Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wynik analizy a jakość informacji środowiskowej. Opracowanie monograficzne z uwzględnieniem prac własnych

100%

Wolska L.

|

tom Nr 57(608)

3-115

PL

Na proces uzyskiwania wiarygodnych informacji o zanieczyszczeniu środowiska mają zasadniczy wpływ dwa aspekty: -wybór właściwych parametrów do monitorowania poziomu zanieczyszczenia; -odpowiednia jakość wyników oznaczania parametrów wytypowanych do monitoringu środowiska. Wyniki badań, przedstawione w niniejszym opracowaniu monograficznym, ujawniły, że stosowane techniki izolacji związków z grupy WWA i PCB z próbek wody nie mogą być polecane do oznaczania różnych form występowania tych związków w środowisku wodnym. Jakość informacji uzyskiwanej w trakcie procesu oznaczania analitów, przy zastosowaniu dostępnych technik izolacji, może być kwestionowana. Zasadniczą przyczyną tych problemów jest wysoka tendencja związków z obu grup do sorpcji na dostępnych powierzchniach stałych (zawiesina, cząstki koloidalne, powierzchnie naczyń i urządzeń). Tymczasowym rozwiązaniem może być propozycja procedury umownej, ściśle zdefiniowanej operacyjnie. W procedurach oznaczania związków z grupy WWA i PCB w osadzie dennym, ze względu na różnorodność tego co stanowi osad, powinna znaleźć zastosowanie metoda wzorca wewnętrznego. Wyniki badań opublikowanych w ostatnim czasie mogą być podstawą do stwierdzenia, że związki z obu grup są związane w osadzie w odmienny sposób, zależny od drogi, którą zostały wprowadzone do środowiska wodnego. Odmienny sposób wiązania analitów w osadzie wymaga zastosowania takich technik wprowadzania wzorców wewnętrznych, które zapewnią, że wzorce po wprowadzeniu do osadu będą związane z matrycą w podobny sposób jak anality. Zagadnienie to powinno być brane pod uwagę również przy wytwarzaniu materiałów odniesienia. Stosowanie deuterowanych pochodnych analitów, jako wzorców wewnętrznych, wymaga ustalenia współczynników odpowiedzi detektora mas, ze szczególnym uwzględnieniem zakresu stężeń w pobliżu granicy oznaczalności detektora. W monografii przedstawiono również inne aspekty związane z uzyskiwaniem informacji na temat poziomu zanieczyszczenia środowiska, których znaczenie rośnie w sposób gwałtowny w ostatnich latach, to znaczy: -obniżanie kosztów oznaczenia (miniaturyzacja, wykorzystywanie ekstraktu do oznaczeń różnych związków, oznaczanie wielu grup związków w jednym cyklu analitycznym itp.); -obniżanie kosztów środowiskowych (proekologiczne techniki ekstrakcji, przyjazne środowisku rozpuszczalniki, ekologiczna wycena wpływów na środowisko). Przedstawione w monografii wyniki badań własnych i badań prowadzonych w innych ośrodkach naukowych, wskazują, że dotychczasowy system monitoringu oparty na badaniach biologicznych i chemicznych powinien być uzupełniony o wskaźniki ekotoksykologiczne. -prowadzeniu badań przesiewowych, które mogą być podstawą klasyfikacji próbek do dalszych badań; -identyfikowaniu tzw. hot spots (miejsc o wysokim zanieczyszczeniu środowiska); -identyfikacji punktów, w których parametry monitoringowe są nieprawidłowo zdefiniowane; -klasyfikacji (rankingu) ważności problemów występujących w badanym obszarze; -określaniu rzeczywistego ryzyka wynikajacego z biodostępności i mobilności zanieczyszczeń.

