Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wokół kanonizacji Świętego Rocha

100%

Ossowski Z.

Studia Pelplińskie

|

2020

|

tom 54

155-196

EN

The difficulties concerning St Rocco’s canonisation commenced in the Middle Ages, largely due to the missing papal bull. Taking into account the popular piety and the need for establishing the rules of the canonisation process, a number of popes were searching for an optimal solution to this problem. This paper presents selected Holy See documents signed by a dozen of pontiffs spanning from the 10th till the 16th century which detail the canonisation procedure. Another set of sources regarding St Rocco’s case are his oldest hagiographies: Vita sancti Rochi by Francesco Diedo, Acta Breviora by an anonymous German author and La vie et légénde de Monseigneur saint Roch by Jehan Phelipot. They help to answer the question whether St Rocco was declared saint at the Council of Constance (1414–1418) or not. Finally, the liturgical sources as well as certain works of art point at the widespread cult of St Rocco as a protector against the Black Death. In conclusion, the author of this article offers a possible path to find the lost canonisation bull that might put an end to the questions arising around the saint.

PL

Problem kanonizacji świętego Rocha sięga swoimi początkami wieków średnich. Szczególnie odnotować należy problem braku bulli kanonizacyjnej informującej Kościół Powszechny o dokonanej przez papieża kanonizacji. Ta, w przeciągu wieków, w swojej formie przybierała różnego rodzaju rozwiązania; różniła się zasadniczo kanonizacja wieków średnich od kanonizacji nowożytnej. Wielu papieży wypowiadało się na ten temat szukając optymalnego rozwiązania. Z jednej strony sprostania zapotrzebowaniom wiernych, z drugiej ujednolicenia procedur doprowadzających do wymaganego celu. Taki zamiar osiągnięto za sprawą wielu papieży wypowiadających się w różnego rodzaju dokumentach Stolicy Apostolskiej, które zostały w niniejszym artykule chociaż częściowo uwzględnione. Przedstawienie procedur doprowadzających do aktu kanonizacji, począwszy od wieku X po wiek XVI, zajmowało wysiłki kilkunastu papieży. To o nich wspominamy szczególnie w kontekście nieistniejącej dziś bulli kanonizacyjnej świętego Rocha. Poszukiwania okoliczności jej powstania i ogłoszenia przedstawiamy w kontekście materiałów źródłowych; już nie tylko bulli papieskich, ale istniejących najstarszych hagiografii świętego, począwszy od Vita sancti Rochi Francesca Dieda, księgi Anonima niemieckiego, Acta Breviora, aż po La vie et légénde de Monseigneur saint Roch Jehana Phelipota. Pojawiające się w nich punkty wspólne życiorysu świętego Rocha, ale i różnice, pozwalają na przeprowadzenie analizy odpowiadającej na pytanie, czy kanonizacja świętego Rocha dokonała się podczas Soboru w Konstancji (1414–1418), czy też w innych okolicznościach. Ponadto przedstawione zostały w niniejszym opracowaniu argumenty pośrednie, które w odróżnieniu od historycznych jednoznacznie, od czasów śmierci świętego, przyczyniały się do powstania jego kultu. Są to argumenty liturgiczne, o powszechnej dla Kościoła rozpiętości, jak i argumenty artystyczne, dokumentujące święte życie patrona od zarazy dżumy. W wielu miejscach, dzięki obrazom i rzeźbom, silna wiara w szybkim czasie stała się elementem propagującym kult świętego nie tylko w Europie. Artykuł kończy hipoteza ukierunkowana na trop odnalezienia – zdaniem autora – zaginionej bulli, która rozwiązałaby powstałe i narastające wokół świętego Rocha wątpliwości.

2

Epidemie, zarazy i ich patroni. Początki kultu Świętego Rocha w Europie

100%

Ossowski Z.

