Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Silurian Tabulata from North-East Poland

100%

Stasinska A.

|

nr 4

EN

The results are presented of a study of the Tabulata corals from the profile of borehole Widowo, in the vicinity of Bielsk Podlaski. Fourteen species assigned to 7 genera described in the present paper (3 species are new) indicate the Wenlockian age.

PL

Opracowano Tabulata z osadów sylurskich z koralami na obszarze północno-wschodnim Polski, z wiercenia w Widowie (rejon Bielska Podlaskiego). Wstępne opracowanie stratygrafii w profilu Widowo, zostało dokonane na podstawie bardzo bogatej fauny trylobitów, brachiopodów i graptolitów (inf. ustna E. Tomczykowej). Seria osadów wapiennych, sądząc z występujących tu Tabulata jest wieku wenlockiego. Występuje tu zespół gatunków charakterystycznych wyłącznie dla tego poziomu: Halysites senior Klaamann, H. thomasi sp. n., Cystihalysites blakewayensis Sutton, Palaeofavosites frivolus (Klaamann), P. collatatus Klaamann, P. tenuis Sokolov, Favosites lichenarioides Sokolov, Coenites juniperinus Eichwald, Syringopora novella Klaamann, oraz jeden przedstawiciel Heliolitoidea - Heliolites decipiens (McCoy). Starsza partia serii wapiennej odpowiada poziomowi jaani w Estonii, z charakterystycznym dla tego poziomu Halysites senior. Natomiast młodsza seria osadów odpowiada facji płytkowodnej z biohermami i występującym w nich Coenites juniperinus, zaliczonej w Estoni do poziomu jagarahu. Wieku serii iłowcowej, występującej poniżej serii wapiennej nie udało się dokładnie określić.

RU

Исследовались табуляты, представленные в силурийских отложениях с кораллами, по разрезу скважины, пройденной в местности Видово (район Вельск Подляски) в северо-восточной части Польши. Предварительное стратиграфическое расчленение пород в разрезе скважины Видово преведено на основании обильной фауны трилобитов, брахиопод и граптолитов (устное сообщение Э. Том-чиковой). Серия известняковых отложений на основании содержащихся в ней табулят относится к венлокскому ярусу. Здесь предствавлено сообщество видов, характерных исключительно для этого яруса (Halysites senior Klaamann, Н. thomasi sp. n., Cystihalysites blakewayensis Sutton, Palaeofavosites frivolus (Klaamann), P. collatatus Klaamann, P. tenuis Sokolov, Favosites lichenarioides Sokolov, Coenites juniperinus Eichwald, Syringopora novella Klaamann, и один представитель Heliolitoidea - Heliolites decipiens (McCoy). Нижний интервал известняковой серии эквивалентен горизонту яани в Эстонии с характерными для этого горизонта Halysites senior. Верхний интервал осадков соответствует мелководной фации с биогермами, содержащими Coenites juniperinus, относенной в Эстонии к горизонту ягараху. Возраст аргиллитовой серии, подстилающей серию известняков, не удалось определить достоверно.

2

Tabulata, Heliolitida et Chaetetida du Dévonien moyen des Monts de Sainte-Croix

100%

Stasinska A.

|

nr 3-4

FR

L'auteur expose les resultats d'études des fossiles mésodévoniens des Monts de Sainte-Croix en Pologne, appartenant aux groupes: Tabulata (21 espèces, dont 5 nouvelles), Heliolitida (1 espèce) et Chaetetida (4 espèces, dont 1 nouvelle). Pour une espèce des Tabulés un genre nouveau ,a été établi, représentant une famille nouvelle.

