Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 18

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
|
|
tom Vol. 36 nr 5
169-176
PL
Stan jakości powietrza w przyziemnej warstwie atmosfery budzi ostatnio coraz większe obawy, między innymi ze względu na wzrost stężen zanieczyszczeń wtórnych, takich jak ozon. Głównym źródłem tworzenia się ozonu w troposferze są reakcje fotochemiczne zachodzące pomiędzy lotnymi związkami organicznymi (LZO) i tlenkami azotu (NO,) - głównie pochodzenia antropogenicznego. Stężenie ozonu w troposferze jest uzależnione w dużym stopniu od stężeń jego prekursorow, ale rownież od wielu zjawisk fizykochemicznych i meteorologicznych zachodzących w atmosferze. Ograniczanie imisji ozonu w troposferze jest problemem bardzo złożonym, dlatego też należy dokonanie właściwego wyboru metody jego zmniejszania. Do celów diagnostycznych i prognostycznych są zwykle wykorzystywane odpowiednie modele fotochemiczne ulatwiające opis procesów mających wpływ na jakość powietrza atmosferycznego oraz umożliwiające przeprowadzenie symulacji potencjalnych wpływów planowanych strategii ograniczania na stężenie ozonu w danym regionie. W procesie wdrażania strategii ograniczania imisji ozonu ważnym czynnikiem, determinującym końcowe efekty, są koszty. Dlatego też niezwykle istotny jest wybór takiej strategii, która wykorzystując minimalne nakłady finansowe przyczyni się do istotnego zmniejszenia poziomu zanieczyszczenia powietrza. Jedną z nich jest strategia oparta na znajomości reaktywności LZO, gdyż jej zastosowanie może spowodować redukcję większej ilości ozonu niż system oparty na wielkości emisji, przy założeniu, że zostanie wykorzystana ta sama ilość środków finansowych. Ze względu na nieliniowy charakter procesu tworzenia się ozonu w troposferze ocena efektywności zastosowanych strategii może okazać się zadaniem dość trudnym. Dlatego też wykorzystanie rożnych kryteriów oceny może przyczynić się do lepszego poznania zmian stężenia ozonu, a przez to stworzenia bardziej efektywnych metod ograniczania stężenia ozonu troposferycznego.
EN
The quality of atmospheric air in the near ground layer raises many doubts because of the increase of secondary pollutants concentration such as ozone. The main source of ozone in troposphere are photochemical reactions proceeding between volatile organic compounds and nitrogen oxides - mainly with anthropogenical origin. Ozone concentration in troposphere depends on his precursors concentration and physicochemical and meteorological phenomena taking place in the atmosphere. Limitation of ozone concentration is a very complex problem therefore it is advisable to choose proper ozone control strategy and also to use suitable photochemical models. This photochemical models help us to describe processes which have a great influence on the air quality and also they may be very useful in simula- . tion of potential effects of ozone control strategy. In the implementation process of ozone control strategy the costs are very significant factor that they often can limit results. Therefore the choice of minimum cost strategy, that will cause decrease of air pollution, is very important. One of such strategy is reactivity based ozone control strategy because at the same costs it can cause bigger ozone decrease than mass based ozone control strategy. Due to the nonlinear ozone formation process in troposphere the evaluation of effectiveness of ozone control strategy could be a very difficult task. Therefore the usage of different assessment parameters may contribute to better understanding of ozone concentration changes in ground level.
EN
Natural emissions of volatile organic compounds (VOCs), especially from terrestrial plants, have significant effects on the atmospheric chemical composition and physical characteristics. They take part in the formation of new compounds, including secondary pollutants such as tropospheric ozone, as they are highly reactive and their residence time in air is relatively short. For this reason, a reliable inventory of biogenic volatile organic compounds (BVOCs) emission is of significant importance in regional air quality modelling and assessment. In the paper, the preliminary studies on the BVOCs emission in Poland were presented, with the use of the MEGAN v2.1 (Model of Emissions of Gases and Aerosols from Nature) empirical emission model driven with meteorological fields generated in the WRF v3.8 (Weather Research and Forecasting) model. The estimation of volatile organic compounds emission from vegetation in the area of Poland for July 2015 was carried out at spatial resolution of 4 km based on default 16 global PFTs (Plant Functional Types) and emission factors distributions. BVOCs emission inventories were divided into three main groups: isoprene, monoterpenes and other volatile organic compounds (OVOCs). Their total estimated emission rates, spatial distributions and daily variability were analysed. The results of the study will define directions of further research on the BVOCs emission in the area of Poland and possibilities to improve their assessment.