EN

The process of receiving reliable information on the pollution of the environment can be essentially influenced by two factors: -choosing optimal parameters for monitoring of the pollution level, -proper quality of results of determining parameters chosen for environmental monitoring. Results of studies presented in given the monographic treatise have revealed that the applied techniques of isolation of compounds belonging to PCBs and PAHs cannot be recommended to assess different forms of existence of these compounds in the aqueous environment. The quality of information received in the process of analytes' determination, with application of available isolation techniques, can be questioned. The basic reason of these aforementioned problems is high tendency of compounds belonging to both these groups to adsorb on available solid surfaces (suspensions, colloidal particulates, surfaces of both glassware and devices used). A certain solution can be proposition of operationally defined procedure. In the procedures of PAHs and PCBs determination in the samples of the bottom sediments, due to diversity of the material composing the sediment, the method of internal standard addition should find its application. The results of studies published lately can be the basis for statement, that compounds belonging to both groups of chemicals are bound in different way to the sediments, depending on the way in which they were introduced to the aqueous environment. Different ways of bounding analytes to the sediment requires applying such techniques of intro-ducing internal standards that will reproduce the way of analytes' binding. This should be also taken into consideration during reference materials preparations. Applying deutered derivatives of analytes, as the internal standards, requires determining factors of mass detector response, with special attention paid to concentration range close to detector limit of quantification. In the monographic treatise also other aspects connected with receiving information on the envi-ronmental concentration levels, and whose meaning rises rapidly in the recent years, have been pre-sented, including: -lowering costs of determinations (miniaturization, using extract to determine numerous com pounds, determining many groups of compounds in one analytical run etc.); -lowering environmental costs (proecological extraction techniques, environmentally friendly solvents, ecological assessment of environmental influences). Results of author's studies and studies conducted in other scientific centers and presented here show, that the monitoring system based so far on biological and chemical research should be supple-mented with ecotoxicological indices. Ecotoxicological studies can be helpful especially in: -performing screening studies, which can be basis for classifying samples for further analysis; -identifying so called hot spots (places of high environmental contamination); -identifying points, in which monitoring parameters are improperly defined; -classifying (ranking) the importance of problems present in a given area; -assessing real threat resulting from bioavailability and mobility of pollutants.

2

Problemy oceny stopnia skażenia środowiska wodnego związkami organicznymi

100%

Wolska L.

|

2000

|

tom Vol. 7, nr 4

365-376

PL

Podjęto próbę scharakteryzowania przydatności narzędzi analitycznych (parametry sumaryczne, analiza specjacyjna z wykorzystaniem metod instrumentalnych, biomonitoring i bioanalityka), będących w dyspozycji współczesnego analityka, w badaniach dotyczących oceny stopnia skażenia środowiska. Narzędzia te stosowane pojedynczo nie dają w efekcie tak kompleksowej i wielowymiarowej informacji o zanieczyszczeniu środowiska, jaką uzyskuje się przy zastosowaniu ich optymalnego zestawu. Zaproponowano ogólną strategię postępowania przy tworzeniu programów badawczych, których celem jest ocena stopnia skażenia środowiska oraz stworzenie racjonalnych podstaw do monitoringu środowiska.

EN

Attempts were made to characterize applicability of analytical tools (total parameters, speciation analysis, biomonitoring, bioanalysis) proposed by the present-day analyst in studies related to assessment of environmental pollution. The tools used individually do not give so complex and multidimensional information on environmental pollution as could be obtained when a set of them is used jointly. This work proposes general strategy for planning researeh programmes aimed at assessment of environmental pollution and at formulation of rational fundamentals of environrnental monitońng.

3

Technika wypłukiwania i wychwytywania w analizie lotnych zanieczyszczeń wód

63%

Wardencki W. , Wolska L.

|

1999

|

tom T. 4, nr 2

14--20

PL

W pracy przedstawiono jedną z bardziej popularnych technik ekstrakcji gazem, stasowaną do izolacji lotnych analitów z próbek ciekłych, technikę wypłukiwania z jednoczesnym wychwytywaniem (Purge and Trap—PT). Opisano ogólne podstawy tej techniki, typowe parametry pracy oraz własne prace konstrukcyjne, dotyczące urządzeń służących do realizacji tej techniki w połączeniu z chromatografią gazową.

EN

The paper presents one of the most popular gas extraction methods, applied for isolation of volatile analytes from liquid samples, i.e. Purge and Trap (PT) technique. The principle of PT technique, typical working parameters and the authors' constructional designs of the device for the realization of this technique have been described.

4

Odory z kanalizacji: czy tylko zapach jest problemem?

63%

Wolska L. , Staniszewski A.

|

tom nr 2

28--29

5

Ocena ekotoksyczności osadów dennych z portów morskich w Gdańsku i Gdyni

63%

Wolska L. , Mędrzycka K.

|

tom Vol. 31, nr 1

49-52

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań ekotoksykologicznych (wobec bakterii Vibrio fischeri i małżoraczka Heterocypris incongruens) osadów dennych pobranych z portów morskich w Gdańsku i Gdyni. Wykazano, że osady uśrednione z obu portów można określić jako niestwarzające zagrożenia (poza dwiema próbkami z portu w Gdyni). Wybrane próbki osadów pobranych z różnych głębokości wykazały znacznie większą toksyczność wobec organizmów wskaźnikowych niż próbki uśrednione. Negatywna ocena ekotoksykologiczna próbek osadów nie znalazła pełnego potwierdzenia w wynikach badań chemicznych. Jednak znaczna toksyczność próbek nieuśrednionych może wskazywać, że osady te mogły być zanieczyszczone związkami, które nie są traktowane jako wskaźniki ich zanieczyszczenia. Uzyskane rezultaty potwierdziły wnioski sformułowane w wielu pracach badawczych o dużej przydatności biotestów do oceny zagrożenia wynikającego z deponowania urobku z pogłębiania akwenów portowych w środowisku wodnym.