PL

Praca niniejsza zawiera wyniki kilkuletnich badan nad przedstawicielami Tabulata, Heliolitida i Chaetetida z dewonu Gór Świętokrzyskich. Materiał zebrany został w latach 1953- 1955 z utworów środkowego i częściowo górnego dewonu. Okazy z kuwinu pochodzą z odkrywek Grzegorzowic, Wydryszowa i Zbrzy; okazy z żywetu zebrane zostały w Skałach, Miłoszowie, Pokrzywiance Górnej i Sitkówce . Dwa gatunki z franu pochodzą z Kowali. Opisano 21 gatunków Tabulata (w tym 5 gatunków ,i 1 rodzinę jako nowe) oraz gatunek Heliolitida i 4 gatunki Chaetetida (w tym, 1 jako nowy).

3

Colony structure and systematic assignment of Cladochonus tenutcollis McCoy, 1847 (Hydroidea)

100%

Stasinska A.

|

nr 1-4

EN

Colony and corallite structure of Cladochonus tenuicollis such as: the lack of tabulae and septal apparatus, presence of diaphragms between corallites, as well as the sympodial mode of budding, are different than in tabulates. These features make Cladochonus close to Hydroidea. Analysis of structure of the Carboniferous species C. parasitica Vassiljuk proves that it is a junior synonym of C. tenuicollis McCoy.

PL

Praca niniejsza przynosi rezultaty badań gatunku typowego rodzaju Cladochonus— C. tenuicollis McCoy, 1847, który był dotychczas zaliczany do koralowców Tabulata. Materiał do badań pochodził z piętra baszkirskiego (C₂¹) karbonu basenu donieckiego. Brak tabul i aparatu septalnego, obecność diafragm między koralitami, jak również sympodialny typ pączkowania, mikrostruktura wewnętrznej warstwy ściany, obecność w niektórych kielichach poduszeczkowatych utworów (wskazująca na polimorfizm) nie pozwalają na zaliczenie Cladochonus ani do Tabulata ani do żadnych innych Anthozoa. Wymienione cechy zbliżają natomiast ten rodzaj do Hydroidea. Analiza topotypowego materiału C. parasitica Vassiljuk, 1974, przeprowadzona w niniejszej pracy, udowodniła że powyższa nazwa gatunkowa jest młodszym synomimem C. tenuicollis McCoy.

4

Frasnian Tabulata of the South-Eastern Poland

63%

Stasinska A. , Nowinski A.

|

nr 2

EN

Thirteen tabulate species including 5 new ones from Frasnian bore cores in the Lublin region are described. The fauna belongs to the East-European Platform type rather than to that from Belgium.

PL

Materiały do pracy pochodzą z kilku otworów wiertniczych (Tyszowce IG-2, Rachanie IG-1, Korczmin IG-1, Lublin IG-1) obszaru lubelskiego. Ogółem opisano 13 gatunków Tabulata, w tym 5 gatunków nowych. W porównaniu z zespołem żyweckim (Stasińska i Nowiński 1976) zespół Tabulata z franu tego obszaru jest nieco uboższy gatunkowo, charakteryzuje się niewielkim udziałem przedstawicieli rodzaju Thamnopora i znacznie mniejszą liczbą gatunków rodzaju Alveolites. Licznie natomiast występują tu przedstawiciele rodzajów Gracilopora, Thecostegites, Aulocystis i Aulocystella, które są nieliczne w żywecie tego obszaru. Zespół frańskich Tabulata obszaru lubelskiego jest najbardziej podobny do równowiekowego zespołu Platformy wschodnio-europejskiej.

RU

В основу работы положены материалы из буровых скважин (Tyszowce IG-2, Rachanie IG-1, Korczmin IG-1, Lublin IG-1) по лубельском районе. Всего описано 13 видов. Пять видов найдены в франском ярусе Польши впервые. Изученая фауна табулят указывает на заметные различи в родовом и видовом состоянии етих кораллов в франском и живетском ярусах лубелского района. Численность видов франского яруса заметно уменшается по сравненю с видами живетского яруса (Stasińska, Nowiński 1976). Комлекс франских табулят характеризуется небольшим количеством видов Тhamnopora и значительно меньшим чем в живетском ярусе количеством видов Alveolites. В то время доминируют виды Gracilopora, Thecostegites, Aulocystis и Aulocystella, которые редко встречаются в живетском ярусе етого района. Франский комплекс табулят явлается сходным с комплексом етого возраста восточно-европейской платформы (главного девонского поля, юго-восточного склона платформы и западного склона Урала).

