Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Application of fibrous ion exchangers for removal of heavy metals from sewage

100%

Wasąg H.

Archives of Environmental Protection

|

2008

|

tom Vol. 34, no. 3

71-81

EN

The accumulation and removal of the heavy metals (Cd, Cr, Cu, Ni, Pb. Zn) by fibrous ion exchangers at different stages of a typical biological wastewater treatment system, have been studied. In particular, the chelating ion exchanger FIBAN X-l allows rapid and efficient sorption of the heavy metals from primary treated effluents. The degree of removal of Cu ion was about 17%; for both Cd and Pb the removal efficiency was >40%. Applied in batch process mode FIBAN X-l should diminish the content of heavy metals in sewage and treated effluent.

2

Perspektywy zastosowania jonitów włóknistych w procesach dezodoryzacji powietrza

100%

Wasąg H.

Przemysł Chemiczny

|

2009

|

tom T. 88, nr 5

583-586

3

Dwusekcyjny filtr z jonitem włóknistym do usuwania związków złowonnych z powietrza

100%

Wasąg H.

Przemysł Chemiczny

|

2010

|

tom T. 89, nr 4

573-576

4

Impact of Hydraulic Fracturing on the Quality of Natural Waters

51%

Cel W. , Kujawska J. , Wasąg H.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

tom Vol. 18, nr 2

63--68

EN

Poland, due to the estimated shale gas deposits amounting to 346–768 billion m3 has become one of the most attractive regions for shale gas exploration in Europe. Throughout the period 2010–2015, 72 exploratory drillings were made (as of 4.01.2016), while hydraulic fracturing was carried out 25 times. Employing new drilling and shale gas prospecting technologies raises a question pertaining to their impact on the environment. The number of chemical compounds used (approximately 2000) for the production of new technological fluids may potentially pollute the environment. The fact that the composition of these fluids remains undisclosed hinders the assessment of their impact on the environment and devising optimal methods for managing this type of waste. The presented work indicates the chemical compounds which may infiltrate to groundwater, identified on the basis of technological fluids characteristics, as well as the review of studies pertaining to their impact on potable water carried out in the United States. The study focused on marking heavy metals, calcium, sodium, magnesium, potassium, chlorides and sulphates in the surface waters collected in proximity of Lewino well.

5

Ograniczenie uciążliwości zapachowej zakładów utylizacji odpadów zwierzęcych za pomocą filtrów z jonitami włóknistymi

51%

Wasąg H. , Czerwiński J. , Guz Ł.

Chemik

|

2009

|

tom Vol. 62, nr 11

434-439

PL

Dopóki zwierzęta stanowią ważny element pożywienia człowieka, zakłady utylizacji odpadów zwierzęcych i poubojowych są nieodzowne, a przykre zapachy nieuniknione w działalności tego typu zakładów. Przemysł utylizacyjny jest zobligowany do ograniczenia uciążliwości zapachowej. Opisano nową metodę dezodoryzacji powietrza za pomocą filtrów z włóknistym materiałem jonowymiennym Fiban K-1. Wyniki badań ćwierćtechnicznych procesu dezodoryzacji powietrza wskazują, że przedstawiony filtr pozwala efektywnie usunąć substancje złowonne z powietrza, szczególnie te, które wykazują jonowy charakter. Wyniki badań zapachowej jakości powietrza metodą olfaktometrii dynamicznej potwierdzają skuteczność materiału jonowymiennego jako sorbenta wielu związków złowonnych, charakteryzujących się niejednokrotnie bardzo niskimi progami wyczuwalności zapachowej. Jakość powietrza oczyszczonego na filtrze z jonitem włóknistym wzrasta od 3,5- do 5,2-krotnie i nie zależy od początkowej intensywności zapachu i od szybkości przepływu powietrza przez warstwę jonitu włóknistego. Przedstawiony filtr może pracować w sposób ciągły w trybie automatycznym.

EN

As long as animals are consumed, rendering plants are necessary. An uncomfortable smell is unavoidable in case of the plants. Nowadays the rendering plant industry is mandatory to resolve the problem of odour nuisance. The papers deals with a new method of air deodorization by means of filter with fibrous ion exchanger Fiban K-1. Presented results of pilot plant research on air deodorization indicate that the filter could effectively remove from air odour impurities, especially that of ionic nature. Obtained results of determination of odour concentration by dynamic olfactometry confirmed the material as an efficient sorbent for many bad smelling chemical components having very low odour threshold. The quality of the air purified by means of the ion exchange filter increases from 3,5 to 5,2 times and is practically independent on initial concentration of odour substances and on the flow rate of the air through the layer of fibrous ion exchanger. The described filter could work continuously in automatic regime as the fibrous ion exchanger could be easily regenerated with acid.

