Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Porównanie wyników ortorektyfikacji obrazów satelitarnych o bardzo dużej rozdzielczości

100%

Wolniewicz W.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2004

|

tom Vol. 14

1--9

PL

Komercyjne zobrazowania satelitarne o bardzo dużej rozdzielczości (nazywane w literaturze angielskojęzycznej VHR -Very High Resolution ) coraz powszechniej zastępują zdjęcia powierzchni Ziemi wykonywane tradycyjnymi metodami z pułapu lotniczego. O ile problematyka generowania ortofotomap ze zdjęć lotniczych jest powszechnie znana w środowisku fotogrametrycznym, to możliwości tworzenia tego produktu na bazie VHR wciąż są przedmiotem badań i czekają na odpowiedzi na liczne pytania. Jakie dokładności są możliwe do uzyskania przy tworzeniu ortofotomapy przy zastosowaniu różnorakiej metodyki korekcyjnej, jaki użyć typ oprogramowania, jaki jest wpływ liczby użytych fotopunktów do procesu rektyfikacji, jak jest wpływ samego DTM? Aby uzyskać odpowiedz na te pytania wykonano szereg testów. Do przeprowadzenia eksperymentu wybrano dwa pola testowe: obszar płaski odpowiadający terenowi zabudowanemu – Warszawa i podgórza – Nowy Targ. Zostały użyte obrazy z trzech platform: IKONOS, QuickBird i EROS. Przy pomocy techniki GPS zostały pomierzone współrzędne punktów terenowych, uprzednio wyznaczonych na zobrazowaniach dla każdego pola testowego w liczbie 30-90 (GCP). Do generowania ortofotomap wykorzystywano powszechnie dostępny w kraju DTM (DTED Level 2) jak i przebadano wpływ dokładności DTM. Sam proces ortorektyfikacji był realizowany z pomocą powszechnie dostępnych oprogramowań komercyjnych: PCI Geomatica 9 i ERDAS, przy użyciu dwóch metod: nieparametrycznej RPC (iloraz wielomianowy) i ścisłej, bazującej na warunku kolinearności i znanym modelu kamery. W wyniku przeprowadzonych badań uzyskano ocenę dokładności generowania ortofotomap dla różnorakich scenariuszy technologicznych. Otrzymane wyniki zaprezentowane w referacie pozwalają wybrać optymalne warunki tworzenia ortofotomap w zależności od potrzeb użytkownika i wymaganych aplikacji wykorzystujących VHR typu IKONOS, QuickBird i EROS.

2

Geometrical capacity of the VHRS images collected with significant off nadir angle

100%

Wolniewicz W.

|

tom Tom 10

165-179

PL

Wszystkie systemy obrazowania satelitarnego o bardzo dużej rozdzielczości (VHRS) mają możliwość wychylania układu optycznego od linii pionu we wszystkich kierunkach o znaczne kąty. To znakomicie ułatwia planowanie obrazowania interesujących obszarów w danym przejściu satelity. Jednak wraz ze wzrostem kata wychylenia kamery pogarsza się zdolność rozdzielcza obrazu i rośnie wpływ deniwelacji, co utrudnia proces opracowania. Z tego powodu, dla celów mapowania, wykorzystuje się obrazy pozyskane przy niewielkim kącie wychylenia kamery, nie przekraczającym 15° - 20°. W artykule przeanalizowano ilościowe skutki większego wychylenia i zaprezentowano wyniki korekcji geometrycznej obrazu IKONOS o wychyleniu 43°. Uzyskane wyniki zachęcają do szerszego stosowania takich obrazów. Mogą one zostać użyte dla wielu innych celów, na przykład w rolnictwie, gdzie data uzyskiwania obrazu może mieć krytycznego znaczenia. Uzyskane wyniki spełniają wymagania UE w dziedzinie tworzenia orto-foto-map jako geometryczna podstawa dla systemów LPIS - IACS. Obrazy uzyskane pod dużym kątem wychylenia mają inną charakterystykę jeśli chodzi o interpretację co może być zaletą dla niektórych zastosowań, na przykład "perspektywiczny" widok miasta z wysokimi budynkami i widoczne fasady budynków może być dodatkowym atutem dla ekspertów zagospodarowania miasta. Oceniając przydatność obrazów VHRS do tworzenia map, należy być świadomym dwóch ograniczeń: geometrycznej dokładności i ich zawartości. Drugi aspekt jest o wiele bardziej krytyczny. Na podstawie takich obrazów, można tworzyć orto-foto-mapy o parametrach odpowiadających skali 1:5 000. Jednakże te obrazy nie mogą spełnić wymagań do tworzenia map odpowiadających tradycyjnej mapie topograficznej w skali 1:10 000. Wynika to z badań wykonanych przez autora - zawartość obrazów VHRS odpowiada zawartości tradycyjnych zdjęć lotniczych w skali 1:25 000 - 1:40 000.