5

Formations recifales du Devonien des Monts de Sainte-Croix (Pologne)

63%

Pajchlowa M. , Stasinska A.

|

nr 2

FR

Sont présentés les résultats des observations sur les formations récifales dans le Frasnien et le Givétien des Monts de Sainte-Croix (Góry Świętokrzyskie), dans les localités Kadzielnia, Sitkówka et Jurkowice. A Kadzielnia ce sont les biohermes et à Sitkówka et Jurkowice - les biostromes.

PL

Celem niniejszej notatki jest podanie wstępnych wiadomości o rozpoczętych badaniach raf dewońskich w Polsce, które występują w serii węglanowej dewonu środkowego i górnego. Obserwowano je dotychczas w dewonie regionu świętokrzyskiego i śląsko-krakowskiego, a także w zapadlisku brzeżnym Niżu Polskiego. Typowo rozwinięte utwory rafowe ukazują się dopiero w żywecie. W dolnej jego części, wykształconej głównie w postaci dolomitów, pojawiają się pierwsze biostromy, które znane są również z górnego żywetu i dolnego franu. Natomiast we franie środkowym dominują biohermy. W młodszych osadach dewonu utworów rafowych brak. Najdostępniejsze dla badań są utwory rafowe południowo-zachodniej części Gór Świętokrzyskich. Prawdopodobnie są tu one najpełniej wykształcone i występują pomiędzy masywami staropaleozoicznymi pasm: chęcińskiego, posłowskiego i łyso-górskiego. Biostromy rozwinięte są w obrębie niecki bolechowicko-gałęzickiej, syn-klinorium kielecko-łagowskiego i synkliny bodzentyńskiej. Biohermy natomiast obserwowano dotychczas jedynie w niecce bolechowicko-gałęzickiej i w zachodniej części synklinorium kielecko-łagowskiego, jakkolwiek istnieją pewne przesłanki, że są one wykształcone również i we wschodniej części tego synklinorium. Dobrze rozwinięte biohermy występują w okolicy Kielc, gdzie tworzą pasmo wzgórz ciągnących się od Górek Szczukowskich, przez Brusznię, Karczówkę i Kadzielnię. Ponadto rozwinięte są one w okolicy Bolechowie. Z wyników dotychczasowych badań przedstawione są w tej notatce tylko trzy przykłady raf: jedna typu biohermy, obserwowana na Kadzielni, a dwie inne typu biostromy, rozwinięte w Sitkówce i Jurkowicach.

RU

Настоящая статья содержит предварительные сведения о начатых исследованиях девонских рифов в Польше, которые находятся в карбонатной серии среднего и верхнего девона. Рифовые образования до сих пор известны были из девонских отложений Свентокржиского и Силезско-Краковского районов, а также из краевой впадины Польской Низменности. Типичные рифовые образования появляются лишь в живетском ярусе. В нижней его части, представленной главным образом доломитами, появляются первые биостромы, которые известны также из верхнего живета и нижнего франа. В среднем фране зато преобладают биогермы. В более молодых осадках девона рифовые образования отсутствуют. Наиболее доступными для исследований являются рифовые образования юго-западной части Свентокржиских Гор. Вероятно они тут наиболее полно развиты и находятся между старопалеозойскими массивами кряжей: хенцин-ским, пословским и лысогурским. Биостромы развиты в пределах болехо-вицко-галензицкой мульды, келецко-лаговского синклинария и бодзентынской синклинали. Биогермы же наблюдались до сих пор только в болеховицко-га-лензицюой мульде и в западной части келецко-лаговского синклинория. Но имеются некоторые предпосылки, что они развиты также и в восточной части этого синклинория. Хорошо развиты биогермы, выступающие в окрестности Кельц, образуют ряд холмов, которые простираются от Щуковских Горок через Брутто, Карчувку и Кадзельню. Кроме того, биогермы встречаются также в окрестности Болеховиц. Из достигнутых исследований в этой статье представлено только три примера рифов: один типа биогермы, который наблюдался на Кадзельне, и два иные типа биостромы, выступающие в Ситкувке и в Юрксвицах.

