Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 46

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
PL
Referat prezentuje ocenę stanu obecnego i perspektywy rozwoju obrazowania lotniczego i satelitarnego, sformułowaną na podstawie przebiegu XX Kongresu Międzynarodowego Towarzystwa Fotogrametrii i Teledetekcji (MTFiT), który odbył się w lipcu 2004 r w Istambule. Ta problematyka jest w centrum zainteresowania I Komisji Technicznej MTFiT: „Systemy obrazowania, platformy i obrazy."
PL
Referat prezentuje wyniki prac pilotowych podjętych na zlecenie GUGiK, dotyczących modernizacji ewidencji gruntów i budynków metodami fotogrametrycznymi.
3
Content available remote Kiedy koniec zdjęć?
100%
4
Content available remote GIS potrzebuje danych
100%
5
Content available remote Jakie orto dla miast?
100%
6
Content available remote Ukształtowanie terenu - prace tematycznej grupy roboczej INSPIRE
100%
PL
Specyfikacja danych tematu Ukształtowanie terenu, podobnie jak pozostałych tematów określonych w załącznikach II i III do dyrektywy INSPIRE, jest w formie dokumentu roboczego, wchodzi w fazę 3 harmonogramu prac, a do połowy przyszłego roku przejdzie przez fazę 4, tj. opracowania przepisów implementacyjnych. Obecnie - jeszcze robocze redakcje specyfikacji danych - pozwalają już czerpać z nich proponowane rozwiązania i wzorce. Korzystanie z nich, przez organy i organizacje zajmujące się infrastrukturami i systemami informacji przestrzennej, pozwoli odnieść korzyści leżące u podstaw inicjatywy INSPIRE (Gaździcki, 2011).
EN
The paper describes the works of the Thematic Working Group "Elevation" (FWG-EL), one of the themes in annex I of the INS? IRE Directive. The process of the experts selectionfor TWG-EL is given. The schedule of works is introduced. The scope of the "Elevation" and the methods of the TWG-EL members study of the Data Specification are presented in detail. Chosen technical problems, discussed in the course of works, are introduced. The present situation of the elevation data in the country and their conformity with requirements of INSPIRE is made closer.
7
Content available remote Zmierzch tradycyjnej kamery lotniczej?
100%
PL
Wejście kamer cyfrowych do produkcji stało sie faktem. Nadal jednak to przejście jest dla firm wyzwaniem nie tylko finansowym, ale równie_ technicznym i organizacyjnym. Referat jest przeglądem ostatnich doniesień na ten temat. W przypadku kamer kadrowych, dla zwiększenia ich rozdzielczości, zdjęcia w zakresie panchromatycznym wykonuje sie 4 głowicami optycznymi (czterema sprzężonymi kamerami). Oceniając właściwości pomiarowe kadrowej kamery cyfrowej należy zwrócić uwagę na prostokątny kształt kadru, krótsza jego strona jest zwrócona w kierunku lotu. Oznacza to zwiększony zasięg poprzeczny zdjęć ale i mniejszy stosunek bazowy w porównaniu z kamerami tradycyjnymi, skutkujący gorsza wyznaczalnością wysokości. Dość bogate już doświadczenie opracowania bloków aerotriangulacji pokazuje, że osiągniecie dokładności na poziomie wyższym niż 2÷3 μm napotyka na trudności. Analiza szczątkowych błędów w obrębie pojedynczego zdjęcia wykazuje pozostałość systematycznych deformacji spowodowanych błędami dopasowania poszczególnych składowych zdjęcia (4 dla kamery DMC i 9 dla kamery UltraCAM-D). Szczątkowe błędy zdjęć można wyeliminować poprzez włączenie do procesu aerotriangulacji parametrów dodatkowych (tzw. samokalibracja), różnych dla kamer DMC i UltraCAM-D. Badania jednoznacznie dowodzą, że przestrzenna zdolność rozdzielcza zdjęć wykonanych kamerami cyfrowymi jest około 1,5-2 razy wyższa od zdjęć analogowych skanowanych z pikselem 15 μm.