6

Czujniki tlenkowe w pomiarach zapachowych powietrza

51%

Sobczuk H. , Guz Ł. , Wasąg H.

Chemik

|

2009

|

tom Vol. 62, nr 11

440-443

PL

Czujniki rezystancyjne zanieczyszczeń powietrza są szeroko używane do indykacji i pomiarów stężenia ustalonych, w zależności od typu czujnika, zanieczyszczeń powietrza. Nie są one jednak absolutnie selektywne. Przy jednoczesnym zastosowaniu kilku czujników w urządzeniu wieloczujnikowym, możliwe jest wykorzystanie niezupełnej selektywności czujników z korzyścią dla wyniku pomiaru. Złożona odpowiedź matrycy czujników, z których każdy uczulony jest na inne zanieczyszczenie, może być interpretowana w kategoriach ilościowych i jakościowych dając po analizie informację o składzie zanieczyszczenia powietrza. Wykorzystanie tego zjawiska umożliwiło opracowanie elektronicznego urządzenia do analizy gazów [1]. W pracy przedstawiono wyniki pomiarów ośmioczujnikowym urządzeniem wybranych związków zanieczyszczających powietrze.

EN

Metal oxide resistive gas sensors are for air pollution detection are widely used for indication of presence and measurement of specific, dependent on type of sensor, pollutants. Those sensors are not absolutely selective. Application of few sensors in a muti sensor device allows tu utilize lack of selectivity for improve of measurement. Complex response of sensor matrix, each of them sensitive for different compound, can be interpreted in quantitative and qualitative categories giving rise for information about composition of measured polluted air. Utilization of this phenomenon is possible with application of the device described in [I]. Some results of measurement are presented in the paper.

7

Removal of ammonia from air by fibrous ion exchangers

51%

Wasąg H. , Pawłowski L. , Soldatov V. , Kosandrovich E.

Environment Protection Engineering

|

2009

|

tom Vol. 35, nr 3

293-304

EN

The paper presents the results of laboratory studies of ammonia sorption from air by fibrous ionexchange materials containing acidic groups in concentration of 3-5 mmoles per gram as a function of the ammonia concentration (3-30 ppm), relative air humidity, air flow rate and the thickness of filtering layer. It follows from our experiments that non-woven fabrics with the thickness of above 2 mm and surface density of -0.3 kg m(-2) can efficiently reduce ammonia concentration in air to <1 ppm at flow rates of <0.2 m s-1. The sorbent can be regenerated with acid solution to obtain salts that can be used as mineral fertilizers.

8

Application of Drilling Waste in the Reclamation of Acidic Soils

51%

Chomczyńska M. , Kujawska J. , Wasąg H.

|

tom Tom 18, cz. 2

375--388

PL

Praca dotyczy nowej metody zagospodarowanie odpadów wiertniczych powstających w procesach poszukiwania gazu z formacji łupkowych. Stosowane metody zagospodarowania tego rodzaju odpadów ograniczają się w praktyce do ich deponowania na składowiskach odpadów niebezpiecznych. Z punktu widzenia ochrony środowiska rozwiązanie takie jest niepożądane i uzasadnia potrzebę poszukiwania nowych metod utylizacji. Odpady wiertnicze to głównie zwierciny, czyli urobek skalny wydostający się na powierzchnię wraz z płuczką wiertniczą. Właściwości fizyczne i chemiczne odpadów wskazują, że mogą być one wykorzystane przyrodniczo do rekultywacji gleb. Biorąc pod uwagę alkaliczny odczyn zwiercin ich dodatek powinien przyczynić się do poprawy właściwości gleb kwaśnych. Celem prezentowanych badań było określenie wielkości maksymalnej dawki zwiercin z uwagi na zmiany produktywności rekultywowanej gleby. W przeprowadzonych badaniach użyto gleby średnio kwaśnej, a dopuszczalną ilość dodawanych zwiercin ustalono na poziomie 15% obj. w oparciu o pomiary pH komponowanych podłoży. Wyniki analiz zasobności gleby wskazały na potrzebę wzbogacenia badanych podłoży w makroskładniki, co osiągnięto przez zastosowanie 2% dodatku substratu jonitowego. Przeprowadzony eksperyment wegetacyjny wykazał, że podłoża przygotowane na bazie zakwaszonej gleby z dodatkami zwierciny i substratu jonitowego charakteryzowały się różną produktywnością zależną od ilości wprowadzonych odpadów wiertniczych. Najkorzystniejszym dla rozwoju rośliny testowej (kupkówka pospolita, Dactylis glomerata L.) okazał się dodatek zwierciny w ilości około 5% obj. Zaobserwowano wówczas ponad 2,5-krotny wzrost produktywności mierzony całkowitą suchą biomasą roślin. Maksymalnym dodatkiem zwierciny z punktu widzenia produktywności podłoża był dodatek wynoszący około 10% obj., przy którym obserwowany wzrost produktywności w odniesieniu do podłoży bez dodatku zwiercin wynosił około 50%. Przeprowadzone badania potwierdziły możliwość wykorzystania odpadów wiertniczych w rekultywacji gleb kwaśnych w połączeniu z dodatkiem substratów przygotowanych na bazie żywic jonowymiennych. Rozwiązanie takie stwarza dodatkowo przesłanki do kompleksowego zagospodarowania zużytych lub poeksploatacyjnych wymieniaczy jonowych.

