This article briefly describes the history of historic preservation service in Poland after the year 1918. The author attempts to set out justifiable reasons behind the fact that historic preservation service is subordinate to the Minister of Culture and National Heritage. This subordinance was established between World Wars and right after the transformation in 1989, i.e. in the years 1991–1996. After this time, solutions used in socialism were readopted and hence, it was not possible to standardise protection of historic monuments and sites in Poland. The main message emerging from this article is that the bodies of historic preservation service should be subordinate to the General Historic Preservation Officer. Consequently, the structure will become less ambiguous: currently, in terms of merits, Regional Historic Preservation Officers are responsible to General Historic Preservation Officer. In administrative aspects, however, they are subordinate to governors of particular regions.
Władysław Paszkowski przez całe swe zawodowe życie związany był z ochroną zabytków. Zaczynał w Wilnie; po przyjeździe do Polski w 1945 r. pracował w Wydziale Kultury Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku, najpierw jako inspektor, później wojewódzki konserwator zabytków. Jego zaangażowaniu zawdzięcza region odbudowę najważniejszych obiektów zabytkowych, zniszczonych w latach 1939-1944/45. Autor artykułu opisuje pasję fotograficzną Paszkowskiego, w latach 1945-1972 dokumentującego substancję zabytkową na terenie ówczesnego woj. białostockiego. Ze swym aparatem Leica docierał także do odległych zakątków kraju i fotografował zniszczenia wojenne, zwłaszcza obiektów zabytkowych, niemal we wszystkich województwach. Dokumentował też proces odbudowy i stan zabytków po przeprowadzeniu prac. Przedmiotem jego zdjęć były ponadto odchodzące w przeszłość elementy krajobrazu miast i wsi oraz ludzie związani z ochroną zabytków. Dokumentacja fotograficzna jego autorstwa, a opracowana przez zespół d. Biura Badań i Dokumentacji Zabytków w Białymstoku, jest ważnym źródłem do poznania dziejów powojennej odbudowy zabytków nie tylko z terenu d. województwa białostockiego. Materiał ten dotychczas nie był wykorzystywany i może być uzupełnieniem dokumentacji fotograficznej wczesnych lat powojennych znajdującej się w zasobach urzędów konserwatorskich na terenie całej Polski.
EN
Władysław Paszkowski’s whole professional career was associated with monument protection. He took his first steps in the area in Vilnius; following his arrival in Poland in 1945, he worked in the Cultural Department of the Voivodship Office in Białystok, first as inspector, and later as voivodship monument conservation officer. The restoration of major historic sites, destroyed between 1939-1944/45, was carried out thanks to his commitment. The article describes Paszkowski’s passion for photography, who in the period 1945-1972 documented historic fabric of the Białostockie voivodeship. Carrying his Leica camera, he also reached far-away corners of the country and took shots of war damages, especially those of historic sites, in almost all voivodeships. He also documented the process of reconstruction and the condition of monuments after the works have been completed. He captured the elements of urban and rural landscapes which were slowly becoming a thing of the past, as well as the people who dealt with monument conservation. His photographic documentation, edited by the team of the Office for Research and Documentation of Monuments in Białystok, is an important source of information about the post-war monument reconstruction, not only from the area of the former Białostockie voivodeship. This material has not been used so far and may be a supplement to the photographic documentation of early post-war years preserved in monument conservation offices all over Poland.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.