Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Seasonal variation in bird species richness and abundance in riparian galleries in Southern Portugal

100%

Gomes M. , Rabaca J. E. , Godinho C. , Ramos J. A.

Acta Ornithologica

|

2017

|

tom 52

|

nr 1

2

Repeatability and method-dependent variation of blood parameters in wild-caught Great Tits Parus major

100%

Norte A. C. , Sheldon B. , Sousa J. P. , Ramos J. A.

Acta Ornithologica

|

2008

|

tom 43

|

nr 1

64-75

EN

When interpreting responses to experimental manipulations or particular environmental cues, it is necessary to have previous knowledge about the natural variation of the response traits. We studied how nine blood parameters, including four enzymatic activities, varied with time in wild Great Tits by assessing their repeatabilities over periods of 45 days, in the same season (Spring or Autumn/Winter), in the same year and over a four years period. The accuracy of the measurements of these blood parameters was also assessed. Measurement error reflected essentially sample and time of storage rather than assay effects. Hematocrit and haemoglobin had low repeatabilities within Spring, ranging from 0.26 to 0.31; Heterophil/Lymphocyte ratio (H/L), white blood cell count (WBC), total plasma Cholinesterase and red blood cell glutathione peroxidase (GSH-Px) activities had moderate to high repeatabilities over periods of 45 days (repeatabilities ranged from 0.47 to 0.81 for GSH-Px and H/L, respectively), but also during longer periods such as during Spring (total plasma Cholinesterase activity) and Autumn/Winter (WBC, H/L and GSH-Px). Of the blood parameters measured, total plasma Cholinesterase, glutathione peroxidase and the haematological parameters WBC and H/L seem relatively constant and therefore reliable indicators of Great Tit's physiological condition within, at least, a 45 days time frame.

PL

Podczas badań prowadzonych na bogatkach badano w jaki sposób zmienia się w czasie 9 parametrów krwi — poziom cholinesterazy plazmatycznej, całkowity poziom cholinesterazy (ChE), butyrylocholinesterazy (BuChE), acetylocholinesterazy (AChE), peroksydazy czerwonych krwinek (GSH-Px) a także hematokryt (HCT), poziom hemoglobiny w czerwonych krwinkach (Hb), liczba białych krwinek (WBC) i stosunek heterofilów/leukocytów (H/L). Materiał pozyskiwano od bogatek podczas czterech lat badań (2003-2006) w Choupal, w środkowej Portugalii oraz kilku innych miejscach. W sumie zebrano od 213 do 246 próbek, przy czym 86- 95 dla tych samych osobników chwytanych ponownie. Ptaki były chwytane w sieci (jesienią i zimą) lub w skrzynkach podczas karmienia piskląt (w wieku 6-11 dni). Próbki krwi (100- 150 μl) pobierano z żyły skrzydłowej do kapilar zawierających heparynę. Przed rozpoczęciem badań sprawdzono także błąd pomiaru wynikający z zastosowanych procedur laboratoryjnych — używając krwi gołębia miejskiego (Tab. 1, 2). Okazało się, że u bogatek powtarzalność wyników u tych samych osobników chwytanych ponownie była znaczna, z wyjątkiem BuChE (zmienność 46%) oraz WBC (87%) i H/L (141%) (Tab. 3, Tab. 4). Wraz z wydłużeniem okresu między kolejnymi schwytaniami tego samego osobnika w danym sezonie powtarzalność wyników dla WBC, H/L oraz GSH-Px pozostawała średnia do wysokiej, jeśli powtórne odłowienie miało miejsce jesienią lub zimą. Wiosną powtarzalność dla WBC i H/L spadała. Gdy powtórne schwytania miały miejsce w różnych latach, powtarzalność pomiarów była jeszcze mniejsza. Dla HCT i Hb powtarzalność była niska na wiosnę, natomiast w przypadku białka utrzymywała się na średnim poziomie lecz spadała później w sezonie i w kolejnych latach. Podobne wyniki uzyskano też dla BuChE. Parametry związane z analizą leukocytów wykazywały znaczne podobieństwo, nawet w okresie jednego roku. Badania wskazują, że najbardziej wiarygodnymi wskaźnikami kondycji u bogatek są parametry hematologiczne (WBC oraz H/L) a także CHE i GSH-Px, które są relatywnie stabilne.

3

Variation in the abundance and reproductive characteristics of Great Tits Parus major in forest and monoculture plantations

88%

Da Silva L. P. , Alves J. , Alves Da Silva A. , Ramos J. A. , Fonseca C.