6

Tabulata from the Givetian of the South - Eastern Poland

63%

Stasinska A. , Nowinski A.

|

nr 3

EN

The characteristics of a Tabulata assemblage from the Devonian of the Lublin area are given; the coral-bearing strata are correlated with the Givetian of other parts of Poland as well as west and east European regions.

PL

W pracy podano wyniki badań dotyczące koralowców Tabulata z dewonu SE Polski. Materiały do badań pochodzą z obszaru lubelskiego i z Gór Świętokrzyskich. Ogółem opisano 13 gatunków. Korelacja osadów koralowych żywetu Polski wykazała, że Tabulata w żywecie obszaru lubelskiego są równie liczne jak w żywecie Gór Świętokrzyskich (Stasińska, 1958), w żywecie obszaru Śląsko-Krakowskiego (Nowiński, 1976) i, o ile sądzić można ze szczupłych danych, z Polski północno-zachodniej (wiercenie Miastko 1; Stasińska, 1969). Większość gatunków występujących w żywecie Polski jest znana również w żywecie Belgii (Ardeny). Na obszarze dewonu Belgii (basen Dinant, masyw Vesdre) niektóre gatunki żyweckie przechodzą do najniższego franu, do tzw. poziomu Fromelennes (F₁). Warstwy z Fromelennes są uważane za przejściowe pomiędzy żywetem i franem. Jednakże pod względem litologicznym i faunistycznym (Tabulata i Tetracoralla) poziom z Fromelennes jest bliższy żywetowi, wobec czego poziom ten należałoby zaliczyć do najwyższego żywetu i granicę pomiędzy żywetem i franem przesunąć wyżej, uznając dopiero poziom F₂a za podstawę franu. Liczne gatunki Tabulata z żywetu Polski występują również w osadach tego piętra na platformie wschodnio-europejskiej, zwłaszcza w zachodnim Uralu. Charakteryzują się one znaczną liczbą gatunków wspólnych z Polską i Belgią.

RU

В работе представлены данные изучения кораллов Tabulata из девона юговосточной Польши. Материал для исследований был добыт на территории Люблинского региона и в Свентокшиских горах. В общем описано 13 видов. Корреляция кораллоносных отложений живета Польши доказывает, что табуляты распространены в таком же изобилии в живетских осадках Люблинского региона, как и Свентокшиских гор (Стасиньска, 1958), Силезской-Краковского региона (Новиньски, 1976) и, судя по небогатым материалам, северо-западной части Польши (скважина Мястко 1; Стасиньска, 1969). Большинство видов, распространенных в живете Польши, встречается также в живете Бельгии (Ардены). В девоне Бельгии (Динанский бассейн, массив Вездре) некоторые живетские виды переходят в низы франского яруса, в так называемый горизонт Фромелен (F₁), считающийся переходным звеном между живетским и франским ярусами. Однако, по литологическим и фаунистическим признакам (Tabulata и Tetracoralla) горизонт Фромелен более близок живету, следовательно его нужно отнести к верхам живетского яруса, а границу между этим ярусом и франским ярусом следует проводить выше, по подошве горизонта F₂. Многочисленные виды Tabulata, известные из живета Польши, распространены также в отложениях этого яруса на Восточно-Европейской платформе, а также в девоне западного склона Урала. Среди них наблюдается много видов общих с территорий Польши и Бельгии.