The aim of the article is to present the comparative view of the political position of the constitutional courts in three states of the Eastern Europe: Belarus, Ukraine and Moldova. The author discussed the circumstances of creating the model of the constitutional judiciary within the period of Soviet Union and then the characteristics of modern constitutional courts in the said countries was presented. The following aspects were compared: constitutional basis of constitutional judiciary functioning, the legal definitions of the constitutional courts, the entitled bodies to appear in court, the presence of the constitutional complaint institution, the scope of courts competence, criteria and the mode of selecting the judges. The major differences as to functioning of these bodies were indicated, including its limited role in the political system in Belarus and its increasing role in Ukraine which ought to be related to ongoing democratic reforms.
PL
Celem artykułu jest zaprezentowanie w ujęciu porównawczym pozycji ustrojowej sądów konstytucyjnych w trzech państwach Europy Wschodniej: Białorusi, Ukrainie i Mołdawii. Autor omawia okoliczności kształtowania się modelu sądownictwa konstytucyjnego w okresie Związku Radzieckiego, następnie zaś cechy współczesnych sądów konstytucyjnych w wymienionych państwach. Porównano następujące kwestie: konstytucyjne podstawy funkcjonowania sądownictwa konstytucyjnego, definicje legalne sądów konstytucyjnych, podmioty uprawnione do występowania przed sądem, obecność instytucji skargi konstytucyjnej, zakres kompetencji sądów, kryteria i tryb wyboru sędziów. Wskazano na istotne różnice w funkcjonowaniu tych organów, w tym jego ograniczoną rolę w systemie ustrojowym Białorusi oraz rosnącą rolę na Ukrainie, co należy wiązać z toczącymi się demokratycznymi reformami.
Book review: Hilary Appel, Mitchell A. Orenstein (2018), From Triumph to Crisis. Neoliberal Economic Reform in Postcommunist Countries, Cambridge University Press, 243 pages
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The following review presents a recently published monograph written by Tapio Raunio and Thomas Sedelius which tackles the issue of formal and informal aspects of the semi-presidential model of the political system. The book covers three cases: Finland, Lithuania, and Romania. The authors have thoroughly discussed both the institutions for coordinating cooperation between presidents and prime ministers and the informal paths of presidential influence. Such influences are factors that destabilise the regular coordination of exercising the executive power. It is found that the key factors that destabilise cooperation of presidents and prime ministers are: the political culture of a particular society and the type of political leadership presented by each president.
Cyprus, an island located in the Eastern part of the Mediterranean, in fact, is divided into three states that control some parts of it. This situation stemmed from a serious political conflict that has lasted at least since Cyprus became independent in 1960. The main goal of this paper is to present model of the local self-government, one of the main elements of a democratic state. It discusses the origins of this model, the heritage of Ottoman Empire and the period of British domination, legal aspect of a current situation, its main weaknesses and possible reforms.
PL
Cypr, wyspa położona we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego, faktycznie podzielona jest pomiędzy trzy państwa sprawujące jurysdykcję nad jej poszczególnymi częściami. Sytuacja ta jest konsekwencją głębokiego kryzysu politycznego, który trwa od momentu uzyskania przez Cypr niepodległości w 1960 r. Celem artykułu jest zaprezentowanie jednego z istotnych elementów ustroju państwa, jakim jest samorząd lokalny. Omówiono genezę aktualnego modelu, wskazując na elementy dziedzictwa osmańskiego i brytyjskiego, obecny ustrój samorządu, jego główne słabości, a także postulowane kierunki reform.
Samorząd lokalny w Republice Białorusi jest instytucją prawa konstytucyjnego. Przewiduje się w nim funkcjonowanie instytucji demokracji pośredniej i bezpośredniej. Celem niniejszego artykułu jest omówienie prawnych aspektów funkcjonowania instytucji demokracji bezpośredniej w systemie samorządu lokalnego w Republice Białoruś, w tym referendum lokalnego, zebrania lokalnego oraz organów terytorialnego samorządu społecznego Wskazano również problemy w realizacji zasad demokracji bezpośredniej, odnosząc je do specyfiki niedemokratycznego reżimu politycznego współczesnej Białorusi.
EN
Local self-government in the Republic of Belarus is an institution of constitutional law. It declares functioning of institutions of direct and indirect democracy. The aim of following paper is to describe legal aspects of institutions of direct democracy in the system of local self-government in Belarus including local referendum, local assembly and territorial social self-government. It discusses also problems in implementation of direct democracy mechanisms, relating this with the specificity of nondemocratic political regime in contemporary Belarus.