EN
The introduction of digital cameras into production environment become a fact, but for companies, to switch over to digital camera is still not only the financial but also technical and organisational challenge. In case of frame cameras, for the resolution improvement, photos in panchromatic range are taken by 4 optical heads (4 coupled cameras). While assessing the measurement capabilities of digital frame cameras, attention should be drawn to the rectangular shape of a virtual image, with shorter side oriented in flight direction. That means greater coverage, but smaller base to high ratio in comparison to analog cameras, leading to worse high measurement capabilities. Broad experiences in aerotriangulation show that it is difficult to achieve accuracy above 2÷3 μm. An analysis of residuals within a single photo proves indicates systematic deformations caused by the disagreement between the components of a virtual image (4 for DMC camera and 9 for UltraCAM-D camera). This residuals can be removed by introducing in the aerotriangulation adjustment so called “additional parameters”, individual for DMC and UltraCAM-D. Investigation of spatial resolution clearly shows that the resolution of digital pictures is 1.5-2 times higher than that of the analog ones scanned with 15 μm pixel.
9
Content available remote TerraSAR-X na orbicie
100%
PL
Kraj pokryty jest danymi wysokościowymi w kilku standardach. Pojawiają się nowe produkty, o lepszych parametrach. Użytkownik coraz częściej staje wobec problemu oceny dokładności wieloźródłowych produktów i ich scalenia na interesującym obszarze. W pracy podaje się charakterystykę głównych typów NMT występujących na obszarze kraju. W dalszej kolejności dyskutowana jest metodyka oceny dokładności wysokościowej NMT. W zagadnieniu łączenia dwóch modeli podjęto problem „płynnego” przejścia wysokości na granicy łączenia. W części eksperymentalnej poddano ocenie dokładności cztery różne NMT występujące na tym samym obszarze. Produkty były oceniane na profilach kontrolnych oraz powierzchniowo, poprzez generowanie różnicowych modeli. Wykorzystano zaproponowane wcześniej wskaźniki oceny dokładności. Eksperyment pokazał, że jakość NMT LPIS i DTED-2 jest lepsza niż to się powszechnie przyjmuje. Dane SRTM są obarczone znacznym, ale stałym błędem. Po usunięciu składnika systematycznego, dla terenów odkrytych, można uzyskać dokładność na poziomie 1 m, co jest zaskakująco dobrym wynikiem. W pracach eksperymentalnych wykazano wysoką użyteczność oprogramowania SCOP++ do generowania, oceny dokładności i łączenia różnych NMT.
EN
W pracach eksperymentalnych wykazano wysoką użyteczność oprogramowania SCOP++ do generowania, oceny dokładności i łączenia różnych NMT. The surface of Poland is visualized by height data collected and presented according to several standards. DTMs that are available for various areas are constantly improved by application of new products which feature better parameters. Consequently, a “mosaic” of various data emerges; it is expected that the differentiation will increase with time. As a result, the user is increasingly frequently faced with a problem of assessing the accuracy of multisource products and their merging for an area of interest. The paper provides a characteristics of the major DTM types applied to the same areas in Poland. The methodology of the DTM accuracy assessment is discussed in detail. Random and systematic errors are distinguished and the consistently absolute and relative accuracies are assessed. The paper points out to the lack of homogenous, standardized DTM quality indices. Often, the grid size is assumed to be such an index, which may lead to confusion and misunderstanding. Relationships between the grid size, height accuracy, and the form of the terrain are presented and technological relations between those parameters are described. In the context of merging two different DTMs, the problem of a “smooth” passage of the height at the boundary between them is discussed. The experimental part of the paper deals with the accuracy of four different DTMs covering the same area: a DTM obtained within the Flood Recovery Project, a DTM arrived at within the LPIS project (DTM LPIS), a DTM in the DTED-2 format, and a DTM resulting from the SRTM mission. The products (DTMs) were evaluated – by generation of differential models - with respect to terrain profiles and the area covered. The DTM quality indices, proposed earlier, were used. The experiment showed the quality of DTM LPIS and DTED-2 to be better than usually assumed. The SRTM data are burdened with a considerable, but constant, error of 3.3 m. The afforest areas showed a consistent effect of tree height. Those data belong to the digital surface model (DSM) rather than to the DTM category. After removal of the systematic component, the accuracy on the order of 1 m, a surprisingly good result, is obtained. The experimental part showed a high utility of the SCOP++ software in the generation, accuracy assessment, and merging of various DTMs.
