Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Magdalena Żmuda-Trzebiatowska, „Folkhemmet – czyli wspólny, dobry dom – w szwedzkich narracjach literackich o dzieciństwie”, seria: Filologia Skandynawska nr 17, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2017, 255 ss.

100%

Chojnacki H.

Studia Scandinavica

|

2018

|

nr 2 (22)

191-197

PL

"Książka poznańskiej badaczki została zgłoszona jako główne dzieło w procesie habilitacyjnym, który zakończył się 21 czerwca 2018 roku. Doktor habilitowana Magdalena Żmuda-Trzebiatowska od 21 lat związana jest z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, od 1997 roku jako asystent, potem jako doktorantka, od 2002 roku jako adiunkt w Katedrze Skandynawistyki po obronie pracy doktorskiej Polen – Sverige. Bilden av den andre och den nationella identiteten mot bakgrund av Svenska presstexter från åren 1989–1999, której wydanie ma nastąpić w tym roku. Autorka tworzy ze swobodą wysłowienia w trzech (nie licząc polszczyzny) obszarach językowych: szwedzkim, angielskim, niemieckim, a jej zainteresowania skupiają się na współczesnej Szwecji. Dotyczą zachodzących w Szwecji przemian społeczno-politycznych w XX wieku (przemiany mitu szwedzkości, konstruowania tożsamości narodowej za pomocą różnych typów narracji), obecności tych przemian w prozie autobiograficznej, w literackich obrazach dziecka i dzieciństwa. Idzie z tym w parze rozpoznanie szwedzko-polskich związków literackich, kulturowych, historycznych, zwłaszcza recepcji literatury szwedzkiej w Polsce, obrazów zwierciadlanych (Polski w Szwecji i Szwecji w Polsce), wreszcie – badania kulturowych aspektów przekładu na przykładach polskich i szwedzkich, czyli poznawczo i kompetencyjnie najważniejszych w doświadczeniu naukowym, praktyce dydaktycznej i przekładowej habilitantki."

2

Zenon Ciesielski, Zapisane w pamięci, czyli meandry mojego życia. Autobiografia, Gdańsk: Wydawnictwo Marpress, 2019, 388 ss.

100%

Chojnacki H.

Studia Scandinavica

|

2020

|

tom 24

|

nr 4

173-175

PL

"Z obchodzonym w roku 2020 jubileuszem pięćdziesięciolecia Uniwersytetu Gdań-skiego (1970) zbiegło się wydarzenie mniej oficjalne, acz równie ważne – wydanie opowieści autobiograficznej Profesora zwyczajnego Zenona Ciesielskiego. Jest ona uzupełnieniem bogatej historii gdańskiej Alma Mater oglądanej poprzez osobisty filtr osoby z jej początkami najściślej związanej."

3

„Tłumacz między kulturami” – o Macieju Zarembie-Bielawskim

100%

Chojnacki H.

Forum Filologiczne Ateneum

|

2020

|

tom 8

|

nr 1

379-393

PL

Referat nawiązuje do tego nurtu hermeneutyki, którego reprezentanci pojmują interpretację jako „zrozumienie wyartykułowane”. Utekstowienie, w tym także parafraza, przekład cudzego języka, jest warunkiem zaistnienia w przestrzeni kulturowej, dzięki czemu możliwy jest krytyczny ogląd i poznawcza weryfikacja innej narracji. W wypadku Macieja Zaremby mamy do czynienia z reportażystą, który pisze po szwedzku o Szwedach jako outsider, to znaczy – zachowując dystans i zdolność widzenia tego, czego Szwedzi nie chcą albo nie mogą zobaczyć własnymi oczyma. Odkrywa obszary działania „normy szwedzkiej”, widzialnej od zewnątrz, niewidocznej „od wewnątrz”, tak jak rozpoznanie inności i swoistej wartości jakieś kultury możliwe jest dla obcokrajowców. Tubylcy sami swoich norm rozpoznać (także ocenić) nie są w stanie bez udziału innoziemców. Pisanie dla Zaremby jest aktem niezgody na bezrefleksyjną akceptację inności, jednocześnie używa języka krytycznej negacji i narzędzi analitycznych z intencją bardziej koncyliacyjną niż jawnie potępiającą. W tym nowym wcieleniu sam autor nazywa się „tłumaczem między kulturami”, którego siła polega na tym, że zachował zdolność do dziwienia się, poszerzania wyobraźni i poszukiwania nowych środków językowych, do wyrazistego oddzielania faktów od opinii. Jest to wizja człowieka budującego pomost między dwoma kulturami, a jego ideałem są tematy stawiające opór i nietoksyczne standardy komunikacyjne.

