A definition is called descriptive (or theoretical) when it identifies the object by enumeration of its properties or functions. A constructive (or practical) definition is an explicit description of its arrangement. Russian verse theorists proposed several theoretical definitions of verse (as opposed to prose), which are not, however, convertible into a constructive definition (a list of formal differences between verse and prose). To date, we are still not capable of developing an algorithm which would enable us to distinguish between prose and verse in general, but leading prosodists have produced both theoretical and constructive definitions of versification systems, verse meters, verse rhythm, and particular rhythmic types of individual meters. This article examines definitions of verse and descriptions of the relationships between meter and rhythm proposed by scholars of Russian poetry. Building on their observations, the author devises a constructive definition of the concept of “meter” as a system of permissions and prohibitions that govern the distribution of word stresses and word boundaries in a verse line. The article also formulates constructive definitions for the versification systems used in Russian poetry (such as syllabotonic verse, logaoedic verse, dolnik and taktovik, and pure accentual verse).
PL
Z punktu widzenia metodologii nauki wszystkie określenia mogą być podzielone na dwa typy: deskryptywnym (albo teoretycznym) określeniem nazywa się definicję wyznaczającą przedmiot poprzez wyliczenie wymaganych właściwości lub funkcji, zaś konstruktywnym (lub praktycznym) określeniem – eksplicytny opis budowy odpowiedniego przedmiotu. Rosyjscy wersolodzy sformułowali kilka teoretycznych określeń wiersza (w jego przeciwstawieniu do prozy), które jednakże nie konwertują się w konstruktywne określenie (wykaz formalnych cech odróżniających wiersz od prozy). Takie określenie nauce na razie nie jest dostępne. Tym niemniej możemy proponować deskryptywne i konstruktywne określenia systemów wersyfikacyjnych, metrum wierszowych i ich konkretnych odmian (rozmiarów), rytmu wiersza i rytmicznych typów konkretnych rozmiarów. W artykule rozpatruje się rozmaite próby określenia wiersza i wzajemnej zależności metrum i rytmu podejmowane w rosyjskiej tradycji badań nad wierszem. Na podstawie rozważań historyczno-naukowych proponuje się konstruktywne określenie samego pojęcia „metrum”, opisywanego jako system zezwoleń i zakazów na dystrybucję przedziałów międzywyrazowych i akcentów słownych w wersie, jak również konstruktywne określenia rozmaitych systemów wersyfikacyjnych wykorzystywanych w wierszu rosyjskim (sylabotonika, logaedy, dolniki i taktowiki, wiersz „czysto toniczny”).
This article is devoted to the basic ideas of Russian formalism and their later development in the Russian scholarship from the 1960s to the present time. The traditional view which is focussed on the Society for the Study of Poetic Language (Obščestvo po izučeniju poètičeskogo jazyka - OPOJAZ) is corrected and supplemented by the synopsis of the achievements of the Moscow Linguistic Circle (Moskovskij lingvističeskij kružok - MLK). Special attention is paid to the works of Maksim Kenigsberg, Grigory Vinokur, Osip Brik and Boris Jarcho, as well as the use of linguistic, semiotic, and statistical methods in literary studies.
This essay approaches Russian Formalist theory from the perspective of the digital humanities. It focuses on the approaches to quantitative poetics made by several members of the Moscow Linguistic Circle: Boris Tomashevsky, Roman Jakobson, and particularly Boris Yarkho. A special emphasis is made on Yarkho’s invention of what Franco Moretti later referred to as “distant reading” – a comparison of a large number of texts by a limited number of formal features.
PL
Niniejszy esej traktuje o rosyjskiej teorii formalistycznej z perspektywy humanistyki cyfrowej. Skupia się na podejściu do poetyki kwantytatywnej kilku członków Moskiewskiego Koła Lingwistycznego: Borisa Tomaszewskiego, Romana Jakobsona, a zwłaszcza Borisa Jarcho. Szczególny nacisk położony jest na opracowanej przez Jarcho metodzie, którą później Franco Moretti nazwał „czytaniem na dystans” – porównywaniu dużej liczby tekstów pod względem ograniczonej liczby cech formalnych.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.