Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Prognozowanie zużycia energii elektrycznej w województwach Polski w kontekście zrównoważonego rozwoju

100%

Surówka A.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2022

|

nr 70

121-136

EN

The goals of the EU energy policy result directly from the theory of sustainable development. There are also positions that there is a relationship between electricity consumption and economic growth. It should also be borne in mind that the knowledge of long-term forecasts, including electricity demand, is an important factor in planning future generation sources. The aim of the article is to present the results of the dynamic and prognostic analysis of electricity consumption in Polish voivodeships. The studied category was defined by means of eleven variables. The research tools are Holt exponential smoothing and medium-term rate of change. The research period was the years 2000–2023. The source of the data was the LDB. The construction of rankings of the shaping of these features in the future allowed for the identification of inequalities. In the course of the research, a two-component hypothesis was formulated. In light of this, most of the examined objects are characterised by a development tendency. We observe constant positions taken in the rankings prepared for the projected values of energy consumption in the basic economic sectors. The obtained results made it possible to assess the diversity of the examined objects. The leaders in terms of electricity consumption are Mazowieckie and Śląskie voivodeships. In the future, energy consumption will continue to vary across the main economic sectors. In the course of the research, the first part of the hypothesis was verified positively, and the second one – negatively. With regard to the industrial, energy and household sectors, one can expect that the positions occupied by the examined objects in the constructed rankings will be stable.

PL

Cele polityki energetycznej UE wynikają bezpośrednio z teorii zrównoważonego rozwoju. Pojawiają się również stanowiska, że występuje zależność pomiędzy zużyciem energii elektrycznej a wzrostem gospodarczym. Należy również mieć na uwadze, że znajomość długoterminowych prognoz, między innymi zapotrzebowania na energię elektryczną jest istotnym czynnikiem w planowaniu przyszłych źródeł wytwarzania. Celem artykułu jest prezentacja wyników dynamiczno-prognostycznej analizy zużycia energii elektrycznej w województwach Polski. Badana kategoria określona została za pomocą jedenastu zmiennych. Jako narzędzia badawcze wykorzystano metody wyrównywania wykładniczego Holta oraz średniookresowego tempa zmian. Okresem badawczym były lata 2000–2023. Źródłem pochodzenia danych był Bank Danych Lokalnych. Skonstruowanie rankingów kształtowania się tych cech w przyszłości pozwoliło na wskazanie nierówności. W toku badań postawiono dwuczłonową hipotezę, w świetle której większość ba danych obiektów charakteryzuje się tendencją rozwojową. Cechuje je stałość pozycji zajmowanych w rankingach sporządzonych dla prognozowanych wartości zużycia energii w podstawowych sektorach ekonomicznych. Otrzymane wyniki pozwoliły ocenić zróżnicowanie badanych obiektów. Zdecydowanymi liderami pod względem zużycia energii elektrycznej są województwa mazowieckie i śląskie. W przyszłości zużycie to będzie nadal zróżnicowane w podstawowych sektorach ekonomicznych. W toku badań pierwszy człon hipotezy został zweryfikowany pozytywnie, a drugi negatywnie. W odniesieniu do sektorów: przemysłowego, energetycznego oraz gospodarstw domowych spodziewać się można stałości pozycji zajmowanych przez badane obiekty w skonstruowanych rankingach.

2

Konkurencyjność województw Polski Wschodniej na tle regionów Unii Europejskiej w świetle badań własnych