PL
Naturalne emisje lotnych związków organicznych (LZO), w szczególności z roślinności lądowej, mają znaczący wpływ na skład chemiczny i właściwości fizyczne atmosfery. Ze względu na ich dużą reaktywność i stosunkowo krótki czas przebywania w powietrzu uczestniczą one w tworzeniu nowych związków, w tym wtórnych zanieczyszczeń, takich jak ozon troposferyczny. Z tego powodu wiarygodna inwentaryzacja emisji biogenicznych lotnych związków organicznych (BLZO) ma niepomijalne znaczenie w regionalnym modelowaniu i ocenie jakości powietrza. W pracy przedstawiono wstępne badania nad emisją BLZO w Polsce z wykorzystaniem modelu empirycznego MEGAN v2.1 (Model of Emissions of Gases and Aerosols from Nature) i pól meteorologicznych pochodzących z modelu WRF v3.8 (Weather Research and Forecasting). Emisję lotnych związków organicznych z wegetacji na terenie Polski w lipcu 2015 roku oszacowano w siatce o rozdzielczości przestrzennej 4 km, wykorzystując domyślne 16 globalnych klas PFT (Plant Functional Types) i przestrzenne rozkłady wskaźników emisji. Inwentaryzację emisji BLZO podzielono na trzy główne grupy związków: izopren, monoterpeny oraz pozostałe lotne związki organiczne. Analizie poddano całkowitą wielkość emisji powyższych związków, rozkłady przestrzenne oraz ich zmienność dobową. Wyniki badań określą kierunki dalszych badań nad emisjami BLZO na terenie Polski oraz wskażą możliwości poprawy wiarygodności ich oszacowania.
EN
Biogenic volatile organic compounds (BVOCs) have a significant impact on air quality in the ground layer of the atmosphere and they play a major role in forming the climate. They are the main precursors of tropospheric ozone and they are a source of secondary organic aerosols in the atmosphere. Indirectly they also affect the dimate-forming processes. The paper presents the influence of BVOCs on photochemical processes occurring in the atmosphere. The main mechanisms of reactions associated with BVOC oxidation in the air and the formation of secondary organic aerosols have been discussed here. Physico-chemical conditions of the course of the indicated mechanisms have been identified. The problems and uncertainties faced by atmospheric chemists while preparing a qualitative and quantitative description of chemical reactions in the atmosphere involving BVOCs have been discussed as well.
PL
Biogenne lotne związki organiczne (BLZO) mają istotny wpływ na jakość powietrza w przyziemnej warstwie atmosfery oraz odgrywają dużą rolę w kształtowaniu klimatu. Należą do głównych prekursorów ozonu troposferycznego oraz są źródłem wtórnych aerozoli organicznych w atmosferze. Pośrednio oddziałują również na procesy klimatotwórcze. W artykule przedstawiono wpływ BLZO na procesy fotochemiczne zachodzące w atmosferze. Opisano główne mechanizmy przebiegu reakcji związanych z utlenianiem BLZO w powietrzu oraz tworzeniem się wtórnych aerozoli organicznych. Wskazano uwarunkowania fizykochemiczne przebiegu omawianych mechanizmów. Przedyskutowano problemy i niepewności, na jakie natrafiają chemicy atmosfery przy jakościowo-ilościowym opisie przebiegu reakcji chemicznych w atmosferze z udziałem BLZO.
|
|
tom nr 4
4864--4873, CD6
EN
The study involved researching the impact of emissions from road transport on the air quality conditions with respect to the concentrations of: NO2, C6H6, PM10 and PM2.5. The subject matter of the research was a street network located in the western part of the city of Krakow. Substance levels in the air were estimated based on the reference method and with the CALINE3 model. The greatest impact on the air quality conditions in the Krakow Agglomeration was exhibited by the NO2 and C6H6emissions, whose greatest maximum one hour concentrations (C1max) in the air reach 674.1 and 83.37 μg/m3 respectively.
PL
W pracy zbadano wpływ emisji z transportu drogowego na stan jakości powietrza ze względu na stężenia: NO2, C6H6, PM10 i PM2.5. Obiektem badań była sieć ulic zlokalizowana w zachodniej części miasta Kraków. Poziomy substancji w powietrzu oszacowano na podstawie metody referencyjnej i modelem CALINE3. Największe oddziaływanie na stan jakości powietrza w Aglomeracji Krakowskiej wykazują emisje NO2 i C6H6, których najwyższe stężenia maksymalne jednogodzinne (C1max) w powietrzu kształtują się odpowiednio na poziomie 674,1 i 83,37 μg/m3 References .
|
|
tom nr 4
8694--8702, CD3
EN
The work analyses daily, weekly and monthly distribution of traffic flow recorded in 2012 on selected streets of Krakow, belonging to different classes of public roads. Using statistical tests: Fisher’s LSD and Tukey’s HSD, 3 univariate analyses for mean values of traffic flow relative to different averaging periods (monthly, weekly and daily distribution) were carried out. Based on the results, averaged traffic flow profiles for each analysed road class (local models) and a joint one for the entire sample (global model) were developed. The models were compared with measurement values using appropriate statistical indicators. The results of the statistical analysis suggest that the global model of averaging traffic flow in relation to the analysed roads has a very high conformity. Thus, it can be applied to other roads of Krakow belonging to the same road class as roads with a known profile.