EN

Bottom sediment samples collected at the sea ports of Gdansk and Gdynia upon dredging operations were tested for ecotoxicity, using bacteria of the species Vibrio fischeri and the crustacean Heterocypris incongruens as bioindicators. The results make it clear that, apart from two samples taken at the sea port of Gdynia, the equalized bottom sediments from both the sea ports can be classified as nonhazardous. However, some of the bottom sediment samples collected at different depth showed a substantially higher toxicity towards the bioindicators used than did the equalized samples. Chemical analyses failed to fully confirm the negative ecotoxicity of the bottom sediments. The noticeably high toxicity of the nonequalized samples seems to suggest that the bottom sediments might have been contaminated with compounds which are not regarded as their bioindicators. The results obtained have substantiated the conclusions drawn by other researchers on the benefits from the use of biotests when assessing the hazards of dredged material disposal in the aquatic environment.

6

Distribution of pollutants in the Odra River system. Part II. Organic pollutants in Odra River water

63%

Wolska L. , Namiesnik J.

|

2002

|

tom 11

|

nr 6

EN

Within the framework of the International Odra Project, organic pollution (pesticides, volatile organic compounds, polycyclic aromatic hydrocarbons, polychlorinated biphenyls, chlorobenzenes) of the Odra river and its tributaries were studied by a team from Gdask University of Technology. From August 1997 to May 2000 seven sample collections were conducted, i.e. one directly after the flood in 1997 (for sampling sites see map in Part I). During the study period the pollution of Odra river water with PAH, PCBs and pesticides in general did not exceed allowable levels. The highest concentration of volatile chloroorganic compounds was found in the sample from Brzeg Dolny.

7

Wykorzystanie szybkich testow w badaniach srodowiskowych

51%

Michulec M. , Kuczynska A. , Wolska L. , Namiesnik J.

|

2005

|

tom 13

|

nr 1

12-26

8

Izolacja lotnych związków organicznych z próbek wody. Metody i aparatura

51%

Marczak M. , Wolska L. , Namieśnik J.

|

tom Vol. 11, nr S2

121-150

PL

Omówiono techniki wykorzystywane do przygotowania próbek wody do oznaczeń analitów z grupy lotnych związków organicznych (VOC - Volatile Organic Compounds) za pomocą chromatografii gazowej. Opisano wady i zalety takich technik, jak: bezpośrednie dozowanie próbki wody do kolumny chromatograficznej, ekstrakcja rozpuszczalnikiem, ekstrakcja do fazy stałej lub stacjonarnej, ekstrakcja membranowa oraz analiza fazy nadpowierzchniowej. Omówiono także nowe rozwiązania i techniki wykorzystywane do oznaczeń lotnych związków organicznych w próbkach wody,

EN

This review focuses on a number of key procedural steps in the analysis of volatile organic compounds (VOCs) in water sampIes. The most critical step, from analytical point of view, is sample preparation. A wide spectrum of the techniques for the isolation and preconcentration of the poIlutants for trace organic analysis by gas chromatography are presented and discussed. Direct aqueous injcetion into capiIlary column, liquid-liquid extraction, solid phase extraction, membrane extraction and headspace analysis are emphasized. The advantages and disadvantages of these techniques are discussed and novel developments are also taken into consideration.

9

Wykorzystanie przesiewowej analityki specjacyjnej w badaniach środowiska

51%

Marczak M. , Wolska L. , Namieśnik J.

|

2002

|

tom Vol. 9, nr 10

1097--1115

PL

Podstawowym zadaniem,jakie stoi od dawna przed analitykami, jest udzielenie odpowiedzi na pytanie dotyczące zawartości danego pierwiastka w badanych próbkach (woda, powietrze, gleba). W chwili obecnej taka informacja zazwyczaj jest niewystarczająca. Ze względu na różną toksyczność poszczególnych indywiduów chemicznych staje się konieczne oznaczanie form, w jakich dany pierwiastek występuje w środowisku. Dlatego szczególną rolę odgrywają różne typy analityki specjacyjnej. W przedstawionym opracowaniu opisano podstawowe problemy związane z analityką specjacyjną przesiewową, stanowiącą często pierwszy krok badań analitycznych próbek środowiskowych.