9

Effect of different variants of the ion exchange substrate on vegetation of Dactylis glomerata L on the degraded soil

51%

Chomczyńska M. , Soldatov V. , Wasąg H.

|

2010

|

tom Vol. 4, No. 2

243--248

EN

Ion exchange substrates are the mixtures of cation and anion exchangers saturated with nutrient ions in the proper ratios. After introducing into degraded soil, the substrates may act as a source of macro- and micronutrients initiating plant growth that is necessary for biological restoration. In order to determine an effect of different variants of ion exchange substrate (with a different potential impact on pH of soil solution) on plant vegetation, a pot experiment with orchard grass (Dactylis glomerata L) as the test species was carried out. For the need of the study seven series of media were prepared: the control series (sand as a model of degraded soil) and six test series - the mixtures of sand and 2% (v/v) additions of particular variants of ion exchange substrate (each variant contained monoionic forms differing in the content of NO-3, H2PO-4, SO4-2 thereby, differing in the pH 4of solutions equilibrated with them). The study results showed that additions of the substrate at pH = 5.5; pH = 6.0; pH = 6.5; pH = 7.0 and pH = 7.5 to sand significantly increased plant yield. The 2% addition of the substrate at pH = 6.5 caused the highest increase in wet and dry stem and root biomass, however mean values of the vegetation parameters obtained in the series with the substrate at pH = 6.5 were not significantly higher than parameters obtained in the series with the substrates at pH = 7.0 and 7.5. In the light of study results, it can be said that particular variants of substrate at pH in the range of 5.5÷7.5 are effective fertilizers intensifying plant growth during relatively short period.

PL

Substraty jonitowe są mieszaninami kationitów i anionitów nasyconych w stosownych proporcjach jonami pierwiastków odżywczych. Materiały te po wprowadzeniu do gleby zdegradowanej mogą pełnić rolę bogatego źródła makro- i mikroelementów, inicjującego rozwój pokrywy roślinnej niezbędnej w czasie biologicznej rekultywacji. Aby określić wpływ różnych wariantów substratu (o potencjalnie różnym oddziaływaniu na pH roztworu glebowego) na przebieg wegetacji roślin, przeprowadzono doświadczenie wazonowe z kupkówką pospolitą (Dactylis glomerata L) jako gatunkiem testowym. Na potrzeby tego eksperymentu przygotowano siedem serii podłoży: jedną serię kontrolną (piasek jako model gleby zdegradowanej) oraz sześć serii testowych będących mieszaninami piasku i 2% (objętościowo) dodatków poszczególnych wariantów substratu jonitowego (każdy wariant zawierał formy monojonowe różniące się zawartością anionów: NO -3 , H2PO-4, SO4-2 i tym samym różniące się wartościami pH roztworów pozostających z nimi w równowadze jonowymiennej). Rezultaty przeprowadzonego eksperymentu wykazały, że dodatki substratu o pH = 5,5; pH = 6,0; pH = 6,5; pH = 7,0 i pH = 7,5 po wprowadzeniu do piasku znacznie zwiększyły plon roślin. Dodatek substratu o pH = 6,5 spowodował największe przyrosty świeżej i suchej biomasy pędów oraz korzeni kupkówki, aczkolwiek średnie wartości parametrów wegetacyjnych uzyskane w serii z tym substratem nie były istotnie większe od wartości parametrów uzyskanych w serii z dodatkiem substratu o pH = 7,0 i 7,5. W świetle otrzymanych wyników należy stwierdzić, iż poszczególne warianty substratu o pH w zakresie 5,5÷7,5 są skutecznymi dodatkami nawozowymi intensyfikującymi rozwój roślin w stosunkowo krótkim okresie czasu.