3

Podstawy fotogrametrii satelitarnej w zakresie pozyskiwania i geometrycznego przetwarzania pojedynczych obrazów VHRS. Cz. 2

100%

Wolniewicz W.

|

tom R. 78, nr 4

3-9

PL

Wysokorozdzielcze obrazy satelitarne (popularnie zwane VHRS) coraz powszechniej są wykorzystywane jako alternatywne źródło aktualnych informacji o powierzchni Ziemi. Do niedawna informacja dostarczana z pułapu orbity satelitarnej była wykorzystywana przez branżowe zapotrzebowania tematyczne takie jak geologia, hydrologia, leśnictwo, rolnictwo, ochrona środowiska itp. Z racji istniejących parametrów technicznych tych systemów (wielkość piksela terenowego 15-80 m), użytkownika w małym stopniu interesowały aspekty kartometryczne, a jedynie możliwości teledetekcyjne. Pojawienie się nowej generacji systemów satelitarnych VHRS spowodowało nowe spojrzenie na potencjał dostarczanych zobrazowań. Oprócz zawartej informacji interpretacyjnej tych zobrazowań w zapisie 11-bitowym - zarówno w zakresie panchromatycznym, jak i wielospektralnym - zaczęto postrzegać bardzo cenną cechę, mianowicie potencjał kartometryczny. Podjęto kroki integrujące informacje dostarczane przez zdjęcia VHRS (IKONOS, QuickBird) pod kątem interpretacyjnym i kartometrycznym. Z pomocą posłużyły metody fotogrametryczne, odpowiednio opisujące związki geometryczne, pozwalające nadawać wartości kartometryczne w wymiarze zbliżonym do wielkości pikselowej. Kartometryczność wysokorozdzielczych obrazów satelitarnych, a w tym problemy pomiarowego ich opracowania, na tyle różni się od klasycznej fotogrametrii opartej na zdjęciach lotniczych, że uzasadnione jest wyróżnienie tej problematyki, określanej jako odrębny dział fotogrametrii - fotogrametria satelitarna. Fotogrametria ta funkcjonowałaby obok innych dobrze poznanych działów, jak lotnicza, naziemna czy podwodna. Tak rozumiany nowy dział fotogrametrii zajmowałby się opisem związków geometrycznych i korekcji geometrycznej (np. ortorektyfikacji pojedynczego obrazu satelitarnego), ale również związkami geometrycznymi stereoskopowej pary obrazów satelitarnych, umożliwiającej opracowanie przestrzenne (np. generowanie DTM) oraz związkami zespołów (bloków) wzajemnie pokrywających się obrazów satelitarnych. Artykuł omawia najistotniejsze elementy fotogrametrii satelitarnej pojedynczych obrazów.

EN

The very high resolution satellite images (popularly referred to as VHRS) are more and more frequently used as the alternative source of current information about the surface of the Earth. Until recently, information delivered from the satellite orbit used to be applied to satisfy the needs of such branches as geology, hydrology, forestry, agriculture, natural environment protection, etc. Due to technical parameters of these systems (size of terrain pixel 15-18 meters), the users were not particularly interested in cartometric aspects, but only in teledetection opportunities. Emergence of the new generations of VHRS satellite systems resulted in the entirely new outlook for the potential of imaging produced. Besides included interpretation information of these images in 11-bit format - both in panchromatic and multi-spectrum aspects - one has begun to perceive another very useful feature - namely the cartometric potential. One has undertaken some steps aimed at integration of information supplied by VHRS images (IKONOS, QuickBird) in terms of their interpretation as well as in cartometric aspect.. In this respect one has also taken advantage of photogrammetric methods that properly describe geometric relations, thus enabling for production of cartometric values in form close to pixel volume. Cartometric feature of the very high resolution satellite images, and the problems connected with their measurement elaboration, are so far from classical photogrammetry based upon aerial images, that it is reasonable to distinguish these problems defined as a separate field of Photogrammetry - the Satellite Photogrammetry. This Photogrammetry should operate along with other well-established fields, like Close-Range Aerial, Terrestrial and Underwater ones. The new field of Photogrammetry defined in this way would deal with a description of geometric relations and correction (for instance: ortho-adjustment of a single satellite image), but also with geometric relations of stereoscope pair of satellite images enabling for spatial elaboration (for example DTM generation), and relations of systems (blocks) of reciprocally overlapping satellite images. This article discusses the most important elements of Satellite Photogrammetry of single images.