Acta Ornithologica

|

2012

|

tom 47

|

nr 2

EN

Natural forests have been progressively replaced by other forest types, mainly monoculture plantations. We compared the abundance of Great Tits and its main food competitors, the Chaffinch Fringilla coelebs and other tits species (Blue Tit Cyanistes caeruleus, Coal Tit Periparus ater and Crested Tit Lophophanes cristatus), and breeding parameters of Great Tits in four forest types: a mixed forest, a native broadleaf forest, a Maritime Pine Pinus pinaster plantation and a Blue Gum Eucalyptus globulus plantation in Central Portugal. The breeding parameters (laying date, clutch size, egg volume, hatching success, fledging success and chick body mass) were collected from nest boxes placed in the four forest types. The censuses indicated a higher abundance index of Great Tit and its food competitors in the mixed and broadleaf forest, when compared to the monoculture plantations. Occupancy rate of nest boxes was not directly related with tit abundance due to differences in the availability of natural nest cavities among forest types, and differences in preference for nesting cavities among tit species. However, a Great Tit abundance index gave similar results to the densities described in the literature, except for the Great Tit in the Eucalyptus plantations where the placement of the nest boxes should explain our value of 2.1 birds ha1, which is four times higher than that reported for other Eucalyptus plantations. Egg volume differed significantly among forest types; it was higher in the pine plantations and lower in the Eucalyptus plantations. Surprisingly, all other breeding parameters (laying date, clutch size, chick body mass, hatching and fledgling success) were similar among forest types and between years. On the other hand the number of eggs, hatchlings and fledglings were lower than those obtained in other studies in the Iberian Peninsula. Our results suggest that Great Tits have a high plasticity that enables them to adjust their breeding strategies even to forest plantations, if nest sites are available.

PL

Lasy naturalne często są zastępowane przez lasy gospodarcze, głównie jednorodne monokultury iglaste. Na terenie Półwyspu Iberyjskiego naturalne lasy liściaste są zastępowane zarówno przez monokultury sosnowe, jak i plantacje eukaliptusów gaikowych. Jak dotąd brak jest danych o charakterystyce lęgów ptaków w europejskich lasach eukaliptusowych. Dane takie mogą pośrednio odzwierciedlać dostępność pożywienia dla ptaków dorosłych i ich piskląt. W pracy porównano liczebność bogatki oraz gatunków, które mogą konkurować z nią o pokarm — zięby oraz innych sikor (modraszka, czubatka i sosnówka) w czterech typach lasów Centralnej Portugalii, a także scharakteryzowano jej lęgi. Badania prowadzono w latach 2009-2010 na czterech powierzchniach usytuowanych: w lesie mieszanym o charakterze naturalnym, naturalnym lesie liściastym, monokulturze sosny nadmorskiej oraz plantacji eukaliptusa gaikowego. Oba lasy naturalne charakteryzowały się starszym wiekiem drzewostanu i bardziej zróżnicowaną strukturą. Liczebność ptaków określono na podstawie liczeń punktowych. Skontrolowano 12 punktów dla każdego typu lasu, jednokrotna kontrola trwała 15 min, odnotowywano tylko ptaki stwierdzone w odległości do 30 m od obserwatora. Na podstawie liczby obserwowanych/ słyszanych ptaków wyliczono wskaźnik liczebności (na 1 ha). Skrzynki lęgowe (łącznie 470) rozwieszone były we wszystkich badanych typach środowisk leśnych, w siatce 40 x 40 m. Zebrano informacje o dacie złożenia pierwszego jaja, wielkości zniesienia, średniej objętości jaj w lęgu, sukcesie kłucia, sukcesie lęgowym i średniej masie ciała piskląt (określanej w 15-16 dniu życia). Stwierdzono występowanie różnic we wskaźnikach liczebności bogatki i innych sikor pomiędzy lasami, podobnych różnic nie stwierdzono dla zięby (Tab. 1). Wskaźnik liczebności bogatki był wyższy w lasach o charakterze naturalnym niż w monokulturach (Tab. 1). Stwierdzone liczebności bogatki były podobne do tych opisywanych dla lasów o podobnym charakterze, oprócz liczebności dla plantacji eukaliptusów, która była czterokrotnie wyższa niż opisywana dotychczas, co wiąże się z powieszeniem skrzynek lęgowych do badań biologii lęgowej. Nie stwierdzono różnic w terminie przystępowania do lęgów, wielkości zniesienia, liczbie klujących się i opuszczających gniazdo piskląt oraz ich masie ciała zarówno pomiędzy badanymi różnymi typami lasów, jak i latami (Tab. 2, Fig. 1). Objętość jaj różniła się między lasami i była największa w monokulturze sosnowej, a najmniejsza na plantacji eukaliptusa. Autorzy podkreślają jednak, że zarówno wielkość zniesienia, jak i liczba piskląt były niższe od tych stwierdzanych dotychczas na Półwyspie Iberyjskim. Wyniki pracy wskazują, że bogatka jest bardzo plastyczna i z powodzeniem może gniazdować w monokulturach i plantacjach eukaliptusów, jeśli tylko dostępne są miejsca lęgowe.