Studia Pelplińskie

|

2021

|

tom 55

205-232

EN

This paper presents the vibrant veneration to St Rocco in the time of pestilence. The most ancient evidence comes from 10th-century Via Francigena, a pilgrim route from Montpellier to Rome. Along the road in urban areas such as Voghera or Piacenza there were churches and shrines dedicated to St Rocco. The temples were endowed with reliquaries, paintings and statues. Numerous fraternities grew in St Rocco’s places in worship and thanks to their members, mostly merchants, traders, printers and clergy (both secular and religious) the fame of the saint crossed from Northern Italy to the other side of the Alps. The article is based on primary sources.

PL

Artykuł prezentuje dynamiczny rozwój kultu św. Rocha w obliczu zarazy. Najstarsze lokalizacje kultu świętego Rocha przebiegają wzdłuż drogi Via Francigena, istniejącej już od X wieku, jako stary szlak pielgrzymi wiodący do Rzymu z rodzinnej miejscowości Rocha – Montpellier. To wzdłuż tej drogi, w położonych przy niej miastach rodzą się początki kultu tego świętego. Takie miasta jak: Voghera, Piacezna obfitują w najstarsze świadectwa kultu, do których zalicza się: kościoły i kaplice pw. św. Rocha, a w nich: relikwiarze, obrazy, rzeźby, jak również powstające przy tych ośrodkach rozliczne bractwa, dzięki którym, jak również dzięki kupcom, handlarzom, drukarzom, duchownym – świeckim i zakonnym, ów kult rozszerzył się z północnych Włoch aż na drugą stronę Alp. W tekście wykorzystano literaturę źródłową.

3

Witraże w sankturaium świętego Rocha w Osieku. Problem percepcji i komunikacji społecznej

100%

Ossowski Z.

Studia Pelplińskie

|

2019

|

tom 53

371-388

EN

Arrangement and adaptation of church interiors often include the introduction of elements related to history, functionality and art into the sacred space. Installation of stained glass windows is one of the hardest decisions to make. Taking into account many cases of “sacred kitsch” designed and produced in the field of the stained glass windows, the article is an attempt to present some essential guidelines, which should provide the parochial decision-makers with the basic information in the process of choosing the correct, long-lasting and non-controversial solutions. No matter how noble your motives are, you should take into account the social perception and the interpersonal communication. In many cases both can become a very useful argument in favour of carrying out even the most complicated tasks. In addition to this, the factors concerning the social perception and communicaton could help to eliminate – as early as in the design stage – all the reservations and obstacles that might arise and consequently to avoid quarrels and negative feelings, which, for pastoral reasons, should never divide the parish community. What serves as a good example is the stained glass project for St Rochus Church in Osiek. Thanks to his personal experience of cooperation with the designer and the contractor, the author was able to present the advantages of the social communication as a vital aspect of the contemporary pastoral ministry.

PL

Urządzenie i adaptacja wnętrz kościelnych dotyczy często wprowadzenia w sakralną przestrzeń elementów, które muszą uwzględnić racje historyczne, funkcjonalne i artystyczne. Jedną z trudniejszych decyzji jest wypełnienie okien świątyni witrażem. Wobec coraz to liczniejszych przypadków stosowania i realizacji tzw. „kiczu sakralnego” w przedmiocie witrażownictwa, autor niniejszego artykułu próbuje przedstawić podstawowe założenia merytoryczne, które mają na celu dostarczyć rządcom parafii elementarnych argumentów w podejmowaniu trafnych, trwałych i pozbawionych kontrowersji decyzji. W realizacji – niekiedy pod wpływem najszlachetniejszych pobudek sztuki witrażowej w kościołach – należy zwrócić uwagę na percepcję społeczną i komunikację interpersonalną. Mogą okazać się one w wielu przypadkach doskonałym argumentem zmierzającym do realizacji najtrudniejszych tematów i wyeliminowania – już na etapie projektu – wszelkich zastrzeżeń i przeciwności, a w rezultacie uniknięcia kłótni czy ostatecznie negatywnych emocji, które z racji pastoralnych nie powinny dzielić wspólnoty parafialnej. Problem ten autor zilustrował na przykładzie realizacji projektu witraży do wnętrza kościoła św. Rocha w Osieku. W oparciu o współpracę z projektantem i wykonawcą, ukazał walory percepcji komunikacji społecznej jako nowoczesnej formy pastoralno-duszpasterskiej.