4

Podstawy fotogrametrii satelitarnej w zakresie pozyskiwania i geometrycznego przetwarzania pojedynczych obrazów VHRS. Cz. 1

100%

Wolniewicz W.

|

tom R. 78, nr 3

3-10

PL

Wysokorozdzielcze obrazy satelitarne (popularnie zwane VHRS) coraz powszechniej są wykorzystywane jako alternatywne źródło aktualnych informacji o powierzchni Ziemi. Do niedawna informacja dostarczana z pułapu orbity satelitarnej była wykorzystywana przez branżowe zapotrzebowania tematyczne takie jak geologia, hydrologia, leśnictwo, rolnictwo, ochrona środowiska itp. Z racji istniejących parametrów technicznych tych systemów (wielkość piksela terenowego 15-80 m), użytkownika w małym stopniu interesowały aspekty kartometryczne, a jedynie możliwości teledetekcyjne. Pojawienie się nowej generacji systemów satelitarnych VHRS spowodowało nowe spojrzenie na potencjał dostarczanych zobrazowań. Oprócz zawartej informacji interpretacyjnej tych zobrazowań w zapisie 11-bitowym - zarówno w zakresie panchromatycznym, jak i wielospektralnym - zaczęto postrzegać bardzo cenną cechę, mianowicie potencjał kartometryczny. Podjęto kroki integrujące informacje dostarczane przez zdjęcia VHRS (IKONOS, QuickBird) pod kątem interpretacyjnym i kartometrycznym. Z pomocą posłużyły metody fotogrametryczne, odpowiednio opisujące związki geometryczne, pozwalające nadawać wartości kartometryczne w wymiarze zbliżonym do wielkości pikselowej. Kartometryczność wysokorozdzielczych obrazów satelitarnych, a w tym problemy pomiarowego ich opracowania, na tyle różni się od klasycznej fotogrametrii opartej na zdjęciach lotniczych, że uzasadnione jest wyróżnienie tej problematyki, określanej jako odrębny dział fotogrametrii - fotogrametria satelitarna. Fotogrametria ta funkcjonowałaby obok innych dobrze poznanych działów, jak lotnicza, naziemna czy podwodna. Tak rozumiany nowy dział fotogrametrii zajmowałby się opisem związków geometrycznych i korekcji geometrycznej (np. ortorektyfikacji pojedynczego obrazu satelitarnego), ale również związkami geometrycznymi stereoskopowej pary obrazów satelitarnych, umożliwiającej opracowanie przestrzenne (np. generowanie DTM) oraz związkami zespołów (bloków) wzajemnie pokrywających się obrazów satelitarnych. Artykuł omawia najistotniejsze elementy fotogrametrii satelitarnej pojedynczych obrazów.

EN

The very high resolution satellite images (popularly referred to as VHRS) are more and more frequently used as the alternative source of current information about the surface of the Earth. Until recently, information delivered from the satellite orbit used to be applied to satisfy the needs of such branches as geology, hydrology, forestry, agriculture, natural environment protection, etc. Due to technical parameters of these systems (size of terrain pixel 15-18 meters), the users were not particularly interested in cartometric aspects, but only in teledetection opportunities. Emergence of the new generations of VHRS satellite systems resulted in the entirely new outlook for the potential of imaging produced. Besides included interpretation information of these images in 11-bit format - both in panchromatic and multi-spectrum aspects - one has begun to perceive another very useful feature - namely the cartometric potential. One has undertaken some steps aimed at integration of information supplied by VHRS images (IKONOS, QuickBird) in terms of their interpretation as well as in cartometric aspect. In this respect one has also taken advantage of photogrammetric methods that properly describe geometric relations, thus enabling for production of cartometric values in form close to pixel volume. Cartometric feature of the very high resolution satellite images, and the problems connected with their measurement elaboration, are so far from classical photogrammetry based upon aerial images, that it is reasonable to distinguish these problems defined as a separate field of Photogrammetry - the Satellite Photogrammetry. This Photogrammetry should operate along with other well-established fields, like Close-Range, Aerial, Terrestrial and Underwater ones. The new field of Photogrammetry defined in this way would deal with a description of geometric relations and correction (for instance: ortho-adjustment of a single satellite image), but also with geometric relations of stereoscope pair of satellite images enabling for spatial elaboration (for example DTM generation), and relations of systems (blocks) of reciprocally overlapping satellite images. This article discusses the most important elements of Satellite Photogrammetry of single images.

