Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Galicyjska prowincja wobec demoniczności zła w powieściach kryminalnych "Złoty wilk" i "Czarne złoto" Bartłomieja Rychtera

100%

Darska B.

|

2018

|

tom 50

|

nr 4

195-208

EN

This article addresses two crime novels by Bartłomiej Rychter, Złoty wilk (Gold wolf) and Czarne złoto (Black gold), which are set in the 19th century Galicia, in order to demonstrate how the nature of the setting and events is connected with the characteristic features of the epoch. In both novels, the author combines the social climate typical of the epoch with a crime story. In this way, the story of evil and its demonic nature becomes a pretext for pondering on rationality, rules governing a small community, and the ease with which a social group’s emotions can be manipulated by referring to fear-inducing phenomena. Additionally, what is of great importance is the backwater setting; when its firmly established order is threatened by a demonic force, the latter has to be identified and fought against so that the balance can be restored.

PL

Na przykładzie dwóch powieści kryminalnych Bartłomieja Rychtera Złoty wilk i Czarne złoto, który akcja rozgrywa się w dziewiętnastowiecznej Galicji, próbuję pokazać, w jaki sposób atmosfera miejsca i zdarzeń wiąże się z tym, co charakterystyczne dla opisywanej epoki. W przypadku obu utworów autor łączy typowe dla więc opowieść o zło i jego demonicznej odsłonie staje się pretekstem do zastanowienia się nad racjonalnością, nad regułami rządzącymi małą społecznością, nad łatwością manipulowania emocjami zbiorowości poprzez odwoływanie się do tego, co budzi grozę. Ważnym kontekstem jest także prowincjonalność opisywanego miejsca ze swoim ustalonym porządkiem, do którego naruszenia dochodzi w wyniku demonicznej siły, z którą należy podjąć walkę, wcześniej ją identyfikując.

2

Mapowanie prozy kobiet, czyli o spotkaniach ponad podziałami i o (nie)rozmijaniu się dróg. Kilka refleksji o twórczości polskich i czeskich autorek

100%

Darska B.

Konteksty Kultury

|

2022

|

tom 19

|

nr 4

476-487

EN

The article is an attempt to consider the common points in the prose of Polish and Czech female writers. It does not constitute a closed story being presented in a categorical tone of recognitions based off of the summary of a given oeuvre’s stage. It is rather a reflexion resulting from stipulations, probability, possible time points of contact and overlapping of these themes that are mainly oscillating around the recovery of one’s own voice as well as privacy and intimacy. As the result, these reflections can be treated as an attempt at pointing out a community of experiences characteristic for a given sex, which rejects the dominating discourse and which focuses on individual experience that is oftentimes difficult to express and is exposed to embarrassment and isolation. The Polish and Czech female writers presented in the narrative of this text are speaking with their own voices and moreover they are speaking for other women as well, having noticed the public and political dimension of privacy and intimacy.

PL

Artykuł jest próbą rozważenia wspólnych punktów w prozie polskich i czeskich pisarek. Nie stanowi opowieści zamkniętej i utrzymanej w kategorycznym tonie rozpoznań opartych na podsumowaniu określonego etapu w twórczości. Jest raczej refleksją wynikającą z przypuszczenia, prawdopodobieństwa, możliwych momentów zetknięcia i nachodzenia na siebie tych wątków, które głównie oscylują wokół odzyskiwania własnego głosu oraz prywatności i intymności. W rezultacie rozważania te można by potraktować jako propozycję wskazania wspólnoty opartej na doświadczeniach charakterystycznych dla płci, odrzucającej dominujący dyskurs i skupionej na przeżyciu jednostkowym, często trudnym do wypowiedzenia i narażonym na stygmatyzację wstydu lub wykluczenia. Pisarki polskie i czeskie w zaprezentowanej w tekście opowieści mówią swoim głosem, ale i w imieniu kobiet, dostrzegając publiczny i polityczny wymiar prywatności i intymności.

3

Współczesna powieść kryminalna jako wariacja na temat superbohatera. Rozważania wstępne

100%

Darska B.