EN

The paper refers to this trend of hermeneutics, whose representatives understand the interpretation as "articulated understanding". The texting, including paraphrase, the translation of someone else's language, is a prerequisite for the existence of cultural space, so that a critical view and cognitive verification of another narrative is possible. In the case of Maciej Zaremba, we are dealing with a reporter who writes Swedish about Swedes as an outsider, that is – keeping the distance and ability to see what the Swedes do not want or cannot see with their own eyes. It explores the areas of action of the "Swedish norm", visible from the outside, invisible "from the inside", just as the recognition of otherness and a peculiar value of some culture is possible for foreigners. Natives themselves are not able to recognize their standards (also assess) without the participation of outsiders. For Zaremba, writing is an act of disagreement with the uncritical acceptance of otherness, while using critical negation language and analytical tools with a more conceited intention than an overtly damning one. In this new incarnation, the author himself calls himself a "translator between cultures", whose strength lies in the fact that he has retained the ability to marvel, to expand his imagination and to seek new language means, to clearly separate facts from opinions. It is a vision of a man building a bridge between two cultures, and his ideal is subjects of resistance and non-toxic communication standards are his ideal.

4

Świętosława – skandynawistka. O znaczeniu północnego wymiaru w polskiej kulturze i polityce

100%

Chojnacki H.

Folia Scandinavica Posnaniensia

|

2016

|

tom 19

31-41

EN

The article deals with Świętosława (also known as Sigrid the Haughty, Sigrid Storråd, Gunhilda), a figure from the early days of Polish statehood and Christianity, member of the Piast dynasty, a queen of Sweden, Denmark and Norway, a mother of the Canute the Great, a (Viking) king of England and finally both Slav and Pole, and British, and Nordic can be approached from various perspectives. The particularly appealing appears however the opportunity to reflect on the Nordic dimension in Polish social thought, culture and politics. Świętosława faced a challenge of learning the Nordic people, their language, and all this that is included in the programme of Scandinavian studies at the University of Gdansk “from inside”. Her situation resembles the one investigated by Jerzy Szacki in his sociological survey of tradition. It refers to learning oneself an others once the safe boundary is overstepped and the first step towards what is foreign, different and perhaps shocking is made. It relates to the authentic adventure of migration, but also to education and cross-culture communication promoting mutual understanding of differences and to new perspectives for community development. Finally, it concerns the geopolitical implications of northern dimension for the Polish political ethos, culture and education.

5

S.I. Schab, Palimpsest polski. Reprezentacje Polski i Polaków w duńskich relacjach podróżniczych, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2018, 228 ss.

63%

Chojnacki H. , Sibińska M.

Studia Scandinavica

|

2019

|

nr 3(23)

215-219

PL

"Wiedza o kontaktach kulturalnych między Polską a Danią, a także o zainteresowaniach naszym krajem duńskich ludzi pióra, nie jest całkowicie nieobecna w polskim dyskursie literaturoznawczym, lecz nawet jeśli znajdziemy jej ślady, to do niedawna były one rozproszone, marginalne i głównie o charakterze faktograficznym1. Sposobom postrzegania i obrazowania naszej ojczyzny przez rodaków Hansa Christiana Andersena nie przyglądano się w sposób systematyczny i pogłębiony. Ostatnie dwa lata przyniosły istotną zmianę. Umocowana w badaniach kulturoznawczych monografia Sylwii Izabeli Schab wspomnianą lukę częściowo wypełnia, poddając sposoby istnienia Polski w wyobraźni Duńczyków wieloaspektowej analizie. Jej publikacja wchodzi przy tym w owocny dialog z wydaną rok wcześniej książką gdańskiej historyczki Michaliny Petelskiej zatytułowaną Georg Brandes i Polacy, czyli o fenomenie wzajemnego zainteresowania z Polską w tle (2017)."

6

Słowem wstępu

38%

Chojnacki H. , Drozdowska K. , Podlaska M. , Dymel-Trzebiatowska H. , Sibińska M. , Wojan K.

Studia Scandinavica

|

2018

|

nr 2 (22)

7-8

PL

"Z przyjemnością oddajemy w Państwa ręce kolejny numer Studia Scandinavica, interdyscyplinarnego czasopisma naukowego gdańskich skandynawistów, powstającego we współpracy z badaczami nordyckiego obszaru językowo-kulturowego z wielu ośrodków w Polsce, jak również z krajów Europy Środkowej, Wschodniej i Północnej. Od początku istnienia misją naszego czasopisma jest integracja środowiska naukowego oraz wyjście naprzeciw wciąż rosnącemu zainteresowaniu Danią, Norwegią, Szwecją, Islandią i Finlandią."