5

Podstawy fotogrametrii satelitarnej w zakresie pozyskiwania i geometrycznego przetwarzania obrazow VHRS. Cz.II

100%

Wolniewicz W.

|

2006

|

tom 78

|

nr 04

3-9

6

Ocena przydatności obrazów satelitarnych o bardzo dużej rozdzielczości do tworzenia baz danych topograficznych

100%

Wolniewicz W.

|

tom z. 41

3-113

PL

W pracy oceniono przydatność obrazów satelitarnych o bardzo dużej rozdzielczości w aspekcie geometrycznym oraz zawartości ich treści do tworzenia baz danych topograficznych. Przedstawiono geometryczne podstawy obrazów QuickBird i Ikonos oraz opisano ich specyficzne cechy. Przeanalizowano wpływ wychylenia kamery i rzeźby terenu na parametry użytkowe obrazów o bardzo dużej rozdzielczości. Podano definicje geometryczne procesów opisujących tworzenie obrazów. Pozwolily one na ujednolicenie powszechnie wykorzystywanych opisów matematycznych modeli korekcyjnych. Przedstawiono zarazem własne propozycje opisu relacji geometrycznych w modelu wykorzystującym warunek kolinearnosci. W części praktycznej zaprojektowano pola testowe, które wykorzystano w prowadzonych badaniach. W analizach dotyczących geometrii obrazów satelitarnych uwzględniono wpływ danego typu modelu korekcyjnego, jakości numerycznego modelu terenu, liczby fotopunktów i kąta wychylenia układu optycznego. Dokonano analizy porównawczej geometrii obrazów QuickBird i Ikonos przy zadbaniu o identyczne warunki prowadzonych prac eksperymentalnych. Wykorzystując ocenę możliwości geometrii testowanych obrazów o bardzo dużej rozdzielczości, przeprowadzono kompleksowe analizy tworzenia wektorowej bazy danych topograficznych. Oceniono zasób treści obrazów pochodzących z sensorów. Przeprowadzono analizy statystyczne otrzymanych wyników i porównano je z podobnymi, ale pozyskanymi ze zdjęć lotniczych, oraz typowymi wektorowymi produktami pozyskanymi w warunkach produkcyjnych. Przedstawiono możliwości tworzenia i aktualizacji warstwy danych wektorowych TOPO w standardzie Baz Danych Topograficznych (TBD) na podstawie obrazów o bardzo dużej rozdzielczości. W rozprawie oceniono potencjał kartograficzny obrazów QuickBird i Ikonos, tj. ich możliwości geometrycznych i zasób treści, na potrzeby pozyskiwania danych wektorowych baz topograficznych na poziomie dokładności 1:10000 na przykładzie standardu TOPO z TBD i udowodniono ich przydatność do tych celów. Uzyskane wyniki pozwoliły potwierdzić tezę, że obrazy satelitarne o bardzo dużej rozdzielczości (Ikonos i QuickBird) mogą być wiarygodnym źródłem informacji przy zakładaniu i aktualizowaniu baz danych topograficznych o dokładności sytuacyjnej i zawartości treści odpowiadającej mapie topograficznej w skali 1:10000 (TBD).