Forum Poetyki

|

2018

|

nr 13

40-47

EN

In the article “The Contemporary Crime Novel as a Variation on the Superhero Theme. Preliminary Thoughts,” I draw attention to the detective as the key figure of stories narrating the fight against evil. The detective’s behavior, decisions, and mentality all make him a figure quite compatible with the comic book superhero. I attempt to lay out features common to the detective and superhero, placing emphasis on the symbolism of the mask and disguise donned either metaphorically or literally in the confrontation with evildoers. I also discuss the complex nature of ordinariness and weakness as defining features of the contemporary detective, for they allow us to view the crime novel hero as an antihero, a figure that simultaneously (and somewhat paradoxically) is embodied in the role of the superhero.

PL

W artykule zwrócono szczególną uwagę na detektywa jako postać kluczową dla opowieści o walce ze złem. Zachowania detektywa, jego decyzje i sposób myślenia pozwalają na zderzenie tej postaci z komiksowym superbohaterem. Przedstawiono podobieństwa między detektywem a superbohaterem, kładąc nacisk na symbolikę maski oraz stroju wkładanego dosłownie lub metaforycznie wtedy, gdy dochodzi do starcia z tymi, którzy stoją po stronie zła. Jednocześnie zwrócono uwagę na niejednoznaczność zwyczajności i słabości stanowiących część charakterystyki współczesnego detektywa, pozwala ona bowiem na rozpatrywanie bohatera kryminału w kontekście antybohatera, który – nieco paradoksalnie – jednocześnie wciela się w rolę superbohatera.

4

A Creator’s Illness as a Source of Memory and Forgetting: Selected Examples

100%

Darska B.

Tematy i Konteksty

|

2020

|

nr 1

293-310

EN

In the present article I examine autobiographical works in which writers reveal their illnesses. I am interested not so much in the description of a givenailment, but rather in the embroilment resulting from being ill and from the persistent conflict between memory and forgetting. Becoming aware of the illness turns out to be a critical point, forcing the writers to re-evaluate their own lives. Consequently, memory and forgetting assume a new status. I also attempt to juxtapose the universal nature of being ill and the intimacy of this experience; I point out the similarities and differences involved in dealing with illnesses, the common denominator of which seems to be the necessity of confronting the limits of memory and the expansiveness of forgetting.

5

Pretekstem Jaremianka: O biografii, reportażu biograficznym i nie tylko

100%

Darska B.

Pamiętnik Teatralny

|

2020

|

tom 69

|

nr 3

199-208

EN

This article offers a critical reflection on Agnieszka Dauksza’s book Jaremianka. Biografia, a biography of the artist Maria Jarema. Situating the publication in the context of contemporary trends in biographical writing, it concentrates on the following topics: the biographer’s presence in the text, the personal character of biographical reflection, the question of the border between biography and biographical reportage, and the relationship of the work under discussion with herstory. (Transl. Z. Ziemann)

PL

Artykuł stanowi próbę krytycznego namysłu nad publikacją Agnieszki Daukszy Jaremianka. Biografia w kontekście współczesnych tendencji w biografistyce. Najważniejsze poruszane wątki to: obecność autora biografii w tekście, osobisty charakter refleksji biograficznej, pytanie o granicę między biografią a reportażem biograficznym oraz związki analizowanej pracy z herstorią.

6

Współczesny polski reportaż wobec kryminalnego śledztwa. Na wybranych przykładach

100%

Darska B.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2023

|

tom 66

|

nr 1

425-441

EN

In the article I pose a question about the relationship between crime novel and reportage. I am not interested in a simple relation revealed in crime reportage. Rather, I am interested in showing, that a reporter, and a detective often have much in common. In terms of the way they approach a problem, and the pattern of asked questions and formulated answers. Noteworthy is also the handling of investigation as an activity, that structures the story depicted in the crime novel and in reportage. An attempt to think about the interdependence between a story based on fiction, and a story based on facts allows us to indicate the effects, that can be achieved through the use of investigation.

