Autor poruszył zagadnienie liberalnego monizmu jako doktryny o pretensjach totalitarnych – stojących w centrum wojny o kulturę. Podejmuje analizę liberalnego monizmu i antropologii stojącej u jego podstawy na przykładzie ich krytyki, dokonanej przez wybitnego amerykańskiego teologa i intelektualisty Richarda J. Neuhausa.
Donald Trump utilizes conservative values and narrative to gain power in elections, causing profound social turmoil (to hell with political correctness) and successfully attempts to limit oligarchization of American political life. He was able to defeat Hilary Clinton with her vision of liberal oligarchy supported by identity clientele groups. Trump focused his rhetoric and policies on social solidarity in a nation state fueled by republican values, thus opposing both liberals and libertarians joined against him in a conflict of two models of common interest in V. Pareto’s understanding. Some similarities to Ronald Regan’s presidency are visible, albeit major differences (business background, massive personal wealth, lack of political experience or administrative career) must be noticed. Trump’s vision “Great America” is a construed temporal social phenomenon, based on rhetoric of greatness and power, used however to implement real and profound policy changes (e.g. nominations to SCOTUS and federal courts). Moreover, Trump saves Republicans from political stalemate or even crisis, as they regain a chance to reorient the political system in a radical manner. His political intuition and business experience allowed Trump to overthrow the rhetoric of political correctness, liberal dispersed censorship and newspeak dictate of public morality. Brutal rhetoric and peculiar sense of humor combined with sincere optimism of a “self-made man” and entrepreneurial mentality allowed Trump to survive both ostracism of elites and ferocious attack of liberal media. He established himself as a representative and voice of “Hard America” (M. Barone), opposed to liberal despise for the “deplorable”. Trump indentifies himself as a man of action, rough business player and a builder, America to him is a nation of builders. Trump’s victory is a symbolic ending of the American and Western order established after 1945.
PL
Wygrane przez Donalda Trumpa – dzięki odwołaniu do wartości i narracji konserwatywnej – wybory prezydenckie wywołały wstrząs w społeczeństwie amerykańskim. Nowy prezydent z powodzeniem ograniczył postępującą oligarchizację życia politycznego Stanów Zjednoczonych. Zdołał pokonać Hilary Clinton z jej wizją państwa – oligarchii wspieranej przez klienckie grupy tożsamościowe. Trump skoncentrował swoją retorykę i kierunki polityki na solidarności społecznej w ramach państwa narodowego opartego na wartościach republikańskich. Stanął w opozycji zarówno do liberałów, jak i do libertarian złączonych w walce przeciwko niemu. Widać tu konflikt dwóch modeli interesu wspólnotowego w ujęciu Vilfredo Pareto. Ponadto dostrzec można podobieństwa do prezydentury Ronalda Regana, jednakże trudno pominąć zasadnicze rozbieżności (Trump – człowiek wielkiego biznesu z ogromnym majątkiem osobistym, niemający doświadczenia politycznego i niepełniący wcześniej funkcji publicznych). Sama wizja „wielkiej Ameryki” jest stworzonym przez Trumpa zjawiskiem społecznym, opartym na retoryce wielkości i władzy wykorzystywanej jednak przy wdrażaniu rzeczywistych zmian polityki państwa (np. nominacje sędziowskie). Oprócz tego nowy prezydent zapewnił Partii Republikańskiej wyjście z kryzysu, dając szansę na gruntowną i zasadniczą reorientację systemu politycznego USA. Intuicja polityczna i doświadczenie przedsiębiorcy pozwalają Trumpowi na obalenie monopolu retoryki politycznej poprawności wraz z moralnym dyktatem nowomowy i rozproszonymi formami cenzury. Brutalna retoryka i specyfi czne poczucie humoru towarzyszące autentycznemu optymizmowi self-made man, wraz z biznesową mentalnością, pozwoliły Donaldowi Trumpowi na przetrwanie ostracyzmu elit oraz zaciętych ataków mediów liberalnych. Nowy prezydent zajął miejsce trybuna „twardej Ameryki” (Michael Barone) stając w opozycji do liberalnej pogardy dla „godnych pożałowania”. Trump identyfikuje się jako budowniczy, człowiek działania, doświadczony i ostry gracz świata wielkich interesów. Sama Ameryka dlań to naród budowniczych. Nowa prezydentura jest również symbolicznym zakończeniem porządku ustanowionego w USA i Europie Zachodniej po roku 1945.
The controversies between the United States and the European Union of the last decade signify much deeper cultural differences between these two parts of the transatlantic civilization than just their immediate political responses to particular events after 9/11 2001. Both America and the Western part of the European Union are modern political and cultural entities, but their responses to modernity and modernization have since the 17th century and 18th century been different. Inside the European Union the cultural rift is also visible between the original western European countries and the post-soviet, post-Yalta countries of Eastern Europe accepted in 2004 and 2007, which have belonged to Europe for a thousand years, but have been affected much less by modernity and modernization of the 18th century Enlightenment type. What we thus have is a tripartite division within transatlantic civilization which has many consequences as far as the immediate political choices and aims taken up by the United States, the western dominant countries of the European Union and the latter’s new part in Eastern Europe. The major difference between the United States and the western part of the European Union concerns the way both entities were built, America from bottom up, Europe and then the European Union from top down. There are also other significant differences concerning religious life, a much more pronounced ideological character of the United States, and the way the relationship between the elites and their societies are structured. The differences between the western part of the European Union and the post-Yalta countries of Eastern Europe concern mainly the mutual images what the new common European Union should be, the different strategies of modernization applied to the Eastern part, especially cultural modernization which touches on such sensitive issues as post-colonialism, cultural identity or a question of solidarity of all countries of the European Union or domination within it of the strongest ones.