EN

In this monographic study one evaluated the usefulness of Very High Resolution Satellite (VHRS) images in their geometrical aspect and their content, for the creation of Topographic Databases. Presented herein are the geometrical foundations of images from QuickBird and Ikonos and their specific characteristics. One has also analyzed the influence of camera deflection and land relief on the usable parameters of Very High Resolution Satellite Images. The geometrical definitions of these processes describing creation of images have also been provided. This process enables for unification of commonly used mathematical equations for adjustment models. One has also presented our own proposals for geometrical relations in the model which takes advantage of collinearity equations. In the practical part, specifically designed test fields were selected and used throughout this research. In the analysis regarding the geometry of satellite images, one took into consideration the influence of a given type of correction model, quality of Digital Terrain Model, number of Ground Control Points and angle of optical system deflection. A full and detailed comparative analysis has also been executed for the geometry resulting from QuickBird and Ikonos images, providing at the same time identical conditions for conducted experimental works. While evaluating the capacity of the geometry of very high resolution satellite images being tested, one conducted comprehensive analysis of the creation of the vector topographic database. An evaluation of the contents of images coming from these sensors also took place within this study. One also applied statistical analysis of the results obtained and compared the same with the similar results obtained from aerial photographs and with the typical vector products achieved in production environment. Presented herein is the capacity for creation and updating of the TOPO layer vector data in standard of Topographic Data Base (TBD) on the basis of very high resolution satellite images. In this study one evaluated the cartographic potential of images from QuickBird and Ikonos (i.e. their geometrical potential and contents in order to obtain vectorial topographic data bases of the accuracy level 1:10000), taking as an example using the TOPO standard from TBD, and demonstrated their usefulness for these very purposes. Obtained results proved the thesis that Very High Resolution Satellite Images (Ikonos and QuickBird) may constitute a reliable source of information for establishment and update of Topographic Databases of situational and contents accuracy corresponding to a topographic map of scale 1:10000 (TBD).

7

Rozwój systemów satelitarnych VHR

100%

Wolniewicz W.

Roczniki Geomatyki

|

2004

|

tom T. 2, z. 2

136-143

EN

Collecting data on earth surface for commercial purposes begun in 1972, when first satellite sensor called ETRS started its work with 80 m ground pixel size. After almost thirty years from that moment we have ability of monitoring our planet for cartographic purposes with ground resolution below 1m. Rapid technical improvements in electronics, optics and telecommunication allow us to plan in nearest future systems, which will provide information close to aerial photographs, and maybe even competitive to digital aerial photography. In front of us a new trend of satellite photogrammetry is born. Close future possibility of gaining access to images made from space with 20-40 cm ground resolution is a great chance and challenge for photogrammetrists, cartographers, and surveyors. This paper presents the newest developments in the area of satellite systems called VHR (Very High Resolution). It covers the following problems: m Present state and future of military VHR systems for defense purposes; m USA strategy for VRS development; m Commercial VHR systems; m Closest perspectives. m Usage of VHR sattelite images in Poland.

8

Bez korekcji ani rusz

75%

Wolniewicz W.

|

2002

|

tom nr 6

21--24

9

Co oznacza piksel poniżej metra?

63%

Kurczyński Z. , Wolniewicz W.

|

2002

|

tom nr 8

26--30

10

Eksperymentalne opracowanie komponentu danych wektorowych TOPO dla Bazy Danych Topograficznych [TBD] na podstawie wysokorozdzielczych obrazow satelitarnych

63%

Kurczynski Z. , Wolniewicz W.

|

2007

|

tom 79

|

nr 02

3-9

11

Ocena przydatności obrazów satelitarnych o bardzo dużej rozdzielczości (VHRS) do tworzenia bazy danych topograficznych

63%

Kurczyński Z. , Wolniewicz W.

Przegląd Geodezyjny

|

2005

|

tom R. 77, nr 5

3-10

PL

W ostatnich latach prowadzone są w Polsce, na skalę nie mającą precedensu w przeszłości, projekty z zakresu Systemów Informacji Przestrzennej. Prace te dotyczą m.in. zakładania Bazy Danych Topograficznych (TBD), zawierającej Numeryczny Model Terenu (NMT), cyfrową ortofotomapę oraz bazę danych wektorowych o dokładności i szczegółowości treści zbliżonej do tradycyjnej mapy topograficznej w skali 1:10000. Produkty te wytwarzane są w oparciu o zdjęcia lotnicze w skali 1:26000. Główny Urząd Geodezji i Kartografii wraz z Politechniką Warszawską prowadzi projekt badawczy, którego celem jest odpowiedź na pytanie czy i w jakim stopniu wysokorozdzielcze obrazy satelitarne mogą być przydatne do zakładania TBD. Dla tego celu wybrano trzy obszary testowe: zurbanizowany, rolniczy i podgórski, pokryte obrazami systemów Ikonos, QuickBird i EROS. Głównym celem badawczym jest ortorektyfikacja tych obrazów i utworzenie bazy danych wektorowych. Wyniki badań pozwolą ocenić przydatność obrazów satelitarnych dla tworzenia baz danych topograficznych i zgodność ze standardem TBD ekstrakcji obiektów topograficznych, możliwej na ich podstawie.

