkcji, kształtowanych przez czynniki siedliskowe oraz system gospodarowania, na spektrum geograficzno- historyczne flory chwastów towarzyszących uprawom zbóż oraz wybrane aspekty jej przeobrażeń. Badania prowadzono w latach 2009–2011 w siedmiu siedliskach polnych na terenie gminy Słopnice (Beskid Wyspowy). Materiał badawczy stanowiły 192 zdjęcia fitosocjologiczne wykonane metodą Braun-Blanquet’a w ekologicznych i ekstensywnych konwencjonalnych uprawach zbóż. Uzyskane wyniki świadczą o niezależnej od warunków przewadze liczbowej w zachwaszczeniu gatunków rodzimych (spontaneofitów) nad taksonami obcego pochodzenia. Flora obcego pochodzenia jest zdominowana przez archeofity, wskazujące na historyczną ciągłość kultury rolnej obszaru badań. Dominujący udział we florze spontaneofitów synantropijnych (apofitów) świadczy o wiodącej roli procesu apofityzacji, a tym samym o małym wpływie antropopresji na stan i mierzalne przemiany flory. Parametry opisujące synantropijne przeobrażenia flory polnej, tj. wskaźnik antropofityzacji, archeofityzacji, kenofityzacji oraz modernizacji flory nie wykazują istotnego zróżnicowania spowodowanego warunkami produkcji. Istnieją jednak przesłanki pozwalające na domniemanie, że o kierunkach i nasileniu przeobrażeń flory segetalnej obszaru badań bardziej decydują warunki siedliskowe, które zapewniają trwałe współwystępowanie zróżnicowanych form użytkowania ziemi i zbiorowisk roślinnych, istotnych dla utrzymania różnorodności biologicznej i wzmacniających zrównoważenie środowiska rolniczego.

5

Przebieg sukcesji roslinnosci na odlogach porolnych w wybranych siedliskach Malopolski

80%

Dabkowska T. , Labza T. , Stupnicka-Rodzynkiewicz E.

Bibliotheca Fragmenta Agronomica

|

2005

|

tom 09

51-52

6

Zachwaszczenie upraw zbóż i bioindykacja wybranych właściwości glebowych w systemie ekologicznym i konwencjonalnym. II. Ocena wybranych właściwości gleby w latach 1999 i 2005 za pomocą chwastów jako bioindykatorów

80%

Grabowska-Orzadala M. , Dabkowska T. , Labza T.

|

tom 145

7

Zachwaszczenie upraw zbóż w gospodarstwach ekologicznym, konwencjonalnym i intensywnym na wybranych przykładach z Małopolski

80%

Dabkowska T. , Stupnicka-Rodzynkiewicz E. , Labza T.

|

tom 145

8

Zachwaszczenie upraw zbóż i bioindykacja wybranych właściwości glebowych w systemie ekologicznym i konwencjonalnym. I. Wybrane wskaźniki zachwaszczenia w latach 1999 i 2005

80%

Grabowska-Orzadala M. , Dabkowska T. , Labza T.

|

tom 145

9

Efekt mulczowania w porownaniu do chemicznego ograniczania zachwaszczenia w kukurydzy

80%

Stupnicka-Rodzynkiewicz E. , Dabkowska T. , Lepiarczyk A.

Bibliotheca Fragmenta Agronomica

|

2005

|

tom 09

139-140

10

Zmiany we florze chwastow segetalnych w latach 1993-2005 zagrozonych na redzinie brunatnej Wyzyny Miechowskiej

80%

Dabkowska T. , Labza T. , Kranska A.

Fragmenta Agronomica

|

2007

|

tom 24

|

nr 3

55-61

11

Roznorodnosc zbiorowisk chwastow w uprawach zboz w Beskidach

80%

Stupnicka-Rodzynkiewicz E. , Stepnik K. , Dabkowska T. , Labza T.

|

2004

|

tom 21

|

nr 4

45-54

12

Wplyw warunkow pogodowych i zabiegow odchwaszczajacych na rozwoj chwastow w kukurydzy ze szczegolnym uwzglednieniem Echinochloa crus-galli

80%

Dabkowska T. , Stupnicka-Rodzynkiewicz E. , Bintsanga-Malounguidi P.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura

|

2007

|

tom 62

|

nr 2

117-126

13

Efekt mulczowania w porownaniu do chemicznego ograniczania zachwaszczenia w kukurydzy

80%

Stupnicka-Rodzynkiewicz E. , Dabkowska T. , Lepiarczyk A. , Stoklosa A.

|

tom 23

|

nr 3

62-69

14

The influence of plant mulches on the content of phenolic compounds in soil and primary weed infestation of maize

71%

Stoklosa A. , Hura T. , Stupnicka-Rodzynkiewicz E. , Dabkowska T. , Lepiarczyk A.

|

2008

|

tom 61

|

nr 2

EN

In growing maize, an increase in the content of phenolic compounds and selected phenolic acids in soil was found after the incorporation of white mustard, buckwheat, spring barley, oats and rye mulches into the soil. The highest content of phenolic compounds in soil was found after oats mulch incorporation (20% more than in the control soil). The highest content of selected phenolic acids was found for the soil with the oats and rye mulch. Among the phenolic acids investigated, ferulic acid was most commonly found in the soil with the plant mulches. However, two phenolic acids: the protocatechuic and chlorogenic acid, were not detected in any soil samples (neither in the control soil nor in the mulched soil). At the same time, a decrease in the primary weed infestation level in maize was found in the plots with all the applied plant mulches, especially on the plots with oats, barley and mustard. The plant mulches were more inhibitory against monocotyledonous weeds than dicotyledonous ones. During high precipitation events and wet weather, a rapid decrease in the content of phenolic compounds in soil and an increase in the primary weed infestation level in maize were observed.

PL

W uprawie kukurydzy stwierdzono wzrost zawartości związków fenolowych i wybranych kwasów fenolowych w glebie po wprowadzeniu do niej mulczu z: gorczycy białej, gryki, jęczmienia jarego, owsa i żyta. Najwyższą zawartość związków fenolowych stwierdzono w glebie z mulczem z owsa (o 20% więcej, niż w glebie kontrolnej). Najwyższą zawartość wybranych kwasów fenolowych stwierdzono w glebie z mulczami z owsa i żyta. W glebie z mulczami najczęściej stwierdzano kwas ferulowy. Jednocześnie w żadnej glebie (kontrolnej i z mulczami) nie stwierdzono występowania kwasów fenolowych: protokatechowego i chlorogenowego. Równocześnie na tych samych poletkach z mulczami stwierdzono zmniejszenie zachwaszczenia pierwotnego kukurydzy, wyraźne zwłaszcza z mulczem z owsa, jęczmienia jarego i gorczycy białej. Zastosowane mulcze bardziej ograniczały wzrost chwastów jednoliściennych. Wyraźne zmniejszenie ilości związków fenolowych w glebie oraz zwiększenie zachwaszczenia pierwotnego kukurydzy obserwowano w okresie zwiększania ilości opadów i wilgotnej pogody.