Wahania stanów wód są najważniejszym czynnikiem zaburzającym życie we współczesnych osadach aluwialnych, kontrolującym zróżnicowanie i rozmieszczenie fauny penetrującej aluwia. We współczesnych aluwiach Dunajca największy udział objętościowy mają nory kreta europejskiego (Talpa europaea Linnaeus), dżdżownicy ziemnej (Lumbricus terrestris Linnaeus), kilku gatunków chrząszczy z rodziny biegaczowatych (Carabidae Latreille) i błonkówek (Ammophila Kirby). Zdecydowana większość fauny zamieszkującej osady aluwialne nie wykształciła odpowiednich cech umożliwiających przetrwanie dużych wezbrań, które mogą całkowicie przemodelować brzeg rzeki, czyniąc go nieodpowiednim do rekolonizacji przez kilka miesięcy. Z dużymi wezbraniami najlepiej radzą sobie krety, a ze średnimi – jaskółki brzegówki (Riparia riparia Linnaeus), których głębokie nory umożliwiają zamieszkiwanie przez dłuższy czas, nawet mimo postępującej niewielkiej erozji bocznej brzegów. Dzięki prześledzeniu wywołanych wezbraniami zmian ekosystemu rzecznego Dunajca, zanalizowano wpływ czynników środowiskowych na rozmieszczenie fauny w osadach aluwialnych rzek meandrujących. Ich oddziaływanie zmienia się w zależności od głębokości w profilu aluwiów i odległości od współczesnego koryta rzeki. Na podstawie porównania dwóch profili wczesnoholoceńskich teras Dunajca z osadami deponowanymi na współczesnej równi zalewowej, oceniono przydatność współczesnych struktur bioturbacyjnych w analizie paleośrodowiska aluwialnego.
EN
Water-level fluctuations are the main factor disturbing channel-bank burrowing biota and controlling their diversity and abundance. The most frequently observed burrowers in recent alluvial sediments of the Dunajec River include European mole (Talpa europaea Linnaeus), common earthworm (Lumbricus terrestris Linnaeus), a few species of ground beetles (Carabidae Latreille) and solitary bees (Ammophila Kirby). A large majority of the small organisms inhabiting the alluvial deposits have not developed the appropriate features to survive floods that can completely modify river banks, making them unsuitable to quick re-colonisation for a several months. Best adapted are European mole and bank swallow (Riparia riparia Linnaeus) building their terminal chambers beyond the range of large or medium flood and the progressive erosion of the banks. Changes in the river bank ecosystem of the Dunajec River, caused by floods, were examined in 2010 and 2011. It resulted in an impact of environmental factors on the distribution of fauna in the alluvial sediments of meandering rivers. Their effect varies according to the depth in the alluvial profile and the distance from the recent river channel. Based on comparison of the two Early-Holocene alluvial profiles with the recent deposits of the Dunajec floodplain, an attempt to assess the usefulness of recent bioturbation structures for palaeoenvironmental analysis was made.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.