EN

In recent years Poland has carried out significant projects within the scope of Spatial Information Systems (SIP) on a scale hitherto unknown. These projects consist of the development of databases of a national reach encompassing Digital Terrain Model (DTM), digital orthophotomaps and digital vector maps. These products are based on new 1:26000 aerial photography. Questions arise regarding the relevance of such images for the development of topographic databases with the level of precision of 1:10000 topographic maps. GUGiK, in collaboration with Warsaw University of Technology, is preparing an investigative theme which should answer the question if and to what degree such images can be useful in creating a topographic database. For this purpose three test areas have been selected: urban area, rural and mountainous. For these areas very high resolution images from Ikonos, QuickBird and Eros system were purchased. The main goal of investigation are the orthorectification and creating of vector topographic database. The results of carried works will enable to assess the usefulness of used imagery for creating of such database and compliance of possible extracted features with the standard of TBD.

12

Wykorzystanie danych lotniczego skaningu laserowego jako osnowy geometrycznej dla korekcji obrazów QuickBird

63%

Wolniewicz W. , Zaremba M.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2006

|

tom Vol. 16

567--575

PL

W pracy przedstawiono analizy przydatności techniki LIDAR do ortorektyfikacji zobrazowań QuickBird bez wykorzystania terenowego pomiaru fotopunktów, dla obszaru miasta Ottawa w Kanadzie i terenów leśnych w Prowincji Alberta. Korekcję geometryczną obrazów QuickBird wykonano metodą wielomianową RPF z wykorzystaniem RPC i metody ścisłej. Przedstawiono właściwości modeli korekcyjnych. Do oceny dokładności generowania ortofotomapy wykorzystywano zarówno NMT jak i NMPT pochodzący z danych uzyskanych ze skaningu laserowego. Do ortorektyfikacji oraz oceny dokładności wykorzystano środowisko PCI Ortho Engine. Uzyskano błędy ortorektyfikacji i poziomie 2-3 pikseli dla obszaru miejskiego a na poziomie jednego piksela dla terenów leśnych. Przedmiotem badania był również wpływ liczby fotopunktów na dokładność procesu ortorektyfikacji. Dokładność powstałej ortofotomapy satelitarnej oceniono na podstawie pomiarów GPS. Otrzymane wyniki potwierdzają znaczenie danych pochodzących z wielu źródeł monitorowania powierzchni Ziemi, które coraz powszechniej są wykorzystywane wróżnorodnych zastosowaniach geoinformatycznych. Wykazano praktycznie, iż dane pochodzące ze skaningu laserowego mogą być dobrym źródłem osnowy fotogrametrycznej do korekcji wysokorozdzielczych zobrazowań satelitarnych.

EN

This paper outlines the results of an analysis of the application of LIDAR technology for orthorectification of QuickBird images without using ground control points for the area of the city of Ottawa in Canada as well as for boreal forest areas in the province of Alberta. Geometrical adjustment of QuickBird images was executed using the RPF multinomial method with the use of RPC and the application of the co-linearity condition method. The effects of adjustment models are described in the paper. In order to evaluate the accuracy of the ortho-photo map generation process, both DCM and DSM obtained from laser scanning data were used. The PCI Ortho Engine environment was used as a tool for ortho-adjustment and the evaluation of accuracy. Errors obtained in the ortho-adjustment process were of the order of 2-3 pixels for municipal areas and 1 pixel for forest areas. The influence of a number of ground control points upon the accuracy of ortho-adjustment process was also investigated. The accuracy of the final satellite ortho-photo map was evaluated by applying GSP surveys. The obtained results show the importance of data coming from different Earth monitoring sources, which are used more and more extensively in a variety of different geometric applications. Since VHRR and LIDAR became operational there has been increasing consumer demand for both elevation models and images. As all data is digital from the beginning, data processing is done relatively quickly and is highly automated (mainly only quality control needs operator support), it was demonstrated in practice that the data from laser scanning may constitute an excellent source of photogrammetrical control for the adjustment of very high resolution satellite images. The spectrum of application for precise elevation data and orthophotomaps is much greater than shown here and includes such applications as power line mapping, precision forest management, and open-pit monitoring.

13

Zrób to sam

63%

Kurczyński Z. , Wolniewicz W.

|

2002

|

tom nr 11

6--11

14

Ocena przydatnosci obrazow satelitarnych o bardzo duzej rozdzielczosci [VHRS] do tworzenia bazy danych topograficznych

63%

Kurczynski Z. , Wolniewicz W.

|

tom 77

|

nr 05

3-10

15

Eksperymentalne opracowanie komponentu danych wektorowych TOPO dla Bazy Danych Topograficznych (TBD) na podstawie wysokorozdzielczych obrazów satelitarnych

63%

Kurczyński Z. , Wolniewicz W.