10

Pomiar zapachowego zanieczyszczenia powietrza w obiektach przemysłowych przy zastosowaniu chromatografii gazowej i mikroekstrakcji do fazy stacjonarnej

51%

Czerwiński J. , Sobczuk H. , Wasąg H.

Przemysł Chemiczny

|

2009

|

tom T. 88, nr 5

428-431

11

Zastosowanie metody PCA do klasyfikacji odorów mierzonych urządzeniem wieloczujnikowym

51%

Guz Ł. , Sobczuk H. , Wasąg H.

Przemysł Chemiczny

|

2010

|

tom T. 89, nr 4

382-385

12

Wpływ substratu jonitowego na retencję składników mineralnych w podłożu - badania modelowe

38%

Chomczyńska M. , Wasąg H. , Pawłowski L. , Soldatov V. , Matusevich V. , Szymańska M.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2002

|

tom T. 5, nr 3-4

213-221

PL

Celem podjętych badań było sprawdzenie, czy dodatek substratu jonitowego Biona-312Ž wpływa na retencję składników pokarmowych roślin w podłożu. Dla osiągnięcia celu badań przeprowadzono doświadczenie wazonowe, obejmujące 2 cykle wegetacyjne. Rośliną testową była kupkówka pospolita (Dactylis glomerata L.). W pierwszym cyklu wegetacyjnym rośliny rosły na piasku oraz na podłożu piaskowym z 2% (objętościowo) dodatkiem substratu Biona-312Ž. Po jego zakończeniu część podłoży nawożono roztworem pożywkowym Hewitta. W drugiej rotacji upraw wegetację roślin przeprowadzono na podłożach piaskowych z dodatkiem i bez dodatku substratu Biona-312Ž zarówno nawożonych, jak i nienawożonych. Wyniki eksperymentu wykazały, że na podłożu nawożonym z dodatkiem substratu Biona-312Ž świeża i sucha masa części nadziemnych oraz sucha masa korzeni roślin była o odpowiednio: 24, 30 i 57% większa niż w serii nienawożonej. Zarejestrowany przyrost plonu przypisać należy zatrzymywaniu składników mineralnych przez podłoże nawożone. Stwierdzono, że za retencję biogenów odpowiedzialny był głównie dodatek substratu jonitowego, który spowodował zaadsorbowanie ponad 13-krotnie większej ilości potasu, 3-krotnie większej ilości azotanów(V) i 2-krotnie większej ilości fosforanów(V) w porównaniu do czystego piasku. Wyniki badań wskazują z jednej strony na możliwość rekultywacji zdegradowanych gleb poprzez aplikację substratów jonitowych, a z drugiej strony na możliwość wykorzystania tych substratów jako sorbentów zatrzymujących w podłożu składniki pokarmowe roślin.

EN

The aim of the work was to study the effect of Biona-312Ž-substrate addition to the ground, used for plant growing, on the retention of nutrient elements. The Biona-312Ž substrate was produced at the Institute of Physical Organic Chemistry of the Belarus National Academy of Sciences in Minsk. It was a mixture of strong acid cation exchanger KU-2, polyvalent anion exchanger EDE-10P and clinoptilolite saturated with biogenic ions. To achieve the study aim the pot experiment was carried out for two vegetation cycles. Each vegetation cycle lasted 6 weeks. The test plant was orchard grass (Dactylis glomerata L.). During the first vegetation plants were grown on the sand and on the sand with the 2% addition of substrate Biona-312Ž. The addition of ion exchange substrate to the sand in this cycle caused that wet and dry biomass of shoots and dry biomass of roots respectively were 18.5, 17.5 and 10 times higher than those obtained on the sand-only medium. After the first cycle a half of the pots from the both series of media were fertilized with the Hewitt's nutrient solution and then washed out with distilled water. The content of potassium, nitrates and phosphates in the eluates obtained was analysed. The results of the chemical analysis showed that the contents of nutrient compounds in the media with the addition of Biona-312Ž were higher than those in the media without the addition of the ion exchange substrate. The addition of Biona-312Ž substrate was responsible for nutrient retention - the sand and Biona-312Ž mixture retained potassium, nitrates, and phosphates by: 13-, 3-, 2- times higher than pure sand, respectively. During the second vegetation plants were grown on the fertilized and non-fertilized sand with and without the addition of substrate Biona-312Ž. The results of the experiment showed that the wet and dry biomass of the shoots and the dry biomass of the roots obtained on the fertilized medium with the addition of substrate Biona-312Ž was by: 24, 30 and 57% higher than that obtained on the non-fertilized medium. The yield increase was caused by retention of the mineral compounds in the fertilized medium. To sum up ion exchanger substrates can be used as fertilizers in soil recultivation and as sorbents that retain plant nutrient compounds.