EN

Analytical chemists have had to answer the questions concerning contents of selected elements in studied samples (water, air, soil). Today such information is not sufficient. Due to different toxicity of particular spiecies of the same element it is necessary to determine each of them separately. Therefore, the special role in environmental analysis is played by speciation analysis. This work describes the basic problems related to speciation screening, which is the first step in environmental studies.

10

Wykorzystanie związków powierzchniowo czynnych na etapie przygotowania próbek do analizy jako zielona alternatywa dla konwencjonalnych technik ekstrakcji

51%

Melnyk A. , Wolska L. , Namieśnik J.

|

tom nr 4

16--23

PL

Związki powierzchniowo czynne stanowią doskonałą alternatywę dla rutynowo stosowanych, zazwyczaj żmudnych i czasochłonnych, technik przygotowania próbek, do przeprowadzenia których nierzadko wykorzystuje się duże ilości odczynników chemicznych.

11

Higieniczne aspekty stosowania materiałów drewnopochodnych w pomieszczeniach mieszkalnych. Cz. 2. Oddziaływanie warunków mikroklimatycznych (temperatury i wilgotności powietrza) na emisję formaldehydu z płyt wiórowych

51%

Wiglusz R. , Jarnuszkiewicz I. , Sitka E. , Wolska L.

Biuletyn Informacyjny Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Przemysłu Płyt Drewnopochodnych w Czarnej Wodzie

|

1990

|

tom 31

|

nr 4

12

Możliwości i ograniczenia metod oznaczania lotnych i średniolotnych związków organicznych w wodach

51%

Staniszewska M. , Wolska L. , Namieśnik J.

Wiadomości Chemiczne

|

2003

|

tom [Z] 57, 3-4

185--222

EN

This work presents different analytical techniques of isolation, preconcentration and determination of organic compounds in water samples. One of unique analytical techniques which do not require any sample preparation before its injection into a chromatographic column is Direct Aqueous Injection (DAI). A classical DAI based procedure, described by K.Grob, for determination of halogenoorganic compounds in water using GC with electron capture detection (GC-ECD) is presented. Advantages and limitations of the technique are discussed. New areas of DAI application are suggested including analytical tasks (determination of organic substances in different aqueous samples) for which solvent and gas extraction techniques are not effective. The techniques of isolation and preconcentration are used in many cases of determination of organic compounds in environmental samples. The review is aimed at description of applicability of Liquid-Liquid Extraction, Membrane Extraction, Gas Extraction and Solid Phase Extraction to determine organic compounds of different chemical nature in water samples. The characteristics of techniques are discussed with respect to: detection limits, time and labor required, possibility of automation, analysis cost and possibility of elimination of solvents, which can be a source of environmental pollution. The studies on the techniques modification to extend their application ranges are discussed, too.

13

Urzadzenie do izolacji gazem zwiazkow organicznych roznych matryc, wspolpracujace z chromatografem gazowym

51%

Janicki W. , Wolska L. , Wardencki W. , Namiesnik J.

|

nr 1

9-13

14

Wykorzystanie testu toxalert do oceny stanu wód powierzchniowych wokół zakładu przemysłowego

51%

Wolska L. , Mińkowski M. , Kuczyńska A. , Namieśnik J.

|

2003

|

tom Vol. 10, nr 6

575-586

PL

Przedstawiono badania, których celem była próba oceny wpływu działalności gospodarczej prowadzonej przez zakład przerobu ropy naftowej na ekotoksyczność wód powierzchniowych wokół zakładu. Badano także skuteczność procesu oczyszczania ścieków, powstających w związku z tą działalnością, w przyzakładowej oczyszczalni. Toksyczność wód oznaczano za pomocą testu bakteryjnego z zastosowaniem organizmów Vibrio fischeri. Podjęto również próbę identyfikacji związków organicznych obecnych w badanych wodach z wykorzystaniem techniki GC-MS.

EN

The trial of impact assessment of an economic activity running by refinery factory on surface water ecotoxicity in the neighbourhood has been presented. The effectivity of the treatment process of wastewater formed during this activity has been examined as well. Toxicity of water samples has been determined using bacterial test based on application of Vibrio fischeri organisms. Additionally, GC-MS technique has been applied for an identification of organic compounds presented in the samples.