PL
W pracy przeanalizowano rozkłady dobowe, tygodniowe i miesięczne natężenia ruchu pojazdów zarejestrowane w 2012 roku na wybranych ulicach Krakowa, należących do różnych klas dróg publicznych. Wykonano przy pomocy testów statystycznych: LSD Fishera oraz HSD Tukeya 3 analizy jednoczynnikowe dla średnich wartości natężenia ruchu względem różnych okresów uśredniania (rozkład: miesięczny, tygodniowy, dobowy). Na podstawie uzyskanych wyników opracowano uśrednione profile natężenia ruchu dla każdej analizowanej klasy drogi (modele lokalne) oraz wspólny dla całej próbki (model globalny). Opracowane modele porównano z wartościami pomiarowymi za pomocą odpowiednich wskaźników statystycznych. Wyniki przeprowadzonej analizy statystycznej wskazują, że globalny model uśredniania natężenia ruchu w odniesieniu do analizowanych dróg wykazuje bardzo wysoką zgodność. Może być on więc transponowany na inne drogi krakowskie przynależne do tej samej klasy dróg, co drogi o znanym profilu.
12
51%
EN
Baking of semi-finished graphite products in a tunnel furnace is the source of many air pollutants present in both the gaseous and solid phases. The goal of this study was to assess emission rates into the air of the substances such as: CO, NOx, SO2, H2S, CH4, aliphatic hydrocarbons C1-C6, BTEX, total dust, tar substances and PAHs. The research showed a small time-dependence of the emission rates for the majority of the substances analysed. Concentrations of the analysed substances in exhaust gases were in the majority of cases at a low level, except for BTEX and PAHs.
PL
Przedstawiono zmiany przepisów prawnych dotyczących stref ochronnych w Polsce. Scharakteryzowano także uwarunkowania związane z powstaniem, zagospodarowaniem i częściową likwidacją strefy ochronnej funkcjonującej wokół Huty Katowice i Zakładów Koksowniczych "Przyjaźń" w Dąbrowie Górniczej od 1978 r.
EN
Legislation changes concerning the protection zones in Poland were presented in the paper. Conditions connected with forming, developing and partial elimination of the protection zone existing around the Katowice steelworks and the coke plant Przyjaźń in Dąbrowa Górnicza since 1978 were characterized as well.
EN
Recent studies show that a representative of phospholipids, namely lysophosphatidic acid (LPA) and its receptors (LPA1-3) play a significant role in the reproductive processes, i. a, in the modulation of the uterine contractility. The participation of LPA3 in the reproductive processes has been revealed in mice and has not been studied in gilts. Therefore, in the present study we investigated the role/action of LPA and its receptors LPA1, LPA2 and LPA3 on the contraction activity in the porcine uterus. The study was conducted on an experimental model in which the pig uterus consisted of the one whole uterine horn and a part of the second horn, both connected with the uterine corpus. Uterine strips consisting of the endometrium with the myometrium (ENDO/MYO) and myometrium (MYO) alone were collected on days 12-14 of the estrous cycle (control group; n = 5) or pregnancy (experimental group; n = 5). Two analogues of LPA at increasing doses were used: oleoyl-sn-glycero- 3-phosphate (L-α-LPA, a selective agonist of LPA1 and LPA2 receptors; 10-7 M; 10-6 M and 10-5 M) and 1-oleoyl-2-O-methyl-rac-glycerophosphothionate (OMPT, a selective agonist of LPA3 receptor; 68 nM; 136 nM and 680 nM). L-α-LPA caused an increase in the contraction tension, amplitude and frequency of ENDO/MYO from the uterine horn with the developing embryos. This effect was not observed in MYO in both groups examined. In the ENDO/MYO strips of the uterine horn with developing embryos, OMPT significantly increased the contraction tension at the highest dose (680 nM) and amplitude at all doses examined, while frequency of contractions was decreased at doses of 136 nM and 680 nM. In the MYO strips of the uterine horn with embryos a significant increase in the contraction tension and amplitude after the highest dose of OMPT was observed. The results obtained imply the important role of receptors LPA1 , LPA2 and LPA3 in the contraction activity of the porcine uterus during early pregnancy.
PL
W pracy zaproponowano metodę wyznaczania współczynnika dyfuzji. Metoda ta polega na określeniu rozkładów przestrzennych stężenia badanych związków w czasie za pomocą hiperspektralnego obrazowania cyfrowego. Następnie otrzymane rozkłady są porównywane z rozwiązaniami numerycznymi równania dyfuzji. Rozwiązania te są otrzymywane za pomocą MES. Współczynnika dyfuzji poszukuje się wykorzystując optymalizacyjne rozwiązanie zagadnienia odwrotnego. W pracy wyznaczono współczynnik dyfuzji wybranego związku w toluenie.
EN
A method for the determination of diffusion coefficient is proposed in the paper. The method deals with finding out the spatial concentration distribution of compounds using hyperspectral digital imaging. Then, the obtained distributions are compared with numerical solutions of diffusion equation. These solutions are obtained by using FEM. The diffusion coefficient is sought applying the optimization solution of inverse problem. The diffusion coefficient of selected compound in toluene was determined.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.