PL
Referat prezentuje ocenę stanu obecnego i perspektywy rozwoju obrazowania lotniczego i satelitarnego, sformułowaną na podstawie przebiegu XXI Kongresu Międzynarodowego Towarzystwa Fotogrametrii i Teledetekcji (MTFiT), który odbył się w lipcu 2008 r. w Pekinie. Omawiana problematyka jest przedmiotem zainteresowania I Komisji Technicznej MTFiT: „Pozyskiwanie danych obrazowych –sensory i platformy”.
PL
Opracowania fotogrametryczne przez dziesięciolecia bazowały na tradycyjnych zdjeciach lotniczych. Sytuacja ta ulega gwałtownej zmianie w ostatnich latach. Staje się tak za sprawą pojawienia się nowych technicznych środków obrazowania Ziemi, a mianowicie lotniczych kamer cyfrowych oraz wysokorozdzielczych obrazów satelitarnych, o potencjale kartograficznym porównywalnym z potencjałem drobnoskalowych zdjęć lotniczych (skala zdjęć 1:25000 i mniejsze). Nastąpiło więc zbliżenie - pod względem technicznym - możliwości obrazowania z pułapu lotniczego i satelitarnego. Ta nowa sytuacja rodzi w środowisku geoinformacyjnym ożywione dyskusje na temat dalszego rozwoju tradycyjnych kamer lotniczych i perspektyw ich zastąpienia przez kamery cyfrowe. Poddaje się w wątpliwość rozwój obrazowania z pułapu lotniczego wobec zaistnienia i przewidywanego rozwoju obrazowania satelitarnego o bardzo dużej rozdzielczości. Pojawiają się różne oceny przedstawionych problemów i różne scenariusze ich rozwoju. Znamienna jest rozbieżność ocen. To zróżnicowanie ocen w znacznym stopniu wynika z braku uporządkowanych pojęć, umożliwiających porównanie wieloźródłowych danych obrazowych. W niniejszej pracy zaproponowano system pojęć oraz wskaźników ilościowych do oceny potencjału kartograficznego wieloźródłowych danych, tj.: 1) tradycyjnych zdjęć lotniczych, 2) obrazów cyfrowych, pozyskiwanych lotniczymi kamerami cyfrowymi, 3) cyfrowych obrazów satelitarnych o bardzo dużej rozdzielczości. Umożliwiło to porównanie danych wieloźródłowych oraz dało podstawę oceny przydatności konkretnych zdjęć i obrazów do realizacji postawionych zadań pomiarowych. W pracy przedstawiono perspektywy rozwoju różnych technicznych środków obrazowania z pułapu lotniczego i satelitarnego. VVedług opinii autora opracowania nie jest uzasadnione rozłączne postrzeganie tych źródeł. Tworzą one wzajemnie komplementarny układ. Pozostaje dobrać źródło i parametry obrazowania do postawionego zadania pomiarowego. Zaprezentowane w pracy trendy rozwoju pozwalają prognozować, że w najbliższych latach będą równorzędnie dostępne, wymienione powyżej, trzy źródła ze stopniową tendencją wypierania kamer tradycyjnych przez kamery cyfrowe, a także przejmowania części zastosowań, bazujących dotychczas na zdjęciach lotniczych, przez obrazowanie satelitarne. W zakresie zaspokajania potrzeb obecnych i nowych aplikacji GIS, silniej będzie odczuwana tendencja wzajemnego sprzężenia i uzupełniania się obrazowania lotniczego i satelitarnego niż ekspansja jednego z tych źródeł kosztem marginalizacji drugiego. Będzie to jednak proces stopniowy, rozłożony na kilka lat. W pracy postawiono tezę o zbliżeniu, rozłącznych dotąd dwóch nurtów wykorzystania zdjęć i obrazów, mianowicie nurtu pomiarowego (reprezentowanego przez fotogrametrów) i nurtu interpretacyjnego (reprezentowanego przez specjalistów teledetekcji). Na etapie pozyskiwania danych źródłowych, dla obu wspomnianych nurtów zbliżenie to stało się faktem. Obrazy pozyskiwane lotniczymi kamerami cyfrowymi i obrazy satelitarne charakteryzują się bardzo wysokimi możliwościami pomiarowymi i interpretacyjnymi, dzieje się tak za sprawą ich dużej przestrzennej zdolności rozdzielczej, dużej rozdzielczości radiometrycznej i wielospektralności, wyrażającej się obrazowaniem w kilku wąskich zakresach spektralnych. Obrazowania te są w równym stopniu przydatne do opracowań pomiarowych, jak i interpretacyjnych. Ta nowa okoliczność może skłonić przedstawicieli obu nurtów do częściowej rewizji stosowanych dotąd podejść metodycznych oraz zbliżenia obu nurtów. Przedstawiona sytuacja jest urzeczywistnieniem wcześniejszych przewidywań. Już w 1988 r. na XVI Kongresie Międzynarodowego Towarzystwa Fotogrametrii i Teledetekcji podano nową definicję, łączącą fotogrametrię i teledetekcję w jeden nurt, oraz zmieniono nazwę Towarzystwa, rozszerzając ją o człon "teledetekcji". Podjęta w pracy problematyka ma praktyczne odniesienie do obecnych uwarunkowań rozwoju krajowych systemów GIS oraz ich dalszych perspektyw.