PL

W artykule stawiam pytanie o związki miedzy powieścią kryminalną a reportażem. Nie interesuje mnie prosta zależność odsłaniająca się w reportażu kryminalnym. Zależy mi raczej na pokazaniu, że reporter i detektyw mają często dużo wspólnego, jeśli weźmiemy pod uwagę sposób podejścia do problemu oraz schemat zadawanych pytań i opracowywanych odpowiedzi. Na uwagę zasługuje także operowanie śledztwem jako działaniem porządkującym opowieść w powieści kryminalnej oraz w reportażu. Próba zastanowienia się nad wzajemną zależnością zachodzącą między opowieścią opartą na fikcji i historią odwołującą się do faktów pozwala na wskazanie efektów możliwych do uzyskania dzięki zastosowaniu śledztwa.

7

Choroba twórcy jako źródło pamięci i zapomnienia. Na wybranych przykładach

100%

Darska B.

Tematy i Konteksty

|

2018

|

tom 13

|

nr 8

129-145

EN

In the article “A Creator’s Illness as a Source of Memory and Forgetting: Selected Examples” I examine autobiographical works in which writers reveal their illnesses. I am interested not so much in the description of the given ailment, but rather in the embroilment resulting from being ill and from the persistent conflict between memory and forgetting. Becoming aware of the illness turns out to be a critical point, forcing the writers to re-evaluate their own lives. Consequently, memory and forgetting assume a new status. I also attempt to juxtapose the universal nature of being ill and the intimacy of this experience; I point out the similarities and differences involved in dealing with illnesses, whose common denominator seems to be the necessity of confronting the limits of memory and the expansiveness of forgetting.

8

ŚWIADOMOŚC KRYTYKI - Ankieta „WIELOGŁOSU”

45%

Darska B. , Iwasiów I. , Madejski J. , Maliszewski K. , Mizerkiewicz T.

Wielogłos

|

2010

|

tom 1

|

nr 9

PL

Z przekonaniem, że wypowiedzi sprowokowane ankietowymi pytaniami to jedna z istotnych dzisiaj form krytycznej wymiany myśli, zwróciliśmy się do krytyków z kilkoma pytaniami dotyczącymi współczesnej krytyki w kontekście przemieszania tendencji, języków, kryteriów, kanałów komunikacyjnych, ale też pojawiających się w ostatnich latach manifestów i programów. Rozpisaliśmy naszą ankietę zapewne trochę z niepewności, czy potrafi my dobrze, adekwatnie nakreślić przestrzeń obecnej krytyki; trochę z obawy, czy nie zamkniemy jej w klatce akademickiej refleksji, skracając jej oddech i ucinając (i tak już mocno podcięte) skrzydła; ale też z przekonania, że w takiej materii jak krytyka liczy się (nomen omen) wielogłosowość i że metakrytyczne refleksje, które oczywiście nie zastąpią krytycznej roboty, są – cokolwiek by o nich powiedzieć – potrzebne i inspirujące. Jednym słowem – rozpisaliśmy te ankietę nie tyle w zastępstwie poważnej dyskusji, ile z chęci dopuszczenia do głosu krytyków działających w różnych przestrzeniach i obiegach komunikacyjnych. Pytania o faktyczne (i postulowane) miejsce krytyki literackiej w różnych obiegach współczesnej kultury czy też o to, po co, dla kogo i z jakim umocowaniem czyta i pisze dziś krytyk – miały – w naszym zamierzeniu – stanowić punkt wyjścia do rozważań na temat aktualnego usytuowania krytyki.

9

Recenzje, omówienia, noty

45%

Kluba M. , Żyrek E. , Drogowska K. , Krupa A. , Darska B.

|

nr 3

426-443

PL

Karol Jakubowicz: Nowa ekologia mediów. Konwergencja a metamorfoza (Miłosz Kluba) Dominique Kalifa, Philippe Régnier, Marie-Ève Thérenty, Alain Vaillant (red.): La civilisation du journal. Histoire culturelle et littéraire de la presse française au XIXe siècle (Edyta Żyrek) Jacek Wasilewski, Opowieści o Polsce. Retoryka narracji (Katarzyna Drogowska) Anna Wileczek: Świadectwa – ślady – znaki. Lapidarium jako strategia formy (Agnieszka Krupa) Kamilla Łozowska-Marcinkowska: Sprawy niewieście. Problematyka czasopism kobiecych Drugiej Rzeczypospolitej (Bernadetta Darska)