15

Ocena cyklu zycia - wieloaspektowa analiza oddzialywania produktu na srodowisko

51%

Dudek M. , Wolska L. , Namiesnik J.

|

nr 2

66-75

16

Rola związków znaczonych izotopowo w analityce środowiskowej

51%

Mechlińska A. , Wolska L. , Namieśnik J.

|

2010

|

tom nr 1

14-17

17

Specjacja fizyczna analitów z grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w środowisku wodnym

51%

Gdaniec M. , Wolska L. , Namieśnik J.

|

tom Vol. 12, nr s4

455-478

PL

Jednym z podstawowych celów badań jakości środowiska jest zrozumienie wpływu związków pochodzenia antropogennego, takich jak zanieczyszczenia organiczne, na ekosystemy w celu zmniejszania bądź zapobiegania ich niekorzystnym oddziaływaniom. Ze względu na różnice we właściwościach fizykochemicznych związki organiczne mają tendencję do oddziaływania w różnym stopniu z materią zawieszoną, osadami i organizmami żywymi, co wpływa na ich transport w środowisku i ekotoksyczność. Informacje takie można uzyskać w wyniku przeprowadzenia badań z zakresu fizycznej analityki specjacyjnej. Opisano zagadnienia dotyczące specjacji fizycznej wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w środowisku walnym Przedstawiono podstawowe zagadnienia związane z losami środowiskowymi tych związków oraz z ich fizyczną analityką specjacyjną.

EN

One of the fundamental purposes of studying the quality of the environment is an understanding of the influence of anthropogenic compounds, such as organic pollution, on the ecosystem, with the aim of decreasing, or rather preventing, their unfavorable influence. In regards to the difference in their physio-chemical properties, organic compounds have a tendency to have, in varying degrees, an effect on suspended matter, sediment and living organisms, which influence their transport in the environment and their exotoxicity. Such information can be used in the results of studies carried out in the field of physical speciation analysis. On the basis of literature, issues relating to the physical speciation of polycyclic aromatic hydrocarbons in the aquatic environment are described. Presented are the basic problems related to the environmental fate of these compounds as well as with their physical speciation analysis.

18

Jak badać i oceniać efekty współoddziaływania substancji na organizmy żywe?

51%

Sosnowiec K. , Czernych R. , Wolska L.

|

tom 61

|

nr 3

19

Współczesna bioanalityka użytecznym narzędziem w ocenie jakości powietrza

51%

Cieszyńska M. , Wilma K. , Gałęzowska G. , Wolska L.

|

tom nr 2

28--37

PL

Wykorzystanie biotestów stanowi ogromny potencjał badawczy, który wnosi dużo dodatkowych informacji uzupełniających tradycyjną analitykę chemiczną i dlatego powinnien być rozwijany i udoskonalany.

20

Sources and concentration of organic pollutants in the Odra river

51%

Zygmunt B. , Wolska L. , Namieśnik J.

|

tom Vol. 8, nr 8-9

973-980

EN

The Odra basin includes the areas of the highest environrnental nuisance. Very likely culprits of pollution are industry and also agriculture and forestage. The study was conducted to localise sources of polluting the basin with organic compounds including volatile organic compounds (VOCs), polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs), polychlorinated biphenyls (PCBs), and pesticides. They were analysed in water and sediments sampled along Odra and its tributaries. Individual pollutants and total parameters were determined in water and sediment sampils; while toxicity tests were made only for water samples. The studies were conducted in 1997-1998 including post-flood samples. Extensive database was compiled to assess this area pollution. Hot spots were localised and attempts were made to correlate toxicity with concentration of individual compounds and with total parameters.

PL

Przeprowadzono badania nad zlokalizowaniem źródeł zanieczyszczenia Odry i jej dorzecza typowymi zanieczyszczeniami organicznymi obejmującymi wielopierścieniowe węglowodory organiczne, lotne związki organiczne, polichlorowane bifenyle i pestycydy. Zanieczyszczenia te oznaczano w wodzie i osadach dennych pobieranych na całej długości Odry i jej dorzeczu. Przeprowadzono pomiary indywidualnych przedstawicieli wymienionych klas zanieczyszczeń dla próbek wód i osadów dennych. Przeprowadzono także testy toksyczności dla próbek wodnych. Pomiary obejmowały okres 1997-1998, w tym próbki pobrane tuż po powodzi 1997 r. Na podstawie uzyskanych danych oceniono stopień skażenia, zlokalizowano najbardziej niebezpieczne punkty zanieczyszczeń i podjęto próbę skorelowania toksyczności próbek z zawartością zanieczyszczeń organicznych.