EN
For a long time, photogrammetric projects were based on conventional aerial photographs. This situation has undergone rapid change recently. This results from the development of new Earth surface imaging systems, including aerial digital cameras and high resolution satellite images, whose cartographic potential is comparable with small scale aerial photographs (scale 1:25 000 and smaller). Thus, from the technical point of view, imaging capabilities from satellite platforms are approaching those of aerial ones. This new situation gives rise to heated discussions within the geoinformation society, concerning further development of conventional aerial cameras and the future prospects for replacing them with new, digital cameras. Considering the foreseen development of satellite, high resolution imaging of the Earth surface, the future of aerial imaging is under question. Various opinions concerning the issues under discussion and various development scenarios are presented. The symptomatic divergence of opinions is interesting; it results from a lack of well-ordered terms, which would allow for the comparison of multi-source image data. The publication under discussion proposes a system of terms and quantitative indices which can be used for the evaluation of the cartographic potential of multi-source data, i.e.: 1. conventional aerial photographs, 2. digital images acquired with aerial digital cameras, 3. very high resolution satellite images. This allowed for the comparison of various systems and became the basis for evaluating the usefulness of particular photographs and images for the implementation of specified measurement tasks. Development prospects for various technical means used for satellite and aerial imaging are discussed in the publication. In the author's opinion, separate consideration of those sources is not justified. They create a system of complimentary components. The only problem which remains to be solved, is the selection of a source and imaging parameters for a given task. The development trends presented in the publication allow the prediction that the three sources discussed will be equally available within the nearest future, with a tendency to replace conventional cameras with digital ones and to replace some applications which have been based on aerial photographs with satellite imageries. The tendency towards mutual linkage between aerial and satellite imaging, for the needs of existing and new CIS applications, will be much stronger than the expansion of one source at the expense of another. However, this would be a gradual process, will lasting several years. The thesis concerning the approach between the two trends in the use of photographs and images which we currently separated, namely the measurement trend (represented by photogrammetrists) and the interpretation trend (represented by remote sensing experts), is presented in the publication. This approach represents the reality for both trends at the source data acquisition stage. Images acquired with aerial digital cameras and satellite images are characterised by high measurement and interpretation capabilities; this results from their high spatial and radiometric resolution, as well as from the multispectral nature of those images, allowing for data acquisition in several spectral bands. The images are equally intended for measurement and interpretation tasks. These new circumstances may impel representatives of both trends to partially revise the methodological approaches used currently and to bring them much closer to together. This situation is the realisation of the earliest expectation. During XVI-th Congress of the International Society of Photogrammetry and Remote Sensing the new definition of photogrammetry was elaborated, connecting photogrammetry and remote sensing into one trend and the name of Society was widened to include the "remote sensing" component. Issues discussed in the publication may be practically referred to the existing conditions of national GIS system development as well as to their future prospects.