100%

Surówka A.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2014

|

nr 39

394-407

PL

Tematyka artykułu związana jest z zagadnieniem konkurencyjności regionów, które w ostat-nim okresie stanowi jeden z bardziej istotnych obszarów badawczych w ramach nauk o ekonomii. Artykuł podzielony został na dwie części. W pierwszej zaprezentowano przegląd (ewidencję) definicji konkurencyjności regionów, w drugiej natomiast przedstawiono wyniki uzyskane z badań własnych nad konkurencyjnością województw Polski Wschodniej (podkarpackie, podlaskie, świę-tokrzyskie, warmińsko-mazurskie i lubelskie) na tle regionów Unii Europejskiej (poziom NUTS2). W przeprowadzonym badaniu zaproponowany został odmienny sposób pomiaru analizowanego zjawiska konkurencyjności województw Polski. Wstępnie wytypowano do badania zestaw cech, który następnie podzielony został na sześć komponentów. Dla poszczególnych komponentów wy-znaczone zostały syntetyczne wskaźniki (cząstkowe), które pomocne były przy obliczeniu całościo-wego wskaźnika konkurencyjności województw Polski. Badanie przeprowadzone zostało w sposób dynamiczny (dla każdego roku przyjętego okresu badawczego). Z uwagi na brak kompletnej i wiary-godnej bazy danych, jako okres badawczy przyjęto lata 2006–2009. Następnie zweryfikowana zosta-ła zgodność pozycji zajmowanych przez województwa Polski w skonstruowanych w badanym okre-sie rankingach. Do realizacji tego celu wykorzystano test Kendalla (współczynnik zgodności W Kendalla). Wszystkie obliczenia wykonane zostały w programach Statistica PL. i PQStat Software. Przy interpretacji wyników szczególna uwaga skupiona została na województwach Polski Wschod-niej z uwagi na założony cel opracowania. Badania prowadzone w tej części Polski mają szczególne znaczenie z uwagi na to, że jak powszechnie wiadomo charakteryzuje się ona niskim poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego oraz niską konkurencyjnością.

EN

The subject of the article is related to the issue of the competitiveness of the regions, which in recent years is one of the most important research areas within science of economics. The article is divided into two parts. The first provides an overview (records) of the definition of regional com-petitiveness, while the second part presents the results obtained from own studies on the competi-tiveness of Polish eastern provinces (podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie and lubelskie regions) against the regions of the European Union (NUTS 2 level). Our study proposed a different way of measuring the analysed phenomena of the competitiveness of Polish regions. First, the set of characteristics was pre-selected, which was then divided into six components. For each component there were determined synthetic (partial) indicators, which were helpful in calculating the overall competitiveness index for Polish provinces. The study was per-formed in a dynamic manner (for each year of approved research period). Due to the lack of a complete and reliable database, the years 2006–2009 were adopted as a period of research. Then the compliance of positions occupied by the Polish province in rankings constructed during this period was verified. To achieve this objective Kendall test (Kendall's coefficient of conformity) was used. All calculations were made in Statistica Pl and PQStat Software programs. When interpreting the results, particular attention was paid to the Polish eastern provinces due to the objective of the re-search. Research conducted in this part of Poland is of particular importance because, as it is well known, it is characterised by a low level of socio-economic development and low competitiveness

3

Problem migracji w Polsce Wschodniej - statystyczna analiza zjawiska

100%

Surówka A.

Studia Ekonomiczne

|

2013

|

tom 134

71-81

EN

The Problem of Migration in Eastern Poland - Statistical Analysis of the Phenomenon

4

Problemy i wyzwania prognozowania produkcji energii elektrycznej z OZE w Polsce w kontekście współczesnych kryzysów

100%

Surówka A.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2023

|

nr 73

134-151

EN

The country’s energy security is one of the components of national security. Currently it has become a source of special interest. The use of renewable energy sources (RES) is one of the measures contributing to the increase in energy security. The aim of the article is to attempt to answer the question whether, on the basis of publicly available data from the CSO, we can effectively predict thedevelopment of energy production from renewable carriers.The goal was achieved in two stages. In the first one, forecasts of selected features characterizing the production of electricity from RES for the period 2021–2023 were made, based on data from 2000–2018, and, in the second, the original data was supplemented with the period 2019–2020. Holt’s exponential smoothing method and the medium-term rate of change method were used as research tools. The obtained results were compared.In the course of the study, both hypotheses were positively verified: Polish voivodeships are characterized by dynamic changes in the diversification of energy production from RES, which translates into a significant variability of positions occupied in the rankings for selected features characterizing them. Dynamic changes in the production of electricity from RES mean that the preparation of forecasts of this phenomenon should be considered cognitive. The obtained results made it possible to assess the quality and effectiveness of forecasts prepared on the basis of dynamically changing statistical information. The calculations were made in the Statistica program. The source of the data was the Local Data Bank.