Przegląd Geodezyjny

|

2007

|

tom R. 79, nr 2

3-9

PL

W Polsce rozpoczęto tworzenie Bazy Danych Topograficznych (TBD) o dokładności i zasobie treści odpowiadającej tradycyjnej mapie topograficznej w skali 1:10000. Bazę taką tworzy się w oparciu o ortofotomapę wytworzoną ze zdjęć lotniczych w skali 1:26000. Tempo tworzenia tej bazy nie jest satysfakcjonujące, a koszty są duże, szczególnie dotyczy to b.d. wektorowych. Rozpatruje się możliwość tworzenia b.d. wektorowych TBD o zubożonej treści na bazie obrazów satelitarnych VHRS. We współpracy GUGiK i Politechniki Warszawskiej zrealizowany został projekt badawczy dotyczący oceny możliwości opracowania wektorowej b.d. topograficznych w oparciu o dane satelitarne. Na trzech obszarach testowych pokrytych obrazami QuickBird, Ikonos i EROS wygenerowano ortofotomapy satelitarne. Na ich bazie wytworzono dane wektorowe w strukturze TBD. Stwierdzono, że dla większości klas obiektów b.d. TBD obrazy QuickBird i Ikonos nie ustępują lub nieznacznie ustępują tradycyjnym zdjęciom lotniczym w skali 1:26000. Obrazy EROS nie są przydatne dla tego celu. W rezultacie badań powstał nowy standard (TBD II), o nieco zubożonej treści, możliwy do opracowania z obrazów VHRS. Ocenia się, że pozwoli to przyspieszyć i obniżyć koszty opracowania TBD. Zaproponowany standard został sprawdzony w warunkach produkcyjnych w formie wdrożenia. Analiza techniczna i ekonomiczna zrealizowanych prac wdrożeniowych potwierdziła przydatność obrazów satelitarnych w zakładaniu b.d. wektorowych TBD.

EN

In Poland, one commenced the works on creation of Topographic Data Base (TDB) of accuracy and contents equivalent to traditional topographic map scaled: 1:10000. Such base is created on the grounds of orthophotomap produced from aerial photographs 1:26000. However the pace of its development is unsatisfactory, and the costs are enormous, specially as far as the vector data based are concerned. One considers an option to produce TDB vector map of reduced contents, which are based upon the VHRS. In cooperation between Head Office of Geodesy and Cartography and Warsaw University of Technology have been undertaken the research project dedicated to evaluation of the option to elaborate the topographic vector data base based upon the satellite data. On the three tested areas covered by images from QuickBird, Ikonos and EROS one has generated the satellite ortho-photo-maps. On the grounds of such maps one has produced vectors data in TDB structure. One has found that for vast majority of classes of objects of the TDB data base, the images from QuickBird and Ikonos are as good as or just slightly poorer than traditional aerial photographs of scale 1:26000. EROS images are insufficient for creation of vector data bases in standard TDB. In effect of the studies, one has established the new standard (TDB II) of slightly poorer contents, which is however suitable to be elaborated from the VHRS. One estimates that this standard shall facilitate and lower the costs of preparation of TDB. The proposed standard was implemented and turned out to be useful in production environment. The conducted technical and economical analysis have confirmed usefulness of VHRS images for establishment of TDB vector data base.

16

Hałas niskoczęstotliwościowy w samochodach osobowych

63%

Zagubień A. , Wolniewicz W.

|

tom R. 18, nr 7-8

139--142

PL

W artykule przedstawiono analizę hałasu niskoczęstotliwościowego w wybranych modelach samochodów osobowych. Badania prowadzono w dwóch wariantach: przejazd z zamkniętymi wszystkimi oknami oraz przejazd z uchylonym szyberdachem. Pojazdy poruszały się po autostradzie z dużymi prędkościami. Autorzy nie dokonują oceny zarejestrowanych wyników badań, wskazują jedynie na wysokie poziomy hałasu infradźwiękowego i niskoczęstotliwościowego w pojazdach osobowych poruszających się z prędkościami autostradowymi.

EN

The article presents an analysis of low frequency noise in selected models of passenger cars. The study has been performed in two variants: travel with all windows closed and travel with the sliding roof half-open. The vehicles moved along the motorway with high speeds. The authors do not evaluate the recorded study results, but only indicate the high levels of infrasound and low frequency noise in passenger cars moving at motorway speeds.