PL
W 2007 roku weszła w życie tzw. Dyrektywa Powodziowa nakładająca obowiązek opracowania map zagrożenia i map ryzyka powodziowego do końca 2013 roku. Metodykę opracowania takich map w Polsce określa Rozporządzenie Ministra Środowiska, Ministra Infrastruktury oraz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie opracowania map zagrożenia powodziowego oraz map ryzyka powodziowego. Mapy takie opierają się na aktualnych danych geodezyjnych i kartograficznych, a wśród nich na precyzyjnym numerycznym modelu terenu opracowanym z danych lotniczego skaningu laserowego. Powstał „Projekt Informatyczny System Osłony Kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami”, określany skrótem ISOK, w ramach którego GUGiK przygotowuje takie dane. Artykuł przybliża metodykę opracowania map oraz zakres Projektu ISOK i poddaje analizie przyjęte założenia techniczne.
EN
In 2007 came into force so called Floods Directive imposing an obligation to draw up hazard maps and flood risk maps by the end of 2013. Methodology of developing such maps in Poland determines the Decree of the Minister of the Environment, the Minister for Infrastructure and Minister of the Interior and Administration on the development of flood hazard maps and flood risk maps. Methodology defines, among others, content range of maps, the quality of source data and the timetable for their implementation and publication. Such maps are based on current geodetic and cartographic data, including the precise digital terrain model developed from airborne laser scanning data. The project was created, "The Computer System of the National Guards against exceptional risks", abbreviated ISOK under which GUGiK is preparing such data. The territorial scope of the development includes more than 60% of the country threatened by floods. Work on developing the digital terrain model runs until the end of 2013. As part of the Project, in addition to digital terrain model, digital high resolution orthophotomap for more than 200 cities with 0.10 m terrain pixel size, and elements of Data Base of Topographic Objects will be produced. The article introduces a methodology of development of flood maps, the scope of the ISOK Project and examines the technical assumptions.
14
Content available remote Synergia systemów obrazowania powierzchni ziemi
100%
PL
Opracowania fotogrametryczne przez dziesięciolecia bazowały na tradycyjnych zdjęciach lotniczych. Sytuacja ta ulega gwałtownej zmianie w ostatnich latach. Staje się tak za sprawą pojawienia się nowych technicznych środków obrazowania Ziemi, a mianowicie lotniczych kamer cyfrowych oraz wysokorozdzielczych obrazów satelitarnych, o potencjale kartograficznym porównywalnym z potencjałem drobnoskalowych zdjęć lotniczych. Nastąpiło więc zbliżenie - pod względem technicznym - możliwości obrazowania z pułapu lotniczego i satelitarnego. W opracowaniu zaproponowano system pojęć oraz wskaźników ilościowych dla oceny potencjału kartograficznego wieloźródłowych danych, tj. tradycyjnych zdjęć lotniczych, obrazów cyfrowych pozyskiwanych lotniczymi kamerami cyfrowymi oraz obrazów satelitarnych o bardzo dużej rozdzielczości. Umożliwiło to porównanie danych wieloźródłowych oraz dało podstawę oceny przydatności konkretnych zdjęć i obrazów dla realizacji postawionych zadań pomiarowych. Podjęta w pracy problematyka ma praktyczne odniesienie do obecnych uwarunkowań rozwoju krajowych systemów GIS oraz ich dalszych perspektyw.
EN
For a long time, photogrammetric projects were based on conventional aerial photographs. This situation has been rapidly changed recently. This results from development of new Earth surface imaging systems, including aerial digital cameras and high resolution satellite images, which cartographic potential is comparable with small scale aerial photographs. Thus, from the technical point of view, imaging possibilities from satellite platforms are approaching those of aerial ones. The discussed publication proposes a system of terms and quantitative indices which can be used for evaluation of the cartographic potential of multi-source data, i.e. conventional aerial photographs, digital images acquired with aerial digital cameras and very high resolution satellite images. This allowed for comparing various systems and became the basis for evaluation of the usefulness of particular photographs and images for implementation of specified measurement tasks. Issues discussed in the publication may be practically referred to the existing conditions of national GIS systems development as well as to their future perspectives.
