Tworzenie prawa to jak rozwiązywanie zagadek kryminalnych. Parafrazując Avi Loeba, ustawodawca musi podążać tam, dokąd prowadzą go dowody. Tymi dowodami są dane empiryczne, badania naukowe, a zwłaszcza ich osiągnięcia. Podążanie za powyższymi wymaga pokory, która wyzwala z uprzedzeń mogących wpływać na obserwacje i wnioski. Tworzenie norm karnych to przede wszystkim próba systemowego podejścia, żeby ów system był spójny, przede wszystkim zapobiegał, a dopiero na końcu karał przy indywidualnym podejściu do sprawcy, któremu udowodniono winę z zachowaniem wszystkich gwarancji przysługujących stronom postępowania w uczciwym procesie. Analizując zmiany w uchwalonej nowelizacji, autor skupił się na sprawcach nieletnich i młodocianych popełniających również przestępstwa, tj. wypadki drogowe, rzadziej katastrofy bądź sprowadzenia ich bezpośredniego niebezpieczeństwa. Ich przyczynami częstokroć były niezwykle ryzykanckie zachowania, agresja, a nawet furia drogowa. Czy za skutki tych czynów sprawcy powinni być karani z całą surowością, jak to uchwalił parlament? Krytyczna ocena zmiany filozofii karania jest przedmiotem rozważań autora niniejszego artykułu.
EN
Law making is akin to solving criminal puzzles. To paraphrase A. Loeb, the legislator must follow the evidence. The evidence includes empirical data, scientific research and especially the achievements of researchers. Following the above requires humility, which frees one from biases that can affect one’s observations and conclusions. Creating norms of penal law consists most of all of a systemic approach, so that this system is consistent and, most importantly, only at the end of proceedings punishes with an individual approach the offender whose guilt has been proven with all the guarantees afforded to the parties in the proceedings of a fair trial. Analysing the changes in the enacted amendment, the author focused on minor and juvenile offenders who also committed crimes, i.e. traffic accidents and, less frequently, traffic disasters or causing the immediate danger thereof. They were often an effect of extremely risky behaviour, aggression and even road rage. Should these perpetrators be punished for the consequences of these acts with all the tightened severity, as enacted by Parliament? A critical assessment of the change in punishment philosophy deserves consideration.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Wprowadzony ustawą z dnia 23 marca 2017 r. przepis art. 178b Kodeksu karnego wywołuje spory, zarówno co do zasadności wprowadzenia do prawa karnego nowego występku, jego zgodności z ustawą zasadniczą, jak też jego praktycznej celowości. Niniejszy artykuł zawiera szczegółową, krytyczną analizę wskazanego występku. Autor przedstawia argumentację, uzasadniającą, że nowouchwalony przepis jest zbędny, niezgodny z Konstytucją, a jego praktyczne stosowanie wywoła liczne spory, których rozstrzygnięcie powinno zostać oddane Trybunałowi Konstytucyjnemu. Zwraca uwagę, że podstawowym problemem będzie tu określenie zamiaru sprawcy, którego nie będzie można domniemywać, ale trzeba go będzie oprzeć na rzetelnie zgromadzonych dowodach. Dlatego autor przewiduje, że art. 178b k.k. stanie się przepisem martwym.
EN
The regulation of art. 178b of the Penal Code introduced by the Act of 23 March, 2017, generates disputes over the validity of introducing a new misdemeanour to the penal code, its consistency with the basic law as well as practical expediency. The present paper is an in-depth critical analysis of the misdemeanour in question. The author argues that the newly adopted provision is superfluous, inconsistent with the Constitution, and its practical application will raise many disputes whose resolution should be settled by the Constitutional Tribunal. The author emphasises the definition itself of the perpetrator’s intent will be a crucial issue, which shall not be based on presumption but on the fairly collected evidence. For these reasons the author predicts that art. 178h of the Penal Code will remain dormant.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Głosowane postanowienie dotyczy odpowiedzialności karnej z art. 178a § 1 k.k. osoby, która siedziała za kierownicą unieruchomionego samochodu, nie dysponując nawet kluczykami, który to pojazd był pchany przez dwie inne osoby. Sąd Najwyższy przyjął, że ponosi ona odpowiedzialność karną, albowiem prowadziła pojazd mechaniczny. Ustalenie to, a zwłaszcza jego argumentacja prawna, wywołuje szereg uwag krytycznych, gdyż trudno wyobrazić sobie, aby samo zasiadanie za kierownicą pchanego samochodu było równoznaczne z pojęciem kierowania nim. Sąd Najwyższy, przy zastosowaniu analogii, przyjął, że zachowanie podobne do zabronionego wyczerpuje znamiona przestępstwa. Przyjęcie tego rodzaju koncepcji oznaczało, że osoby pchające samochód powinny być potraktowane jako współsprawcy, bądź udzielający pomocy sprawcy występku z art. I78a § 1 k.k. To zaś, jak się wydaje, byłoby rażąco niesprawiedliwe.
EN
The judgement in question concerns the criminal liability of art. 178a § 1 of Penal Code of the person who was sitting behind the steering wheel of a stationary vehicle and did not even have the car keys, which vehicle was being pushed by two other persons. The Supreme Court concluded that the person behind the steering wheel was criminally responsible because he/she was actually driving a motor vehicle. This conclusion, and the legal argumentation in particular, raises a number of critical remarks as it is unimaginable to consider merely sitting behind a steering wheel of a pushed vehicle as equivalent to the concept of driving it. The Supreme Court, by using analogy, held that behaviour similar to prohibited satisfies the criteria of a crime, in view of such reasoning the persons pushing the vehicle should have been treated as accomplices or aiding the offender against art. 178a § of Penal Code, which seems to have been grossly unjust.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.