PL

Bezpieczeństwo energetyczne kraju jest jedną ze składowych bezpieczeństwa narodowego. Obecnie z uwagi na rangę zagadnienia stało się ono źródłem szczególnego zainteresowania. Do działań przyczyniających się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego zaliczyć należy zastosowanie odnawialnych źródeł energii (OZE). Celem artykułu jest podjęcie próby odpowiedzi na pytanie, czy na podstawie ogólnodostępnych danych GUS możemy skutecznie przewidywać kształtowanie się produkcji energii z odnawialnych nośników.Realizacji celu dokonano dwuetapowo. W pierwszym sporządzono prognozy wybranych cech charakteryzujących produkcję energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii dla okresu 2021–2023 na podstawie danych z lat 2000–2018, a w drugim dane pierwotne uzupełniono o okres 2019–2020. Jako narzędzia badawcze wykorzystano metodę wyrównywania wykładniczego Holta oraz metodę średniookresowego tempa zmian. Otrzymane wyniki porównano. W toku badania pozytywnie zweryfikowane zostały obie hipotezy: Województwa Polski charakteryzują dynamiczne zmiany w zakresie zróżnicowania produkcji energii z odnawialnych źródeł energii, co przekłada się na znaczną zmienność pozycji zajmowanych w rankingach dla wybranych cech je charakteryzujących. Dynamiczne zmiany z zakresie produkcji energii elektrycznej z odnawialnychźródeł energii powodują, że sporządzanie prognoz kształtowania się tego zjawiska należy uznać za poznawcze. Otrzymane wyniki pozwoliły ocenić jakość i skuteczność prognoz sporządzanych na podstawie dynamicznie zmieniających się informacji statystycznych. Obliczenia wykonano w programie Statistica. Źródłem pochodzenia danych był Bank Danych Lokalnych.

5

Zróżnicowanie kapitału ludzkiego w województwach Polski w świetle badań własnych

100%

Surówka A.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2020

|

nr 64

150-167

EN

In the economy of the 21st century one of the most important resources and factors determining the strengths and competitiveness of regions is human capital. This role in regional development has been noticed in the policy of the European Union. The article presents the results of research into the diversity of human capital in Poland. The category was determined using fifteen indicators, and their selection was dictated by the availability of data across voivodships and their comparability over time. The aim was to verify the diversity of the human capital of voivodships in Poland within the regional structure of the country. The research included an attempt to measure and take into account changes in their diversity in dynamic terms (2007–2018). The research tool was factor analysis. The results allowed the assessment and observation of differences in the classification of voivodship groups. The schooling coefficients of individual types of schools have an impact on the grouping and diversity of similar voivodships in terms of human capital. Demographic processes are particularly unfavorable in the Świętokrzyskie voivodeship. The dynamic approach allows us to claim that groups of objects are characterized by a different specificity. The most favorable quality of human capital was assessed in the Mazowieckie voivodeship. It was observed that the voivodships in Poland also differentiate the indicators characterizing the working and post-working age population. The goal is characterized by variability in time. Given the dynamic dimensions of the category, achieving them in a different way seems very important.