15
Content available remote Nowa era geoinformatyki
100%
16
Content available remote Trendy rozwoju systemów obrazowania powierzchni Ziemi
100%
EN
For decades, photogrammetric studies were based on traditional aerial photos. Parallel to this "measurement" course, in the last decades "interpretation" course of photogrammetry developed taking advantage mostly of images of low and medium spatial resolution acquired in optical range viksible and infrared) from the satellite level. Both courses developed quite independent. The situation has rapidly changed in recent years. This is due to appearance of new possibilities of imaging the Earth: aerial digital cameras and satellite system with very high resolution, with a cartographic potential comparable to that of small scale aerial photos. Thus, possibilities of imaging from aerial level and from satellite level became much closer in technical terms. This situation gave rise to vivid discussions in geoinformation community on the future of traditional aerial cameras and prospects of replacing them by digital cameras. With appearance and expected development of satellite imaging with very high resolution, development prospects from aerial level raise doubts. Various opinions on these problems and various scenarios of their development appear. This variety of opinion is characteristic and it is additionally complicated by appearance of new technical sources of imaging: aerial laser scanning, imaging in microwave range, including radar interpherometry (InSAR), and extensive plans of imaging from unmanned air ships operating on high aerial levels. In the paper, an attempt was made to evaluate mutual competitiveness and complanarity of various technical means of Earth surface imaging and to compare their potential with the present and planned need for image data feeding spatial information systems. Current trends and development prospects for these means in the coming years were presented. Perspectives of development of satellite Earth imaging systems and their relations with development of aerial level imaging were more extensively discussed. Finally, the present state of Polands surface imaging and coverage with related products were presented within the context of creating national spatial information infrastructure.
17
Content available remote Studenci przemierzają Arktykę
75%
18
Content available remote Zakończenie programu zdjęć lotniczych
75%
19
Content available remote Co oznacza piksel poniżej metra?
63%
PL
W ostatnich latach prowadzone są w Polsce, na skalę nie mającą precedensu w przeszłości, projekty z zakresu Systemów Informacji Przestrzennej. Prace te dotyczą m.in. zakładania Bazy Danych Topograficznych (TBD), zawierającej Numeryczny Model Terenu (NMT), cyfrową ortofotomapę oraz bazę danych wektorowych o dokładności i szczegółowości treści zbliżonej do tradycyjnej mapy topograficznej w skali 1:10000. Produkty te wytwarzane są w oparciu o zdjęcia lotnicze w skali 1:26000. Główny Urząd Geodezji i Kartografii wraz z Politechniką Warszawską prowadzi projekt badawczy, którego celem jest odpowiedź na pytanie czy i w jakim stopniu wysokorozdzielcze obrazy satelitarne mogą być przydatne do zakładania TBD. Dla tego celu wybrano trzy obszary testowe: zurbanizowany, rolniczy i podgórski, pokryte obrazami systemów Ikonos, QuickBird i EROS. Głównym celem badawczym jest ortorektyfikacja tych obrazów i utworzenie bazy danych wektorowych. Wyniki badań pozwolą ocenić przydatność obrazów satelitarnych dla tworzenia baz danych topograficznych i zgodność ze standardem TBD ekstrakcji obiektów topograficznych, możliwej na ich podstawie.
EN
In recent years Poland has carried out significant projects within the scope of Spatial Information Systems (SIP) on a scale hitherto unknown. These projects consist of the development of databases of a national reach encompassing Digital Terrain Model (DTM), digital orthophotomaps and digital vector maps. These products are based on new 1:26000 aerial photography. Questions arise regarding the relevance of such images for the development of topographic databases with the level of precision of 1:10000 topographic maps. GUGiK, in collaboration with Warsaw University of Technology, is preparing an investigative theme which should answer the question if and to what degree such images can be useful in creating a topographic database. For this purpose three test areas have been selected: urban area, rural and mountainous. For these areas very high resolution images from Ikonos, QuickBird and Eros system were purchased. The main goal of investigation are the orthorectification and creating of vector topographic database. The results of carried works will enable to assess the usefulness of used imagery for creating of such database and compliance of possible extracted features with the standard of TBD.
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.