Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Napływ rycerzy na Pomorze Zachodnie do początku XIV wieku — ujęcie kwantytatywne

100%

Guzikowski K.

|

tom 33

7 - 20

EN

The aim of the article is to present the phenomenon of the influx of foreign knights to Western Pomerania in 1231–1310. The studied population has been identified on the basis of a collection of more than 2500 documents issued in Western Pomerania in that period. When trying to establish the areas from which the various knights came, the author took into consideration documents included in diplomatic codices from Germany. 277 incomers from 225 families have been identified in the period in question. They came mainly from three directions: Margraviate of Brandenburg, Lower Saxony and Mecklenburg. Fewer arrived from Westphalia, Holstein, Thuringia, lands ruled by the Archbishops of Magdeburg and Counts of Anhalt, and Rügen. Some knights came from Holland and Denmark. An analysis of the rate at which knights arrived in Western Pomerania shows that of crucial importance to the phenomenon was Duke Barnim I’s reign, because it was in that period that the newcomers gained the upper hand at the court of the duke and his successors. The migrants made it possible for the dukes from the House of Griffins to rebuild the foundations of their power. This was the beginning of the period during which the German Empire exerted its political, socio-economic, legal and cultural influence on Western Pomerania.

2

Rywalizacja i współpraca. Polityka Barnima I (1233-1278) i Bogusława IV wobec Piastów (1278-1309) – zarys problemu

100%

Guzikowski K.

|

nr 2

181-198

EN

The goal of this paper was to analyse the relations of the House of Piast with West Pomerania under the reign of Barnim I (1233–1278) and his son Bogusław IV (Bogislaw IV) (1278–1309). The results of the analysis suggest that the hostile relations which emerged between Barnim I and the Piasts of Silesia and Greater Poland were a consequence of the military rivalry over the borderlands on Noteć, especially Santok and its castellany. In addition, the Piasts were evidently not ready to pursue closer political relations with Barnim I, but the Duke of West Pomerania was not prudent in his political calculations either. As for the rule of Barnim’s son Bogusław IV (Bogislaw IV), the circumstances were theoretically more favourable for establishing cooperation with the Piasts of Greater Poland, namely Przemysł II. Moreover, there was even an attempt at doing so in 1287 in a coalition with the Duke of Pomerania, Mściwój II (Mestwin II), but it did not bring Bogusław IV (Bogislaw IV) any significant political gains. He began hoping for an alliance with the powerful Lübeck, which was backed by the increasingly influential – economically and politically – Hanseatic cities. A new chapter in the relations with the House of Piast began with the events of the second half of the last decade of the 13th century. The partition of West Pomerania in 1295 and the murder of Przemysł II in February 1296 have completely changed Bogusław IV’s (Bogislaw IV) political standing. He attempted to start a cooperation with the new rules of the Greater Poland province, Władysław Łokietek (the Short), but the latter did not stay in power in that area (until 1299). The Czech Přemyslids, who have taken control of Greater Poland and reigned over it until 1306, were determined to work with the Margraves of Brandenburg, who were hostile towards Bogusław IV (Bogislaw IV). In turn, the Silesian Piast Henryk III głogowski (Henry III of Głogów), who ruled his province in 1306–1309 was conflicted with Władysław Łokietek (the Short) and not interested in the relations with the House of Griffins.

PL

Celem artykułu była analiza relacji Piastów z Pomorzem Zachodnim w czasach rządów Barnima I (1233–1278) i jego syna Bogusława IV (1278–1309). Z przeprowadzonej analizy wynika, że wrogie relacje, jakie powstały między Barnimem I a Piastami śląskimi i wielkopolskimi były następstwem militarnej rywalizacji o pograniczne ziemie nadnoteckie, szczególnie o gród w Santoku i kasztelanię santocką. Wyraźnie też daje się zauważyć brak gotowości po stronie Piastów do nawiązania bliższych relacji politycznych z Barnimem I, ale także książę Pomorza Zachodniego w swoich kalkulacjach politycznych nie wykazał się właściwą przenikliwością. Z kolei za panowania jego syna Bogusława IV teoretycznie istniały dogodniejsze uwarunkowania polityczne do nawiązania współpracy z Piastami wielkopolskimi, a konkretnie z Przemysłem II. Co więcej, do takiej próby nawet doszło w 1287 roku w koalicji z księciem wschodniego Pomorza, Mściwojem II, ale większych korzyści politycznych to Bogusławowi IV nie przyniosło. Wkrótce większe nadzieje zaczął on pokładać w sojuszu z potężną Lubeką, za którą stał wyrastający na potężną siłę nie tylko ekonomiczną, ale także polityczną, związek miast hanzeatyckich. Nowy rozdział w relacjach z Piastami otworzyły wydarzenia z połowy ostatniej dekady XIII wieku. Podział Pomorza Zachodniego w 1295 roku i zamordowanie Przemysła II w lutym 1296 roku zupełnie zmieniły sytuację polityczną Bogusława IV, który próbował nawiązać współpracę z nowym władcą w dzielnicy wielkopolskiej, Władysławem Łokietkiem, który jednak nie utrzymał się długo przy władzy na tym terytorium (do 1299 r.). Czescy Przemyślidzi, którzy objęli Wielkopolskę i rządzili nią do 1306 roku, byli zdecydowanie zorientowani na współpracę z wrogimi Bogusławowi IV margrabiami brandenburskimi. Z kolei śląski Piast Henryk Głogowczyk, który sprawował rządy w tej dzielnicy w latach 1306–1309, zupełnie nie wykazywał zainteresowania relacjami z Gryfitami, uwikłany w konflikt z Władysławem Łokietkiem.

3

Pomorze Zachodnie w 1300 roku — ludnościowy aspekt władzy

100%

Guzikowski K.

|

tom 36

7 - 21

EN

In every historical period there were many individuals who exercised varying degrees of authority. The aim of the paper is to determine how many people in power there were in Western Pomerania in 1300. Representatives of society who can be regarded as belonging to this group must be selected methodically. What is needed first of all is a precise definition of the territory of Western Pomerania in 1300 — lands that were ruled by dukes from the Griffin dynasty. Then, since the data for the year 1300 are fragmentary, it is necessary to take into account sources concerning the years before and after 1300. Of prime importance is information regarding the last decade of the 13th century and the first decade of the 14th century. On the basis of the above assumptions the author has identified a group of 784 people. Of these, 481 individuals were laypeople (dukes, counts, court and local officials, knights who were dukes’ closest confidants and village heads), and 303 — members of the clergy (a bishop, canons, abbots, priors, abbesses and parish priests).