17

Geometric models for satellite sensors

63%

Chinh Ke L. , Wolniewicz W.

Geodezja i Kartografia

|

2005

|

tom Vol. 54, no 4

191-203

EN

Since 2000 when first imageries of Space Imaging of one metre resolution satellite products appeared on the World market, many institutions started using them for eartographie production such as orthophotomaps on a large scale. A choice of the mathematic sensor models of imageries for their orthorectification in producing orthophotomaps is one of the main investigation directions. In order to restitute the functional relation between imageries and their ground space, the use of sensor models is required. They can be grouped into two classes, the generalized sensor models (geometric or replacement sensor models) and physical or pararnetric models. The paper presents a brief overview of the geometric models such as RPC (Rational Polynomial Coefficients). Their properties, and in particular their advantages and disadvantages are discussed. Also the parametric models, developed by the authors are presented in this paper. They are based on time-dependent collinearity equation of the mathematic relation between ground space and its imageries through parameters describing the sensor position in satellite orbit and position of the orbit in the geocentric system.

PL

Rok 2000, w którym pierwszy obraz o metrowej rozdzielczości dostarczony przez satelitę Ikonos z Space Imaging zelektryzował światowe rynki komercyjne i ośrodki badawcze, można uważać za początek nowej ery technik obrazów satelitarnych. Jednym z głównych kierunków badań prowadzonych w zakresie praktycznego wykorzystania zobrazowań VHRS (Very High Resolution Satellite) jest optymalizacja modelu matematycznego obrazu dla jego korekcji geometrycznej i wytworzenia dokładnej ortofotomapy. Sprowadza się to do ustalenia poprawnych matematycznych zależności pomiędzy współrzędnymi zobrazowania i ich odpowiednikami w terenie. Rozróżnia się dwie zasadnicze grupy modeli. Pierwsza dotyczy zastępczej postaci modelu kamery - RPC (Rational Polynomial Coefficients), druga zaś uwzględnia fizyczne parametry kamery (skanera). W artykule opisana jest koncepcja budowy modelu geometrycznego opartego na współczynnikach RPC. Są w nim przedstawione zasadnicze zalety i niedostatki wynikające ze stosowania tego modelu w praktyce ortorektyfikacji VHRS. W dalszej kolejności opisany jest model parametryczny, stworzony przez autorów. Na bazie fundamentalnego warunku kolinearności wektora terenowego punktu i odpowiadającego mu wektora obrazowego, przy pomocy kolejnej transformacji ustalono relacje między położeniem punktu w układzie terenowym, a jego obrazem tworzonym przez poruszający się (dynamiczny) skaner satelitarny, o ciągle zmiennym w czasie położeniu w przestrzeni.

18

Terenowa weryfikacja kartometryczności panchromatycznych zdjęć IRS 1C/1D

63%

Kujawa L. , Wolniewicz W.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2002

|

tom Vol. 12

195--202

PL

Ortofotomapa w postaci cyfrowej na naszych oczach staje się standardem dla wielu współczesnych opracowań geoinformatyki. S1P jest najlepszym przykładem. Coraz powszechniej sięgamy po cyfrowe ortofotomapy lotnicze bądź satelitarne. Kartometryczne wartości tych opracowań są bardzo często znane jedynie z raportów samego procesu korekcji ( na punktach dostosowania bądź punktach kontrolnych ). A jak wygląda faktyczna kartometryczność tych opracowań ? Wydaje się, iż jedynie niezależnymi metodami weryfikacji terenowej można dać odpowiedz na to pytanie. W poniższym opracowaniu zostanie zaprezentowany przykład takiej weryfikacji cyfrowej ortofotomapy z wykorzystaniem pomiarów GPS. Przebadano trzy fragmenty arkuszy ortofotomapy uzyskane z panchromatycznych zdjęć satelitarnych IRS o wielkości terenowej piksela 5.8 m., które zostały zakupione dla całego obszaru Województwa Mazowieckiego. Badana ortofotmapa opracowana została przez GeoSystems Polska przy pomocy oprogramowania ERDAS.

19

GIS za Wielka Wodą

50%

Wolniewicz W.

|

2002

|

tom nr 12

58--61

20

Ortorektyfikacja obrazow satelitarnych o bardzo wysokiej rozdzielczosci

45%

Follehr S. , Jaszczak P. , Piskorz M. , Zielinski R. , Wolniewicz W.

|

tom 77

|

nr 02

5-9