4

Genetic diversity of the Azores Blackbirds Turdus merula reveals multiple founder events

88%

Rodrigues P. , Lopes R. J. , Resendes R. , Ramos J. A. , Cunha R. T.

Acta Ornithologica

|

2016

|

tom 51

|

nr 2

EN

We assessed the genetic diversity and phylogeography of the Azores Blackbird Turdus merula, based on sequences of two mitochondrial genes (Cytochrome b and NADH Dehydrogenase subunit 2) and one nuclear gene (Aconitase 1 - intron 9) from 45 individuals and an outgroup of 15 birds from Madeira, continental west Europe and north Africa. Our results revealed the lack of genetic structure on these islands and the presence of, at least, two different lineage groups that may indicate two different founder events of the Azores by Blackbirds.

PL

Azory stanowią najbardziej izolowany archipelag na Atlantyku Północnym. Są położone ok. 1 500 km od wybrzeży kontynentalnej Europy. Wyspy te zamieszkują m.in. gatunki ptaków stwierdzanych w Palearktyce Zachodniej. Zróżnicowanie genetyczne jak i powiązania filogeograficzne tych populacji stały się w ostatnich latach przedmiotem badań wskazując zarówno na dużą odrębność populacji z Azorów w stosunku do tych z kontynentu (jak w przypadku zięby czy gila), jak i na znaczne podobieństwo (np. kapturka). Badaniami objęto kosy, zaliczane do podgatunku występującego na Azorach. Podgatunek ten został wydzielony wyłącznie na podstawie cech ubarwienia oraz cech morfometrycznych, czyli parametrów, które są często trudne do określenia. Znacznie wiarygodniejszych danych dostarczają analizy genetyczne. W pracy zbadano różnorodność genetyczną kosów na podstawie sekwencji dwóch genów mitochondrialnych: cytochromu b (CYTB) i podjednostki 2 dehydrogenazy NADH (ND 2) oraz jednego genu jądrowego — intronu 9 akonitazy 1 (ACO1) (Apendyks 1, 3). W celu pozyskania materiału biologicznego na każdej z dziewięciu głównych wysp archipelagu (Fig.1) schwytano po pięć kosów (N = 45). Do porównań jako grup zewnętrznych wykorzystano dane dla ptaków z Madery oraz kontynentalnej Palearktyki Zachodniej (Europa i Północna Afryka) (N = 15). Uzyskane wyniki wskazują na brak struktury genetycznej na Azorach. Parametry zróżnicowania genetycznego były podobne zarówno w obrębie archipelagu, jak i pomiędzy archipelagiem i grupami zewnętrznymi (Tab. 1). Wyjątek stanowiła liczba haplotypów genu ACO1, była ona niższa na Azorach niż w dwóch grupach zewnętrznych (Tab. 1). Analizy wskazują na niedawną ekspansję kosów na Azorach (Tab. 2), a rozkład liczby niedopasowań nukleotydowych, zarówno dla genów mitochondrialnych, jak i genu jądrowego, pozwala na wyróżnienie trzech głównych grup haplotypowych (Fig. 2). Porównanie zmienności genetycznej wskazuje, że największa zmienność występuje pomiędzy osobnikami w obrębie populacji (Tab. 3) i tylko populacje z niektórych wysp różnią się od tych z Madery i kontynentalnej Palearktyki Zachodniej (Tab. 4). Sieć haplotypów markerów mitochondrialnych wskazuje na istnienie czterech wyraźnych grup (H1-H4, Fig. 3), zawierających: 1) haplotypy z Azorów, Madery i zachodniej kontynentalnej Palearktyki, 2) tylko haplotypy z Azorów, 3) tylko haplotypy z kontynentalnej Palearktyki Zachodniej oraz 4) dwa haplotypy — l z wyspy Faial i 1 z kontynentalnej Palearktyki. W przypadku sieci haplotypów markera jądrowego większość osobników z Azorów miała wspólny haplotyp z ptakami z Madery i kontynentalnej Palearktyki (Fig. 3). Drzewo filogenetyczne skonstruowane na podstawie mitochondrialnego DNA utworzyło, podobnie jak w przypadku sieci haplotypowej, cztery grupy. Ptaki z Azorów grupują się w dwa oddzielne klady (Fig. 4). Może to wskazywać na dwa odrębne epizody kolonizacji archipelagu Azorów przez kosy. Pierwszy miał miejsce ok. 0,47 min lat temu, drugi — w plejstocenie (ok. 0,09 mln lat temu), gdy Azory mogły pełnić rolę refugium, co było już sugerowane w przypadku badań nad innymi gatunkami ptaków.