PL

W gospodarce XXI wieku jednym z najważniejszych zasobów, a jednocześnie czynników decydujących o sile i konkurencyjności regionów, jest kapitał ludzki. Jego rola jako czynnika rozwoju regionalnego została dostrzeżona w polityce Unii Europejskiej. W artykule zaprezentowano wyniki badań własnych w zakresie zróżnicowania kapitału ludzkiego województw Polski. Kategoria ta określona została za pomocą piętnastu wskaźników. Wykorzystano mierniki najczęściej stosowane w tego typu badaniach wybrane za pomocą tzw. kryterium zgody powszechnej. Ich dobór podyktowany został w znacznej mierze dostępnością danych w przekroju województw i porównywalnością w czasie. Jako cel postawiono sobie zweryfikowanie zróżnicowania kapitału ludzkiego województw Polski w strukturze regionalnej kraju. Prowadzone badania dotyczyły próby pomiaru oraz uwzględnienia zmian ich różnicowania w ujęciu dynamicznym (2007–2018). Narzędziem badawczym była analiza czynnikowa. Otrzymane wyniki pozwoliły ocenić i dostrzec różnice w klasyfikacji grup województw Polski pod względem przyjętych mierników. W toku badań pozytywnie zweryfikowana została hipoteza badawcza o brzmieniu: współczynniki skolaryzacji poszczególnych typów szkół mają wpływ na grupowanie oraz nierówności województw pod względem kapitału ludzkiego. Procesy demograficzne szczególnie niekorzystnie wypadają w województwie świętokrzyskim. Dynamiczne ujęcie pozwala twierdzić, że grupy obiektów charakteryzują się odmienną specyfiką i tendencjami. Najkorzystniej jakość kapitału ludzkiego oceniona została w województwie mazowieckim. W toku badań zaobserwowano, że województwa Polski różnicują również wskaźniki charakteryzujące ludność w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym. Jak założono w celu, cechuje je zmienność w czasie. Biorąc pod uwagę dynamiczny wymiar omawianej kategorii, ponieważ jak powszechnie wiadomo, kapitał ludzki jest zjawiskiem podlegającym dynamicznym zmianom przekładającym się na poprawę jakości życia; przeprowadzenie ich w odmienny sposób wydaje się być bardzo ważne.

6

Badanie natężenia i kierunków migracji ludności w województwach Polski Wschodniej

63%

Surówka A. , Prędka P.

Studia Ekonomiczne

|

2016

|

tom 258

7-16

PL

Migracje stają się zjawiskiem coraz bardziej powszechnym, wpływającym m.in. na zmiany w poziomie zaludnienia i rozmieszczeniu przestrzennym. Szczególnego znaczenia zjawisko to nabiera na obszarach charakteryzujących się niskim poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego, do których zaliczany jest makroregion Polska Wschodnia (województwa: podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie, lubelskie i warmińsko-mazurskie), potocznie określany jako ściana wschodnia czy Polska B. Zaliczany jest on do regionów problemowych. Jednym z nich jest zjawisko migracji, szczególnie dotkliwe w tej części kraju. Dodatkowo należy podkreślić, że zdecydowaną część migrujących tutaj stanowią ludzie młodzi. W związku z powyższym analiza tego zjawiska wydaje się konieczna i uzasadniona. W artykule przedstawiono kierunki ruchu wędrówkowego ludności w województwach Polski oraz wykazano zależności występujące w 2011 r. Szczególna uwaga, ze względu na założony cel, poświęcona została województwom Polski Wschodniej. Otrzymane wyniki mogą być źródłem informacji o tendencjach demograficzno-społecznych, jakie miały miejsce na obszarze Polski w 2011 r.

EN

Migrations are becoming an increasingly common phenomenon, affecting, among others, changes in the level of population and spatial distribution of the population. It is of particular importance in areas of low socio-economic development, including macro-region of Eastern Poland. Commonly referred to as the eastern wall or Poland B. It is considered as the problem area, one of such problems is considered the phenomenon of migration, particularly acute in this part of Poland. In addition, the vast majority of migrant workers in this part of Poland are young people. However, the problem of depopulation affects all age groups. With this in mind the analysis of this phenomenon appears to be necessary and justified. The purpose of this article is to demonstrate the accuracy of the migration movement of the population in Polish provinces and an indication of existing relationships. Particular attention was devoted to the Polish eastern provinces, due to the research interests of the author of the study. The conducted study used a research tool which is net of flows, by which it was possible to indicate the frequency of intensity of migration traffic of the population between individual Polish provinces. 2011 was adopted as a research period. The obtained results can serve as a source of information about the changes and socio-demographic trends that are taking place in the area of Poland.